Η πρόσφατη επίσκεψη Τσίπρα στην Αγκυρα και η συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν, από τη μια μεριά, ήρθε να επιβεβαιώσει σοβαρές αντιθέσεις που παραμένουν. Από την άλλη, όμως, ήρθε να αναδείξει ακόμα περισσότερο το σκληρό, σύνθετο και πολύπλευρο αντιλαϊκό παζάρι, στο οποίο «βυθίζεται» όχι απλά το Αιγαίο, αλλά όλη η περιοχή μας, αφού και η πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων αλληλεπιδρά με την όξυνση σημαντικών και ευρύτερων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Την ίδια στιγμή, βέβαια, η Τουρκία δεν σταματά να κλιμακώνει τις κινήσεις της, τόσο σε στρατιωτικό όσο και επενδυτικό επίπεδο. Αυτήν την περίοδο προχωρά σε στρατιωτικά γυμνάσια ευρείας κλίμακας, με πιο σημαντική τη «Γαλάζια Πατρίδα», ενώ στελέχη της κυβέρνησης επανέλαβαν ότι από μέρα σε μέρα αρχίζουν και οι γεωτρήσεις που έχει αναγγείλει στα ανοιχτά της Κύπρου.

Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες, πριν μερικές μέρες, το γερμανικό δίκτυο DLF χαρακτήριζε το φυσικό αέριο «ευχή και κατάρα» για την Κύπρο, εξηγώντας πώς με επίκεντρο τον φυσικό πλούτο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου «χοντραίνει» ένα παιχνίδι με διαστάσεις πολύ μεγαλύτερες, του οποίου τα Ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό κ.τ.λ. αποτελούν μόνο μερικές πλευρές.

Σχολιάζοντας λοιπόν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα οι συνομιλίες για το Κυπριακό, ανέφερε ότι οι δύο πλευρές «απέχουν τόσο πολύ η μία από την άλλη, όσο ποτέ άλλοτε στο πρόσφατο παρελθόν» και ότι αυτό «οφείλεται στα απρόσμενα ευρήματα κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο».

Μεταξύ άλλων υπογράμμιζε ότι «η γεωπολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται γύρω από την αναζήτηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο φέρνει ολοένα περισσότερο στο επίκεντρο τη διεθνή ενεργειακή πολιτική. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν πρόκειται μόνο για τη διαμάχη περί θαλάσσιων συνόρων και ζωνών αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης στη θάλασσα. Και εσωτερικές διαμάχες, όπως το Κυπριακό ή η διαμάχη Ισραήλ - Παλαιστίνης, βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο της αναζήτησης ενεργειακού πλούτου και των υποσχέσεων που απορρέουν από αυτή».

Τέλος, παρέθετε και πολλές εκτιμήσεις αστών αναλυτών για το πόσο μεγάλο είναι αυτό που διακυβεύεται στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο από τη μεριά της ΕΕ, αφού αφορά «εντέλει την ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία και το ρωσικό φυσικό αέριο, μέσω της αναζήτησης νέων εναλλακτικών οδών».

Ενδεικτικό του αυξημένου ενδιαφέροντος της Δύσης για την περιοχή μας και για μέτωπα που επηρεάζουν τις ευρύτερες ισορροπίες σε αυτή, όπως το Κυπριακό, είναι φυσικά η παρουσία μονοπωλιακών κολοσσών όπως η «ExxonΜobil», που συνεχίζει τις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ (μάλιστα σύντομα αναμένονται ανακοινώσεις για τα ευρήματά τους και ορισμένοι υποστηρίζουν ήδη ότι αυτά είναι εμπορεύσιμα).

Να σημειωθεί ότι πριν μερικές μέρες, τα Εμπορικά Επιμελητήρια ΗΠΑ και Κύπρου υπέγραψαν το πρώτο μεταξύ τους Μνημόνιο Συναντίληψης, στο πλαίσιο της διμερούς συμφωνίας των δύο χωρών. Τα δημοσιεύματα τόνιζαν την «εμπιστοσύνη» μεγάλων αμερικανικών εταιρειών στην Κύπρο όπως «Thomson Reuters», NCR, «Nielsen», «Schlumberger», «Halliburton», «Amdocs», που μετέφεραν την έδρα των δραστηριοτήτων τους για όλη τη Μέση Ανατολή στην Κύπρο.

Ακόμα, ότι την περίοδο που η Κύπρος έφτασε σε «άτακτη χρεοκοπία», Αμερικανοί μεγαλοεπενδυτές όπως ο νυν υπουργός Εμπορίου Γουίλμπορ Ρος «έσπρωχναν» δισεκατομμύρια στην Κύπρο. Τέλος, ότι μόνο μέχρι σήμερα οι επενδύσεις «ExxonMobil» και «Noble Energy» στην κυπριακή ΑΟΖ έχουν ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ.

Νέα ώθηση στις διεργασίες αναμένεται να δώσουν και τα παζάρια στη βάση του διχοτομικού σχεδίου για την Κύπρο, ακόμα κι αν πολλοί τοποθετούν τις σημαντικές εξελίξεις στις αρχές του καλοκαιριού. Σε κάθε περίπτωση, η «άτυπη» συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί, που προγραμματίστηκε για τις 26 Φλεβάρη, ενισχύει το συμπέρασμα ότι η «λύση» του Κυπριακού ξεχωρίζει ως μοχλός προώθησης ευρύτερων σχεδιασμών.

Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι η τελευταία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που ανανέωσε τη θητεία της «ειρηνευτικής δύναμης» του Οργανισμού (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), προβλέπει «τη σύσταση μηχανισμού που θα καθιστά δυνατή την απευθείας επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών», όπως αναφέρει με ανακοίνωσή του και το «υπουργείο Εξωτερικών» του ψευδοκράτους.

Στην ίδια ανακοίνωση οι κατοχικές αρχές εκτιμούν ότι «στην Κύπρο μπήκαμε σε μία νέα περίοδο» και ότι ο νέος μηχανισμός «θα εξαλείψει την υπάρχουσα έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο "λαών", θα δημιουργήσει αλληλεξάρτηση μεταξύ των δύο πλευρών, ενεργώντας έτσι ως ένας σημαντικός παράγοντας διευκόλυνσης μιας διευθέτησης που θα διαπραγματευτούμε με ένα κοινό όραμα».

Ακόμα, συνδέει τη λειτουργία αυτού του «μηχανισμού» με την «περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια», διαβεβαιώνοντας ότι τα παζάρια για το Κυπριακό θα αναθερμάνουν γενικότερα αντιλαϊκά παζάρια, σε μια περιοχή ήδη τυλιγμένη στη «φωτιά» κρίσιμων και βαθιών αντιθέσεων.

Θέμα συνόρων με την Ελλάδα, σε συσχέτιση μάλιστα με τα παζάρια που εξελίσσονται για αλλαγές εδαφών ανάμεσα σε Σερβία και Κόσοβο, έθεσε ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή της χώρας του. Είπε χαρακτηριστικά: «Τι συζητάμε σήμερα με την Ελλάδα; Τα σύνορα. Τι συζήτησε το Κόσοβο με το Μαυροβούνιο και όλα έγιναν; Τα σύνορα. Γιατί να μη συζητήσουμε τα σύνορα μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας; Θα τα συζητήσουμε, γιατί είναι μια διαδικασία οριοθέτησης». Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι βασικό σχέδιο της Αλβανίας «είναι η ένωση με το Κόσοβο», σημειώνοντας ότι το προτεκτοράτο «είναι μέρος της Αλβανίας».

Από ελληνικής πλευράς, ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος, δήλωσε την Παρασκευή ότι «η επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο είναι ειλημμένη απόφαση και θα γίνει μέχρι το καλοκαίρι. Χρειάζεται ειδικός νόμος, όχι απλώς Προεδρικό Διάταγμα». Προαναγγέλλοντας στην ουσία έναν νέο γύρο διευθετήσεων με όμορες χώρες στη Βαλκανική, κατά τα πρότυπα της συμφωνίας Τσίπρα - Ζάεφ, η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια στο ευρύτερο Ιόνιο Πέλαγος και σταδιακή οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με Ιταλία και Αλβανία, καθαρίζοντας το τοπίο στα μονοπώλια για μελλοντικές έρευνες υδρογονανθράκων.