Οι συνομιλίες ανάμεσα στον πρωθυπουργό, Αλ. Τσίπρα, και τον Πρόεδρο Τ. Ερντογάν στις 5 Φλεβάρη 2019 στην Αγκυρα κινήθηκαν στο πλαίσιο των επιδιώξεων των αστικών τάξεων των δύο κρατών και των αμερικανοΝΑΤΟικών σχεδιασμών στην περιοχή. Αυτό επιβεβαίωσαν και οι σχετικές δηλώσεις που έγιναν με το τέλος της συνάντησης, με ορισμένες αξιοπρόσεκτες αιχμές που γεννούν πρόσθετα ερωτήματα, όπως αυτές για συνεργασία σε ζητήματα «ασφάλειας» και «τρομοκρατίας», σημειώνοντας ιδιαίτερα τη θέση για τη διαμόρφωση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Το ΚΚΕ ενημέρωσε το λαό και σημείωσε ότι από αυτές τις συναντήσεις δεν μπορεί να προκύψουν λύσεις προς όφελος των δύο λαών και από αυτήν τη σκοπιά καυτηρίασε τις ψεύτικες προσδοκίες που καλλιεργεί η παραπλανητική προπαγανδιστική γραμμή του κυβερνητικού μηχανισμού, του επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ και της εφημερίδας «Αυγής», που ωραιοποιούν σκοπίμως την κατάσταση και καλλιεργούν εφησυχασμό.

Είναι γεγονός ότι στις δηλώσεις που γίνονται με το τέλος αυτών των συναντήσεων δεν ανοίγονται όλα τα «χαρτιά» και συνεπώς το τι συζητήθηκε, τι καταλήχθηκε, τι εκκρεμεί και σε ποια πορεία θα κινηθούν τα υπουργεία Αμυνας και Εξωτερικών ή άλλοι μηχανισμοί την επόμενη περίοδο είναι «ανοιχτό».

Βεβαίως, αυτό είναι σχετικό γιατί τα χαρτιά είναι ήδη «σημαδεμένα». Στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Αιγαίο και την ευρύτερη περιοχή «βράζει ο τόπος». Ο αμερικανοΝΑΤΟικός ιμπεριαλισμός αναβαθμίζει το ρόλο του και ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και Ρωσία οξύνεται σε ανώτερο επίπεδο από τα συνηθισμένα.

Η ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή επισπεύδει στρατηγικές κινήσεις, οδηγεί σε προσαρμογές τακτικών και σ' αυτό «παίζουν» οι αστικές τάξεις και κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Τουρκίας, του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Κύπρου. Είναι σε εξέλιξη ενεργειακοί αγωγοί και σχεδιάζονται νέοι, όπως ο «East Med» για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Α. Μεσόγειο στην Ευρώπη.

Αναζητείται ο πιο αποτελεσματικός δρόμος για την κατάκτηση των μεγαλύτερων κατά το δυνατόν πλεονεκτημάτων στον ανταγωνισμό. Ο ευρωατλαντικός άξονας (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ) δουλεύει για να προωθήσει τα δικά του συμφέροντα και, παρά τις μεταξύ τους αντιθέσεις, παρεμβαίνει στην ίδια κατεύθυνση.

Στόχος του είναι να «επιλυθεί» το Κυπριακό με ΝΑΤΟική παρουσία, σύμφωνα με τα πρότυπα της διχοτομικής λύσης Ανάν ή κάποιας παραλλαγής της, στη βάση των δύο «συνιστώντων κρατών». Και να βρεθεί «λύση» στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο για να «ησυχάσει» η Νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ, να κερδηθεί η Τουρκία, που ενισχύει τις σχέσεις με τη Ρωσία και να αξιοποιηθούν όσο γίνεται απρόσκοπτα οι υδρογονάνθρακες για την (κατά το δυνατόν) μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο. Να λειτουργήσουν «ισορροπημένα» η Ελλάδα και η Τουρκία ως κόμβοι μεταφοράς Ενέργειας.

Οι εξελίξεις αυτές επαναφέρουν πιο πιεστικά τη γνωστή θέση της συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου και της Ανατ. Μεσογείου και αναζητούνται προσχήματα για να καλυφθούν τα προβλήματα που προκαλεί σε κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.

Αλλωστε, το θέμα δεν είναι νέο. Από τη δεκαετία του '70 η Τουρκία έχει ανακινήσει θέμα λύσης «πακέτου» για συνεκμετάλλευση της περιοχής και διαχρονικά εκφράζεται θετική τοποθέτηση των ΗΠΑ. Το θέμα έχει παρελθόν και μέλλον, γιατί μια τέτοια εξέλιξη διαμορφώνει πρόσφορους όρους για την επέκταση ισχυρών οικονομικών - ελληνικών, τουρκικών, αμερικανικών, ευρωπαϊκών κ.ά. - συμφερόντων. Και έχει γραφτεί π.χ. ότι στο 2ο «Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας», στις 4 Μάρτη 2013 στην Κωνσταντινούπολη (επί πρωθυπουργίας Αντ. Σαμαρά και Τ. Ερντογάν), το θέμα είχε τη δική του θέση. Ο Τούρκος πρωθυπουργός στις δηλώσεις του ανέφερε ότι «μοιραστήκαμε την κοινή πεποίθηση στηριζόμενοι στην αρχή της αμοιβαίας επωφελούς λύσης, "Καζάν-Καζάν", ότι πρέπει να γίνουν από κοινού βήματα για την ΑΟΖ στην Ανατ. Μεσόγειο», ενώ πριν από τη συνάντηση είχε αναφερθεί στην υφαλοκρηπίδα και το Αιγαίο.

Στο πλαίσιο αυτό, έχουν τη δική τους σημασία ο ρόλος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ως σημαιοφόρου των ευρωατλαντικών συμφερόντων, η θέση του κ. Τσίπρα και αναλυτών του συστήματος ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί η πείρα από τη συμφωνία των Πρεσπών για την αντιμετώπιση του Κυπριακού και άλλων προβλημάτων. Ενώ οι θέσεις περί «ενεργητικής διπλωματίας» και «ξεπεράσματος της αδράνειας», που χρησιμοποιούν κυβερνητικά στελέχη, δεν είναι απλά ένα σύνθημα, μια κίνηση εντυπωσιασμού αλλά μέσο για τη δικαιολόγηση κινήσεων που οδηγούν σε προωθημένους συμβιβασμούς.

Τέθηκε ήδη το θέμα της προετοιμασίας πακέτου Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης σύμφωνα με το παράδειγμα των μέτρων που καταγράφηκαν το 1988 κατά τη διάρκεια των συναντήσεων των υπουργών Εξωτερικών των δύο κρατών, Κάρολου Παπούλια και Μεσούτ Γιλμάζ.

Τα μέτρα αυτά (αμερικανοΝΑΤΟικής έμπνευσης) προέκυψαν μετά την κρίση του Μάρτη του 1987, που προκλήθηκε με τις έρευνες του τουρκικού πλοίου «Σισμίκ» στο Αιγαίο.

Μετά από αυτό το γεγονός πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του τότε πρωθυπουργού, Ανδρέα Παπανδρέου, με τον Τουρκούτ Οζάλ το Φλεβάρη του 1988 στο Νταβός της Ελβετίας, στο γνωστό επιχειρηματικό Φόρουμ.

Η διαπραγμάτευση για τα ΜΟΕ, στις 25 Μάη 1988 στη Βουλιαγμένη, μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών Κάρολου Παπούλια και Μεσούτ Γιλμάζ, κινήθηκε (κι αυτή) στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και των επιδιώξεων των ΗΠΑ να ξεπεραστούν προβλήματα στη Νότια πτέρυγα της λυκοσυμμαχίας.

Εκδόθηκε κοινή ανακοίνωση Τύπου και στο μνημόνιο που συμφωνήθηκε καταγράφονται τα ακόλουθα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης:

«1. Τα δύο μέρη αναγνωρίζουν την υποχρέωση σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας αμφοτέρων, καθώς και το δικαίωμα χρήσης της ανοιχτής θάλασσας και του διεθνούς εναέριου χώρου του Αιγαίου.

2. Κατά τη διεξαγωγή εθνικών στρατιωτικών δραστηριοτήτων στην ανοιχτή θάλασσα και στον διεθνή εναέριο χώρο, τα δύο μέρη θα καταβάλλουν κάθε προσπάθεια να αποφεύγουν την παρακώλυση της ομαλής ναυσιπλοΐας και εναέριας κυκλοφορίας, όπως διασφαλίζονται σύμφωνα με τα διεθνή κείμενα, κανόνες και κανονισμούς. Αυτό θα συμβάλει στην εξάλειψη αδικαιολόγητων εστιών έντασης και στη μείωση των κινδύνων σύγκρουσης.

3. Τα δύο μέρη συμφώνησαν ότι ο σχεδιασμός και διεξαγωγή των εθνικών στρατιωτικών ασκήσεων στην ανοιχτή θάλασσα και στο διεθνή εναέριο χώρο, που απαιτούν την έκδοση ΝΟΤΑΜ ή όποιας άλλης μορφής αναγγελία ή προειδοποίηση, θα διεξάγονται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αποφεύγονται επίσης στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τα ακόλουθα:

α) Η απομόνωση ορισμένων περιοχών.

β) Η δέσμευση περιοχών ασκήσεων για μεγάλες χρονικές περιόδους.

γ) Η διεξαγωγή τους στη διάρκεια της αιχμής της τουριστικής περιόδου και των κυριότερων εθνικών και θρησκευτικών εορτών.

Εξυπακούεται ότι ο σχεδιασμός και η διεξαγωγή όλων των εθνικών και στρατιωτικών δραστηριοτήτων θα πραγματοποιείται σύμφωνα με τους υφιστάμενους διεθνείς κανόνες, κανονισμούς και διαδικασίες.

4. Προς το σκοπό επίτευξης των παραπάνω και με την επιφύλαξη των υφιστάμενων διεθνών κανονισμών και διαδικασιών, οι δύο πλευρές θα προβαίνουν, όταν τούτο απαιτείται, στη δέουσα επικοινωνία διά της διπλωματικής οδού.

5. Οι διατάξεις του μνημονίου αυτού θα ισχύουν και θα εφαρμόζονται σε πλήρη συμφωνία με τις διατάξεις του κοινού ανακοινωθέντος Τύπου του Νταβός».

Παρόμοια διαδικασία ακολουθήθηκε στη συνάντηση του Σεπτέμβρη του 1988 στην Κωνσταντινούπολη, όπου συμφωνήθηκε κοινή ανακοίνωση με «οδηγίες για την αποτροπή ατυχημάτων στις ανοικτές θάλασσες και στον διεθνή εναέριο χώρο».

Μετά τις εκλογές του Οκτώβρη του 1991 στην Ελλάδα μπήκαν οι βάσεις για το αποκαλούμενο «2ο Νταβός», προετοιμάστηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη με τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και η σχετική κοινή ανακοίνωση αναφέρεται σε «Σύμφωνο Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας». Εκφράστηκε η διάθεση για τη λήψη πρωτοβουλιών για το Κυπριακό, έγινε συζήτηση για τα ΝΑΤΟικά στρατηγεία και τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου.

Το Μάρτη του 1995 η ελληνική κυβέρνηση απέσυρε το «βέτο» για τη δημιουργία Τελωνειακής Ενωσης ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την Τουρκία και αυτό συνδέθηκε με την προώθηση των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ.

Την ίδια περίοδο επισκέφτηκε την Αθήνα ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, από κοινού με τον υφ. Αμυνας, Ντικ Νάι, και παρουσίασαν σχέδιο για «Συμφωνία Αρχών για την Ασφαλή Διεξαγωγή Στρατιωτικών Επιχειρήσεων» (Ελλάδας - Τουρκίας), στο οποίο υπήρξαν αρχικά αντιδράσεις της ελληνικής πλευράς αλλά η αμερικανική διπλωματία το επανέφερε στη συνέχεια μέσα στο 1996.

Τα γεγονότα αυτά είναι μέρος της αμερικανοΝΑΤΟικής πολιτικής που ακολουθείται συστηματικά από το 1980 με τη «Συμφωνία Ρότζερ», μετά την επανένταξη της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, για τη μη αναγνώριση εθνικών συνόρων στο Αιγαίο, το οποίο τα ΝΑΤΟικά επιτελεία αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα ως ενιαίο επιχειρησιακό χώρο. Στη βάση αυτή επιχειρήθηκε να μονιμοποιηθεί η πρακτική των «αμφισβητούμενων περιοχών» και του περιορισμού της δράσης ελληνικών αεροσκαφών για την αναχαίτιση (τουρκικών) αεροσκαφών που παραβίαζαν ελληνικό εναέριο χώρο, διευκολύνοντας το «γκριζάρισμα», τη διχοτόμηση του Αιγαίου, ανατολικά της νοητής γραμμής του 25ου μεσημβρινού.

Ολη αυτήν την περίοδο καλλιεργήθηκε ευφορία για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και επιχειρήθηκε να αποκρυφτούν οι βαθύτερες αιτίες των προβλημάτων αλλά οι προσδοκίες διαψεύστηκαν γρήγορα.

Τον Ιούνη του 1995 η τουρκική Εθνοσυνέλευση πήρε τη γνωστή απόφαση περί Casus Belli (αιτία πολέμου) σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση επιχειρήσει να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στα 12 ν.μ., σύμφωνα με τις προβλέψεις της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982.

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μπήκαν σε κύκλο όξυνσης που οδήγησε στην περιπέτεια των Ιμίων το Γενάρη του 1996, η οποία έφερε τις δύο χώρες στα πρόθυρα στρατιωτικής σύγκρουσης, σε (νέα) παρέμβαση - διαμεσολάβηση των ΗΠΑ και στο γνωστό «ευχαριστούμε τις ΗΠΑ», που αναφώνησε ο τότε πρωθυπουργός, κ. Σημίτης.

Μέσα στο 1996 αυξήθηκαν δραματικά οι παραβιάσεις τουρκικών μαχητικών στον ελληνικό εναέριο χώρο (από 523 το 1995 σε 1.600 το 1996), ενώ οι υπερπτήσεις από 73 το 1995 έφτασαν σε 538 το 1996.

Τον Απρίλη του 1996, ο Ελληνας πρωθυπουργός επισκέφτηκε τις ΗΠΑ, συζήτησε με την αμερικανική ηγεσία τις εξελίξεις και προκρίθηκε η τακτική της «βήμα προς βήμα» εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, που οδήγησε στη Συμφωνία της Μαδρίτης, τον Ιούλη του 1997, μεταξύ Σημίτη - Ντεμιρέλ στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στην οποία γίνεται λόγος για «νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο.

Τον Ιούνη του 1998 ξεκίνησαν και πάλι συνομιλίες μεταξύ των δύο κρατών στις Βρυξέλλες και με παρέμβαση του ΝΑΤΟ επανήλθε το θέμα της «νεκρανάστασης» των ΜΟΕ του 1988, με αφετηρία την προετοιμασία της ΝΑΤΟικής Συνόδου Κορυφής του Απρίλη του 1999 στην Ουάσιγκτον, για τη γνωστή «νέα δομή» της λυκοσυμμαχίας.

Μέσα σ' αυτό το περιβάλλον προετοιμάστηκε η Συμφωνία του Ελσίνκι στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ το Δεκέμβρη του 1999, όπου ο κ. Σημίτης αναγνώρισε «συνοριακές διαφορές» της Ελλάδας με την Τουρκία πέρα από το πρόβλημα της υφαλοκρηπίδας, στη φάση έντονης κινητικότητας για την ενταξιακή πορεία της Κύπρου στην ΕΕ.

Ο φαύλος αυτός κύκλος επαναλήφθηκε την περίοδο 1999 - 2002 σε συνθήκες όξυνσης των διμερών σχέσεων και απειλών της τουρκικής ηγεσίας για το Κυπριακό, περί υπόθαλψης «τρομοκρατών», χαρακτηρίζοντας έτσι τους Κούρδους πρόσφυγες στο Λαύριο.

Στο έδαφος αυτό μπορούμε να πούμε πως ξεχωρίζει η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Ι. Τζεμ στην Αθήνα και η συνάντηση με τον τότε υπ. Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου, το Νοέμβρη του 2001 για να συζητηθούν και πάλι ΜΟΕ. Επιλέγοντας από συγκεκριμένη λίστα, μέτρα συνεργασίας για την περιβαλλοντική ανάπτυξη στον Εβρο, πρόσκληση αξιωματικών σε μεγάλου μεγέθους εθνικές στρατιωτικές ασκήσεις και τη συνάντηση των αρχηγών των Γενικών Επιτελείων στο περιθώριο διεθνών στρατιωτικών διασκέψεων.

Το 2001, η τουρκική Βουλή προχώρησε σε απόφαση με την οποία εξέφρασε τη μη αναγνώριση της ευθύνης των ελληνικών αρχών στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης σε μεγάλο μέρος του Αιγαίου και του FIR Λευκωσίας.

Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης επανειλημμένως έχουν δοκιμαστεί στο Κυπριακό, για δεκαετίες. Εχουν προταθεί, συζητηθεί ή και εφαρμοστεί μέτρα που π.χ. αφορούν την εξαγωγή ναρκών, διάνοιξη οδοφραγμάτων, δημιουργία κοινής αγοράς στη νεκρή ζώνη, βελτίωση της ζωής των εγκλωβισμένων, ένωση συστημάτων ηλεκτρισμού, τερματισμός παρεμβολών στις ραδιοφωνικές συχνότητες κ.ά., για να διευκολύνουν τις συνομιλίες και να αναζητηθεί λύση.

Στην πράξη, παρέμειναν ανενεργά, διακόπηκαν ή χρησιμοποιήθηκαν για την κλιμάκωση τουρκικών και τουρκοκυπριακών διεκδικήσεων. Μέσα από τα ΜΟΕ για το Κυπριακό και τις συνομιλίες για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις προετοιμάστηκε η διχοτομική λύση του σχεδίου Ανάν το 2004 και μέσα από αυτήν την πορεία διαιωνίζεται το κρίσιμο πρόβλημα της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο για 45 χρόνια.

Από τη δεκαετία του '90, επίσης, χρησιμοποιήθηκαν Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, και εδώ κατέχει ξεχωριστή σημασία η πρόσφατη λίστα των 11 ΜΟΕ (που πρόβαλε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ). Τα μέτρα αυτά αφορούσαν πολιτικές διαβουλεύσεις των υπουργείων Εξωτερικών για διεθνή, πολυμερή και περιφερειακά θέματα, ζητήματα ασφάλειας, διάλογο για ευρωπαϊκές υποθέσεις, συνεργασία στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, ενίσχυση οικονομικών - εμπορικών σχέσεων, βελτίωση ενεργειακών συνδέσεων κ.ά. Υπηρετώντας τη δημιουργία των όρων για την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, όπως έδειξε η ευρωατλαντικής έμπνευσης συμφωνία των Πρεσπών.

Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη ή και αποφυγή ατυχημάτων και στρατιωτικών συγκρούσεων, να λειτουργήσουν ως μέσο εκτόνωσης επικίνδυνων καταστάσεων, ελέγχου εντάσεων.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μια αναγκαία διαδικασία που μπορεί να συμβάλει στην αποφυγή θερμού επεισοδίου ή και στρατιωτικής αναμέτρησης αλλά το θέμα δεν είναι τόσο απλό.

Γιατί;

Πρώτο, μιλάμε για διαπραγματεύσεις αστικών κυβερνήσεων εκπροσώπων του κεφαλαίου, για κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ, που συνεργάζονται αλλά επίσης ανταγωνίζονται για τα συμφέροντα των αστικών τάξεων, συστατικά μέρη ενός μπλεγμένου «κουβαριού» πολύπλευρων ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

Δεύτερο, στη διαδικασία αυτή παρεμβαίνουν οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ με τις δικές τους στοχεύσεις, προετοιμάζονται επικίνδυνοι συμβιβασμοί.

Τρίτο, η τουρκική αστική τάξη είναι προσανατολισμένη σε διεκδικήσεις στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στην ευρύτερη περιοχή, έχει στόχο πιθανές πηγές υδρογονανθράκων, «παίζει σε πολλά ταμπλό», αξιοποιεί τη στρατιωτική και οικονομική της δύναμη.

Τέταρτο, η πείρα έχει δείξει ότι τα ΜΟΕ όχι μόνο δεν εξασφαλίζουν «εμπιστοσύνη», αλλά μπορεί να οξύνουν αντιθέσεις σε περίπτωση αποχώρησης της μιας ή της άλλης πλευράς και μετά την κατάρρευση αυτής της διαδικασίας η κατάσταση ενσωματώνει νέα στοιχεία κλιμάκωσης στις σχέσεις των δύο κρατών.

Πέμπτο, η πορεία των ΜΟΕ του 1988 μέχρι σήμερα αποδεικνύει ότι «όλα τα έχει ο μπαξές». Κρίση το 1996 στα Ιμια και θερμά επεισόδια, συμβιβασμοί σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως οι Συμφωνίες Μαδρίτης και Ελσίνκι, επιβολή τετελεσμένων και «γκρίζες ζώνες», συνεχόμενη αμφισβήτηση συνόρων από την πλευρά της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, σχέδιο Ανάν, διατήρηση της κατοχής στην Κύπρο κ.ά.

Στη βάση των παραπάνω και των σημερινών γεγονότων συμπεραίνεται ότι:

Η διαδικασία διαμόρφωσης ΜΟΕ (κι αυτήν τη φορά) γίνεται με την επίβλεψη του αμερικανοΝΑΤΟικού ιμπεριαλισμού. Οι βάσεις τέθηκαν κατά τη διάρκεια της Συνόδου Υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στις 13 - 15 Φλεβάρη στις Βρυξέλλες, στην οποία συναντήθηκαν οι υπουργοί Αμυνας της Ελλάδας και της Τουρκίας, Ευ. Αποστολάκης και Χ. Ακάρ. Ο προσανατολισμός των αποφάσεων της συνόδου αναδεικνύει το βασικό ζήτημα, που είναι η συμμετοχή της Ελλάδας και της Τουρκίας στην υλοποίηση του επικίνδυνου ΝΑΤΟικού σχεδιασμού για την ισχυροποίηση του μηχανισμού των επεμβάσεων και των πολέμων, με αιχμή τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και την περικύκλωσή της, μέσω της προετοιμασίας ετοιμοπόλεμων στρατιωτικών δυνάμεων, αναβάθμιση του πυρηνικού εξοπλισμού στη γραμμή του πρώτου πυρηνικού πλήγματος κ.ά.

Δεν πρόκειται για αντίφαση. Κανόνας στις λυκοσυμμαχίες είναι η αναζήτηση λύσεων ελέγχου π.χ. εντάσεων και, την ίδια στιγμή, η αναβάθμιση του ρόλου των αστικών κυβερνήσεων στην προώθηση των γενικότερων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών.

Την ώρα που προβάλλεται η «αναγκαιότητα» των ΜΟΕ η τουρκική ηγεσία, πατώντας πάνω στη θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» για την προώθηση των σχεδίων της στο Αιγαίο, στην Α. Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, προετοιμάζει με αυτό το όνομα τη μεγαλύτερη στρατιωτική άσκηση από τις 27 Φλεβάρη μέχρι τις 3 Μάρτη. Ενώ συνεχίζονται οι κινήσεις ερευνητικών σκαφών και σκαφών γεώτρησης στο Αιγαίο και την Οικονομική Αποκλειστική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου, συνεχίζονται οι απειλές Ερντογάν και οι παραβιάσεις από τουρκικά μαχητικά.

Τα προβλήματα είναι μπροστά και δεν χωράει εφησυχασμός. Οι δύο λαοί όχι μόνο δεν μπορούν να εμπιστευτούν τα ΜΟΕ αλλά, αντίθετα, χρειάζεται ετοιμότητα και ενίσχυση της κοινής δράσης ενάντια στις αστικές τάξεις, στις κυβερνήσεις τους και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.