Στις 20-22 Απρίλη διοργανώνονται στο Περιστέρι, στο Εκθεσιακό Κέντρο, τα «Πανελλήνια Μαθητικά Πρωταθλήματα 2019». Πρόκειται για μια ιδιαίτερα μαζική εκδήλωση, όπου κάθε χρόνο συμμετέχουν εκατοντάδες παιδιά από όλη την Ελλάδα και που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να αποτελεί όντως μια μεγάλη γιορτή, μια μεγάλη μαθητική αθλητική εκδήλωση, μια σημαντική συμβολή στη διάδοση του σκακιού και του ερασιτεχνικού αθλητικού ιδεώδους.

Λέμε θα μπορούσε, γιατί τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο μετατρέπεται στο ακριβώς ανάποδο, κάτω από τη λογική του κέρδους, που το σκιάζει και το χαρακτηρίζει ολοένα και περισσότερο.

Ο «Ριζοσπάστης» έχει επανειλημμένα αναφερθεί στο θέμα, στην πρακτική της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας να θεωρεί και να χρησιμοποιεί - με την κάλυψη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας όλων των κυβερνήσεων τα τελευταία 10 χρόνια - τους σχολικούς αγώνες σκακιού ως προσοδοφόρα επιχείρηση.

Μάλιστα, στις αρχές της περασμένης δεκαετίας παρουσιάστηκε στο ΔΣ της ΕΣΟ ένα «Business Plan» (!), σύμφωνα με το οποίο η ΕΣΟ ουσιαστικά θα «πούλαγε» προγράμματα σκακιού στα σχολεία. Αργότερα εκφράστηκαν ιδέες ότι η οικονομική ασφυξία της Ομοσπονδίας θα λυνόταν αν μπορούσαν να αποσπαστούν 10 ευρώ από κάθε μαθητή.

Κάπου στην εξέλιξη εμφανίστηκε η μορφή των μαθητικών πρωταθλημάτων, όπου οι «προκριμένοι» από τις διάφορες περιοχές της χώρας, για να ασκήσουν το δικαίωμά τους να παίξουν στα τελικά, θα έπρεπε μαθητές και γονείς να πληρώσουν αδρά και να διαμείνουν σε συγκεκριμένα ξενοδοχεία, με τα κέρδη να μοιράζονται στη συνέχεια ξενοδόχοι και ΕΣΟ (το 2011 γινόταν λόγος για τζίρους που ξεπερνούσαν τις 300.000 ευρώ από την αφαίμαξη των οικογενειών). Μάλιστα, αυτό συνέβαινε ακόμα και την περίοδο μέχρι το 2008, όταν τα Πανελλήνια Τελικά Σχολικά Πρωταθλήματα επιδοτούνταν με 20.000 ευρώ από το υπουργείο Παιδείας.

Οπως είναι αναμενόμενο, άπαξ και άρχισε να «στραβώνει» το πράγμα, η πορεία είναι «κάθε φέτος και χειρότερα». Ετσι λ.χ., τα έτη 2014, 2015, 2017 και 2018, η τελική φάση της Αττικής γίνεται στο ...«Τhe Athens Mall» (το 2016 σε ιδιωτικό σχολείο), ενώ από το 2017 η είσοδος στο σύγχρονο αυτό ναό της Κάισσας γίνεται με εισιτήριο 5 ευρώ για κάθε προκριθέντα στο ατομικό και 20 ευρώ στο ομαδικό για κάθε σχολείο.

Το 2018, ο μηχανισμός είσπραξης στα πανελλήνια τελικά γίνεται πιο «άμεσος». Οι συμμετέχοντες διαμένουν σε καταλύματα της επιλογής τους, τα οποία φυσικά πληρώνουν από την τσέπη τους, και αγοράζουν το δικαίωμα συμμετοχής στην τελική φάση όπου προκρίθηκαν με 40 ευρώ το άτομο στα ατομικά και 60 ευρώ το σχολείο στα ομαδικά.

Με αυτά και με τα άλλα, φτάνουμε στους μαθητικούς αγώνες του 2019, που θα μπορούσαν κάλλιστα να ονομαστούν «εισπρακτικοί αγώνες».

Ετσι, φέτος ουσιαστικά καταργήθηκαν τα δημοτικά και περιφερειακά μαθητικά πρωταθλήματα και οι προκρίσεις δίνονταν από δυο προκριματικές διοργανώσεις. Η... ανάπτυξη έφερε άνοδο των τιμών και η συμμετοχή σ' αυτές αυξήθηκε στα 10 ευρώ το άτομο στα ατομικά και στα 30 ευρώ το σχολείο στο ομαδικό.

Στα πανελλήνια, η αγορά διαμορφώνει την τιμή συμμετοχής στα 45 ευρώ το κεφάλι (από 40 πέρσι) στο ατομικό, για παιδιά από σχολεία της Αττικής και στα 65 ευρώ (από 60 πέρσι) για το ομαδικό, ενώ μικρή «έκπτωση» απολαμβάνουν οι συμμετέχοντες εκτός Αττικής, που όμως επιφορτίζονται και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής.

Δηλαδή, για ένα παιδί που αγωνίζεται στο ατομικό και στο ομαδικό με την ομάδα του σχολείου του στη φάση της Αττικής και στα Πανελλήνια, ο γονιός συνολικά πληρώνει κοντά 100 ευρώ μόνο για παράβολα! Αν έχει δύο παιδιά με ικανότητες στο σκάκι, τότε θα πρέπει να καταθέσει το μισό δώρο Πάσχα - για όσους το παίρνουν. Την ίδια στιγμή, οι μαθητικοί αγώνες της ΕΣΟ 2019 είναι οι μόνοι όπου δεν υπάρχει καμία φάση στην Αττική με ανέξοδη συμμετοχή.

Ωστόσο, το πιο εξοργιστικό είναι ότι όσο ανοίγει η όρεξη, τόσο χειρότερα γίνονται τα πράγματα. Ετσι, στις 19/3, η ΕΣΟ με «συμπληρωματική προκήρυξη» αυξάνει τον αριθμό των προκριμένων, προσδοκώντας ακόμα μεγαλύτερη είσπραξη, και ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα «εξαγοράς» της συμμετοχής στα Πανελλήνια σε όσους δεν προκρίθηκαν, με την καταβολή «αυξημένου παράβολου» 60 ευρώ το κεφάλι στα ατομικά και 100 ευρώ το σχολείο στα ομαδικά (που διαμορφώνονται σε 40 και 50 ευρώ αντίστοιχα για συμμετοχές εκτός Αττικής)!

Μιλάμε δηλαδή για «αξιοκρατικό» σύστημα και προπάντων παιδαγωγικό! Να μαθαίνουμε στα παιδιά ότι δεν πειράζει, αν έχεις λεφτά όλα αγοράζονται και όλα γίνονται. Το μόνο σίγουρο είναι ότι σε αυτόν τον κατήφορο δεν υπάρχει πάτος. Να περιμένουμε κάποια αντίδραση από το υπουργείο Παιδείας; Χλωμό. Αλλωστε, το σχολείο της αγοράς είναι στόχος και πολιτική του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ.

Εναπόκειται λοιπόν στους ίδιους τους φορείς των γονέων και των εκπαιδευτικών να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους. Να σταματήσουν αυτόν τον κατήφορο και να διεκδικήσουν σχολικό αθλητισμό - και σκάκι μέσα σε αυτά τα πλαίσια - δωρεάν για όλα τα παιδιά, με αποκλειστική ευθύνη και χρηματοδότηση του υπουργείου Παιδείας. Γιατί δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη των καιρών μας...