ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 1 Νοέμβρη 2019
Σελ. /24
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Εφυγε» από τη ζωή ο Γιάννης Σπανός

Eurokinissi

«

Εφυγε» χτες από τη ζωή, σε ηλικία 85 ετών, ο Γιάννης Σπανός, ένας από τους μεγαλύτερους Ελληνες συνθέτες, που έχει βάλει την υπογραφή του σε πολλά αγαπημένα τραγούδια. «Σαν με κοιτάς», «Οδός Αριστοτέλους», «Σπασμένο καράβι», «Στην Αλάνα», «Μαρκίζα», «Μια Κυριακή», «Ιδανικός και ανάξιος εραστής» και τόσα ακόμη...

Γεννήθηκε στο Κιάτο, όπου ξεκίνησε και σπουδές πιάνου. Καθώς δούλευε ως πιανίστας στη Σχολή Χορού Ηρώς Σισμάνη, έπαθε ζημιά στα δάχτυλά του, γιατί έπαιζε ατελείωτες ώρες. Μετά από αυτό το γεγονός και με προτροπή του πατέρα του, πάει στο εξωτερικό. Πρώτα Γερμανία, στη συνέχεια Λονδίνο και μετά Παρίσι: «Ο τρίτος σταθμός μου και σημαδιακός. Αισθάνθηκα ότι εκεί ανήκω. Ολη η ψυχοσύνθεσή μου ταίριαζε με το γαλλικό τραγούδι, με τη γαλλική έκφραση, τη γαλλική γλώσσα», όπως είχε εκμυστηρευτεί στο «Μονόγραμμα» του Γιώργου Σγουράκη.

Τον εντυπωσιάζει η αριστερή όχθη του Σηκουάνα, εκεί που σύχναζαν οι Γάλλοι καλλιτέχνες. Γνωρίζει τις μπουάτ και βρίσκει δουλειά ως πιανίστας. Συνεργάστηκε με αστέρια της γαλλικής καλλιτεχνικής σκηνής, όπως η Μπριζίτ Μπαρντό, η Ζιλιέτ Γκρεκό, ο Σερζ Γκενσμπούρ κ.ά., ενώ μελοποίησε και Γάλλους ποιητές.

Στις αρχές της δεκαετίας του '60 επιστρέφει στην Ελλάδα. Το πρώτο του ελληνικό τραγούδι ήταν «Μια αγάπη για το καλοκαίρι» σε στίχους του Γιώργου Παπαστεφάνου και τη φωνή της 17χρονης, τότε, Καίτης Χωματά. Αυτό το ιδιαίτερο μουσικό ύφος που αναπτύχθηκε στην Ελλάδα εκείνη την εποχή, ονομάστηκε «Νέο Κύμα». Τον όρο αυτό - μετάφραση του γαλλικού «Nouvelle Vague» - τον ανέφερε ο ίδιος ο Γιάννης Σπανός στον Αλέκο Πατσιφά της Lyra, στον οποίο άρεσε και τον καθιέρωσε. Ο Μιχάλης Βιολάρης, η Αρλέτα, ο Γ. Πουλόπουλος και πολλές ακόμα νέες φωνές, που δεν είχαν συνδεθεί με άλλο ήχο, συνεργάζονται μαζί του.

Η καλλιτεχνική και συνθετική του δραστηριότητα καλύπτει όλους τους τομείς της μουσικής όλες αυτές τις δεκαετίες. Συνεργάστηκε με μεγάλους Ελληνες τραγουδιστές (Γ. Μπιθικώτσης, Σ. Κόκοτας, Β. Μοσχολιού, Γ. Νταλάρας, Χ. Αλεξίου, Τ. Τσανακλίδου, Μ. Μητσιάς κ.ά.), καθώς και με μερικούς από τους μεγαλύτερους Ελληνες στιχουργούς, Λ. Παπαδόπουλο, Μ. Ελευθερίου, Πυθαγόρα, Γ. Παπαστεφάνου. Ορόσημα στην πορεία του θεωρούνται οι τρεις «Ανθολογίες», στις οποίες μελοποίησε Ελληνες ποιητές.

Και όπως έχει πει και ο ίδιος: «Αυτή είναι η αίσθηση της απόλυτης τέχνης, η άρνηση στο εύκολο. Να επιλέγεις το δύσκολο και σπουδαίο τραγούδι και στίχος, μουσική, ερμηνεία να γίνονται ένα πράγμα εκείνη τη στιγμή, σαν ένα θεατρικό μονόπρακτο που δεν επαναλαμβάνεται»...

«Αφησε βαθύ χνάρι στο μουσικό τοπίο»

Τα συλλυπητήριά του για το θάνατο του συνθέτη Γιάννη Σπανού εκφράζει με ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, σημειώνοντας:

«Η απώλεια του συνθέτη Γιάννη Σπανού έκοψε το νήμα μιας πολύχρονης δημιουργικής πορείας, που άφησε βαθύ χνάρι στο μουσικό τοπίο.

Ο Γιάννης Σπανός υπήρξε ένας σπουδαίος μελωδός, που σύνδεσε τη μουσική του δημιουργία με ένα ευρύ φάσμα στίχων από την ποίηση του μεσοπολέμου μέχρι την ποίηση του σήμερα. Υπήρξε ο άνθρωπος που πρωτοστάτησε και έδωσε όνομα στο μουσικό ρεύμα που αναπτύχθηκε κυρίως στις μπουάτ της Πλάκας στα μέσα της δεκαετίας του '60, το "Νέο Κύμα", μεταφράζοντας στα Ελληνικά τον γαλλικό όρο "Nouvelle Vague". Ταυτόχρονα, με την ίδια άνεση μπορούσε να συνθέτει γνήσια λαϊκή μουσική, επιμένοντας πάντα να βασίζεται και να αναδεικνύει τον στίχο.

Παρ' όλη την επιτυχία που γνώρισε, παρέμεινε πάντα ένας σεμνός υπηρέτης της τέχνης, ένας πολύτιμος συνεργάτης των μεγάλων ερμηνευτών που συνεργάστηκαν μαζί του. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένειά του».

ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Αλμοδοβάρ και Χιλή

Dolor y Gloria / Πόνος και δόξα (2019), Pedro Almodοvar

Αναμφισβήτητα ο Αλμοδοβάρ έχει εφεύρει το δικό του κινηματογραφικό σύμπαν, δημιουργώντας μια μοναδική αισθητική σε όλα τα επίπεδα, από τη θεματολογία, τους πρωταγωνιστές και τις ερμηνείες τους μέχρι τη φωτογραφία, τη σκηνογραφία, την ενδυματολογία και τη μουσική. Σε όλες σχεδόν τις ταινίες του, ο Αλμοδοβάρ επανέρχεται σε κάποια σταθερά μοτίβα. Το «Dolor y Gloria», χωρίς να έχει σχεδιαστεί έτσι, αποτελεί το κλείσιμο μιας άτυπης τριλογίας που ολοκληρώνεται μετά από 32 χρόνια και συμπληρώνει τις ταινίες «Ο Νόμος του Πόθου» (1987) και «Κακή εκπαίδευση» (2004).

Το «Dolor y Gloria», χωρίς να είναι αυτοβιογραφικό, εντούτοις περιέχει πολλά αυτοαναφορικά στοιχεία με κύριο τον βασικό ήρωά του, που είναι σκηνοθέτης, όπως και στις δυο προηγούμενες ταινίες της τριλογίας. Εδώ δύσκολα ξεχωρίζει κανείς τη μυθοπλασία από την πραγματικότητα, αφού ακόμα και από την εξωτερική εμφάνιση του πρωταγωνιστή, τη σκηνογραφία, αλλά κυρίως τους θεματικούς άξονες που περιστρέφεται, τα πάντα παραπέμπουν στον Αλμοδοβάρ. Αυτή η ταινία είναι σχετικά ράθυμη για τα δεδομένα του Αλμοδοβάρ. Είναι ίσως η πιο ήπια ταινία του έως τώρα χωρίς εξάρσεις και ακρότητες.

Το «Dolor y Gloria» είναι μια εξομολόγηση εκ βαθέων, λες και ο Αλμοδοβάρ προσπαθεί να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς του με τη ζωή. Εχει ανάγκη να δημιουργεί ταινίες γιατί αλλιώς δεν «αναπνέει». Αντιμετωπίζει τη δημιουργία σαν λύτρωση από τα πάθη της ζωής γιατί οποιονδήποτε πόνο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, τον ξορκίζει με τη δημιουργία. Ταυτίζει το πάθος με τον εθισμό και παλεύοντας μαζί του, το μετουσιώνει σε θεατρικό που στέκεται η αφορμή να κλείσει τους παλιούς λογαριασμούς με τον έρωτα. Ο φόβος του θανάτου, μεταφορικά ο πόνος, που τον αναλύει διεξοδικά στη σωματική του μορφή, είναι εκείνος που τον οδηγεί να στοιχειοθετήσει με απέραντη τρυφερότητα ένα κολάζ αναμνήσεων ώστε να κλείσει άλλον έναν πολύ σημαντικό κύκλο, τη σχέση με την μητέρα του.

Μας μεταφέρει στα παιδικά του χρόνια στην επαρχία της Ισπανίας, όπου η εκπαίδευση, για ένα παιδί φτωχής οικογένειας, εκπορευόταν μέσα από την εκκλησία. Παρότι μας δείχνει την μητέρα του ως ανεξάρτητη γυναίκα, εκείνη μην έχοντας άλλο δρόμο, τον πιέζει να πάει στην εκκλησιαστική σχολή. Ο Αλμοδοβάρ φωτογραφίζει τη βαθιά συντηρητική κοινωνία της Ισπανίας του Φράνκο, τη φτώχεια της επαρχίας, αλλά και την αλληλεγγύη που αναπτύχθηκε μεταξύ των φτωχών ανθρώπων. Η απελευθέρωσή του από τα δεσμά της κλειστής επαρχιακής κοινωνίας και η φυγή του στη Μαδρίτη, η καταξίωσή του ως σκηνοθέτη. Και τώρα, η αδυναμία του να δημιουργήσει, η αναμόχλευση του παρελθόντος του, οι ανοιχτοί λογαριασμοί... Ολα αυτά, στη δύση της ζωής του, τον αναγκάζουν πια να επαναπροσδιορίσει ό,τι έκρυψε μέσα στις ταινίες του όλα αυτά τα χρόνια.

Συνοψίζοντας: Πόνος = Απόρριψη = Θάνατος. Δόξα = Αποδοχή = Ζωή.

Ο Αντόνιο Μπαντέρας κέρδισε το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας στις Κάννες για το ρόλο του Salvador Mallo και όχι άδικα, γιατί δίνει όλο του τον εαυτό στην αποτύπωση του μέντορά του. Ο Αλμοδοβάρ είναι ταυτισμένος με τους πρωταγωνιστές του και οι πρωταγωνιστές του με τον Αλμοδοβάρ ίσως περισσότερο από τον καθένα στο σύγχρονο σινεμά.

***

Συνεχίζεται για 2η βδομάδα, έως και την Τετάρτη 6 Νοέμβρη, στον κινηματογράφο «Αστυ» (πλατεία Κοραή), η προβολή της τριλογίας του μεγάλου Χιλιανού σκηνοθέτη Πατρίσιο Γκουσμάν. Στις 17.30 προβάλλεται το «Νοσταλγώντας το φως», στις 17.00 «Το μαργαριταρένιο κουμπί» και στις 20.25 και 22.00 η «Οροσειρά των ονείρων». Οποιος επιθυμεί μπορεί να δει και τις τρεις ταινίες με 1 εισιτήριο των 7 ευρώ.

Ο Γκουσμάν χωρίζει τη Χιλή σε τρία μέρη: Την έρημο του βορρά («Νοσταλγώντας το Φως»), τα νησιά του νότου («Το μαργαριταρένιο Κουμπί») και την οροσειρά των Ανδεων που στέκει γύρω από το Σαντιάγκο («Οροσειρά των Ονείρων»). «Μια χώρα χωρίς ντοκιμαντέρ είναι μια οικογένεια χωρίς οικογενειακό άλμπουμ», λέει ο σκηνοθέτης. Η ιστορία της Χιλής με ξεχωριστή θέση φυσικά της δικτατορίας του Πινοσέτ...


Π.Α.

ΛΑΡΙΣΑ
Κάλεσμα σε θεατρική παράσταση

Η διοίκηση του Εργατικού Κέντρου Λάρισας καλεί τους εργαζόμενους και τα μέλη των σωματείων του να παρακολουθήσουν τη Δευτέρα 4 και την Τρίτη 5 Νοέμβρη, στις 21.00, τη θεατρική παράσταση «Η Ευθαλία του Γαλατά» (βασισμένη στη νουβέλα «Φαχισέ Τσίκα», εκδ. «Αγρα») του Θωμά Κοροβίνη, με την Νικολέττα Βλαβιανού, σε σκηνοθεσία Ρέινας Εσκενάζυ.

Το έργο θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο των θεατρικών συναντήσεων στο Θέατρο «Κώστας Τσιάνος», και κατόπιν επικοινωνίας με το Εργατικό Κέντρο Λάρισας υπάρχει διαθέσιμο μειωμένο ομαδικό εισιτήριο στην τιμή των 8 ευρώ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ