Copyright 2019 The Associated

Τετελεσμένα, όχι απλά στο ενεργειακό αλλά και στο γεωπολιτικό «πόκερ» που δυναμώνει με φόντο και τις εξελίξεις σε Λιβύη, Συρία, Ιράν και όλη τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή δημιουργεί η Τουρκία, που έστειλε το γεωτρύπανο «Γιαβούζ» για έρευνες ξανά στην κυπριακή ΑΟΖ, συγκεκριμένα στο «οικόπεδο» 8, για το οποίο η κυπριακή κυβέρνηση έχει αδειοδοτήσει κοινοπραξία της γαλλικής «Total» και της ιταλικής «Eni».

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Χαμί Ακσόι, δήλωσε ότι το «Γιαβούζ» είναι στη συγκεκριμένη περιοχή από την περασμένη Παρασκευή και ισχυρίστηκε ότι «στην περίπτωση που εδώ βρεθεί πετρέλαιο ή φυσικό αέριο, οι δύο πλευρές θα διαμοιραστούν και τα έσοδά του», σπεύδοντας να υπενθυμίσει και την πρόταση που από τον Ιούλη έχει υποβάλει το ψευδοκράτος, για σύσταση κοινής (Ελληνοκυπρίων - Τουρκοκυπρίων) επιτροπής με στόχο την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων πριν από τη διευθέτηση του Κυπριακού.

Η κυπριακή κυβέρνηση έσπευσε να σημειώσει για την Τουρκία ότι «εξελίσσεται σε κράτος - πειρατή στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ το ΥΠΕΞ της Ελλάδας ισχυρίστηκε ότι «οι παραβιάσεις της διεθνούς νομιμότητας, ακόμη και αν επαναλαμβάνονται παρά τη διεθνή κατακραυγή που προκαλούν, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, ούτε βέβαια δημιουργούν τετελεσμένα». Αντίδραση υπήρξε και από το ΥΠΕΞ της Αιγύπτου, που προειδοποίησε «για τις επιπτώσεις οποιωνδήποτε μονομερών μέτρων που παραβιάζουν τα κυπριακά δικαιώματα και απειλούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου».

Για το πόση αξία φυσικά έχουν οι μύθοι της κυβέρνησης και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων περί «προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων» μέσα από τη συμμετοχή στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις ΕΕ και ΝΑΤΟ, χαρακτηριστική είναι η αντίδραση της ΕΕ, που έδειξε προς τη συνέχιση των παζαριών με τον «στρατηγικό εταίρο» Τουρκία.

Ο εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, έκρινε σκόπιμο να δηλώσει ότι χρειάζεται «δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για καλόπιστο διάλογο» με την Τουρκία, επαναλαμβάνοντας ότι «η πρόθεση της Τουρκίας να ξεκινήσει περαιτέρω δραστηριότητες εξερεύνησης και γεώτρησης στην ευρύτερη περιοχή κινείται, δυστυχώς, προς την αντίθετη κατεύθυνση». Να σημειωθεί ακόμα ότι ο Στάνο διέψευσε δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία το Ευρωκοινοβούλιο ετοίμασε νέες περικοπές της προενταξιακής οικονομικής βοήθειας στην Τουρκία, αναφέροντας ότι δεν υπάρχουν νεότερες εξελίξεις μετά τον περσινό Οκτώβρη.

Ενδεικτικό άλλωστε είναι και το πώς ...ξεπέταξε το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) την ανακοίνωση της Αγκυρας για τη νέα παράνομη κίνηση στην κυπριακή ΑΟΖ. Οπως είπε χτες ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, στο ΣΕΥ, έγινε «ενημέρωση» για το θέμα από τον ΥΠΕΞ της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ν. Χριστοδουλίδη. Κατόπιν συμφώνησαν να ...αιτηθούν από το RELEX (όργανο της ΕΕ που ασχολείται με το θέμα των κυρώσεων) «να ολοκληρώσει το έργο της καταλογοποίησης ("listing") προσώπων και οντοτήτων που εμπλέκονται σε αυτές τις ενέργειες» για να προχωρήσουν υποτίθεται οι κυρώσεις εναντίον τους. Θυμίζουμε ότι η... καταλογοποίηση σέρνεται στα διαβούλια της ΕΕ τουλάχιστον από πέρυσι τον Ιούνη.

Ενδεικτική είναι και η χτεσινή απάντηση του Κύπριου Προέδρου, Ν. Αναστασιάδη, σε ερώτημα για το αν πρέπει να υπάρξουν σκληρότερα μέτρα της ΕΕ κατά της Τουρκίας, αφού αναγνώρισε ότι «δεν θέλω να δημιουργώ ψευδαισθήσεις ή την εικόνα ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να αναλάβει τέτοια μέτρα, αυτή την ώρα τουλάχιστον».

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν υπήρχε κάποια αντίδραση από Γαλλία και Ιταλία.

Πάντως, το μόνο βέβαιο είναι πως το παζάρι των Τούρκων με τους Ευρωπαίους οξύνεται, όπως έδειξε και συνέντευξη του Ιταλού ΥΠΕΞ, Λουίτζι ντι Μάγιο, στο «Αναντολού», όπου επανέλαβε επιφυλάξεις της Ρώμης για τον «East Med» λέγοντας: «Είναι φανερό ότι ο αγωγός "East Med" που πρότεινε η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει επιλογή μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αν συγκριθεί με άλλα σχέδια, όταν ληφθούν υπόψη το κόστος και η διαδικασία κατασκευής», δήλωσε.

Ο Ιταλός αξιωματούχος, ο οποίος, σημειωτέον, είχε νέο τετ α τετ με τον Τούρκο ομόλογό του, Μ. Τσαβούσογλου, στο περιθώριο της διάσκεψης στο Βερολίνο πρόσθεσε ότι «αυτή η υποδομή, που μπορεί να διαδραματίσει έναν θετικό ρόλο στη διαφοροποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να προσελκύσει τα απαραίτητα κεφάλαια για την κατασκευή της και ότι μπορεί να είναι οικονομικά βιώσιμη».

Την ίδια ώρα, ο Ρόμπερτ Ο' Μπράιεν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Ντ. Τραμπ, σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή» επαναλάμβανε την αμερικανική υποστήριξη στη «στρατηγική συνεργασία» Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου για την κατασκευή του ενεργειακού αγωγού «East Med», τονίζοντας πως ένα από τα θέματα - κλειδιά στη συνάντηση Ντ. Τραμπ - Κυρ. Μητσοτάκη στο Λευκό Οίκο ήταν «ο ρόλος της Ελλάδας στην ενίσχυση της διαφοροποίησης των πηγών Ενέργειας για την Ευρώπη». Πρόκειται για ευρωατλαντικά σχέδια που αποσκοπούν στη μείωση των ρωσικών εξαγωγών προς τις ευρωπαϊκές αγορές. Ο Ο' Μπράιεν είπε χαρακτηριστικά πως «ο Πρόεδρος Τραμπ είναι δεσμευμένος στη στήριξη αυτού του φόρουμ (σ.σ. 3+1 - Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος και ΗΠΑ), ως ενός μηχανισμού για την ενίσχυση της ασφάλειας στον τομέα της Ενέργειας, της πολιτικής σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης στην Ανατολική Μεσόγειο».

Την ίδια ώρα - δείχνοντας ακριβώς προς τη μεριά των σχεδίων συνδιαχείρισης και συνεκμετάλλευσης - έσπευδε να σημειώσει (βλέπε και σελ. 4) πως «οι Ηνωμένες Πολιτείες ενθαρρύνουν την Ελλάδα να διαχειριστεί τις σχέσεις της με την Αγκυρα με τρόπο που δεν θα πλήξει τη σημαντική συμμαχία μας, το ΝΑΤΟ».

Να σημειωθεί πως την ίδια ώρα, με παρεμβάσεις του στον Τύπο, με αφορμή τη μετεξέλιξη την προηγούμενη βδομάδα του «East Med Gas Forum» σε οργανισμό - υπό τη σκέπη των ΗΠΑ - ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κ. Χατζηδάκης, έσπευδε να μιλήσει για «αυτο-αποκλεισμούς», δείχνοντας προς τη μεριά της Τουρκίας, και αναποδογυρίζοντας την πραγματικότητα που βοά, ισχυριζόταν (στην εφημερίδα «Τα Νέα») πως ενώ ο έλεγχος των ενεργειακών υποδομών και η πρόσβαση στους ενεργειακούς πόρους κατά το παρελθόν αποτέλεσαν «άμεσο ή έμμεσο αντικείμενο συγκρούσεων», μετά την υπογραφή του καταστατικού του «East Med Gas Forum» στο Κάιρο, «η συγκρουσιακή δυναμική της πολιτικής της Ενέργειας»... αντιστράφηκε. Και δείχνοντας και εκείνος προς την κατεύθυνση των σχεδίων συνδιαχείρισης σημείωνε με νόημα πως «το πιο σημαντικό είναι ότι στον νέο αυτό οργανισμό συμμετέχουν από ισότιμη θέση ακόμη και χώρες που εξακολουθούν να έχουν όχι μόνο διαφιλονικούμενους ενεργειακούς πόρους και ακαθόριστες θαλάσσιες ζώνες, αλλά και ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας που δεν έχουν ακόμα επιλυθεί...».

Στο μεταξύ, ο Κύπριος ΥΠΕΞ, Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας στον «Φιλελεύθερο» χαρακτήρισε σημαντική την «πολιτική βούληση» που υπάρχει «από τις ΗΠΑ για ενίσχυση των σχέσεών μας και σταδιακά βλέπουμε κάποιες εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση. Εξελίξεις που αγγίζουν διάφορες ενότητες και εκτιμώ ότι σύντομα θα έχουμε και άλλες ανακοινώσεις».

Πρόσθεσε δε ότι «μια σημαντική διάσταση της ενίσχυσης των σχέσεών μας είναι ότι οι ΗΠΑ πλέον δεν προσεγγίζουν τις διμερείς μας σχέσεις μέσα από τη σχέση τους με την Τουρκία ή/και τις εξελίξεις στο Κυπριακό (...) Πλέον έχουν προστεθεί πολλοί άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν, θεωρώ θετικά, το πώς οι ΗΠΑ προσεγγίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία».