Σύγκληση Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας από τον Ερντογάν χτες το βράδυ
ΔΑΜΑΣΚΟΣ - ΜΟΣΧΑ - ΑΓΚΥΡΑ.--
Κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία στη βορειοδυτική επαρχία του Ιντλίμπ, με σφοδρούς βομβαρδισμούς της ρωσικής Αεροπορίας που στηρίζει τον συριακό στρατό στις 22.40 το βράδυ, απαντώντας σε πυρά που είχαν δεχτεί νωρίτερα μαχητικά της αεροσκάφη από ρουκέτες εδάφους - αέρος από Τούρκους στρατιώτες.
Σύμφωνα με πηγές της αντιπολίτευσης της Συρίας, τουλάχιστον 37 Τούρκοι στρατιώτες σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν μετά από τα αεροπορικά πλήγματα των ρωσικών μαχητικών κατά φάλαγγας οχημάτων του τουρκικού στρατού στο νότιο τμήμα της συριακής επαρχίας Ιντλίμπ (ο κυβερνήτης της γειτονικής επαρχίας του Χατάι έκανε λόγο για 9 νεκρούς Τούρκους στρατιώτες και αρκετούς τραυματίες).
Στη συνέχεια αραβόφωνα ΜΜΕ ανέφεραν ότι 4 ελικόπτερα του τουρκικού στρατού μετέβησαν στο σημείο για μεταφορά των νεκρών και των τραυματιών. Αργά το βράδυ ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν συγκάλεσε Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας.
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να περιπλέξει περισσότερο τα πράγματα στην περιοχή και να οξύνει τις σχέσεις Τουρκίας - Ρωσίας. Νωρίτερα ο Ερντογάν εξέφρασε την επιθυμία του για συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, στις 5 Μάρτη στην Κωνσταντινούπολη, ώστε να λύσουν το θέμα του Ιντλίμπ, που για την Αγκυρα είναι η έλλειψη πρόσβασης στον συριακό εναέριο χώρο πάνω από τη βορειοδυτική επαρχία.
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, διέψευσε ότι έχει προγραμματιστεί συνάντηση των δύο Προέδρων, αναφέροντας ότι ο Πούτιν στις 5 Μάρτη «έχει άλλα σχέδια εργασίας».
Για το ενδεχόμενο τετραμερούς συνόδου στην Κωνσταντινούπολη την ίδια μέρα, μεταξύ των ηγετών Γαλλίας, Γερμανίας, Τουρκίας και Ρωσίας, που είχε ανακοινωθεί στο τέλος της περασμένης βδομάδας με πρωτοβουλία Παρισιού - Βερολίνου, ούτε κουβέντα. Ο Πεσκόφ τόνισε ειδικότερα ότι η Μόσχα δεν πιστεύει πως πρέπει να κληθούν Γαλλία και Γερμανία στις συνομιλίες για το Ιντλίμπ... Από την άλλη, επιβεβαίωσε ότι συνεχίζονται οι συνομιλίες Ρώσων και Τούρκων εμπειρογνωμόνων.
Ενδιαφέρον είχαν οι δηλώσεις της εκπροσώπου Τύπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μ. Ζαχάροβα. Τόνισε ότι η βασική αιτία επιδείνωσης της κατάστασης στο Ιντλίμπ είναι η αθέτηση των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει η Τουρκία στο πλαίσιο της ρωσοτουρκικής συμφωνίας του 2018 στο Σότσι.
Η άρνηση της Ρωσίας στο αίτημα της Τουρκίας για πρόσβαση στον συριακό εναέριο χώρο άνοιξε ακόμα περισσότερο τους διαύλους επικοινωνίας της δεύτερης με τις ΗΠΑ. Χτες το βράδυ, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του Μαρκ Εσπερ για το Ιντλίμπ, χωρίς να ανακοινωθεί αν κατέληξαν σε κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα ή συμπέρασμα, αν και είναι γνωστό ότι η τουρκική πλευρά έχει ζητήσει την αμερικανική και ΝΑΤΟική συμβολή.
Οι δυσκολίες στις ρωσοτουρκικές διαπραγματεύσεις για το Ιντλίμπ αντικατοπτρίστηκαν και σε νέες δηλώσεις νωρίτερα του Ερντογάν, που επιβεβαίωσε χτες το θάνατο τριών ακόμα Τούρκων στρατιωτικών στο Ιντλίμπ, χαρακτηρίζοντάς τους «μάρτυρες» και παρατήρησε ότι αν δεν υπήρχε η Ρωσία θα είχε «εξαφανιστεί εντελώς» η κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ.
Απέρριψε ξανά το αίτημα του αρχηγού της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλισντάρογλου, από το CHP, να τα βρει με τον Ασαντ, λέγοντας ότι δεν μπορεί να δει σαν φίλο «έναν άνθρωπο που σκότωσε εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες του».
Δήλωσε αμετακίνητος στα σχέδια κλιμάκωσης της στρατιωτικής επίθεσης στο Ιντλίμπ και πρόσθεσε ότι η πλευρά του θα ήθελε να δείξει στις συνομιλίες με τη Ρωσία πως η παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων στο Ιντλίμπ «είναι στη βάση» του συροτουρκικού συμφώνου των Αδάνων, που είχε υπογραφεί στο τέλος της δεκαετίας του '90 και έδινε το δικαίωμα στον τουρκικό στρατό, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να αναλάβει δράση πέραν των τουρκοσυριακών συνόρων εφόσον κρινόταν ότι διακυβεύεται η «εθνική ασφάλεια» της Τουρκίας.
Στο φόντο αυτών των έντονων διεργασιών, δεν επιβεβαιώθηκε ο ισχυρισμός της τουρκικής εφημερίδας «Σαμπάχ» και του Ερντογάν περί ανακατάληψης της στρατηγικής πόλης Σαρακίμπ από τουρκόφιλους μισθοφόρους και δυνάμεις του τουρκικού στρατού. Στρατιωτική πηγή που επικαλέστηκε το συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA διέψευσε τις πληροφορίες ως ανυπόστατες, επιμένοντας ότι η πόλη τελεί υπό τον έλεγχο των κυβερνητικών δυνάμεων.
Το κόκκινο κουμπί στο κεντρικό σύστημα γαλλικού σκάφους υποθαλάσσιων γεωτρήσεων πάτησε χτες ο Πρόεδρος του Λιβάνου, Μισέλ Αούν, με την ελπίδα ότι θα βρεθούν τις επόμενες βδομάδες ενθαρρυντικές ενδείξεις για την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου ή φυσικού αερίου στο οικόπεδο 4 της λιβανέζικης ΑΟΖ. «Η μέρα είναι ιστορική. Ελπίζουμε να πραγματοποιηθεί το όραμα που έχουμε», τόνισε ο Αούν, ενώ ο πρωθυπουργός Χασάν Ντίαμπ, που στεκόταν δίπλα του, ευχήθηκε επίσης να βγει κάποτε ο Λίβανος «από το μαύρο σκοτάδι» του μεγάλου δημόσιου χρέους που έχει εκτιναχθεί στο 150% του ΑΕΠ, «εφόσον ανοίξει ένα μεγάλο παράθυρο φωτός»...
Βεβαίως η έναρξη ερευνητικών γεωτρήσεων στην ΑΟΖ του Λιβάνου δεν αναμένεται να επιλύσει, ούτε σύντομα ούτε αποτελεσματικά, τα σοβαρά προβλήματα διαχείρισης του δημοσίου χρέους της χώρας, καθώς την εκμετάλλευση από τυχόν ευρήματα θα την αναλάβει η κοινοπραξία που έχουν φτιάξει από το 2017 για αυτόν το σκοπό τρία μεγάλα ξένα μονοπώλια: Η γαλλική «Total», η ιταλική ENI και η ρωσική «Novatek». Τη μερίδα του λέοντος εάν βρεθούν αξιοποιήσιμα κοιτάσματα δεν θα την πάρει ο λαός του Λιβάνου, αλλά η αστική τάξη της χώρας και τα μονοπώλια που είχαν εξασφαλίσει την άδεια ερευνών το 2017, όταν τη διαχείριση της εξουσίας είχε ο τότε πρωθυπουργός Σαάντ Χαρίρι. Το κονσόρτσιουμ «Total», ENI και «Novatek» έχει από τότε αναλάβει την πραγματοποίηση υπεράκτιων ερευνών σε δύο από τα 10 υποθαλάσσια οικόπεδα, μεταξύ των οποίων είναι και το οικόπεδο 9, τμήμα του οποίου διεκδικεί και το Ισραήλ.
Λίβανος και Ισραήλ έχουν διαφορές σε θαλάσσια περιοχή έκτασης 860 τ. χλμ. και οι ΗΠΑ την τελευταία διετία έχουν αναλάβει ρόλο «μεσολαβητή».
Σε αυτό το κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας, Λιβανέζοι αξιωματούχοι δήλωσαν πως θα ζητηθεί εβδομαδιαία περίοδος «χάριτος» μετά τη λήξη των ευρω-ομολόγων αξίας 1,2 δισ. δολαρίων στις 9 Μάρτη. Κατά συνέπεια έως τα μέσα Μάρτη, η κυβέρνηση θα αποφασίσει εάν θα πληρώσει τα ομόλογα ή θα κηρύξει χρεοκοπία.
Οι όροι και τα ανταλλάγματα για την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό βρίσκονται σταθερά στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης, μπροστά και στις «προεδρικές εκλογές» στα Κατεχόμενα (τον Απρίλη), αλλά και ως στοιχείο της διαρκούς όξυνσης των παζαριών για το ρόλο της Κύπρου στις ευρύτερες γεωπολιτικές ισορροπίες της περιοχής.
Ο ηγέτης του ψευδοκράτους (και ξανά υποψήφιος για την «προεδρία») Μουσταφά Ακιντζί δήλωσε χτες ότι Ηνωμένα Εθνη, ΕΕ και «ελληνοκυπριακή πλευρά» αποδέχονται ότι έχουν και οι Τουρκοκύπριοι δικαιώματα στο φυσικό αέριο, άρα πρέπει «να καθίσουμε να βρούμε μια κοινή διέξοδο... Ως Κύπριοι να βρούμε τον τρόπο του διαμοιρασμού. Μπορούμε να άρουμε τις εντάσεις και να συναντηθούμε στο δρόμο της λογικής. Σε αντίθετη περίπτωση δεν πρέπει να είναι μάντης κανείς για να δει ότι μπορεί να μεγαλώσουν οι εντάσεις. Ακόμα και αυτό δείχνει πόσο χρειάζεται η λύση του Κυπριακού...». Πρόσθεσε δε ότι «η λύση του κυπριακού προβλήματος μπορεί να ανοίξει μια νέα σελίδα στις σχέσεις της Τουρκίας με την περιοχή και την ΕΕ», σπεύδοντας να επιβεβαιώσει ξανά τον διχοτομικό χαρακτήρα των σχεδιασμών για το νησί, επαναλαμβάνοντας ότι η πιο ρεαλιστική επιλογή, την οποία υποστηρίζει και η διεθνής κοινότητα, είναι ένα ομοσπονδιακό οικοδόμημα με δύο πολιτικά ίσα ιδρυτικά κράτη.
Στο μεταξύ, ο «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους και επίσης υποψήφιος για την «προεδρία» Ερσίν Τατάρ δήλωσε ότι ουδέποτε πρόκειται να πει πως δεν θα συνομιλήσει (με την ελληνοκυπριακή πλευρά) και υπογράμμισε ότι «βάση της λύσης θα είναι η πολιτική ισότητα και δύο κυρίαρχα κράτη που θα υπάρχουν δίπλα δίπλα». Μεταξύ άλλων, τάχθηκε υπέρ και της πρότασης που επανέφερε ο Ακιντζί, για τη σύσταση κοινής επιτροπής (Ελληνοκυπρίων - Τουρκοκυπρίων) που θα ασχοληθεί με τους υδρογονάνθρακες και την «αξιοποίησή» τους, αναφέροντας ότι μια τέτοια επιτροπή θα τεστάρει και την ετοιμότητα Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων «να διαχειριζόμαστε από κοινού και να έχουμε μαζί τον πλούτο», για να καταλήξει ότι «αν δεν υπάρξει συμφωνία, θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε ενεργά τα δικαιώματά μας μαζί με την Τουρκία. Τέλειωσε η περίοδος που οι Ελληνοκύπριοι έπρατταν και εμείς (απλά) παραπονιόμασταν».
Στο μεταξύ, ο «υπουργός Ενέργειας» της Τουρκίας Φατίχ Ντονμέζ δήλωσε ότι «το τρίτο γεωτρύπανό μας, για το οποίο έδωσε τα καλά νέα ο Πρόεδρός μας, ξεκίνησε την πορεία του. Το γεωτρύπανο που έχει γεμίσει τα πανιά του με τη στήριξη του έθνους μας κατευθύνεται στη χώρα μας. Να είναι καλορίζικο». Πρόκειται για το τρίτο ερευνητικό σκάφος που η Αγκυρα θα διαθέσει για γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, με σημαία Νησιών Μάρσαλ, το οποίο έχει τη δυνατότητα να εκτελεί εργασίες μέχρι και σε βάθος 11.400 μέτρων.
Από τη μεριά του, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν επανήλθε χτες στα συνολικότερα ενεργειακά σχέδια της χώρας του. «Η χώρα μας βρισκόταν μέσα στο σκοτάδι. Εκτός από την κινητοποίηση των πηγών του νερού, της ηλιακής και αιολικής ενέργειας της χώρας μας, ανοίγουμε τις πύλες μιας νέας εποχής στην Ενέργεια με τις γεωτρήσεις που διεξάγουμε στη Μεσόγειο. Δεν είχαμε πλωτά γεωτρύπανα, ούτε ερευνητικά πλοία. Τώρα διαθέτουμε 2 ερευνητικά πλοία και 3 πλωτά γεωτρύπανα», σχολιάζοντας ότι με τον εξοπλισμό που διαθέτει πλέον η Τουρκία για εξόρυξη κάθε είδους πηγών Ενέργειας, μπορεί να βοηθήσει και άλλες χώρες. «Οπως θα κάνουμε τόσες έρευνες στις δικές μας θάλασσες, έτσι θα πάμε και σε άλλες θάλασσες να κάνουμε το ίδιο. Αποκτήσαμε αυτήν τη δυνατότητα. Και στη συμφωνία που υπογράψαμε με τη Λιβύη, αυτή η δυνατότητα ήταν που τρέλανε κάποιους συγκεκριμένους κύκλους», είπε.