Τα όσα ήρθαν στο φως επιβεβαίωσαν τις σοβαρές καταγγελίες των εργαζομένων στην ιδιωτική Υγεία για ελλιπή μέσα ατομικής προστασίας και ανυπαρξία κρατικού ελέγχου στον ιδιωτικό τομέα. Αποκαθηλώνουν όμως και το «θαύμα» της «συνεργασίας» δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που παίρνει διάφορες μορφές: Από την αγορά υπηρεσιών με χρήματα του ΕΟΠΥΥ, δηλαδή των ασφαλισμένων, μέχρι τις Συμπράξεις Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα, που σύμφωνα με την κυβέρνηση «θα αναβαθμίσουν το ΕΣΥ».

Σήμερα, έχουν το θράσος να μιλάνε για «success story δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα», παρά το γεγονός ότι τα νοσοκομεία τις μέρες της πανδημίας μετατράπηκαν σε «μιας ασθένειας», αφήνοντας εκτεθειμένους και αβοήθητους χιλιάδες χρονίως πάσχοντες. Ανάμεσά τους και πολλούς νεφροπαθείς, που βρέθηκαν αντιμέτωποι με απορρύθμιση του σακχάρου ή υποτασικά επεισόδια, βάζοντας σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή τους.

Η κυβερνητική προπαγάνδα κρύβει κάτω από το χαλί τις επικίνδυνες αναμονές που έχουν σχηματιστεί στα νοσοκομεία για εξετάσεις, διαγνώσεις, θεραπείες, τα 30.000 κενά μόνιμων γιατρών και νοσηλευτών που παραμένουν, την κερδοσκοπία του ιδιωτικού τομέα, ακόμη και στην καρδιά της πανδημίας, με τις υψηλές πληρωμές για τεστ, το διπλασιασμό της αμοιβής τους από τα ασφαλιστικά ταμεία για κάθε κρεβάτι ΜΕΘ κ.ο.κ.

Δεν περνάει όμως μέρα που το «αφήγημα» αυτό της «επιτυχίας, της ενίσχυσης και της θωράκισης» του δημόσιου συστήματος Υγείας να μην καταρρίπτεται από την πραγματικότητα που ζουν υγειονομικοί και ασθενείς πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την κορύφωση της πανδημίας.

Πριν από την πανδημία, 12.000 ασθενείς σε τελικό στάδιο νεφρικής ανεπάρκειας βρίσκονταν υπό αιμοκάθαρση σε δημόσιες και ιδιωτικές Μονάδες Τεχνητού Νεφρού (ΜΤΝ). Στις ιδιωτικές μονάδες έκαναν αιμοκάθαρση 7.700 νεφροπαθείς. Στα περισσότερα δημόσια νοσοκομεία - κυρίως στην περιφέρεια - ΜΤΝ έκλεισαν ή υπολειτουργούν και εξαιτίας αυτής της κατάστασης ένα μεγάλο τμήμα καταφεύγει σε συμβεβλημένες ιδιωτικές κλινικές με τον ΕΟΠΥΥ.

Το καλοκαίρι η επιλογή διακοπών - για όσους πάνε - γίνεται και με κριτήριο τη συμβεβλημένη κλινική, προκειμένου να συνεχίζονται οι θεραπείες. «Κι εκεί, όμως, θα πρέπει να πληρώσουμε τουλάχιστον 200 ευρώ στο διπλό τεστ που πρέπει να γίνει, αφού η κυβέρνηση δεν επιβάλλει στον ιδιωτικό τομέα να το κάνει δωρεάν, όπως αρνήθηκε και να τον επιτάξει», καταγγέλλουν νεφροπαθείς.

Τις συνέπειες της πολιτικής εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης της Υγείας βιώνουν από πρώτο χέρι και οι καρκινοπαθείς. Λόγω της ανεπαρκούς στελέχωσης και ανάπτυξης του δημόσιου τομέα, σε συνάρτηση με την καθυστέρηση σε διαγνώσεις και θεραπείες που γενικεύτηκε την περίοδο της πανδημίας, βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με τον κίνδυνο επιδείνωσης της υγείας τους και αναγκάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη προκειμένου να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες θεραπείες.

Οπως αναφέρει η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, «συχνές είναι τον τελευταίο καιρό οι καταγγελίες (...) από ασθενείς οι οποίοι, παρά τα περί του αντιθέτου προβλεπόμενα από τις σχετικές συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ, υποχρεώθηκαν να καταβάλουν επιπλέον χρήματα για την πραγματοποίηση ακτινοθεραπειών σε συμβεβλημένα ιδιωτικά κέντρα.

Με δεδομένο ότι τους τελευταίους δύο μήνες, μετά την έξαρση της πανδημίας του κορονοϊού, υπάρχει αραίωση των ραντεβού στα νοσοκομεία ώστε να αποφευχθεί ο συνωστισμός, ο αριθμός των ασθενών που αναζητούν άλλες λύσεις είναι πολύ μεγαλύτερος, με αποτέλεσμα να είναι συχνή η εμφάνιση φαινομένων καταχρηστικής υποχρέωσής τους να καταβάλλουν επιπλέον χρήματα για την πραγματοποίηση των ακτινοθεραπειών, που δικαιούνται δωρεάν».

Σύμφωνα με πληροφορίες, ιδιώτες ζητούν έξτρα πληρωμές επικαλούμενοι διάφορα (την κατηγορία του ακτινοθεραπευτικού μηχανήματος κ.ά.). Να σημειωθεί ότι η σχετική σύμβαση του ΕΟΠΥΥ, που υπογράφτηκε πριν από 8 χρόνια, προβλέπει ότι οι ιδιώτες «δεν πρέπει ν' αξιώνουν καμία επιπρόσθετη οικονομική απαίτηση από τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ», αφήνει όμως ανοιχτά «παραθυράκια».

Για παράδειγμα, επιβάλλει μια σειρά από κριτήρια που λειτουργούν ως «κόφτες», όπως «βασικά πακέτα» για συνταγογράφηση ακτινοθεραπειών, περιορισμένο «αριθμό συνεδριών», συγκεκριμένη αποζημίωση για μηχανήματα (π.χ. 3d μαστογράφο), ενώ προβλέπει την εξολοκλήρου πληρωμή από τον ασθενή της «αμοιβής ιατρού» για όλους τους τύπους ακτινοθεραπείας, πλην της στερεοστατικής ακτινοχειρουργικής.

Η συγκεκριμένη σύμβαση υπογράφτηκε επί συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, διατηρήθηκε στο ακέραιο από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, παρά τις χιλιάδες καταγγελίες που γίνονται τα τελευταία οκτώ χρόνια. Την ίδια ώρα, η μια μετά την άλλη οι κυβερνήσεις οργανώνουν φιέστες για να διαφημίσουν τις «δωρεές» σύγχρονου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού στο ΕΣΥ, ο οποίος στην καλύτερη περίπτωση λειτουργεί μόνο σε μια βάρδια καθημερινά, λόγω της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού.

Το φαινόμενο των έξτρα πληρωμών στις μεγάλες επιχειρήσεις της Υγείας δεν είναι βέβαια καινούργιο, «καθώς επί σειρά ετών ακολουθείται "σιωπηρά" και με την ανοχή του συστήματος μία ανήθικη (...) πρακτική από μέρους του ιδιωτικού τομέα (που) λειτουργεί επιβάλλοντας πρόσθετες παράνομες χρεώσεις στους ασθενείς, οι οποίοι βρίσκονται σε ανάγκη και μη έχοντας άλλες επιλογές τελικά υποκύπτουν», καταγγέλλει η Ομοσπονδία...

Απ' όπου κι αν το πιάσεις, όπως κι αν το δεις, από παντού επιβεβαιώνεται ότι ο πραγματικός ιός είναι η πολιτική που θεωρεί την Υγεία εμπόρευμα, τους εργαζόμενους αναλώσιμους και τον ασθενή πελάτη, με ή χωρίς πανδημία.

Οτι αυτό που νοσεί και μάλιστα ανίατα, είναι το ίδιο το σύστημα της εκμετάλλευσης, που υποτάσσει την επιστημονική γνώση και τα επιτεύγματά της στους απάνθρωπους νόμους της αγοράς και του κέρδους, αντί να τις κινητοποιεί για την ικανοποίηση των σύγχρονων και διευρυμένων λαϊκών αναγκών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας 2018¹ για την Ελλάδα, σε πληθυσμό 11.142.158 ατόμων, ο αριθμός των νέων περιπτώσεων καρκίνου και για τα δύο φύλα, για όλες τις ηλικίες, ήταν 67.401 και ο αριθμός των θανάτων 33.208. Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, καταγράφηκαν 7.734 νέες περιπτώσεις εκείνη τη χρονιά. Θυμίζουμε ότι στις γυναίκες ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερα εντοπισμένος καρκίνος, στον γενικό πληθυσμό είναι ο 2ος πιο συχνός καρκίνος μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και η 3η αιτία θανάτου από καρκίνο στο σύνολο του πληθυσμού

Στο ΕΣΥ εργάζονται σήμερα 24.636 γιατροί (5.903 εργάζονται σε ΚΥ), 36.550 νοσηλευτές (3.513 σε ΚΥ), 262 κοινωνικοί λειτουργοί, 93 φαρμακοποιοί, 268 θεραπευτές και 491 ψυχολόγοι.² Σύμφωνα επίσης με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μέχρι και το 2016, στη χώρα λειτουργούν 151 ιδιωτικές κλινικές, 124 δημόσια νοσοκομεία και 5 θεραπευτήρια ειδικού σκοπού (ΝΠΙΔ).

Σύμφωνα με έκθεση World Health Report - 2006³, υπολογίζεται ότι οι χώρες που έχουν αθροιστικά λιγότερους από 23 ιατρούς και νοσηλευτές ανά 10.000 κατοίκους, αδυνατούν να ικανοποιήσουν επιτυχώς τις τρέχουσες ανάγκες υγείας του πληθυσμού.

Το ποσοστό ελλείμματος του υφιστάμενου προσωπικού σε σχέση με τις προβλεπόμενες οργανικές θέσεις κυμαίνεται από 31,80% στην 1η ΥΠΕ (Αττικής) έως 19,27% στην 3η ΥΠΕ (Μακεδονίας), που συνιστά την καλύτερα στελεχωμένη ΥΠΕ, ενώ ο μέσος όρος υποστελέχωσης των 7 ΥΠΕ είναι 25,13%. Τα νοσοκομεία που καλύπτουν τις περισσότερες ανάγκες σε νοσηλευτικό δυναμικό με συμβασιούχους - επικουρικούς βρίσκονται στις 2η, 7η και 3η ΥΠΕ. Επιπλέον, το μεγαλύτερο ποσοστό αποσπασμένου σε άλλα νοσοκομεία προσωπικού καταγράφεται στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία.⁴

Το «Μεταξά» δεν διαθέτει μαγνητικό τομογράφο (MRI), ούτε βρογχοσκόπιο (εδώ και 9 μήνες), το απαραίτητο επιστημονικό εργαλείο της Θωρακοχειρουργικής κλινικής (η οποία εφημερεύει και για το Νοσοκομείο Τζάνειο). Ο κεντρικός κλιματισμός δεν λειτουργεί σε πολλά τμήματα. Το αιματολογικό εργαστήριο βράζει και οι ασθενείς στην Αιματολογική κλινική αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα με τη ζέστη. Πρόβλημα με συνθήκες καύσωνα υπάρχει και στις κλινικές, στα πλυντήρια κ.α.

Κλινικές με διαφορετικά αντικείμενα συμπτύσσονται (π.χ. Γυναικολογική - Θωρακοχειρουργική), με διαφορετικές απαιτήσεις από αλλότριες ειδικότητες γιατρών, που καλούν τους νοσηλευτές να ανταποκριθούν ταυτόχρονα σε δύο μέτωπα. Επί πολλά έτη το νοσοκομείο διαθέτει κλίνες ΜΑΦ (Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας), αλλά δεν λειτουργούν λόγω μη πρόσληψης προσωπικού εδώ και μια δεκαετία.

Στην Ακτινοθεραπευτική κλινική του νοσοκομείου λειτουργούν δυο γραμμικοί επιταχυντές. Ο ένας αποκτήθηκε το 2016 από ΕΣΠΑ και έχει μόνο πρωινή βάρδια. Ο άλλος, ο οποίος πλησιάζει την εικοσαετία, παρουσιάζει έντονες και συνεχιζόμενες βλάβες. Τα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, μετά την έξαρση της επιδημίας του κορονοϊού, λειτουργούν υπό συγκεκριμένους νέους όρους, δηλαδή με 50% λιγότερους ασθενείς που τα επισκέπτονται για διάγνωση, έλεγχο, κλινική και εργαστηριακή εκτίμηση και προγραμματισμό θεραπείας.

Παραπομπές:

1. https://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/300-greece-fact-sheets.pdf

2. https://healthmag.gr/apokalyptikoi-arithmoi-gia-domes-kai-ergazomenous-sto-esy/

3. WHO. World health report 2006: Working together for health. Geneva. 2006

4. https://www.researchgate.net/publication/336252175_Posotike_kai_Poiotike_Katagraphe_tou_Noseleutikou_Prosopikou_sta_Demosia_Nosokomeia_tou_ESY

5. http://enne.gr/organismoi_nosokomeion/geniko_antikarkiniko_nosokomeio_peiraias_metaksa.pdf