ΓΙΕΡΕΒΑΝ - ΜΠΑΚΟΥ.--

Αποκλιμακώθηκαν χτες οι συγκρούσεις στα σύνορα Αζερμπαϊτζάν - Αρμενίας που ξέσπασαν το περασμένο Σαββατοκύριακο και συνεχίστηκαν έως την Τρίτη, που στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 16 στρατιωτικούς και από τις δύο πλευρές ανάμεσά τους και σε 2 αξιωματικούς. Οι τελευταίες συγκρούσεις εξελίσσονται γύρω από την περιοχή Τοβούζ στη Βορειοανατολική Αρμενία, περίπου 300 χλμ. από την περιοχή Ναγκόρνο - Καραμπάχ, διεθνώς αναγνωρισμένο ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, αλλά με ισχυρό αρμένικο πληθυσμό.

Χτες, Τετάρτη, αξιωματούχοι άμυνας και από τις δύο χώρες δήλωσαν ότι δεν υπήρξε νέα μάχη την περασμένη νύχτα και πως «σημειώθηκαν μόνο σποραδικοί πυροβολισμοί χωρίς να χρησιμοποιηθεί βαρύς οπλισμός».

Στο μεταξύ, χτες χιλιάδες (εθνικιστές) διαδήλωσαν στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, ζητώντας από την κυβέρνηση να αναπτύξει τον στρατό στα σύνορα και να προχωρήσει σε πόλεμο με την Αρμενία. Η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις, καθώς ορισμένοι επιχείρησαν να εισβάλουν στο κτίριο του Κοινοβουλίου.

Η αναζωπύρωση των συγκρούσεων στην περιοχή, που είχαν παύσει από το 2016, ενδέχεται να προκαλέσει γενικευμένη αστάθεια στον Νότιο Καύκασο, μια περιοχή - διάδρομο αγωγών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου στις παγκόσμιες αγορές και γι' αυτό οξυμένου ανταγωνισμού μεταξύ ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Ενδεικτικά, την Τρίτη, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ότι η Τουρκία δεν θα διστάσει να σταθεί απέναντι σε κάθε είδους επιθέσεις εναντίον του Αζερμπαϊτζάν, με το οποίο έχει ισχυρούς πολιτικούς δεσμούς και συμμετέχουν σε κοινά ενεργειακά επιχειρηματικά σχέδια.

Ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, από την πλευρά του, υπογράμμισε ότι «η Τουρκία θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό των Ενόπλων Δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν εναντίον της Αρμενίας, η οποία συνεχίζει την επιθετική της προσέγγιση», προσθέτοντας ότι «θα στείλει ό,τι βοήθεια κριθεί απαραίτητη». ΕΕ - ΝΑΤΟ - ΟΗΕ, Ρωσία και Ιράν κάλεσαν τις δύο πλευρές σε κατάπαυση του πυρός και αποκλιμάκωση.

Επίσης, ο πρωθυπουργός και ΥΠΕΞ της Αλβανίας, Εντι Ράμα, που η χώρα του έχει την προεδρία του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, ζήτησε να υπάρξει εκεχειρία και ανακοίνωσε επαφές του Οργανισμού και με τις δύο πλευρές.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Διεθνής Τράπεζα Χρηματοδότησης της Παγκόσμιας Τράπεζας (IFC), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) και η ΕΕ ανακοίνωσαν χτες ότι θα χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη ενός μεγάλου εργοστασίου ηλιακής ενέργειας στην Αρμενία.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι υπογράφτηκε επίσημα το διάταγμα που τερματίζει το ειδικό καθεστώς που ίσχυε για χρόνια απέναντι στο Χονγκ Κονγκ, στο πλαίσιο της προνομιακής μεταχείρισής του ως διεθνούς χρηματοπιστωτικού κόμβου. Η απόφαση αυτή της Ουάσιγκτον αποτελεί αντίδραση στον «νέο νόμο για την ασφάλεια» στο Χονγκ Κονγκ τον οποίο ψήφισε η Κίνα (της οποίας τμήμα αποτελεί το Χονγκ Κονγκ) και σύμφωνα με τις ΗΠΑ, την ΕΕ και άλλες δυνάμεις καταργεί ουσιαστικά την αυτονομία της περιοχής, ενισχύοντας το ρόλο του Πεκίνου σε βαθμό που προβληματίζει έντονα τα μονοπωλιακά συμφέροντα που αυτές οι πλευρές εκπροσωπούν.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι υπέγραψε νόμο που προβλέπει την επιβολή κυρώσεων για την «καταστολή του πληθυσμού του Χονγκ Κονγκ», όπως περιέγραψε τις συνέπειες που ο νέος νόμος θα έχει για την περιοχή. Αόριστα ο Αμερικανός Πρόεδρος μίλησε για «νέα ισχυρά εργαλεία προκειμένου να δώσουν λόγο τα πρόσωπα και οι οντότητες που ενέχονται στην καταστολή των ελευθεριών στο Χονγκ Κονγκ», ενώ όσον αφορά τον τερματισμό των προνομιακών ρυθμίσεων είπε ότι το Χονγκ Κονγκ θα έχει πλέον «την ίδια μεταχείριση» με την ηπειρωτική Κίνα: «Κανένα ιδιαίτερο προνόμιο, καμία ιδιαίτερη οικονομική μεταχείριση και καμία εξαγωγή ευαίσθητων τεχνολογιών». Ο Τραμπ έκρινε επίσης ότι ο έλεγχος που θα ασκεί πλέον το Πεκίνο στο Χονγκ Κονγκ σημαίνει πως θα πάψει να υπάρχει «ένας πολύ σοβαρός ανταγωνιστής μας».

Στο Πεκίνο, η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Χούα Τσουνουίνγκ δήλωσε ότι η χώρα της «για να προασπίσει τα νόμιμα συμφέροντά της, θα προχωρήσει στην απαραίτητη αντίδραση και θα επιβάλει κυρώσεις σε πρόσωπα και οντότητες των ΗΠΑ» που θα συμμετάσχουν στην εφαρμογή των νέων αμερικανικών αποφάσεων. Σημείωσε ότι η Κίνα δεν θα διστάσει να αποφασίσει κυρώσεις κατά της Ουάσιγκτον και σχετικά με τις εξελίξεις στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, στην οποία οι ΗΠΑ ενισχύουν σταθερά τη στρατιωτική τους παρουσία, ενώ στις αρχές της βδομάδας επανέφεραν σε έντονους τόνους και τις κατηγορίες για τις εδαφικές διεκδικήσεις της Κίνας. Η Χούα τόνισε δε ότι η Ουάσιγκτον ευνοεί την «αποσταθεροποίηση της περιοχής» και εξέφρασε την ελπίδα να σταματήσει να ακολουθεί το λανθασμένο δρόμο.

Ας σημειωθεί ότι μετά την πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών Υποθέσεων, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε πως οι υπουργοί συζήτησαν για τον νέο νόμο για το Χονγκ Κονγκ και «όλοι έχουμε σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη συμμόρφωσή του με το Σύνταγμα του Χονγκ Κονγκ και με τις διεθνείς δεσμεύσεις της Κίνας». Επισήμανε δε: «Το μήνυμά μας σε αυτό το πλαίσιο είναι διπλό. Πρώτον, στο λαό του Χονγκ Κονγκ τονίσαμε την υποστήριξη της ΕΕ για την αυτονομία και τις θεμελιώδεις ελευθερίες του. Θα συνεχίσουμε να είμαστε δίπλα στο λαό του Χονγκ Κονγκ. Δεύτερον, στην Κίνα το μήνυμα είναι ότι οι πρόσφατες ενέργειες αλλάζουν τους κανόνες. Αυτό θα απαιτήσει αναθεώρηση της προσέγγισής μας και θα έχει σαφώς αντίκτυπο στις σχέσεις μας».