Ενόψει της επίσκεψης του Κυρ. Μητσοτάκη σήμερα στην Καρδίτσα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στ. Πέτσας ανακοίνωσε χτες το γνωστό «πακέτο» παρεμβάσεων για την αποζημίωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που επλήγησαν στις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση Εκτακτης Ανάγκης. Μόνο που όπως έχει αποδειχθεί και από την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αυτά τα μέτρα όχι μόνο δεν είναι επαρκή για να καλύψουν πλήρως τις ζημιές και να υπάρξουν πραγματική αποκατάσταση και ανακούφιση, αλλά πολύ περισσότερο αποτελούν τη χαριστική βολή για τους πληγέντες, οι οποίοι είναι αναγκασμένοι είτε να χρεωθούν σε τράπεζες είτε να περιμένουν για δεκαετίες να ξαναστήσουν το βιος τους...

Ας τα δούμε ένα προς ένα.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση:

• Αναστέλλεται η πληρωμή όλων των εκκρεμών, βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα, για έξι μήνες.

Μετά από έξι μήνες, δηλαδή, άνθρωποι που καταστράφηκαν θα πρέπει να πληρώνουν κανονικά υποχρεώσεις, χωρίς να έχουν κανένα εισόδημα!

• Χορηγείται ενίσχυση 600 ευρώ σε κάθε νοικοκυριό που έχει πληγεί η κύρια κατοικία του. Επιπλέον, 600 ευρώ στις πολύτεκνες οικογένειες και 600 ευρώ για κάθε μέλος οικογένειας που είναι άτομο με ειδικές ανάγκες. Παρέχεται επίσης ενίσχυση μέχρι 6.000 ευρώ ανά νοικοκυριό για την επισκευή ή την αντικατάσταση οικοσκευής της κύριας πληγείσας οικίας. Ειδική ενίσχυση 4.500 ευρώ παρέχεται σε άτομα που υπέστησαν κάποιας μορφής αναπηρία από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή.

Ολες αυτές οι ενισχύσεις καταλήγουν να αφορούν ένα μικρό μέρος των πληγέντων, όπως διαπίστωσαν τα προηγούμενα χρόνια οι πυρόπληκτοι στο Μάτι ή οι πλημμυροπαθείς στην Εύβοια... Που αφού τρέχουν από υπηρεσία σε υπηρεσία, τελικά διαπιστώνουν ότι δεν δικαιούνται την ενίσχυση, επειδή για παράδειγμα έχουν χάσει στην πλημμύρα ή στη φωτιά κάποιο προσωπικό έγγραφο που πιστοποιεί την ιδιοκτησία τους.

• Προχωρά μέσω του ΕΛΓΑ η καταγραφή των ζημιών, ώστε να δοθούν αποζημιώσεις στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις που έχουν πληγεί.

Πριν από μερικές βδομάδες, με αφορμή τις καταστροφές στην Εύβοια, η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει αντίστοιχα μέτρα. Σύμφωνα με αυτά, ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει τις σοδειές κάτω των 500 τ.μ. ανά είδος καλλιέργειας. Δεν αποζημιώνει τον μηχανολογικό εξοπλισμό και εργαλεία που καταστράφηκαν. Δεν αποζημιώνει για τον καθαρισμό των εκτάσεων καλλιεργήσιμης γης που μπαζώθηκαν από λάσπη, άμμο και φερτά υλικά ή υπέστησαν διάβρωση και αποχωμάτωση.

• Χορηγείται έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση, με τη μορφή επιδόματος, 5.000 ευρώ για τα πληγέντα φυσικά πρόσωπα ανά κατοικία και 8.000 ευρώ για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα ανά πληγείσα επιχείρηση. Επίσης προβλέπεται επιχορήγηση επιχειρήσεων ύψους 30% - 70% της ζημίας για κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα φορτηγά αυτοκίνητα.

Είναι γνωστό πόσο μεγάλη ταλαιπωρία περνούν οι πληγέντες κάθε φορά για την αποζημίωση των οικοσυσκευών. Κι αυτό γιατί η καταγραφή των ζημιών παίρνει μήνες ολόκληρους για να ολοκληρωθεί. Τα 5.000 ευρώ, που για πολλοστή φορά εξαγγέλλει η κυβέρνηση, σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν για να αποκατασταθούν στα λαϊκά σπίτια οι κατεστραμμένες ηλεκτρικές συσκευές, τα έπιπλα, τα κρεβάτια, και να γίνουν οι αναγκαίες επισκευές, το βάψιμο των σπιτιών κ.ά.

• Παρέχεται στεγαστική συνδρομή σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων και κτιριακών εγκαταστάσεων, που καλύπτει το σύνολο της εκτιμηθείσας ζημίας, με δωρεάν κρατική αρωγή 60% και άτοκο δάνειο 40%.

Οπως είναι γνωστό, υπάρχουν ακόμα και από το 1999, μετά το σεισμό της Πάρνηθας, άνθρωποι που δεν έχουν καταφέρει να ξεχρεώσουν αυτό το άτοκο δάνειο, με αποτέλεσμα τελικά να χάνουν τα σπίτια τους από τις τράπεζες.

• Δρομολογείται, ύστερα από συνεννόηση με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών, αναστολή ή ρύθμιση δανειακών υποχρεώσεων στους πολίτες των δήμων που έχουν πληγεί.

Αναστολή ή ρύθμιση, όχι διαγραφή, και το ερώτημα είναι πού θα βρουν αυτοί οι άνθρωποι τα λεφτά για να πληρώσουν αυτές τις υποχρεώσεις, αφού καταστράφηκαν ολοσχερώς...

Λιανοκλάδι

Λίγες ώρες δυνατής βροχής ήταν αρκετές για να φουσκώσουν και να υπερχειλίσουν «ξεχασμένα» και ακαθάριστα ρέματα και χείμαρροι. Μεγάλες ποσότητες φερτών υλών ξεχύθηκαν στα χωριά της κοιλάδας του Σπερχειού και πλημμύρισαν υπόγεια και ισόγεια σπιτιών, καταστήματα, σταβλικές εγκαταστάσεις και αποθήκες, προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στο οδικό δίκτυο και σε υποδομές, για να καταλήξουν στον Σπερχειό και να «πνίξουν» χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών. Δεκάδες αγρότες, κυρίως βαμβακοκαλλιεργητές, υπέστησαν ολοκληρωτική καταστροφή, ενώ μεγάλες ζημιές έχουν υποστεί μια σειρά από καλλιέργειες και έχουν καταστραφεί αρδευτικά δίκτυα και υποδομές.

Μεγάλες ζημιές προκλήθηκαν επίσης στο οδικό δίκτυο της περιοχής, με αποτέλεσμα τη διακοπή της κυκλοφορίας σε αρκετά σημεία, την ταλαιπωρία και τον αυξημένο κίνδυνο για τους οδηγούς, που αναγκάστηκαν να κινηθούν σε επικίνδυνες παρακαμπτήριους. Χαρακτηριστική η περίπτωση της Εθνικής Οδού Λαμίας - Καρπενησίου, που έκλεισε για σχεδόν 24 ώρες και δόθηκε στην κυκλοφορία μετά από πρόχειρες παρεμβάσεις στα σημεία όπου είχε καταστραφεί.

Από την πλημμύρα δεν γλίτωσε ούτε το αεροδρόμιο της Λαμίας, όπου τους θερινούς μήνες βρίσκονται δύο μικρά πυροσβεστικά αεροσκάφη, ενώ πλημμύρισαν επίσης το Μουσικό Σχολείο Λαμίας στο Παγκράτι και το σχολικό συγκρότημα του Λιανοκλαδίου, τα οποία και δεν λειτούργησαν τη Δευτέρα.

Επιπλέον, σοβαρά προβλήματα προκλήθηκαν στο δίκτυο ύδρευσης αρκετών χωριών, το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις δεν έχει ακόμα αποκατασταθεί, με αποτέλεσμα πολλά σπίτια να είναι χωρίς πρόσβαση σε πόσιμο νερό.

Η εικόνα αυτής της καταστροφής ξεκινά από τον κάμπο της Λαμίας και φτάνει μέχρι τα ημιορεινά χωριά του δήμου Μακρακώμης. Τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στις Δημοτικές Ενότητες Λιανοκλαδίου (Λιανοκλάδι, Στίρφακα, Ζηλευτό), Γοργοποτάμου και Υπάτης, στα χωριά Κομποτάδες, Μεξιάτεs, Κωσταλέξι του δήμου Λαμιέων, στις συνοικίες του Παγκρατίου, των Καλυβίων και του Σταυρού Λαμίας, καθώς και στα χωριά Παλιούρι, Καστρί, Αρχάνι, Γραμμένη, Μεσοποταμία και Παλαιοβράχα του δήμου Μακρακώμης.

Τον αυξημένο κίνδυνο πλημμύρας στην κοιλάδα του Σπερχειού τον γνώριζαν πολύ καλά τόσο τα αρμόδια υπουργεία όσο και οι διοικήσεις της Περιφέρειας και των δήμων. Αποτελεί εξάλλου μια κατάσταση που ο λαός της περιοχής βιώνει ιδιαίτερα συχνά, με ανυπολόγιστες ζημιές εδώ και αρκετά χρόνια. Μια κατάσταση που έχει επιβαρυνθεί από τον ελλιπή αντιπλημμυρικό σχεδιασμό των οδικών και σιδηροδρομικών αξόνων καθώς και των έργων αναδασμού που κατασκευάστηκαν στην περιοχή, από την έλλειψη ολοκληρωμένων παρεμβάσεων στα ρέματα και τους χειμάρρους της περιοχής.

Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η ανάγκη έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και θωράκισης είναι κάτι που απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια την τοπική κοινωνία, χωρίς ωστόσο να έχει μελετηθεί και να προχωρήσει κάποια ολοκληρωμένη παρέμβαση. Αντίθετα, κυβερνήσεις και τοπικές αρχές αρκούνται σε «μπαλώματα» και σε δήθεν καβγάδες για τις ευθύνες.

Στο ίδιο έργο θεατές βρέθηκαν για μία ακόμα φορά οι κάτοικοι στα χωριά της Ξυνιάδος Δομοκού, όπου μάλιστα αυτή τη φορά οι καταστροφές δεν περιορίστηκαν σε καλλιέργειες. Επεκτάθηκαν στο οδικό δίκτυο αλλά και μέσα σε χωριά, όπως ο Αγιος Στέφανος, η Ομβριακή και το Περιβόλι, προκαλώντας μεγάλες ζημιές.

Αντίστοιχα προβλήματα υπήρξαν και στα ορεινά Αγραφα Ευρυτανίας, όπου το ήδη προβληματικό οδικό δίκτυο καταστράφηκε σε πολλά σημεία, με αποτέλεσμα αρκετά χωριά να αποκλειστούν και να παραμένουν χωρίς σύνδεση τόσο προς την πλευρά του Καρπενησίου όσο και προς την πλευρά της Καρδίτσας.

Στο πλευρό των πληγέντων βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή κλιμάκια της Τομεακής Επιτροπής Φθιώτιδας του ΚΚΕ και της «Λαϊκής Συσπείρωσης», με επικεφαλής τον Κώστα Μπασδέκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και την Ανδριάνα Μπαφούτσου, Γραμματέα της ΤΕ Φθιώτιδας. Σε περιοδείες που έγιναν διαπιστώθηκε το πραγματικό μέγεθος της καταστροφής, ενώ μέσα από τις επαφές με τους κατοίκους και σχετικές ανακοινώσεις τονίστηκε η ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις αποκατάστασης και συνδρομής βοήθειας προς τους πληγέντες.