INTIME NEWS

Βέβαια, ο περσινός προϋπολογισμός αντικειμενικά δεν μπορούσε να προβλέψει τις ανάγκες όπως αυτές προέκυψαν από την έλευση της πανδημίας - όχι βέβαια ότι το έκανε για τις πάγιες ανάγκες. Αναμέναμε ότι ίσως θα υπάρξει κάποια πρόβλεψη, αφού και κατά το τρέχον έτος η αντιμετώπιση της πανδημίας θα είναι στην ημερήσια διάταξη του κυβερνητικού έργου.

Ταυτόχρονα, ακούγοντας την απάντηση της υπουργού Παιδείας, σε Επίκαιρη Ερώτηση του ΚΚΕ (16/11/2020), ότι «σκοπός του υπουργείου δεν είναι η μονιμοποίηση της τηλεκπαίδευσης, δεν υπάρχει τίποτα, κατά την γνώμη μας, που μπορεί να υποκαταστήσει τη διά ζώσης εκπαίδευση», δημιουργήθηκαν προσδοκίες ότι θα διατεθούν τα αναγκαία ποσά ώστε να εξασφαλιστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων, όταν αυτά ανοίξουν, για να λειτουργήσουν και να μην οδηγηθούν εκ νέου, με ένα ενδεχόμενο τρίτο κύμα πανδημίας, στο κλείσιμό τους, με τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς εγκλωβισμένους σε ψηφιακό σερφάρισμα.

Ο προϋπολογισμός που κατατέθηκε και η παρέμβαση της υπουργού στη Βουλή επιβεβαιώνουν το ακριβώς αντίθετο, με το ποσό να διαμορφώνεται στα 4.895 δισ., τη στιγμή που πέρυσι προβλέφθηκαν 4.953 δισ., με αύξηση 120 εκατ. ευρώ στον τακτικό και 200 εκατ. στο ΠΔΕ.

Για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων χρειάζεται να συμπληρώσουμε ότι το τελικό ποσό για φέτος κινήθηκε, με κατά παρέκκλιση έκτακτες χρηματοδοτήσεις, στα 740 εκατ. (από τα 510 εκατ.), λόγω των αυξημένων αναγκών που προέκυψαν από την πανδημία. Επομένως, με βάση την τρέχουσα διαχείριση της πανδημίας και τα αποτελέσματά της, έχουμε μείωση στην πρόβλεψη κατά 30 εκατ. ευρώ.

Παραπέρα, από τον τακτικό προϋπολογισμό, μετά από δέκα χρόνια αδιοριστίας, γίνονται 5.250 μόνιμοι διορισμοί στη Γενική Εκπαίδευση. Βέβαια, ενδεικτικό της συνέχειας του κυβερνητικού έργου είναι ότι αυτοί γίνονται με το προσοντολόγιο και το νόμο Γαβρόγλου, επιβεβαιώνοντας ότι η πολιτική τους σύγκλιση είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που θέλουν να φαίνεται. Ετσι, η δημιουργία στρατιάς περιπλανώμενων αποφοίτων που υποχρεώνονται να αγοράζουν κάθε λογής εμπορευματοποιημένη πιστοποίηση, μήπως σκαρφαλώσουν μερικές γραμμές στον πίνακα, ελπίζοντας κάποια στιγμή σε μόνιμο διορισμό, που υλοποιείται, σχεδόν με βήμα σημειωτόν, για τους χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικούς, είναι στην προτεραιότητά τους, άσχετα από την απόχρωσή τους.

Από την άλλη, η πρόσληψη 50.000 αναπληρωτών (δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς είναι τριμηνίτες) για το πρώτο τρίμηνο του σχολικούς έτους, χωρίς να έχουν καλυφθεί ακόμα όλα τα κενά, ακουμπά το 1/3 του συνόλου των εκπαιδευτικών (!), μέγεθος που αποτυπώνει τη διαχρονική από όλες τις κυβερνήσεις και ως εκ τούτου επιτυχημένη πολιτική που προκρίνει την επέκταση της φτηνής, ελαστικής σχέσης εργασίας σε βάρος των μορφωτικών αναγκών των μαθητών και των εργασιακών δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών.

Ταυτόχρονα, η αύξηση του ΠΔΕ σε σχέση με τον περσινό προϋπολογισμό αποτυπώνει τις προτεραιότητες και τους σχεδιασμούς στην Εκπαίδευση (Επίκαιρη Ερώτηση ΚΚΕ 16/11/2020), που αφορούν τη στελέχωση των τεχνικών ομάδων του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου, την εγκατάσταση οπτικών ινών σε 4.000 σχολεία της επικράτειας, επιπλέον των 1.500 που ήδη διαθέτουν, ενώ η υπουργός τόνισε την προμήθεια 90.000 φορητών υπολογιστών στα σχολεία της επικράτειας (65.965 από ΕΣΠΑ και 25.648 από δωρεές ιδιωτών), αυξάνοντάς τα κατά 2.000%, χαρακτηρίζοντας τη συνολική προσπάθεια ως ψηφιακό «άλμα» στην Εκπαίδευση!

Η κυβέρνηση δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι τα μέτρα αυτά αφορούν μια έκτακτη συνθήκη, αυτή της πανδημίας, καθιστώντας την εξ αποστάσεως εκπαίδευση υποχρεωτική. Καταρχάς, έχουν παρέλθει δέκα μήνες από την «επίσημη» εμφάνιση της πανδημίας στη χώρα μας, τον περασμένο Φλεβάρη, επομένως σιγά - σιγά χρειάζεται να παύσει η επίκληση της έκτακτης ανάγκης, πολύ περισσότερο που ο κρατικός προϋπολογισμός και παραπέρα ο σχεδιασμός που προκύπτει από αυτόν αφορούν όλο τον επόμενο χρόνο.

Επιπλέον, είναι ανάλγητη η στάση του υπουργείου και εικονική η επαφή του με την πραγματικότητα, όταν δηλώνει ότι η ύλη προχωρά κανονικά και ζητά ψηφιακή «αξιολόγηση», παραβλέποντας ότι ένα ποσοστό των παιδιών δεν έχουν καμία επαφή με αυτή, οι δε όροι διεξαγωγής της προσομοιάζουν της εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά δεν είναι, απέχοντας σημαντικά και ουσιαστικά από τη δέουσα παιδαγωγική.

Οι αριθμοί αυτοί, για τους οποίους επαίρεται η κυβέρνηση, αφορούν μια ελάχιστη μειοψηφία μαθητών και εκπαιδευτικών: Για παράδειγμα, οι 90.000 φορητοί υπολογιστές αντιστοιχούν μόλις στο 5,4% του εμπλεκόμενου πληθυσμού στα σχολεία, μαθητών και εκπαιδευτικών.

Εάν τώρα υπολογίσουμε ότι βάσει στατιστικών μελετών το 30% των οικογενειών στην Ελλάδα διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας (θέτοντας το κατώτατο όριο στα 10.000 ευρώ ετήσιο οικογενειακό εισόδημα για μια τετραμελή οικογένεια!), κατανοούμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών σε αυτές τις συνθήκες είτε δεν μπορεί να λάβει εξ αποστάσεως εκπαίδευση, γιατί δεν έχει τα μέσα, είτε οι γενικότερες συνθήκες διαβίωσης, τα οξυμένα προβλήματα, την καθιστούν δευτερεύουσα ή απαγορευτική.

Επομένως, αυτά που εξασφάλισε το υπουργείο αφορούν ένα πολύ μικρό ποσοστό των μαθητών, που είναι αποκλεισμένα από ουσιωδέστερα και αυτονόητα αγαθά, μετακυλίοντας την ευθύνη, για ακόμα μια φορά, στους Συλλόγους Διδασκόντων, να ζυγίσουν ποιος μαθητής το έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Διαχειρίζονται τη μιζέρια της κυβερνητικής πολιτικής με τον πλέον επώδυνο τρόπο, αφού ο ρόλος τους είναι πρωτίστως παιδαγωγικός, δίπλα στα παιδιά τους, και όχι λογιστικός, αθροίζοντας τα ετήσια οικογενειακά εισοδήματά τους!

Παραπέρα, για το γρήγορο διαδίκτυο και την επέκταση των οπτικών ινών στα σχολεία, πραγματικά συμφωνούμε ότι είναι σημαντικό να υπάρχει στα σχολεία εν έτει 2021, όμως εξίσου σημαντικό είναι να προβλεφθεί η χρηματοδότηση επισκευής, ανακαίνισης, ανέγερσης νέων κτιριακών υποδομών ώστε να είναι πρωτίστως ασφαλή, με VDSL, παιδαγωγικά αναβαθμισμένα εργαστήρια, χώρους άθλησης, με επαρκείς και κατάλληλες αίθουσες, πολύ περισσότερο σήμερα, που το παιδαγωγικό μέτρο για τη μείωση της αναλογίας μαθητών - εκπαιδευτικών καθίσταται επιτακτικά και υγειονομικό.

Την ίδια στιγμή που τα προβλήματα φωνάζουν, η κυβέρνηση επιλέγει την κοροϊδία, αναφέροντας για παράδειγμα ότι εξασφάλισε από το ΠΔΕ 561 εκατ. ευρώ για Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Ειδική Εκπαίδευση, για 12.763 σχολικές μονάδες ή για 1.500.000 μαθητές. Το ποσό αυτό θα διατεθεί για τις κτιριακές ανάγκες, τα προβλήματα του ολοήμερου, τη δίχρονη Προσχολική Αγωγή, την ενισχυτική διδασκαλία στη Δευτεροβάθμια, την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων, τη μαθητεία, τη συμπεριληπτική εκπαίδευση, και αναλογεί σε 374 ευρώ ανά μαθητή για όλο το σχολικό έτος, ή σε 43.955 ευρώ ανά σχολική μονάδα! Είναι εμπαιγμός!

Είναι απροκάλυπτη η κοροϊδία, γιατί το 50% των σχολικών κτιρίων είναι χτισμένα πριν από 40 ή 50 χρόνια, χωρίς τις σύγχρονες αντισεισμικές προδιαγραφές, αντικειμενικά επιβαρυμένα από τον μισό αιώνα που κουβαλάνε πάνω τους, συγχωνευμένα, υπερπληθή, φιλοξενώντας πολλαπλάσιο αριθμό μαθητών από αυτό που είχε αρχικά σχεδιαστεί να κάνουν.

Χιλιάδες νήπια στεγάζονται σε ακατάλληλα κλουβιά και άλλα τόσα δεν έχουν στέγη, άρα δεν προβλέπεται να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για καθολική υλοποίηση του μέτρου σε όλους τους δήμους, παραπέρα δε να αντικατασταθούν τα προκάτ και να πεταχτούν τα τσίγκινα.

Δεν προβλέπεται η γενναία χρηματοδότηση για την ανέγερση Ειδικών Σχολείων σε όλες τις βαθμίδες, επομένως θα συνεχιστούν οι εικόνες στοιβάγματος των παιδιών με αναπηρία σε μικρές αίθουσες, ακατάλληλα σχολεία, με ανύπαρκτες βοηθητικές αίθουσες για τις αναγκαίες επιστημονικές παρεμβάσεις.

Επισημαίνουμε τα παραπάνω για να προλάβουμε μελλοντικές τοποθετήσεις της κυβέρνησης, διά στόματος των υπουργών της, σε επίκαιρα θέματα κτιριακών υποδομών που θα έρθουν στη Βουλή προς συζήτηση, όπου κατά την προσφιλή τους τακτική, πετώντας την μπάλα στην εξέδρα, απαντούν: «Δεν έχουμε κανένα μαγικό ραβδάκι για να λυθούν όλα αυτά τα ζητήματα έτσι, μαγικά», αποποιούμενοι τις ευθύνες τους. Το μαγικό ραβδάκι σίγουρα δεν υπάρχει, υπάρχει όμως το εργαλείο του κρατικού προϋπολογισμού, που δυστυχώς χρησιμοποιείται για να επιλύονται προτεραιότητες που είναι ξένες με τα οξυμένα, καθημερινά προβλήματα στην εκπαιδευτική πραγματικότητα, καταλήγοντας να περιμένουμε να βρεθεί το μαγικό ραβδάκι...

Δεν προϋπολογίζονται, λοιπόν, όλα όσα διεκδίκησαν μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί, ως αναγκαία στοιχειώδη μέτρα πρόληψης για να μειωθούν οι πιθανότητες να οδηγηθούμε σε κλείσιμο των σχολείων, αν και επιβεβαιώθηκαν γι' αυτό με το κλείσιμό τους και το lockdown που έχει μπει στις ανάγκες των μαθητών.

Ομως, η πίστωση χρόνου που δόθηκε από το λαό στην κυβέρνηση, λόγω των «έκτακτων» αναγκών, κάποια στιγμή εξαντλείται, γιατί ο κρατικός προϋπολογισμός αποκαλύπτει τον συνειδητό - και μακροπρόθεσμο πια - σχεδιασμό της να μη λαμβάνει μέτρα πρόληψης για όλο τον επόμενο χρόνο, οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια, εάν η ανάσχεση της πανδημίας δεν είναι η επιθυμητή, σε εκ νέου κλείσιμο των σχολείων!

Η τακτική αυτή, να αντιμετωπίσει με το λιγότερο δυνατό κόστος την πανδημία και τις συνέπειές της σε βάρος των αναγκών των παιδιών μας, δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Γιατί μπορεί η αγορά φορητών υπολογιστών να περιορίζεται σε μερικές δεκάδες εκατομμύρια, η δε πρόσληψη επιπλέον προσωπικού ή η εξεύρεση αιθουσών να απαιτεί πολλαπλάσια κονδύλια και γι' αυτό να μην τίθεται στις προτεραιότητες της κυβέρνησης, όμως η διά ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία είναι αναντικατάστατη και δυσαναπλήρωτη, κι αυτό δεν το λέμε διακηρυκτικά, όπως η κυβέρνηση!

Γιατί η παιδαγωγική πραγματικότητα, για να είναι ανθοφόρα, δημιουργική, αποτελεσματική, δεν μπορεί να είναι εικονική. Προϋποθέτει τη σχέση, το παιδαγωγικό κλίμα, το ενθαρρυντικό σχόλιο του εκπαιδευτικού, το πείραγμα των μαθητών, τη φιλονικία, την αντιπαράθεση, το γέλιο, την απορία, τη σκανταλιά.

Γιατί στις ψηφιακές τάξεις, ο μαθητής του τελευταίου θρανίου, αυτός που έχει τη μεγαλύτερη ανάγκη στήριξης, ενθάρρυνσης, το απαραίτητο «σκούντημα», παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των καθηγητών χάνεται.

Γιατί κάθε ερώτηση δεν απαντιέται απλά με το πάτημα ενός κουμπιού, αλλά μπορεί και πρέπει να δημιουργεί αλυσίδες ερωτήσεων, ερωταποκρίσεων, ζυμώσεων, και σε αυτήν τη διαδικασία συμμετέχει όλη η ομάδα με τη φυσική της παρουσία και με το λόγο της.

Γιατί στην παιδαγωγική πραγματικότητα τα νυσταγμένα μάτια ξυπνάνε από όλα τα δυνατά ερεθίσματα που προκαλεί η κοινωνική αλληλεπίδραση μέσα στην τάξη, ενώ στην εικονική κλείνουν ακόμα περισσότερο, κοιμίζοντας και τα συναίσθηματα που αυτή μπορεί να προκαλέσει. Τα λεπτά των ψηφιακών τάξεων, λοιπόν, μπορούν να μας βγάλουν και τα νούμερα των «ροχαλητών», πραγματικών ή μη, ηχηρών ή άηχων.

Γιατί στην παιδαγωγική πραγματικότητα κάνουν ένα ζέσταμα πρωινό για να παίξουν τα αθλήματα που τόσο έχει ανάγκη το αναπτυσσόμενο σώμα τους.

Γιατί στην παιδαγωγική πραγματικότητα μπορεί να μπουν σε κανένα εργαστήριο, να επιχειρήσουν να πειραματιστούν, για να αφομοιωθεί κάτι με πιο ουσιαστικό τρόπο.

Ατελείωτος ο κατάλογος και η απαρίθμηση, ο κάθε γονέας και ο κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να προσθέσει από ένα «γιατί».

Ομως οι πολιτικές επιλογές και ο σχεδιασμός της κυβέρνησης τα έχουν στερήσει αυτά από τα παιδιά μας, και αυτό είναι εξοργιστικό. Εφόσον λοιπόν ο κρατικός προϋπολογισμός τα αφήνει όλα αυτά στην τύχη τους και για τη συνέχεια της σχολικής χρονιάς, τότε καταψηφίζεται από τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού.

Αν τώρα «αποζουμάρουμε» τη συζήτηση από τα οξυμένα ζητήματα όπως προκύπτουν από την εξέλιξη της πανδημίας, μπορούμε να δούμε ότι η υποχρηματοδότηση της Εκπαίδευσης αποτέλεσε ένα δεδομένο με διαχρονική ισχύ, που το υπηρέτησαν απαρέγκλιτα όλες οι κυβερνήσεις, όλων των αποχρώσεων, όλων των συνδυασμών, μέσα και έξω από τα μνημόνια.

Ετσι, την τελευταία δεκαετία, από το 2009 μέχρι και σήμερα, η πορεία των δαπανών για την Εκπαίδευση επιτρέπει την εξαγωγή χρήσιμων πολιτικών συμπερασμάτων. Εύκολα αποδεικνύεται ότι η διαχείριση της προηγούμενης καπιταλιστικής κρίσης έφερε μέτρα - και τα «ξέχασε» - για να αυξήσει την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, είτε με ευθεία επίθεση του κεφαλαίου συνολικά στα δικαιώματά τους είτε με έμμεση, στα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών τους.

Αυτό αποτυπώνεται πεντακάθαρα στους διαδοχικούς κρατικούς προϋπολογισμούς όπου η δαπάνη για την Εκπαίδευση καταποντίστηκε από τα 7.480 δισ. το 2009, παραμένοντας μέχρι σήμερα και για το 2021, με μικρές αυξομειώσεις, στο ποσό των 4.895 δισ., δηλαδή, μειωμένη κατά 2,5 δισ.

Αυτές οι απώλειες δεν ανακτήθηκαν, ούτε είναι στις προθέσεις των κυβερνήσεων, ενώ λειτουργούν επισωρευτικά, χρόνο με τον χρόνο, χειμάζοντας την Εκπαίδευση. Αν συμπληρώσουμε ότι το 2009, με αυτά τα διατιθέμενα ποσά, η εικόνα της Εκπαίδευσης δεν ήταν η ιδανικότερη, καταλαβαίνουμε ότι ο αγώνας και η διεκδίκηση για την ανάκτηση των απωλειών, πολύ περισσότερο για τις σύγχρονες ανάγκες και τα μορφωτικά δικαιώματα, είναι μονόδρομος, κόντρα στο lockdown που έχουν επιβάλει στη ζωή και τα δικαιώματά μας, με ή χωρίς πανδημία.

Συγκεκριμένα, η υπουργός Παιδείας έκανε λόγο για ένα πρόγραμμα προϋπολογισμού 112 εκατ. ευρώ, με χρήση κονδυλίων του «Ταμείου Ανάκαμψης», που θα «εξασφαλίζει επιταγή (voucher) αξίας 200 ευρώ για κάθε μαθητή, σπουδαστή και φοιτητή, που εμπίπτει σε συγκεκριμένα εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια, για την αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού (tablet, laptop, desktop)».

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, «το εκτιμώμενο πλήθος των δικαιούχων ανέρχεται σε περίπου 325.000 οικογένειες με 560.000 νέους ηλικίας από 4 έως 24 ετών. Δικαιούχοι θα είναι όλες οι οικογένειες με ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα έως 6.000 ευρώ». Σημειώνεται ότι το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα ορίζεται με βάση το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, τον αριθμό των παιδιών ανά οικογένεια και το αν μια οικογένεια είναι μονογονεϊκή ή όχι. Ετσι, για μια οικογένεια με δύο γονείς και δύο παιδιά, το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα 6.000 ευρώ αντιστοιχεί σε μεικτό οικογενειακό εισόδημα 12.000 ευρώ, για μια οικογένεια με δύο γονείς και ένα παιδί αντιστοιχεί σε μεικτό οικογενειακό εισόδημα 10.500 ευρώ. Για μια οικογένεια με έναν γονιό και ένα παιδί αντιστοιχεί σε μεικτό οικογενειακό εισόδημα 9.000 ευρώ.

Σε σχόλιό του για τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για το voucher των 200 ευρώ το Γραφείο Τύπου του ΚΣ της ΚΝΕ σημειώνει:

«Η κυβέρνηση, υποκριτικά, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, μετά από 8 μήνες τηλεκπαίδευση, που προσπαθούσε να πείσει ότι όλα λειτουργούν ομαλά, ισχυρίζεται ότι εξασφαλίζει voucher 200 ευρώ σε μαθητές και φοιτητές για αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού (tablet, laptop, desktop), βάζοντας "κόφτες" και εισοδηματικά κριτήρια, αποκλείοντας χιλιάδες παιδιά λαϊκών οικογενειών.

Βεβαίως, θα μπορούσε να απορήσει κανείς, γιατί μέχρι χτες το υπουργείο Παιδείας καλούσε τους μαθητές που δεν διέθεταν τον απαραίτητο εξοπλισμό να μπουν στην πλατφόρμα της τηλεκπαίδευσης μέσω σταθερού τηλεφώνου! Οπως και να 'χει, ελπίζουμε αυτήν τη φορά ο τεχνολογικός εξοπλισμός που εξασφαλίζεται να μην είναι δανεικός, όπως τα tablets της προηγούμενης χρονιάς, και να σηκώνει την εφαρμογή WebEx.

Να ενημερώσουμε πάντως την κυβέρνηση ότι, για να εξασφαλιστεί η εκπαιδευτική διαδικασία στους φοιτητές, εκτός από τεχνολογικό εξοπλισμό, χρειάζονται και βιβλία, που ένα μήνα πριν από την εξεταστική δεν έχουν πάρει! Χρειάζεται τα tablets και τα laptops να συνδέονται στο internet, που οι οικότροφοι φοιτητές σε κάποιες εστίες καταγγέλλουν ότι δεν έχουν... Εκτός και αν η κα Κεραμέως και η κυβέρνηση νομίζει πως στέλνει τον τεχνολογικό εξοπλισμό για να βγάζουν οι μαθητές και οι φοιτητές σέλφι με τις "Αστον Μάρτιν" στο Μπάντεν Μπάντεν...

ΥΓ: Καλούμε την κυβέρνηση ο τεχνολογικός εξοπλισμός να είναι σε φυσιολογικό μέγεθος και όχι όπως οι μάσκες και τα παγουρίνο...».