Με την έκκληση του ΟΗΕ να υπάρχει «δημιουργικότητα» ξεκίνησε χτες στη Γενεύη η (άτυπη, όπως τη χαρακτηρίζουν) πενταμερής Διάσκεψη για το Κυπριακό, σε μια περίοδο που σε όλη τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο εντείνονται σκληρά παζάρια για τη διατήρηση της ευρωατλαντικής συνοχής και σταθερότητας απέναντι στη γεωπολιτική διείσδυση Κίνας και Ρωσίας, όπως και για τα σχέδια συνεκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου.

«Τα μέρη είναι ευπρόσδεκτα να είναι δημιουργικά και ο γενικός γραμματέας (σ.σ. ο Αντόνιο Γκουτέρες) θα τους ενθαρρύνει να μετακινούνται, ξέρετε, να χρησιμοποιήσoυν διπλωματική γλώσσα με ειλικρινή τρόπο», επανέλαβε και χτες ο Στέφαν Ντουζάρικ, εκπρόσωπος του γγ του ΟΗΕ, και πρόσθεσε: «Ο γγ είναι ρεαλιστής. Το Κυπριακό είναι ένα θέμα που το γνωρίζει καλά. Εχει συμμετάσχει σε συζητήσεις προηγουμένως, έτσι είναι ρεαλιστής».

Η χτεσινή μέρα ξεκίνησε με χωριστές συναντήσεις του Γκουτέρες με τον ηγέτη του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, και τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, ενώ μέχρι αργά χτες το βράδυ ήταν σε εξέλιξη δεξίωση που παρέθεσε ο γγ για τους συμμετέχοντες.

Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του γγ, Φερχάν Χακ, δήλωσε ότι «αναμένονται περισσότερες συναντήσεις την Πέμπτη, για τις οποίες θα δώσουμε λεπτομέρειες αργότερα», ενώ επανέλαβε ότι «σκοπός της συνάντησης είναι να προσδιορίσει αν υπάρχει κοινό έδαφος για να διαπραγματευτούν τα μέρη μία διαρκή λύση του κυπριακού προβλήματος, εντός προβλεπτού ορίζοντα».

Η συνάντηση κανονικά είναι προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί αύριο Πέμπτη, ωστόσο χτες το απόγευμα πληροφορίες - που όμως δεν επιβεβαιώνονταν - ελληνοκυπριακών ΜΜΕ έκαναν λόγο για πιθανή παράταση.

Θυμίζουμε ότι στην «άτυπη» συνάντηση - όπως τη χαρακτηρίζει ο ΟΗΕ - συμμετέχουν, εκτός από τις δύο πλευρές στην Κύπρο, οι τρεις «εγγυήτριες δυνάμεις», Ελλάδα - Τουρκία - Μεγάλη Βρετανία, που εκπροσωπούνται από τους ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Ντόμινικ Ράαμπ.

Ο Νίκος Αναστασιάδης μίλησε για «μια κρίσιμη για την Κύπρο συνάντηση. Γνωρίζοντας ακριβώς και αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα, η δική μας πλευρά, πέραν του ιδίου, αλλά και όλη η αντιπροσωπεία, μεταβαίνουμε με αποφασιστικότητα και με την πολιτική βούληση προκειμένου να δημιουργήσουμε ή να συνδράμουμε να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις ώστε επιτέλους να ξεκινήσει ή να επαναρχίσει μια ουσιαστική διαπραγμάτευση». Εξέφρασε δε προσδοκίες «και η άλλη πλευρά να προσέλθει με την ανάλογη βούληση, την ανάλογη εκτίμηση, γιατί δεν θα είναι μόνον εις βάρος των Ελληνοκυπρίων η οποιαδήποτε εκτροπή, αλλά και εις βάρος των Τουρκοκυπρίων».

Ο Ερσίν Τατάρ χαρακτήρισε τη συνάντησή του με τον Γκουτέρες «εποικοδομητική» και είπε ότι «εξηγήσαμε τις θέσεις μας χωρίς να λυγίσουμε (...) Διατηρήσαμε τις θέσεις μας», ενώ επέμεινε και στα περί «ομηρίας» των Τουρκοκυπρίων στο νησί.

Είχε προηγηθεί συνέντευξη του Τατάρ στο τουρκικό «Voice of America», όπου επιβεβαίωσε ότι το παζάρι θα επικεντρωθεί μεταξύ άλλων στους όρους συνεργασίας και αναγνώρισης των δύο «συνιστωσών» ή «κρατιδίων» (όπως τα δύο μέρη μιας πιθανής επανενωμένης Κύπρου αποκαλούνται σε πολλά ντοκουμέντα διαπραγματεύσεων) και είπε: «Θέλω να μου αναγνωρίσουν την κυριαρχία μου. Αλλωστε η κυριαρχία μου υπάρχει. Κανείς δεν μπορεί κανείς να μου την πάρει από τα χέρια μου. Και θα συνεχίσει να υπάρχει (...) Η Τουρκοκυπριακή Δημοκρατία υπάρχει, παράγει έργο εδώ και 60 χρόνια. Μέσα από αυτήν τη δομή θα πούμε εμείς "ελάτε, ορίστε, με αμοιβαίο σεβασμό, με αμοιβαία αναγνώριση, στη βάση της κυριαρχικής ισότητας να φτάσουμε σε μια συμφωνία". Οταν φτάσουμε σε μια τέτοια συμφωνία, ολόκληρη η Κύπρος θα επωφεληθεί, η σταθερότητα θα έρθει και πάλι στην περιοχή». Ανάμεσα σε άλλα σημείωσε ότι «μπορεί να εξευρεθεί μια συμφωνία με βάση την κυριαρχική ισότητα, δύο κρατών που θα ζουν δίπλα δίπλα και συνεργάζονται σε κάθε θέμα» αλλά και ότι «μια συμφωνία "win - win" (σ.σ. αμοιβαίου οφέλους) θα ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμια της Τουρκίας για τους Ελληνοκύπριους επιχειρηματίες και τα πλοία τους, όπως και τον εθνικό εναέριο χώρο της Τουρκίας». Πρόσθεσε δε ότι συνεργασίες με την Τουρκία μπορούν να υπάρξουν και στο θέμα των υδρογονανθράκων. Τέλος, σχολιάζοντας τις «συμφωνίες εγγυήσεων», με βάση τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία από την ίδρυσή της τέθηκε όμηρη των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, ο Τατάρ σημείωσε ότι έτσι επιτεύχθηκε μια ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Στο μεταξύ, δημοσίευμα της τουρκοκυπριακής «Kibris Postasi» ανέφερε ότι σε περίπτωση που «υπάρξει κάποιο βήμα από την Τουρκία στο θέμα της ασφάλειας και αλλάξουν κάποια στοιχεία που αφορούν τις εγγυήσεις», η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να αποδεχθεί την πολιτική ισότητα, ή και το αντίστροφο.

Στην Ουάσιγκτον, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση και χτες, δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν μία κυπριακής ηγεσίας διευθέτηση για επανένωση της νήσου ως μία διζωνική - δικοινοτική ομοσπονδία, που θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους, όπως και την ευρύτερη περιοχή». Μια μέρα πριν, η Αμερικανίδα πρέσβειρα στο νησί, Τζούντιθ Γκάρμπερ, είχε εκφράσει την ελπίδα πως «όλες οι πλευρές θα προσεγγίσουν τις συνομιλίες αυτήν τη βδομάδα εποικοδομητικά και με επαρκή πραγματισμό και ευελιξία, για να καταστούν εφικτές η εξεύρεση κοινού εδάφους και η επανέναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων».

Σε «ευελιξία» και «διάθεση για συμβιβασμό» καλούν άλλωστε πολύ πιο εμφατικά τον τελευταίο καιρό όλα τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΕΕ, αλλά και χωριστά Γαλλία, Βρετανία κ.λπ.).

Το βρετανικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του διευκρίνιζε ότι ο Ράαμπ αναμενόταν «να υπογραμμίσει τη δυναμική μιας επανενωμένης Κύπρου, που περιλαμβάνει μεγαλύτερες ευκαιρίες στο εμπόριο, στις επενδύσεις και τον τουρισμό, όπως και όσον αφορά την προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή». Ο ίδιος ο Ράαμπ περιέγραψε τη Διάσκεψη ως «μια ευκαιρία για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με στόχο μια δίκαιη και διαρκή λύση για το Κυπριακό, και ελπίζουμε ότι όλες οι πλευρές θα προσεγγίσουν τις νέες διαπραγματεύσεις με δημιουργικότητα και ευελιξία».

Την ελληνική κυβέρνηση εκπροσωπεί ο Ν. Δένδιας, που χτες είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπου επισήμως επιβεβαιώθηκαν ο «διαρκής και στενός συντονισμός» Αθήνας και Λευκωσίας και η «πλήρης στήριξη για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου», ενώ σήμερα αναμένεται να έχει συνάντηση με τον γγ των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και τον Βρετανό ομόλογό του, Ντ. Ράαμπ.

Χτες συναντήθηκε στη Γενεύη και με τον Γκ. Πέντερσεν, ειδικό απεσταλμένο του γγ του ΟΗΕ για τη Συρία, και συζήτησαν τη «σταθερή στήριξη της Ελλάδας στο έργο του ειδικού απεσταλμένου και στις προσπάθειες του ΟΗΕ, στη βάση της Απόφασης 2254 ΣΑ του ΟΗΕ, για τις εξελίξεις στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή».

Στην Αθήνα, η κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη επαναλάμβανε ότι η ελληνική κυβέρνηση αναζητά λύση με τη σφραγίδα των ευρωατλαντικών σχεδιασμών, που βάζουν τους λαούς σε μεγάλους κινδύνους, και «συμβατή με τον Χάρτη του ΟΗΕ, τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Λύση που θα στηρίζεται, λοιπόν, στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για διζωνική - δικοινοτική ομοσπονδία, κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων και αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής». Παραπέρα, χαρακτήρισε «λυπηρό που δεν έγινε δεκτή η συμμετοχή της ΕΕ σε αυτήν την άτυπη διάσκεψη, δεδομένου ότι και η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλος της ΕΕ. Εμείς πιστεύουμε ότι η ΕΕ θα πρέπει να είναι παρούσα στα επόμενα βήματα, για να διασφαλιστεί ακριβώς ότι και η όποια λύση θα είναι προφανώς συμβατή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», συνεχίζοντας εκ μέρους της κυβέρνησης την καλλιέργεια φρούδων προσδοκιών για τον ρόλο της ιμπεριαλιστικής ένωσης.