Ιμπεριαλιστικά κέντρα και φαρμακευτικοί όμιλοι συνεχίζουν το «γαϊτανάκι» ανταγωνισμών, παζαριών και αλληλοκατηγοριών γύρω από την παραγωγή και διανομή εμβολίων, καθυστερώντας τους εμβολιασμούς σε όλο τον κόσμο, με κριτήριο τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Ενώ χάνεται πολύτιμος χρόνος για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ραγδαία εξαπλώνονται ο SARS-CoV-2 και οι μεταλλάξεις του, με τα επιβεβαιωμένα κρούσματα να προσεγγίζουν τα 165 εκατομμύρια, ενώ οι επίσημα καταγεγραμμένοι θάνατοι ξεπερνούν τα 3,420 εκατ.

Εξι μήνες αφότου ξεκίνησαν οι πρώτες εκστρατείες εμβολιασμών, μόλις 1,5 δισ. δόσεις εμβολίων έχουν χορηγηθεί σε όλο τον κόσμο σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου, που βασίζεται σε επίσημα στοιχεία. Σχεδόν το 60% αυτών των δόσεων αφορά μόνο τρεις χώρες: Την Κίνα (421,9 εκατ.), τις ΗΠΑ (274,4 εκατ.) και την Ινδία (184,4 εκατ.).

Αναλογικά με τον πληθυσμό, το Ισραήλ έχει εμβολιάσει πλήρως περίπου 6 στους 10. Στη Βρετανία το 54% του πληθυσμού έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση και ακολουθούν Μπαχρέιν (50%), ΗΠΑ (48%), Χιλή (47%) και Ουρουγουάη (40%). Στην ΕΕ τουλάχιστον μία δόση έχει κάνει το 32% του πληθυσμού.

Την ίδια στιγμή, στη συντριπτική του πλειοψηφία ο παγκόσμιος πληθυσμός παραμένει ανεμβολίαστος, υπάρχουν δεκάδες χώρες που δεν έχουν εμβολιάσει ακόμα ούτε τους υγειονομικούς και τους ηλικιωμένους, καθώς τα ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη έχουν «καπαρώσει» πολλαπλάσιες δόσεις εμβολίων σε σχέση με τον πληθυσμό τους.

Στο μεταξύ, συνεχίζονται τα ενδοκαπιταλιστικά παζάρια γύρω από τους όρους αύξησης της παραγωγής εμβολίων και της διανομής τους, με φόντο και την πρόταση των ΗΠΑ να συζητηθούν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) όροι και προϋποθέσεις για μια προσωρινή «άρση» της πατέντας εμβολίων κατά της Covid-19.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιπρότεινε ένα δικό της σχέδιο, το οποίο - όπως ισχυρίζεται - θα ενισχύσει την παραγωγή και διαθεσιμότητα των εμβολίων με πιο αποτελεσματικό τρόπο από την «άρση», οι διαπραγματεύσεις για την οποία ενδέχεται να διαρκέσουν έως και δύο χρόνια.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο επίτροπο της ΕΕ για το Εμπόριο, Β. Ντομπρόβσκις, η Κομισιόν προτείνει να μειωθούν στο ελάχιστο οι περιορισμοί στις εξαγωγές εμβολίων και συστατικών εμβολίων - μια «μπηχτή» προς τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Επίσης οι φαρμακοβιομηχανίες καλούνται να αυξήσουν την παραγωγή τους και να «αναλάβουν σαφείς δεσμεύσεις ότι θα αυξήσουν την παροχή προς ευπαθείς αναπτυσσόμενες χώρες στο κόστος παραγωγής»...

Ο ίδιος επεσήμανε επίσης τους ισχύοντες κανόνες του ΠΟΕ, που επιτρέπουν σε χώρες να παρέχουν «υποχρεωτικές άδειες» σε εταιρείες που είναι έτοιμες να παράγουν σε τιμή κόστους χωρίς τη συναίνεση του κατόχου της πατέντας, πληρώνοντας όμως «κάποιο αντίτιμο» στον όμιλο που ανέπτυξε και κατέχει το εμβόλιο.

Στο «γαϊτανάκι» μπήκαν και οι μεγαλύτερες ενώσεις φαρμακοβιομηχανίας σε Ευρώπη και ΗΠΑ (IFPMA, PhRMA, EFPIA, ABPI, «Vaccines Europe», BIO, ICBA). Τα μονοπώλια που προσαρμόζουν την παραγωγή τους ανάλογα με τα κέρδη και προμηθεύουν εμβόλια σε «όποιον πληρώνει»... κάλεσαν τη διεθνή κοινότητα «να εντείνει το υπεύθυνο μοίρασμα των δόσεων» σε όλο τον κόσμο, εκτιμώντας ότι η παραγωγή θα αρκέσει «για να εμβολιαστεί όλος ο ενήλικος πληθυσμός παγκοσμίως έως το τέλος του έτους». Οι φαρμακοβιομηχανίες εκτιμούν ότι μέχρι τέλη του 2021 μπορούν να παραχθούν 11 δισ. δόσεις εμβολίων, αριθμός επαρκής «για να εμβολιαστεί ο παγκόσμιος ενήλικος πληθυσμός». Καλούν δε τις κυβερνήσεις των χωρών που διαθέτουν απόθεμα εμβολίων - το οποίο απέκτησαν κλείνοντας «χρυσά συμβόλαια με αυτές τις φαρμακοβιομηχανίες - να «προσφέρουν ένα σημαντικό μέρος των αποθεμάτων τους» στον μηχανισμό «Covax», από τον οποίο θα λείπουν έως τα τέλη Ιούνη 190 εκατ. δόσεις από αυτές που προβλέπονταν. Δηλαδή μέχρι το τέλος του 2021 το πιθανότερο είναι ότι δεν θα έχει εμβολιαστεί ούτε το 20% στις χώρες που λαμβάνουν εμβόλια μέσω του «Covax»...

Στο μεταξύ χτες στο Ευρωκοινοβούλιο εγκρίθηκε τροπολογία που είχε προτείνει η GUE για την άρση των δικαιωμάτων της πατέντας. Την τροπολογία ψήφισε και η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ.

Μπαγκλαντές και Νεπάλ, όπου έχουν αυξηθεί τα κρούσματα και οι εμβολιαστικές εκστρατείες είναι έτσι κι αλλιώς πολύ πίσω, καταβάλλουν «έντονες διπλωματικές προσπάθειες» να εξασφαλίσουν εμβόλια, καθώς δεν επαρκούν ούτε για να χορηγήσουν τη δεύτερη δόση. Σύμφωνα με το «Reuters», η Ινδία δεν θα ξαναρχίσει μεγάλες εξαγωγές εμβολίων πριν τον Οκτώβρη (η πλειοψηφία των εμβολίων που παράγονται στη χώρα τροφοδοτούν τον μηχανισμό «Covax»), προκειμένου να καλύψει δικές της ανάγκες.

Το Μπαγκλαντές είπε ότι χρειάζεται επειγόντως 1,6 εκατ. δόσεις από την «AstraZeneca» για δεύτερες δόσεις και έχει απευθυνθεί σε αρκετές χώρες, όπως ΗΠΑ, Καναδά, Κίνα και Ρωσία.

Στο Νεπάλ, που ξεκίνησε την εκστρατεία εμβολιασμού τον Γενάρη με 2,35 εκατ. δόσεις του «AstraZeneca» που προέρχονται από την Ινδία και το «Covax», περισσότεροι από 1,55 εκατ. άνθρωποι περιμένουν τη δεύτερη δόση.

«Διεξάγεται πολλή παρασκηνιακή διπλωματία για επιπλέον δόσεις από τις ΗΠΑ, την ΕΕ και άλλες πλούσιες χώρες για να αντισταθμιστεί η καθυστέρηση που δημιούργησε η Ινδία», σύμφωνα με πηγή από τη UNICEF. Εξάλλου, σύμφωνα με άλλα δημοσιεύματα, το κενό που δημιούργησε η απαγόρευση εξαγωγών από την Ινδία ωφελεί την Κίνα, η οποία κερδίζει έδαφος στη «διπλωματία των εμβολίων» στη Νοτιοανατολική Ασία και αλλού.