Εκπλήρωση ενός χρέους και απόδοση μιας οφειλόμενης τιμής στους περίπου 500 κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές που εκτελέστηκαν εκεί την περίοδο 1941 - 1950, αλλά μαζί και μια υπόσχεση ότι ο αγώνας για την κατάργηση της εκμετάλλευσης θα συνεχιστεί, ότι «οι μέρες που λαχτάρησαν» οι ήρωες του κινήματός μας «θα 'ρθουν», αποτέλεσε η εκδήλωση που οργάνωσε η ΚΟ Θεσσαλίας του ΚΚΕ στο Μεζούρλο της Λάρισας το πρωί της Κυριακής, για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου προς τιμήν των εκτελεσμένων στον λόφο.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα, που έκανε και την κεντρική ομιλία, καθώς και τα μέλη του ΠΓ Ελένη Μπέλλου και Κύριλλο Παπασταύρου.

Ακόμα, ο γλύπτης Αντώνης Μυρωδιάς, η αρχιτέκτονας μηχανικός Κέλλυ Παπαϊωάννου που σχεδίασε το Μνημείο, καθώς και όλοι όσοι κόπιασαν για την ανέγερσή του. Στο τέλος της εκδήλωσης δόθηκε σε όλους για την προσφορά τους η έκδοση - λεύκωμα «Απόστολος Μουσούρης, Φωτογραφίζοντας τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας», του εκδοτικού «Σύγχρονη Εποχή», καθώς και αναμνηστικό της ΚΕ.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, οι δήμαρχοι Λαρισαίων Απόστολος Καλογιάννης και Αγιάς Αντώνης Γκουντάρας και άλλοι.

Μεταξύ των χιλιάδων ανθρώπων κάθε ηλικίας που συμμετείχαν στην εκδήλωση, ιδιαίτερη ήταν η παρουσία συγγενών των εκτελεσμένων, πολλοί από τους οποίους συνέβαλαν σημαντικά στην προσπάθεια των Κομματικών Οργανώσεων να συγκεντρώσουν τα ονόματα, τις ηλικίες, μια σειρά στοιχεία για όσους «πότισαν» με το αίμα τους την περιοχή.

Ξεχωριστή ήταν επίσης η παρουσία της νεολαίας, αναδεικνύοντας τη συνέχεια του αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης, ενώ το δικό τους «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν αγωνιστές και απόγονοι αγωνιστών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και της ΕΑΜικής Αντίστασης, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ και κρατώντας τα λάβαρα των Παραρτημάτων της.

Ο χώρος ηλεκτρισμένος από συγκίνηση, δέος, θαυμασμό και αποφασιστικότητα, αποτυπωμένα στα μάτια όσων με το βλέμμα βουρκωμένο περιηγούνταν στις πλάκες με τα ονόματα των 481 νεκρών ηρώων. Χαϊδεύουν τις πλάκες, τα ονόματα των δικών τους ανθρώπων, αφήνουν λουλούδια και την υπόσχεση να δικαιώσουν τη θυσία τους.

Τα πανό, οι υψωμένες κόκκινες σημαίες, τα συνθήματα, τα εμπνευσμένα από τους αγώνες τους τραγούδια διαμόρφωσαν ένα κλίμα βαθιάς συγκίνησης και αγωνιστικής ανάτασης.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Γιώργος Χαρίτος, Γραμματέας της ΤΕ Λάρισας και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Μεταξύ άλλων ευχαρίστησε όλους αυτούς που συνέβαλαν στην κατασκευή του Μνημείου, αλλά και στην επιτυχία της εκδήλωσης.

Συγκεκριμένα, ευχαρίστησε για τη συμβολή τους στον σχεδιασμό και την επίβλεψη του έργου την Κέλλυ Παπαϊωάννου, τον Αντώνη Μυρωδιά, γλύπτη και τους μηχανικούς Ελένη Χατζή, Γιάννη Παναγιώτου και Πάρι Ζιώγα.

Επίσης, τη δημοτική αρχή Λάρισας για την παραχώρηση του οικοπέδου με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς και για τη γενικότερη στήριξη και συμβολή στην ανέγερση του Μνημείου. Επίσης τις δημοτικές αρχές Ελασσόνας και Αγιάς που στήριξαν θερμά αυτή την προσπάθεια.

Τέλος, την Ρίτα Αντωνοπούλου και τον Μανόλη Ανδρουλιδάκη που στήριξαν απαράμιλλα το καλλιτεχνικό μέρος της εκδήλωσης.

Στον χώρο λειτούργησε βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής» με ιστορικά βιβλία, που έγιναν ανάρπαστα. Θετική ανταπόκριση από όλους τους συμμετέχοντες βρήκε και η αναμνηστική κάρτα οικονομικής ενίσχυσης που διακινούνταν από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ, για τα έξοδα κατασκευής του Μνημείου.

Το μήνυμα στο τέλος της εκδήλωσης ήταν ξεκάθαρο: Το παράδειγμά τους μας εμπνέει, μας συνεγείρει, δεν τους ξεχνάμε, ζουν στις καρδιές και στους αγώνες μας: Ορθιοι και αλύγιστοι! Η παλικαρίσια στάση τους, το υψηλό τους φρόνημα διδάσκει, μας δίνει κουράγιο, αντοχή στις δυσκολίες, στην πάλη για το σήμερα και το αύριο της εργατικής τάξης και του λαού μας.

Το Μνημείο περιλαμβάνει δύο σχεδόν εγκάρσιους τοίχους, κατασκευασμένους από μπετόν, χωρίς στην πραγματικότητα να έχει «εσωτερικό» και «εξωτερικό» χώρο: Επιχειρεί με αυτόν τον τρόπο να δηλώσει ότι η συγκεκριμένη μνήμη δεν είναι μόνο υπόθεση των κομμουνιστών, αλλά αφορά και απευθύνεται στον εργαζόμενο, στον νεολαίο που κινείται μέσα στην πόλη και μπορεί να μάθει την Ιστορία και τον ηρωισμό των αγώνων της τάξης του.

Ο μακρύς τοίχος που ανεβαίνει εγκάρσια στον λόφο φέρει τις μαρμάρινες πλάκες με τα 481 ονόματα των εκτελεσμένων - με όψη προς τον χώρο του Μνημείου - ενώ κατά μήκος του τοίχου διαμορφώνεται ένα μονοπάτι με σκληρό δάπεδο και ενδοδαπέδιο φωτισμό, προκειμένου το Μνημείο να είναι επισκέψιμο όλες τις ώρες της μέρας.

Εξέχον στοιχείο του όλου Μνημείου είναι η μορφή του αντάρτη που κυριαρχεί, στερεοτυπική και άμεσα αναγνώσιμη, ώστε να αποτελεί σήμα και να καθορίζει τη φύση του Μνημείου. Συμβολικά το κενό σχηματίζει τη μορφή - επισημαίνοντας την απώλεια - ωστόσο το στιβαρό μεταλλικό στοιχείο που την περιβάλλει, παραμένει στην αναλλοίωτη (ανοξείδωτο) και συμπαγή, στέρεα μνήμη.

Το επιτοίχιο στο βάθος λειτουργεί για τον επισκέπτη ως σημείο εστίασης που του «επιβάλλει» την είσοδο στον διάδρομο, την παραμονή και προσέγγιση. Παράλληλα, λειτουργεί ως ενοποιητικό στοιχείο για το σύνολο της σύνθεσης. Συμβολικά αναφέρεται στην αποκάλυψη και σταθερή - ζωντανή παρουσία - όσων η κυρίαρχη μνήμη - η επίσημη εκδοχή της Ιστορίας υποφωτίζει ή και καταδικάζει στη λήθη.

Η αστραπή κλείνει την όλη σύνθεση δίνοντας ένα θετικό μήνυμα στον θεατή, μετά την περιήγησή του σε έναν χώρο «θλίψης» και περισυλλογής, διόλου πεσιμιστικό και εξόχως δυναμικό: Εχει ως αποτέλεσμα την έκλυση και μετακένωση μεγάλων φορτίων ενέργειας, παρακαταθήκη για το μέλλον.

Ο σχεδιασμός, με την έντονη μη αναμενόμενη «δράση», διασπά την ισορροπημένη αυστηρή διευθέτηση όλων των υπόλοιπων όγκων στον χώρο του Μνημείου, διαμορφώνοντας ένα έντονα δραματικό στοιχείο.

Αμέσως μετά την ομιλία του, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο. Ιδιαίτερα συγκινητική η στιγμή κατά την οποία στον Δ. Κουτσούμπα παραδόθηκε για το Αρχείο του Κόμματος ένας κάλυκας που βρέθηκε στο σημείο κατά τη διάρκεια των εργασιών για την ανέγερση του Μνημείου.

Τη λιτή και συγκινητική εκδήλωση έκλεισε μουσικό πρόγραμμα με τη Ρίτα Αντωνοπούλου και τον Μανόλη Ανδρουλιδάκη. Τραγούδια του Θεοδωράκη, του Μικρούτσικου και αντάρτικα συγκίνησαν, αλλά και ανέβασαν την αγωνιστική διάθεση. Με τον «Μικρόκοσμο» του Θάνου Μικρούτσικου ξεκίνησε το πρόγραμμα, ενώ ολοκληρώθηκε με τη «Διεθνή» και τον κόσμο όρθιο να τραγουδά μαζί με τους καλλιτέχνες: «Εμπρός της Γης οι κολασμένοι».

Οι υψωμένες γροθιές ήταν η εγγύηση ότι η θυσία τους δεν πήγε χαμένη, θα γίνει «λίπασμα» για τους επόμενους αγώνες, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.