ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 18 Δεκέμβρη 2021 - Κυριακή 19 Δεκέμβρη 2021
Σελ. /48
«Εμπάργκο» και άλλες ιστορίες του Θάνου Μικρούτσικου

Συζητάμε με τον Χρήστο Θηβαίο και τον Θύμιο Παπαδόπουλο για τη νέα έκδοση του «Εμπάργκο»

Στο στούντιο για τον δίσκο του 1982
Στο στούντιο για τον δίσκο του 1982
Δύο χρόνια συμπληρώνονται χωρίς τον Θάνο Μικρούτσικο. Ολοι εμείς που αγαπήσαμε τα τραγούδια του, που τα κρατάμε σφιχτά στην καρδιά μας και μας συντροφεύουν στους αγώνες «κρατώντας ανοιχτό το παράθυρο στο όνειρο» θα βρεθούμε στη μεγάλη συναυλία - αφιέρωμα στα τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 23 Δεκέμβρη στο «Christmas Theater».

Στο πρώτο μέρος της συναυλίας θα παρουσιαστεί η νέα εκτέλεση του «Εμπάργκο», σε ποίηση Αλκη Αλκαίου, με ερμηνευτές δύο αγαπημένους τραγουδοποιούς, συνοδοιπόρους και συνεργάτες του συνθέτη για πολλά χρόνια, τον Μίλτο Πασχαλίδη και τον Χρήστο Θηβαίο. Στη συνέχεια θα παρουσιαστούν πολλά αγαπημένα τραγούδια από την πλούσια εργογραφία του συνθέτη. Τραγουδούν ακόμα οι Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης, Γιάννης Κότσιρας, Γιώργος Μεράντζας και Μανώλης Μητσιάς.

Ο Θάνος και ο Αλκης για το «Εμπάργκο»

Με αφορμή την έκδοση του «Εμπάργκο» σε νέα εκτέλεση ανατρέχουμε στον πρώτο εμβληματικό δίσκο του 1982 και την άποψη που είχαν γι' αυτό το έργο οι δύο δημιουργοί του και συζητάμε με τον Χρήστο Θηβαίο και τον Θύμιο Παπαδόπουλο, ο οποίος είχε και την επιμέλεια της παραγωγής για την καινούρια έκδοση.

Το εξώφυλλο του νέου δίσκου
Το εξώφυλλο του νέου δίσκου
Ο Αλκης Αλκαίος δεν μιλούσε συχνά. Σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του είχε αναφέρει πως με τον Θ. Μικρούτσικο «υπάρχει μια σχέση αλληλεπίδρασης τόσο με την έννοια ότι ο Θάνος εμπνεύστηκε από τους στίχους μου και εγώ από τη μουσική και αισθητική του ατμόσφαιρα όσο και με την έννοια ότι σχεδόν και στα 35 τραγούδια που προέκυψαν από αυτή τη συνεργασία οι στίχοι τους γράφτηκαν με προοπτική τον συγκεκριμένο συνθέτη». Η επικαιρότητα του «Εμπάργκο» για τον ίδιο είχε να κάνει «περισσότερο στον τομέα του ατομικού αποκλεισμού, του ατομικού "εμπάργκο". Πιστεύω ότι η παρτίδα μας δεν παίχτηκε και ούτε θα παιχτεί ποτέ».

Ο Θάνος Μικρούτσικος στο έργο του Οδ. Ιωάννου «Ο Θάνος και ο Μικρούτσικος», ανατρέχοντας στη συνεργασία του με τον Αλκαίο, είχε αναφέρει: «Η πρώτη μου επαφή με την ποίηση του Αλκαίου έγινε τυχαία όταν διάβασα στον "Ριζοσπάστη" το 1978 ένα ποίημά του με τίτλο "Φλεβάρης 1848"...

Είναι δύσκολο να μιλάω για τον Αλκαίο γιατί είναι σαν να μιλάω για τον εαυτό μου, αφού ένα μεγάλο μέρος της πορείας μου είναι συνυφασμένο με τη δική του πορεία. Η πρώτη ολοκληρωμένη εμφάνισή του στην ελληνική δισκογραφία γίνεται με το "Εμπάργκο" και αυτομάτως καθιερώνεται ως η ανερχόμενη δύναμη στον στίχο. Η γραφή του Αλκαίου στο "Εμπάργκο" είναι προέκταση του Σαραντάρη, της Πολυδούρη, του Λαπαθιώτη, του Μπάρα. Χωρίς να μιμείται κανέναν, μπαίνει στην παρέα επί ίσοις όροις, αν και γράφει στίχο για τραγούδι. Εξαιρετικά πρωτότυπος, με τον χρόνο αναγνωρίσιμος - χαρακτηριστικό των σημαντικών δημιουργών - και με συνεχή ανατροπή των κεκτημένων του. Με το αριστούργημά του, το "Ερωτικό", γράφει "τραγούδι συγκυρίας", δηλαδή τραγούδι που θα λειτουργήσει ως αρχαιολογικό εύρημα για αυτούς που πρόκειται να 'ρθουν».

Η νέα έκδοση


Συζητώντας με τον Θ. Παπαδόπουλο και τον Χρ. Θηβαίο δεν μπορούμε να μην τους ρωτήσουμε τι σήμαινε γι' αυτούς ο συγκεκριμένος δίσκος. Πότε «πρωτοσυναντήθηκαν» μαζί του;

Ο Θ. Παπαδόπουλος είναι ξεκάθαρος: «Αυτός ο δίσκος εμένα και πολλούς ακόμα μας έχει σημαδέψει, έχει καθορίσει ποιοι είμαστε μουσικά σήμερα. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος, αν δει κανείς τη δισκογραφική κατάσταση στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του '80 θα καταλάβει ότι το "Εμπάργκο" είναι ένας τολμηρός, πρωτοποριακός δίσκος. Ο Θάνος μουσικά είχε βάλει πολύ ψηλά τον πήχη. Για εμάς τους νέους μουσικούς ήταν σημείο αναφοράς. Γυρνούσαμε εκεί για μελέτη». Ο Χρ. Θηβαίος θυμάται πως στην αρχή άκουσε μεμονωμένα τραγούδια, ενθουσιάστηκε. «Ηταν η περίοδος που πήγαινα στην Ιταλία για σπουδές και ήθελα να πάρω μαζί μου κάποιες κασέτες. Εψαξα να βρω πού ανήκουν αυτά τα τραγούδια με την Δημητριάδη, τον Καράλη, τον Μπονάτσο, τον Μητσιά και τότε έμαθα για το "Εμπάργκο". Αρχισα να ακούω επανειλημμένα, όπως άκουγα τότε και τον "Σταυρό του Νότου", τον "Μεγάλο Ερωτικό" του Χατζιδάκι, το "Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band" των Beatles, το "Φοβάμαι" του Βασίλη...».

Πώς αποφάσισαν να καταπιαστούν ξανά; «Το 2009 θα γινόταν μια επανέκδοση του δίσκου», μας λέει ο Θ. Παπαδόπουλος και συνεχίζει. «Ο Θάνος μού ζήτησε να συμπεριλάβουμε και ένα τραγούδι που δεν είχε συμπεριληφθεί στον αρχικό δίσκο, μάλλον δεν χωρούσε, το "Spleen". Μου ανέθεσε να ψάξω σε παλιές ταινίες, αλλά δεν έγινε κατορθωτό να το βρω. "Κλείσε στούντιο. Πάμε να το ηχογραφήσουμε, πιάνο και φωνή", μου είπε. Αυτή ήταν η αρχή...

Από τότε ξεκινήσαμε να βλέπουμε τις παλιές παρτιτούρες, τα χειρόγραφα, πάντα σε περιθώριο κάποιας άλλης δουλειάς. Αλλωστε, ο Θάνος συνήθιζε να ξανακοιτά παλιά έργα του. Το είχε κάνει και με την "Καντάτα για τη Μακρόνησο". Σιγά σιγά άρχισε να συμπεριλαμβάνει και άλλα τραγούδια του στις συναυλίες πέρα από το "Ερωτικό" και το "Κακόηθες Μελάνωμα".

Αρχισα να του λέω πως θα χαιρόμουν να το ηχογραφήσουμε ξανά. Βρήκα και έναν σύμμαχο στο πρόσωπο του Μίλτου. Είχε την ίδια γνώμη. Ζητούσε επανειλημμένα να ηχογραφηθεί. Και έτσι φτάσαμε στο σήμερα. Αυτός ο δίσκος που κυκλοφορεί είναι με όλες τις διορθώσεις του Θάνου. Απόφαση του Θάνου ήταν και οι δύο ερμηνευτές, ο Χρήστος και ο Μίλτος. Δυστυχώς, δεν πρόλαβε να είναι στο στούντιο. Επομένως, ήταν ένα παραπάνω χρέος για όλους εμάς να το ολοκληρώσουμε και να το παραδώσουμε».

Ο Χρ. Θηβαίος μάς είπε πως «τον τελευταίο καιρό συζητούσαμε πολύ συχνά με τον Μίλτο για αυτό το έργο. Με μεγάλο θαυμασμό, αλλά και με λίγη απόσταση... "Αυτόν τον ογκόλιθο ποιος θα τον αγγίξει;". Στην παρέα και ο Θύμιος. Μια μέρα μας είπε να περάσουμε από το στούντιο να ακούσουμε την ιδέα. Τα κομμάτια ήταν στημένα, δεν ήταν τελειωμένα. Κοιταχτήκαμε στα μάτια με τον Μίλτο και είπαμε να μπούμε, να τραγουδήσουμε τα ντέμο. Τελικά αυτές οι ερμηνείες έμειναν... Είναι ένας υπέροχος δίσκος. Και εμείς είμαστε ενθουσιασμένοι και συγκινημένοι. Υπάρχει η ιδέα του φρέσκου αναγνώσματος και παράλληλα είναι αγκυροβολημένο σε αυτή τη βαθιά θάλασσα που λέγεται "Εμπάργκο"».

Και τελικά τι είναι αυτό που έχει να πει ο δίσκος σε έναν νέο ακροατή; «Παρότι το έργο δημιουργήθηκε πριν από 40 χρόνια, δεν έχει στην πραγματικότητα χρόνο, όπως και όλα τα πετυχημένα μουσικά έργα. Παίζεται σήμερα σαν σημερινό και θα είναι και αύριο σαν σημερινό. Το θέλουν οι δημιουργοί. Να τους γνωρίζουν και οι επόμενοι και να έχουν πάρει πράγματα, γι' αυτό δεν έκαναν και καμιά έκπτωση», μας λέει ο Θύμιος Παπαδόπουλος.

Ο Χρ. Θηβαίος για να μας απαντήσει χρησιμοποιεί μια κουβέντα του μεγάλου του γιου, του Νίκου. «Μου έστειλε ένα μήνυμα. "Μπαμπά, πολύ ωραίο το «Εμπάργκο». Περίεργα τραγούδια". Του κέντρισε την προσοχή και το ενδιαφέρον, ενώ έχει άλλα ακούσματα, να καθίσει να το μελετήσει στιχουργικά και μουσικά. Ο Θάνος λέει ότι οι ποιητές δημιουργούν ένα σύμπαν, το οποίο θα συναντήσουμε εμείς μετά από μερικά χρόνια. Και ο Θάνος γράφει και δημιουργεί ένα σύμπαν το οποίο θα συναντήσουμε εμείς μετά από κάποια χρόνια...

Ειδικά στην εποχή μας και μόνο ο τίτλος "Εμπάργκο" περικλείει τα πάντα: Την εποχή όπου το κεφάλαιο ιδιοποιείται τα κέρδη και κοινωνικοποιεί τις ζημιές, τους περιορισμούς, την αναταραχή... Θεωρώ ότι είναι πιο επίκαιρο από ποτέ».

  • Υπάρχει δυνατότητα για ηλεκτρονική παραγγελία στο ogdooshop.gr και βρίσκεται σε προθήκες δισκοπωλείων και επιλεγμένων βιβλιοπωλείων.

Α. Π.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ