Με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αντιπαράθεση Δύσης - Ρωσίας, προστίθενται καθημερινά νέες πτυχές στον ολομέτωπο ανταγωνισμό ΗΠΑ - Κίνας.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το Πεκίνο ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να δεχτεί να έχει οικονομικές συνέπειες από τις ευρωατλαντικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ενώ παράλληλα επεξεργάζεται μαζί με τη Μόσχα κινήσεις διατραπεζικής συνεργασίας των δύο χωρών, «προσπερνώντας» εμπόδια που βάζει ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το διεθνές διατραπεζικό σύστημα SWIFT.

Την ίδια ώρα, αμερικανικά δημοσιεύματα αναφέρουν ότι επιταχύνονται διαβουλεύσεις της Κίνας με τη Σαουδική Αραβία, ώστε ποσότητες πετρελαίου που αγοράζει να τιμολογούνται με το κινεζικό νόμισμα αντί του δολαρίου.

Το Πεκίνο κατηγόρησε την Ουάσιγκτον για «προκλητικές δηλώσεις» εναντίον του, επικρίνοντας ξανά τις αμερικανικές προειδοποιήσεις για «σημαντικές συνέπειες» σε όσους στηρίξουν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Ζάο Λιζιάν, κατηγόρησε τις ΗΠΑ για «προσεκτικά καλυμμένη παρενόχληση και εκφοβισμό» αλλά και για «ψυχροπολεμική νοοτροπία».

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις της εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, που επανέλαβε ότι «Κίνα και Ρωσία παράγουν μόνο το 15 - 20% της παγκόσμιας οικονομίας. Οι χώρες του G7 παράγουν πάνω από 50%. Αρα υπάρχει ένα μεγάλο εύρος εργαλείων στην διάθεσή μας, σε συντονισμό με τους Ευρωπαίους εταίρους μας».

Την ίδια στιγμή, επαναφέροντας τις καταγγελίες του Πεκίνου για τα εργαστήρια βιολογικού πολέμου των ΗΠΑ στην Ουκρανία και σε άλλες χώρες, ο Ζάο Λιζιάν ζήτησε «διαφάνεια» και πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ «πρέπει να σταματήσουν να αντιτίθενται μονομερώς σε έναν μηχανισμό επίβλεψης που θα λειτουργεί σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Βιολογικά και Τοξικά Οπλα».

Σημειωτέον, ο Ζάο δέχτηκε ερώτημα για άρθρο του Κινέζου πρέσβη στην Ουάσιγκτον, Κιν Γκανγκ, όπου ανέφερε πως το Πεκίνο δεν γνώριζε για τη «στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας και (αν είχε μάθει) θα προσπαθούσε να την εμποδίσει». Απαντώντας, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ επανέλαβε ότι «ως κυρίαρχη χώρα η Ρωσία έχει το δικαίωμα να λαμβάνει τις δικές της αποφάσεις. Δεν υπάρχει απαραίτητα σχέση ανάμεσα σε αυτό και τις σινο-ρωσικές σχέσεις»...

Στο μεταξύ, ο Κινέζος ΥΠΕΞ, Γουάνγκ Γι, κατήλλειλε τις ευρωατλαντικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, επισημαίνοντας ότι δυσκολεύουν την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Οπως δήλωσε σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ολλανδό ομόλογό του, Βόπκε Χέκστρα, ΗΠΑ και Ευρώπη «συνεχίζουν να αυστηροποιούν τις κυρώσεις στη Ρωσία. Οσο για τη δύσκολη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, είναι σαν να ρίχνουν ξανά αλάτι στην πληγή».

Ο Γι «ευχήθηκε» να υπάρξει «μια έγκαιρη κατάπαυση του πυρός» στην Ουκρανία και πρόσθεσε ότι το Πεκίνο θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την προώθηση των συνομιλιών.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, δήλωσε χτες ότι «υπάρχει μεγάλη αλήθεια» στις «εικασίες ότι η Ρωσία δέχεται επίθεση επειδή είναι το τελευταίο εμπόδιο που πρέπει να εξαλειφθεί πριν από την αντιμετώπιση της Κίνας».

Ο ίδιος κατήγγειλε εξάλλου «πιέσεις χωρίς προηγούμενο» από τις ΗΠΑ σε άλλες χώρες προκειμένου να μην έχουν οποιαδήποτε συνεργασία με τη Ρωσία, εμπορικές συναλλαγές, επισκέψεις υπουργών κ.λπ.

Εκανε λόγο άλλωστε για μεγάλη «αλαζονεία» της Ουάσιγκτον, καθώς, όπως ισχυρίστηκε, τέτοιες πιέσεις ασκούνται και σε ισχυρά κράτη που δεν ευθυγραμμίζονται με τις ευρωατλαντικές κινήσεις έναντι της Ρωσίας, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Αίγυπτος και η Τουρκία.

Στο μεταξύ, ο επικεφαλής της Επιτροπής Χρηματοπιστωτικών Αγορών της ρωσικής Δούμας, Αν. Ακσάκοφ, δήλωσε ότι γίνονται προσπάθειες από τη Μόσχα και το Πεκίνο για να παρακαμφθεί το διεθνές σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT,«ώστε να αρθούν οι κίνδυνοι που υπάρχουν για τον κύκλο εργασιών»μεταξύ Κίνας και Ρωσίας.

Ηδη σε αυτήν την κατεύθυνση οι δύο πλευρές συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα σύστημα διατραπεζικών μηνυμάτων που θα συνδέει τα δικά τους ξεχωριστά χρηματοπιστωτικά συστήματα μηνυμάτων, δήλωσε ο Ακσάκοφ.

Το σύστημα διατραπεζικών μηνυμάτων το οποίο ανέπτυξε η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας - System for Transfer of Financial Messages (SPFS) - μπορεί να διασφαλίζει τη ροή των εγχώριων διατραπεζικών συναλλαγών, αλλά είναι περιορισμένο ως προς τον συγχρονισμό, το μέγεθος και την πολυπλοκότητα των συναλλαγών που μπορεί να πραγματοποιήσει.

Η σύνδεσή του με την κινεζική πλατφόρμα πληρωμών CIPS είναι μια άλλη πιθανή εκδοχή. Σημειώνεται ωστόσο ότι η κινεζική πλατφόρμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για την αποστολή πληρωμών σε γουάν.

Στο μεταξύ, μερικές ρωσικές τράπεζες χρησιμοποιούν κάρτες του κινεζικού συστήματος πληρωμών UnionPay, καθώς μετά τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο εξωτερικό οι κάρτες Visa και Mastercard.

Τέλος, μεγάλο ενδιαφέρον έχει δημοσίευμα της αμερικανικής «Wall Street Journal», σύμφωνα με το οποίο η Σαουδική Αραβία διαπραγματεύεται με την Κίνα να τιμολογούνται σε γουάν (και όχι σε δολάριο) κάποιες από τις ποσότητες πετρελαίου που της πουλά.

Το δημοσίευμα αναφέρει ότι σχετικές συζητήσεις είχαν «κολλήσει» επί 6 χρόνια, αλλά τώρα προχωρούν, ενώ μια τέτοια κίνηση είναι σαφές ότι θα αποδυνάμωνε την κυριαρχία του πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά.

Η Κίνα αγοράζει περισσότερο από το 25% του πετρελαίου που εξάγει η Σαουδική Αραβία. Η Σαουδική Αραβία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής αργού της Κίνας με 1,76 εκατ. βαρέλια τη μέρα, ενώ ακολουθεί η Ρωσία με 1,6 εκατ. βαρέλια.

Σήμερα, περίπου το 80% των παγκόσμιων πωλήσεων αργού πετρελαίου γίνονται σε δολάρια, ενώ η Σαουδική Αραβία τιμολογεί όλες τις εξαγωγές της σε δολάρια.

Υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος περιέγραψε τη συζήτηση για τιμολόγηση των εξαγωγών σαουδαραβικού πετρελαίου σε γουάν ως «πολύ ευμετάβλητη και επιθετική».

Από τη χτεσινή συνάντηση Λαβρόφ - Τσαβούσογλου στη Μόσχα

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «πρέπει να μπει τέλος (...) οι πόλεμοι δεν έχουν νικητές και η ειρήνη δεν έχει χαμένους», ενώ σημείωσε ότι «η απόφασή μας σχετικά με τη Σύμβαση του Μοντρέ μένει ίδια. Θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε όσα προβλέπει». Εξέφρασε δε χαρά επειδή «μάθαμε για την απόφαση της Ρωσίας δύο πλοία να μη διασχίσουν τα Στενά», χωρίς να διευκρινίσει πότε λήφθηκε τέτοια απόφαση.

Δεν παρέλειψε πάντως να αναφέρει ότι «ως χώρα με καλούς δεσμούς με τη Ρωσία αλλά και την Ουκρανία, η Τουρκία συνέχισε τον ρόλο της ως τίμιου διαμεσολαβητή, παρ' όλες τις δυσκολίες».

Σημειωτέον, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ ο Τσαβούσογλου είπε ότι συζήτησε με τον Λαβρόφ και για τη διμερή συνεργασία σε ένα μεγάλο εύρος τομέων, ενώ εξέφρασε την προσδοκία να αξιοποιηθεί και η εμπειρία της διμερούς συνεργασίας στη Συρία.

Από τη πλευρά του ο Σ. Λαβρόφ είπε ότι η Αγκυρα υιοθετεί μια «πολύ ισορροπημένη» στάση.«Δεν είναι μυστικό ότι οι θέσεις μας για το θέμα της Ουκρανίας είναι διαφορετικές, αλλά εκτιμούμε και σεβόμαστε τη στάση της Τουρκίας», ανέφερε ο Ρώσος ΥΠΕΞ. Καλωσόρισε δε την επιλογή της κυβέρνησης Ερντογάν να μη συμμετάσχει στις κυρώσεις που η Δύση επέβαλε στη Ρωσία.

Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι συζήτησε με τον Τούρκο ΥΠΕΞ μια μεγάλη ατζέντα θεμάτων, γύρω από τη Συρία, τη Λιβύη, το Αφγανιστάν, τον Νότιο Καύκασο κ.λπ.

Δήλωσε επίσης ότι Μόσχα και Αγκυρα θα συνεχίσουν τις προετοιμασίες για τη φετινή 9η Συνάντηση του Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, με τη συμμετοχή και των δύο Προέδρων, Βλ. Πούτιν και Ρ. Τ. Ερντογάν. Η φετινή συνάντηση θα γίνει στην Τουρκία.

Τέλος, ο Λαβρόφ δήλωσε ότι ο πυρηνικός σταθμός Akkuyu (NPP), που κατασκευάζεται στην Τουρκία με τη βοήθεια της Ρωσίας, σχεδιάζεται να τεθεί σε λειτουργία το 2023, μέχρι την 100ή επέτειο από την ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο πρέσβης της ΕΕ στην Αγκυρα, Γερμανός Ν. Μεγερ - Λαντρούτ, δήλωσε ότι η τουρκική ηγεσία πρέπει να προσέχει και να μην υιοθετεί «την προπαγάνδα του Πούτιν». Αναφερόμενος κι αυτός στην «ισορροπημένη δράση» της Τουρκίας, εξέφρασε την ελπίδα αυτή να μην υπονομεύσει τις κυρώσεις της Ευρώπης απέναντι στη Ρωσία...