Με εκατέρωθεν απειλές και «προειδοποιήσεις» γύρω από τις προμήθειες ρωσικών υδρογονανθράκων και τον τρόπο πληρωμής τους από τα κράτη της Ευρώπης - ζήτημα που συνδέεται άμεσα με την εφαρμογή των ευρωατλαντικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας - συνεχίστηκε η οξυμένη αντιπαράθεση Δύσης - Ρωσίας γύρω και από τα κρίσιμα ζητήματα της Ενέργειας.

Οι αρμόδιοι υπουργοί του G7 (ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βρετανία, Ιαπωνία, Καναδάς) συνεδρίασαν και συμφώνησαν να απορρίψουν την απαίτηση της Μόσχας οι «μη φιλικές χώρες» να πληρώνουν σε ρούβλια για το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως δήλωσε ο Γερμανός αντικαγκελάριος, Ρ. Χάμπεκ.

«Ολοι οι υπουργοί του G7 συμφώνησαν πλήρως ότι αυτό (θα ήταν) μονόπλευρη και ξεκάθαρη παραβίαση των υφιστάμενων συμβάσεων», ανέφερε ο Χάμποκ, προσθέτοντας ότι «η πληρωμή σε ρούβλια δεν είναι αποδεκτή και θα παροτρύνουμε τις εταιρείες που επηρεάζονται να μην ακολουθήσουν το αίτημα του Πούτιν».

Στο ίδιο μήκος κύματος, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε προηγούμενα ότι η πληρωμή για το ρωσικό φυσικό αέριο σε ρούβλια είναι απαράδεκτη, καθώς είναι μια προσπάθεια παράκαμψης των κυρώσεων. Οι εν λόγω κυρώσεις έχουν μεταξύ άλλων δεσμεύσει ήδη τεράστια αποθεματικά της Ρωσίας σε δολάρια και ευρώ, σχεδόν τα μισά από τα συνολικά αποθεματικά της ρωσικής κεντρικής τράπεζας.

«Η Ρωσία επί του παρόντος, λόγω των κυρώσεών μας, δεν μπορεί να κάνει τίποτα με τα χρήματα που αποθηκεύει στους λογαριασμούς της, μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια σε συναλλαγματικά αποθέματα», δήλωσε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του ο Γερμανός καγκελάριος, Ο. Σολτς.

Από την πλευρά της Ρωσίας, ερωτηθείς από δημοσιογράφους νωρίτερα τη Δευτέρα κατά πόσο η Μόσχα θα μπορούσε να μειώσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στους Ευρωπαίους, εάν απορρίψουν τη ρωσική απαίτηση, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμ. Πεσκόφ είπε ότι «προφανώς δεν πρόκειται να προμηθεύουμε αέριο δωρεάν. Δεν θα κάνουμε φιλανθρωπία». Πρόσθεσε δε ότι η ρωσική κυβέρνηση επεξεργάζεται μεθόδους για να ξεκινήσει η πληρωμή σε ρούβλια και θα λάβει αποφάσεις «σε εύλογο χρόνο» αν οι ευρωπαϊκές χώρες αρνηθούν να πληρώσουν σε ρωσικό νόμισμα.

Αντίστοιχα, την περασμένη Παρασκευή, ο Ντμ. Μπιριχέφσκι, διευθυντής του Τμήματος Οικονομικής Συνεργασίας του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, δήλωσε ότι η απόρριψη των ρωσικών υδρογονανθράκων «θα οδηγήσει σε κολοσσιαίες συνέπειες» για τις οικονομίες της Ευρώπης και του κόσμου. Τόνισε ακόμα πως αν οι δυτικές χώρες αρνηθούν να αγοράσουν φυσικό αέριο σε ρούβλια, τότε αυτό θα μετατραπεί σε κρίση μη πληρωμών και σε μια σειρά από χρεοκοπίες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σημειώνεται πάντως ότι παρά τις χτεσινές δυτικές ανακοινώσεις για το θέμα, το ρούβλι ενισχύθηκε στη διαπραγμάτευσή του στη Μόσχα. Χτες το απόγευμα η ισοτιμία του δολαρίου έπεσε κάτω από τα 90 ρούβλια, για πρώτη φορά από την 1η Μάρτη. Αντίστοιχα το ευρώ έπεσε κάτω από τα 98 ρούβλια για πρώτη φορά από τις 28 Φλεβάρη.

Ερωτηθείς για το τι θα συμβεί εάν η Μόσχα κλείσει τις κάνουλες φυσικού αερίου, ο Γερμανός αντικαγκελάριος, Ρ. Χάμπεκ, ισχυρίστηκε ότι «είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια».

Νωρίτερα, ωστόσο, σε συνέντευξή του, ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς είχε αποκλείσει εκ νέου το ενδεχόμενο επιβολής γερμανικού εμπάργκο στη ρωσική Ενέργεια, ούτε καν για διάστημα ενός μήνα όπως ζήτησε το Κίεβο, τονίζοντας ότι «αν το κάναμε, θα πυροδοτούσαμε μια πολύ μεγάλη οικονομική κρίση». Ο Σολτς αναφέρθηκε και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με υψηλό ποσοστό εξάρτησης από τη ρωσική Ενέργεια, όπως η Ιταλία.

Ισχυρίστηκε παρ' όλα αυτά ότι η εξάρτηση της Γερμανίας από τη ρωσική Ενέργεια θα τελειώσει «αρκετά γρήγορα». Σχετικά με τις κινήσεις του Βερολίνου για την «ενεργειακή μετάβαση», ανέφερε ότι παρά την «ενεργειακή κρίση» δεν θα επιτρέψει να ανανεωθούν οι άδειες λειτουργίας των εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας, πρόσθεσε ότι ο χρόνος εγκατάλειψης του άνθρακα εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα σημειωθεί πρόοδος στη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές, ενώ υπογράμμισε ότι εξελίσσεται πολύ γρήγορα η τεχνική προετοιμασία για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από άλλους προμηθευτές.

Σε κάθε περίπτωση, η «λυπητερή» για όλα αυτά θα πέσει στις πλάτες του λαού και στη Γερμανία, με τον Σολτς να αναφέρει ότι η απόφαση της Γερμανίας να καταστεί περισσότερο αυτόνομη ενεργειακά σημαίνει ότι θα πρέπει να αναλάβει και μεγαλύτερο κόστος για την προμήθεια Ενέργειας, ανέφερε.

Τους σφοδρούς μονοπωλιακούς ανταγωνισμούς και τα εντεινόμενα παζάρια ανέδειξαν χτες και οι δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Σουχάιλ αλ Μαζρούι.

Την ώρα που εντείνονται οι πιέσεις ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνίας κ.ά. για αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής στις χώρες του ΟΠΕΚ, ο Εμιρατινός υπουργός δήλωσε πως η Ρωσία με την ημερήσια παραγωγή των 10 εκατ. βαρελιών πετρελαίου είναι «σημαντικό μέλος της παγκόσμιας ενεργειακής συμμαχίας ΟΠΕΚ+». Πρότεινε δε... «η πολιτική να μείνει εκτός ενεργειακών ζητημάτων», εκτός, όπως πρόσθεσε χαρακτηριστικά, αν «βρεθεί κάποιος που να φέρει 10 εκατομμύρια βαρέλια, κάτι που εμείς δεν τα βλέπουμε».

Αποτυπώνοντας τους ανταγωνισμούς μεταξύ μονοπωλίων της «πράσινης ενέργειας» και μονοπωλίων υδρογονανθράκων, όπως και τα ανταλλάγματα που παζαρεύουν σήμερα πετρελαιοπαραγωγές χώρες όπως τα ΗΑΕ, ο Μαζρούι δήλωσε ότι δεν είναι δυνατό να υπάρχουν υπο-επενδύσεις και να προωθεί κανείς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στη συνέχεια να ζητά αύξηση της παραγωγής κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, χρειάζεται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. «Νομίζω ότι στην COP26 (σ.σ. στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα) όλοι οι παραγωγοί ένιωσαν απρόσκλητοι και ανεπιθύμητοι, αλλά τώρα είμαστε πάλι υπερήρωες, δεν δουλεύει έτσι», δήλωσε ο ίδιος.

Ο Μαζρούι τόνισε την ανάγκη για επενδύσεις σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο παράλληλα με ανανεώσιμες πηγές, λέγοντας ότι η συμμαχία ΟΠΕΚ+ χρειάζεται να αντικαταστήσει τουλάχιστον 5-8 εκατ. βαρέλια που χάνονται κάθε χρόνο για να διατηρήσει την παραγωγή εκεί που είναι. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα συνεργαστούν με τον ΟΠΕΚ+ για να διασφαλιστεί ότι η ενεργειακή αγορά είναι σταθερή, δήλωσε ο ίδιος.

Οι πιέσεις αυτές αναμένεται πάντως να συνεχιστούν, καθώς την Πέμπτη συνέρχεται εκ νέου η σύνοδος των υπουργών Ενέργειας του ΟΠΕΚ+, με ένα από τα βασικά θέματα στην ατζέντα να είναι το εάν θα διατηρηθούν η πετρελαϊκή παραγωγή και τα όρια αύξησής της στα σημερινά επίπεδα ή όχι.

Στο μεταξύ, μια ακόμα εξέλιξη των αντιπαραθέσεων στα Ενεργειακά, αποτυπώνοντας την όξυνση της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης και στα Βαλκάνια, καταγράφηκε τις προηγούμενες μέρες και γύρω από τον αγωγό «TurkStream» για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας και Βουλγαρίας.

Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Κ. Πέτκοφ, καταφέρθηκε εναντίον του αγωγού, παρουσιάζοντάς τον ως παράδειγμα ρωσικής διαφθοράς. Συγκεκριμένα, ο Πέτκοφ ανέφερε ότι σε συνομιλίες που είχε με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στο περιθώριο των Συνόδων Κορυφής ΝΑΤΟ και ΕΕ την περασμένη Πέμπτη στις Βρυξέλλες, έθιξαν μεταξύ άλλων τη διαφθορά που φέρεται να χρησιμοποιείται σαν μέσο ρωσικής επιρροής στα Βαλκάνια. Ο Πέτκοφ ανέφερε σαν παράδειγμα στο «TurkStream», υποστηρίζοντας ότι τρία δισεκατομμύρια λέβα (1,5 δισεκατομμύρια ευρώ) εθνικών κεφαλαίων διοχετεύθηκαν στον αγωγό που η Βουλγαρία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνη της.

Εντονη ήταν η αντίδραση της Ρωσίας στις παραπάνω δηλώσεις, με τη ρωσική πρεσβεία στη Σόφια να παρατηρεί σε ανακοίνωσή της «τη μη διπλωματική, ωμή και αιχμηρή παρατήρηση του Βούλγαρου πρωθυπουργού στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου επέκτασης του βουλγαρικού δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου, της επέκτασης του αγωγού φυσικού αερίου TurkStream στη Βουλγαρία». Και προσθέτει: «Αντί στοιχειώδους ευγνωμοσύνης για τη γρήγορη και επιτυχή υλοποίηση του έργου (...) απλώς ακούμε αβάσιμες προσβολές».

Την ίδια ώρα, ο διευθύνων σύμβουλος της «TOTAL», Π. Πουγιάν, μιλώντας στο διεθνές φόρουμ της Ντόχα στο Κατάρ, προέβλεψε νέα αύξηση της τιμής φυσικού αερίου στην Ευρώπη, εκτός και εάν το φυσικό αέριο παραμείνει στο «ευρωπαϊκό ενεργειακό μείγμα». Επίσης ο Πουγιάν επανέλαβε ότι η «TOTAL» δεν πρόκειται να προβεί σε νέες επενδύσεις στη Ρωσία.

Εν μέσω αυτών των εξελίξεων και στο φόντο της ενεργειακής συμφωνίας που ανακοίνωσαν ΗΠΑ και ΕΕ την περασμένη Παρασκευή στις Βρυξέλλες, δημοσιεύματα όπως αυτό στο αμερικανικό «Politico» θέτουν ερωτήματα για το εάν οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Παρατηρεί ότι η πρόεδρος της Κομισιόν μίλησε την Παρασκευή για «δέσμευση των ΗΠΑ να προμηθεύσουν» μεσοπρόθεσμα 15 έως 50 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου τον χρόνο. Επισημαίνει ωστόσο ότι το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρει ότι «οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με τους διεθνείς εταίρους τους και θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν» ότι αυτά τα φορτία θα φτάσουν φέτος στην Ευρώπη. Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος διευκρίνισε ότι η «υπόσχεση των 15 δισ. κυβικών μέτρων» είναι στην πραγματικότητα μια δέσμευση να «προσπαθήσουν» οι ΗΠΑ να βοηθήσουν, έτσι ώστε να πειστούν οι εταιρείες στην Ασία και αλλού να στείλουν τα φορτία τους, που προορίζονταν για άλλα μέρη, στην Ευρώπη...

Στο μεταξύ, τη δική του επίδραση στις τιμές της Ενέργειας φαίνεται ότι έχει και το καθολικό lockdown στη Σαγκάη που αποφάσισαν και έθεσαν σε εφαρμογή οι κινεζικές αρχές από χτες έως την ερχόμενη Παρασκευή, λόγω της αύξησης των κρουσμάτων κορονοϊού. Ηδη, οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν περίπου 5% τη Δευτέρα, καθώς υπάρχουν εκτιμήσεις για μειωμένη ζήτηση καυσίμων στην Κίνα - τον μεγαλύτερο εισαγωγέα αργού πετρελαίου στον κόσμο - ως συνέπεια μέτρων για την πανδημία.

Στο μεταξύ, η ΕΕ επιχειρεί να κλείσει «παραθυράκια» ώστε να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των ευρωατλαντικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Χτες η Κομισιόν προέτρεψε τις χώρες - μέλη να καταργήσουν αμέσως τυχόν υφιστάμενα συστήματα ιθαγένειας επενδυτών και να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζονται αυστηροί έλεγχοι για την αντιμετώπιση των κινδύνων που ενέχουν τα συστήματα διαμονής επενδυτών (οι λεγόμενες «χρυσές βίζες»).

Η Επιτροπή συνιστά επίσης οι χώρες - μέλη να αξιολογήσουν εάν η ιθαγένεια που χορηγείται στο πλαίσιο ενός συστήματος «χρυσού διαβατηρίου» αφορά Ρώσους ή Λευκορώσους υπηκόους που περιλαμβάνονται στον κατάλογο κυρώσεων της ΕΕ σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε μία τέτοια περίπτωση προτείνουν την «απόσυρση» του «χρυσού διαβατηρίου».

Την ίδια ώρα, από την πλευρά της Ρωσίας ο ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ δήλωσε ότι ετοιμάζεται διάταγμα με μέτρα αντιποίνων σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις για τις βίζες για Ρώσους πολίτες, το οποίο θα περιορίζει την είσοδο στη Ρωσία για πολίτες «μη φιλικών χωρών».