Η επιλογή του Λευκού Οίκου να κρατά για δεύτερη συνεχόμενη μέρα ψηλά τις καταγγελίες για «απειλές» από την αυξανόμενη συνεργασία Ρωσίας - Ιράν και η συσχέτιση αυτών των «απειλών» με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα τετραμερή παζάρια στην Κωνσταντινούπολη για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και η κίνηση της ΕΕ - με πρωταγωνιστικό ρόλο του Βερολίνου - να παρουσιάσει μια συμβιβαστική πρόταση για την άρση του αποκλεισμού του ρωσικού θύλακα του Καλίνινγκραντ από τη Λιθουανία, είναι μερικά από τα στοιχεία που ξεχώρισαν το τελευταίο 24ωρο στην εξέλιξη της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας γύρω από την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία.

Οι προσπάθειες του Ρώσου Προέδρου Βλ. Πούτιν να εμβαθύνει τους δεσμούς της χώρας του με το Ιράν εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία συνιστούν μια «σημαντική απειλή», δήλωσε χτες ο Τζ. Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.

Οι δηλώσεις του ήρθαν μία μέρα μετά τους ισχυρισμούς του ότι η Τεχεράνη ετοιμάζεται να προμηθεύσει τη Μόσχα με εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη, μαζί τους και ορισμένα που είναι κατάλληλα για πολεμική χρήση στην Ουκρανία, όπως και ότι το Ιράν σκοπεύει να αναλάβει την εκπαίδευση των ρωσικών δυνάμεων στη χρήση τους.

Καθόλου τυχαία, αποτυπώνοντας και τη σύνδεση των διαφόρων μετώπων των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων, οι συνεχόμενες δηλώσεις Σάλιβαν γίνονται την ώρα που ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επισκέπτεται τη Μέση Ανατολή για επίσημες επαφές σε Ισραήλ και Σαουδική Αραβία - με σημείο επαφής και των δύο χωρών την αντιπαράθεση με το Ιράν - αλλά και λίγες μέρες πριν την επίσκεψη του Πούτιν στην Τεχεράνη, την ερχόμενη Τρίτη, όπου θα συναντηθεί με τους Προέδρους του Ιράν και της Τουρκίας.

Από την πλευρά του Ιράν, ο ΥΠΕΞ Χ. Αμίρ-Αμπντολαχιάν σε συνέντευξή του στη «La Repubblica» επιβεβαίωσε την πολύμορφη συνεργασία με τη Μόσχα, αλλά όχι την πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού στη Ρωσία.

«Εχουμε πολλές μορφές συνεργασίας με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένου του πεδίου της άμυνας, αλλά δεν βοηθάμε καμία πλευρά της σύγκρουσης στην Ουκρανία, διότι είμαστε βέβαιοι ότι θα πρέπει να τερματιστεί», ανέφερε, σχολιάζοντας τις δηλώσεις Σάλιβαν. «Νομίζω ότι το πρόβλημα είναι αλλού», πρόσθεσε: «Κάποιες δυτικές χώρες, μεταξύ τους και οι ΗΠΑ, κατασκευάζουν όπλα και προσπαθούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Εμείς προσπαθούμε να αποφύγουμε κάθε ενέργεια που μπορεί να οδηγήσει σε κλιμάκωση».

Ο δε Ντμ. Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, ερωτηθείς χτες για τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ ότι η Ρωσία ετοιμάζεται να αγοράσει εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη από το Ιράν, αρκέστηκε να πει ότι «δεν έχουμε κανένα σχόλιο», ενώ υποστήριξε ότι ο Πούτιν δεν θα διαπραγματευτεί την απόκτηση τέτοιων αεροσκαφών κατά την επικείμενη επίσκεψή του στην Τεχεράνη.

Στο μεταξύ, στρατιωτικές αντιπροσωπείες της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Τουρκίας συναντήθηκαν χτες στην Κωνσταντινούπολη μαζί με αξιωματούχους του ΟΗΕ, πραγματοποιώντας τετραμερείς συνομιλίες με θέμα την επανέναρξη των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών από το λιμάνι της Οδησσού στη Μαύρη Θάλασσα, με όλες τις πλευρές να επιχειρούν να αξιοποιήσουν για τα δικά τους συμφέροντα το πεδίο που διαμορφώνει η επαπειλούμενη «επισιτιστική κρίση».

Ο Χ. Ακάρ, υπουργός Αμυνας της Τουρκίας (η οποία εκτός από διαμεσολαβητικό ρόλο στα σχετικά παζάρια επιδιώκει να κατοχυρώσει και ρόλο ενδιάμεσου - «εγγυητή» και στην εφαρμογή της όποιας συμφωνίας), μετά την ολοκλήρωση της χτεσινής συνάντησης δήλωσε ότι οι συνομιλίες «κατέληξαν σε συμφωνία στα κύρια τεχνικά ζητήματα, μεταξύ τους στη δημιουργία ενός κέντρου συντονισμού με τη συμμετοχή όλων των πλευρών, καθώς και σε προσπάθειες για να διασφαλιστεί κοινός έλεγχος στις εξόδους των λιμανιών και στις διαδρομές των πλοίων».

«Συμφωνήθηκε επίσης ότι οι αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα συναντηθούν ξανά στην Τουρκία την επόμενη βδομάδα, για να συζητήσουν όλες τις λεπτομέρειες και να υπογράψουν το τελικό κείμενο» της συμφωνίας, συμπλήρωσε ο Ακάρ.

Ο γγ του ΟΗΕ Αντ. Γκουτέρες χαιρέτισε τις συνομιλίες και το αποτέλεσμά τους ως «ένα κρίσιμο βήμα», προσθέτοντας ότι τώρα απαιτείται «περισσότερη τεχνική δουλειά».

Νωρίτερα, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS μετέδωσε ότι η Ρωσία διατύπωσε στη συνάντηση ένα πακέτο προτάσεων, αξιώνοντας μεταξύ άλλων «έλεγχο και έρευνα των πλοίων για να αποφευχθεί το λαθρεμπόριο όπλων», αλλά και δέσμευση από το Κίεβο «να μην οργανώσει προκλήσεις».

Από την πλευρά της Ουκρανίας ο ΥΠΕΞ Ντμ. Κουλέμπα δήλωσε ότι «βρισκόμαστε δύο βήματα μακριά από μια συμφωνία με τη Ρωσία» και ότι «όλα εξαρτώνται από τη Ρωσία».

Επίσης χτες, μετά από πολυήμερα παζάρια σε ένα άλλο μέτωπο που σχετίζεται άμεσα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, η ΕΕ δημοσίευσε συμπληρωματικές «οδηγίες προς τα κράτη - μέλη», σε μια προσπάθεια άρσης του λιθουανικού αποκλεισμού του ρωσικού θύλακα του Καλίνινγκραντ στη Βαλτική.

Υπενθυμίζεται ότι η Λιθουανία, επικαλούμενη τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, έχει απαγορεύσει από τις 18 Ιούνη τη χερσαία μεταφορά μέσα από το έδαφός της, από τη Ρωσία προς το Καλίνιγκραντ, προϊόντων που υπόκειται σε κυρώσεις. Η απαγόρευση προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ρωσίας, που απειλούσε με αντίποινα, ενώ ανέδειξε εκ νέου ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και εντός της ΕΕ, με το Βερολίνο να τάσσεται υπέρ της επίλυσης του θέματος.

Στις νέες «οδηγίες» της Κομισιόν προς τα κράτη - μέλη αναφέρεται ότι δεν απαγορεύεται η σιδηροδρομική μεταφορά ρωσικών προϊόντων μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και του θύλακα Καλίνινγκραντ.

Επισημαίνεται ωστόσο ότι τα κράτη - μέλη θα διενεργούν ελέγχους για το αν οι όγκοι διαμετακόμισης παραμένουν εντός των μέσων τιμών των τελευταίων τριών ετών και ότι δεν υπάρχουν ασυνήθιστες ροές, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καταστρατήγηση των κυρώσεων. Αναφέρεται επίσης ότι απαγορεύεται η οδική διαμετακόμιση εμπορευμάτων από ρωσικούς μεταφορείς μέσα από έδαφος της ΕΕ, και σε κάθε περίπτωση η διαμετακόμιση προϊόντων προς στρατιωτική χρήση.

Στην πρώτη αντίδραση από τη ρωσική πλευρά, ο κυβερνήτης του Καλίνινγκραντ Α. Αλιχάνοφ ανέφερε ότι η απόφαση της ΕΕ «είναι μόνο το πρώτο βήμα για την επίλυση του προβλήματος», προσθέτοντας ότι «μια παρόμοια άρση των περιορισμών απαιτείται και για τις οδικές μεταφορές».

Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μ. Ζαχάροβα, έκανε λόγο για ένδειξη «ρεαλιστικής προσέγγισης και κοινής λογικής» από την Κομισιόν, προσθέτοντας ωστόσο ότι η Μόσχα διατηρεί ερωτήματα για τα όσα προβλέπονται.

Το δε υπουργείο Εξωτερικών της Λιθουανίας δήλωσε ότι εκτιμά θετικά τις νέες οδηγίες και ότι το Βίλνιους «θα παρακολουθεί στενά» το αν η Ρωσία «προσπαθεί να καταστρατηγήσει αυτές τις δυνατότητες μεταφοράς τράνζιτ».

Στο μεταξύ, την ώρα που το Βερολίνο αναφέρεται ότι πρωτοστάτησε στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης γύρω από το Καλίνινγκραντ, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ Αναλένα Μπέρμποκ σε δηλώσεις της στο γερμανικό περιοδικό «Stern» ανέφερε πως δεν θεωρεί ότι μπορούν να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία αυτήν τη στιγμή.

Σε αντίθεση με προηγούμενες τοποθετήσεις του Βερολίνου, που μαζί με την πολεμική στήριξη του Κιέβου τασσόταν υπέρ μιας «επιστροφής στις διαπραγματεύσεις», η Μπέρμποκ ανέφερε ότι δεν μπορείς να διαπραγματευτείς «με κάποιον που δεν είναι καν διατεθειμένος να συμφωνήσει με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού για να αφεθούν οι άμαχοι να φύγουν».

Χαρακτήρισε δε «αφελή, ενοχλητική και αλαζονική» μια ανοιχτή επιστολή που υπέγραψαν αρκετές προσωπικότητες στη Γερμανία, ζητώντας να κηρυχθεί άμεσα κατάπαυση του πυρός και να ξεκινήσουν «ειρηνευτικές» διαπραγματεύσεις.

Ο δε Ουκρανός ΥΠΕΞ Ντμ. Κουλέμπα απέκλεισε ξανά χτες το ενδεχόμενο εκχώρησης εδαφών στη Ρωσία στο πλαίσιο οποιασδήποτε «ειρηνευτικής» συμφωνίας.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, σε κοινή διακήρυξη την οποία συνυπογράφουν οι ΗΠΑ, τα μέλη της ΕΕ, η Βρετανία και σύμμαχοί τους, συνολικά 40 χώρες του ευρωατλαντικού μπλοκ δηλώνουν τη στήριξή τους στην προσφυγή του Κιέβου κατά της Ρωσίας στο Διεθνές Δικαστήριο, καλούν τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως «τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία» και αναφέρουν ότι «η Ρωσία πρέπει να λογοδοτήσει για τις πράξεις της (...) οι απώλειες και οι ζημιές που υπέστη η Ουκρανία (...) απαιτούν πλήρη και κατεπείγουσα αποζημίωση» από τη Μόσχα.

Επίσης χτες η Βόρεια Κορέα ανακοίνωσε ότι αναγνωρίζει ως ανεξάρτητα κράτη τις φιλορωσικές «δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, με την Ουκρανία να απαντά διακόπτοντας τις διπλωματικές σχέσεις της με τη Β. Κορέα.

Στο πεδίο των επιχειρήσεων στο Ντονέτσκ, τέλος, το ρωσικό πρακτορείο TASS μετέδωσε ότι οι ρωσικές δυνάμεις και οι πολιτοφύλακες του Λουγκάνσκ μπήκαν χτες στην περιφέρεια της πόλης Σιβέρσκ.