Σε νέο γύρο κλιμάκωσης μπαίνουν οι σχέσεις Βελιγραδίου - Πρίστινας, με φόντο την όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στα Βαλκάνια και ενόψει της 1ης Σεπτέμβρη, όταν οι αρχές του Κοσόβου ετοιμάζονται να θέσουν σε ισχύ νέες ρυθμίσεις για την είσοδο Σέρβων (με και χωρίς οχήματα) στην επικράτεια του ευρωΝΑΤΟικού προτεκτοράτου, επιβάλλοντας τη χρήση κοσοβάρικων πινακίδων και εγγράφων αντί των σερβικών.

Στον απόηχο των συναντήσεων που πραγματοποίησε την προηγούμενη βδομάδα στις Βρυξέλλες με τον γγ του ΝΑΤΟ και τον Κοσοβάρο ηγέτη, ο Σέρβος Πρόεδρος Αλ. Βούτσιτς διαμήνυσε σε διάγγελμά του πως «για οτιδήποτε χρειαστεί και οποτεδήποτε χρειαστεί, θα σώσουμε τους δικούς μας στο Κόσοβο, δεν θα γίνουν πρόσφυγες». Ο Βούτσιτς υποστήριξε ότι οι Σέρβοι του Κοσόβου «είναι στριμωγμένοι στη γωνία», κατήγγειλε διώξεις Σέρβων αλλά και πογκρόμ που ετοιμάζει η - όπως είπε - «αλβανική αστυνομία», κατηγορώντας παράλληλα για αδράνεια τη ΝΑΤΟική δύναμη KFOR. Σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ, ο Βούτσιτς είπε ότι αποστολή της KFOR είναι να εγγυάται την ειρήνη για τους Σέρβους στο βόρειο Κόσοβο, κάτι που δεν κάνει.

Συνοψίζοντας τα βασικά καθήκοντα της κυβέρνησής του για την κατάσταση που διαμορφώνεται στο Κόσοβο, είπε ότι «καταρχάς πρέπει να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε οτιδήποτε μπορούμε για τη διατήρηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της προστασίας» των Σέρβων της περιοχής.

Παράλληλα, καθώς το Βελιγράδι επιχειρεί να ισορροπήσει για λογαριασμό της σερβικής αστικής τάξης ανάμεσα στην «ευρωπαϊκή προοπτική» και τις ενισχυμένες σχέσεις με τη Ρωσία, ο Βούτσιτς έθεσε ως βασικό ζήτημα και το «να αποφύγουμε τη γενική καταδίκη της Σερβίας από τη Δύση, με την κατηγορία ότι δεν κάναμε αρκετά για έναν συμβιβασμό, ότι δεν είχαμε ιδέες και προτάσεις για την επίτευξή του».

Σημείωσε επιπλέον ότι «δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο, ακόμα κι αν είμαστε μικρή χώρα όμως πρέπει να φροντίσουμε τον εαυτό μας, αλλά να λάβουμε υπόψη και τη δύναμη των άλλων (...) Πρέπει να αναλογιστούμε πώς θα εκληφθεί η στάση μας σε άλλες περιοχές του κόσμου, αν θα εμφανιστούμε εμείς ως εκείνοι που οδηγούμε στην αστάθεια και την ανασφάλεια».

Υποστήριξε πάντως ότι μέχρι τέλη του μήνα θα συνεχιστούν οι προσπάθειες για την επίτευξη συμβιβασμού με τη Πρίστινα, αν και δεν απέφυγε να εκφράσει φόβους ότι «έχουν διασχίσει τον Ρουβίκωνα εδώ και καιρό».

Με την εξέλιξη της αντιπαράθεσης και των παζαριών Βελιγραδίου - Πρίστινας να είναι άρρηκτα δεμένη με τον ανταγωνισμό Δύσης - Ρωσίας για τη γεωπολιτική επιρροή στα Βαλκάνια, χαρακτηριστικές είναι και οι αλλεπάλληλες παρεμβάσεις από ΗΠΑ και Ρωσία.

Χτες ο Βούτσιτς συναντήθηκε με τον Αμερικανό πρέσβη στο Βελιγράδι Κρίστοφερ Χιλ, στον οποίο είπε ότι η Πρίστινα πρέπει να σεβαστεί τη συμφωνία σύμφωνα με την οποία οι «ειδικές δυνάμεις» της (η στρατιωτικοποιημένη κοσοβάρικη αστυνομία) μπορούν να μετακινούνται βόρεια μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του ΝΑΤΟ και των δημάρχων των τεσσάρων δήμων όπου ζουν οι Σέρβοι.

Από τη πλευρά του ο Χιλ σύμφωνα με τα σερβικά ΜΜΕ είπε ότι παρά την απογοήτευση πολλών για τον διάλογο μεταξύ Σερβίας - Κοσόβου, η Ουάσιγκτον ακόμα θεωρεί «το αποτέλεσμα των συνομιλιών θετικό», αναφέροντας ότι αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο για τις μελλοντικές συνομιλίες σχετικά με το Κόσοβο, αλλά συνολικά για τις σχέσεις ΗΠΑ - Σερβίας. «Υπάρχουν πολλές κοινές βάσεις για συνεργασία. Δεν χρειάζεται όλα όσα κάνουν από κοινού οι δύο χώρες μας να αφορούν το Κόσοβο», είπε ο Χιλ.

Από την πλευρά της Ρωσίας, ο υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ δήλωσε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη για μια «συνολική υποστήριξη στους Σέρβους φίλους μας», ώστε να υπάρξει «μια βιώσιμη και αμοιβαία αποδεκτή λύση». Ζήτησε λύση στην περιοχή που «να είναι σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο και να εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ» και πρόσθεσε πως «θα αποδεχτούμε μια τέτοια λύση που θα είναι αποδεκτή για τους Σέρβους. Θα παράσχουμε συνολική υποστήριξη στους Σέρβους φίλους μας, για να επιτύχουμε αυτό το αποτέλεσμα».

Σχολιάζοντας δε την πρόσφατη συνάντηση του Βούτσιτς με τον Κοσοβάρο ηγέτη Α. Κούρτι, είπε ότι «βλέπουμε μια οπισθοδρόμηση στις υπάρχουσες συμφωνίες, με την ένταση στο βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου να είναι ακόμα σε ισχύ». Κατήγγειλε ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής της Δύσης, «η οποία έχει στόχο να υπονομεύσει όλες τις αρχές της ευρωπαϊκής ασφάλειας που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ» και περαιτέρω κατηγόρησε τη Δύση ότι «η αθέτηση των υποχρεώσεών της συνεχίζεται, συμπεριλαμβανομένων των Βαλκανίων και της κατάστασης που προκαλείται από τη Δύση στην Ουκρανία».

Σημειωτέον, τη Δευτέρα ο Λαβρόφ συνάντησε στη Μόσχα τον Σέρβο υπουργό Εσωτερικών Αλ. Βουλίν, κυβερνητικό στέλεχος με έντονες φιλορωσικές τοποθετήσεις. Η επίσκεψη - της οποίας το αντικείμενο δεν ανακοινώθηκε - έγινε ενώ στο Βελιγράδι αναμένεται ακόμα ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης. Πάντως ο Βουλίν δεν παρέλειψε να επικρίνει τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και να τονίσει ότι «η Σερβία είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης που δεν τις δέχτηκε και δεν συμμετείχε στην αντιρωσική υστερία».