Η επιφάνεια της θάλασσας όπως φαινόταν χτες σε ένα από τα σημεία της διαρροής στους υποθαλάσσιους αγωγούς φυσικού αερίου, βορειοανατολικά του δανέζικου νησιού Μπόρνχολμ

Υπενθυμίζεται ότι ο αγωγός «Nord Stream 1» έχει σταματήσει από τις 5 Σεπτέμβρη να διοχετεύει φυσικό αέριο στη Γερμανία (με τη Ρωσία να επικαλείται τεχνικά προβλήματα λόγω των δυτικών κυρώσεων), ενώ ο αγωγός «Nord Stream 2» ολοκληρώθηκε πέρσι, αλλά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν τέθηκε τελικά ποτέ σε λειτουργία.

Παρότι ανενεργοί και οι δύο υποθαλάσσιοι αγωγοί ήταν γεμάτοι με αέριο, ενώ από αργά το βράδυ της Δευτέρας καταγράφηκαν σχεδόν ταυτόχρονες διαρροές σε τρία σημεία, σε τμήματα των αγωγών που είναι προς τη μεριά της Δανίας και της Σουηδίας. Οι δύο χώρες πήραν μέτρα για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, απαγορεύοντας τον πλου σκαφών σε απόσταση τουλάχιστον 5 ναυτικών μιλίων (περίπου 19 χλμ.) από τα σημεία των διαρροών. Σημειώνεται δε ότι οι διαρροές μάλιστα ήταν τέτοιου μεγέθους που σχεδόν αποκλείεται η πιθανότητα τεχνικού προβλήματος.

Οι σουηδικές ναυτιλιακές αρχές ανακοίνωσαν ότι εξέδωσαν προειδοποίηση για δύο διαρροές στον αγωγό «Nord Stream 1», βορειοανατολικά του δανέζικου νησιού Μπόρνχολμ. Ακολούθως η σουηδική τηλεόραση SVT μετέδωσε πως σεισμογράφοι της χώρας κατέγραψαν τις δύο από τις τρεις εκρήξεις. Την πρώτη στις 2.03 π.μ. της Δευτέρας (τοπική ώρα) και τη δεύτερη 7.04 μ.μ. της ίδιας μέρας.

Ο πρώτος που αναφέρθηκε στην πιθανότητα δολιοφθοράς ήταν ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, που δήλωσε χτες το μεσημέρι σε δημοσιογράφους πως δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο σαμποτάζ. Εκανε λόγο δε για επιπλοκές για την «ενεργειακή ασφάλεια μίας ολόκληρης ηπείρου» (παρότι και οι δύο αγωγοί ήταν ήδη εκτός λειτουργίας).

Στη Γερμανία, δημοσίευμα της ιστοσελίδας «Tagesspiegel», επικαλούμενο πηγές στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, μετέδωσε το σαμποτάζ ως πιθανότερη αιτία των τριών διαρροών που διαπιστώθηκαν σε τμήματα των αγωγών. «Δεν μπορούμε να φανταστούμε άλλο σενάριο πλην μίας σκόπιμης επίθεσης. Δεν υπάρχουν συμπτώσεις», ανέφεραν κυβερνητικές πηγές στη γερμανική ειδησεογραφική ιστοσελίδα.

Στο περιθώριο της τελετής εγκαινίων του νέου «Αγωγού της Βαλτικής», ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Μ. Μοραβιέτσκι είπε πως πρόκειται για σαμποτάζ, ενώ και η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν τόνισε πως «είναι πλέον ξεκάθαρη η εκτίμηση των αρχών ότι επρόκειτο για σκόπιμες ενέργειες και όχι ατύχημα».

Από την πλευρά της Ουκρανίας, ο σύμβουλος του Προέδρου Β. Ζελένσκι, Μιχαΐλο Ποντολιάκ, έσπευσε να κατηγορήσει τη Ρωσία ότι εξαπέλυσε «τρομοκρατική επίθεση» κατά της ΕΕ, επειδή «θέλει να αποσταθεροποιήσει την οικονομία στην Ευρώπη και να δημιουργήσει πανικό πριν την έλευση του χειμώνα».

Να σημειωθεί πάντως πως λίγες μέρες πριν, στις 22 Σεπτέμβρη, οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας είχαν ανακοινώσει πως απέτρεψαν επιτυχώς σχέδιο ουκρανικής επίθεσης σε υποδομές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου που εφοδιάζει με Ενέργεια την Τουρκία και την Ευρώπη.

Τη σκυτάλη των δηλώσεων για τις εκρήξεις στους αγωγούς πήρε χτες βράδυ ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντ. Μπλίνκεν, που ισχυρίστηκε ότι «εάν οι διαρροές προκλήθηκαν από σαμποτάζ, αυτό σαφώς δεν συμφέρει κανέναν». Πρόσθεσε πως οι αρχικές αναφορές για το θέμα δείχνουν «επίθεση ή κάποιου είδους σαμποτάζ», διευκρινίζοντας πως δεν είναι σε θέση να το επιβεβαιώσει. Σε μία προσπάθεια να υποτιμήσει τη σημασία του γεγονότος, συμπλήρωσε πως «οι διαρροές δεν έχουν σημαντική επίπτωση στην ενεργειακή αυτάρκεια της Ευρώπης».

Παράλληλα χτεσινό ρεπορτάζ του γερμανικού περιοδικού «Spiegel» υποστήριξε πως η CIA είχε ενημερώσει για πιθανό σαμποτάζ στους αγωγούς φυσικού αερίου τη γερμανική κυβέρνηση.

Αυξάνονται οι προβλέψεις και οι εκτιμήσεις οργανισμών και επιτελείων για σημάδια εκδήλωσης οικονομικής ύφεσης σε ΕΕ και Βρετανία, με νέες προβλέψεις για ακόμα χειρότερες επιπτώσεις της ενεργειακής φτώχειας για εκατομμύρια βρετανικά νοικοκυριά.

Στη Βρετανία, μετά τη μείωση της συναλλαγματικής αξίας της στερλίνας κατά 4% από την περασμένη Παρασκευή και 20% από την αρχή του 2022, αξιωματούχοι της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας διαβεβαίωσαν ότι παρακολουθούν «στενά» τις αντιδράσεις και τις εξελίξεις στις διεθνείς χρηματαγορές, λέγοντας πως είναι έτοιμοι να πάρουν «ό,τι μέτρα χρειαστούν», αυξάνοντας τα επιτόκια «όσο πρέπει», ενώ ο πληθωρισμός «τρέχει» ήδη μία ανάσα πριν το 10%.

Παράλληλα, χτες ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutche Bank, Ντέιβιντ Φόκερς Λαντάου, μιλώντας στο «Bloomberg» προέβλεψε «βαθιά και μακρά ύφεση» στη Βρετανία, παρά τις προσπάθειες της Τράπεζας της Αγγλίας να καλύψει τη διαφορά για να ελέγξει τον πληθωρισμό. «Σκεφτόμαστε μια ύφεση που θα είναι βαθιά και μακρά. Αυτό είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και για να μπούμε στον σωστό δρόμο», ανέφερε ο Λαντάου.

Την ίδια ώρα και ενώ διάφορα αστικά επιτελεία εντός αλλά και εκτός Ηνωμένου Βασιλείου ερίζουν για την καταλληλότητα ή μη των μέτρων που ανακοίνωσε η βρετανική κυβέρνηση την προηγούμενη βδομάδα για τη στήριξη της καπιταλιστικής οικονομίας (μεγάλες φοροαπαλλαγές για τα μονοπώλια και τα υψηλά εισοδήματα κ.ά.), ο λαός πληρώνει τον λογαριασμό της αντιλαϊκής πολιτικής ανεξαρτήτως «μείγματος».

Ραγδαία επιδείνωση της υγείας εκατομμυρίων νοικοκυριών στη Βρετανία, λόγω ενεργειακής φτώχειας, καταγράφει η τελευταία έκθεση του βρετανικού Ινστιτούτου Ισότητας της Υγείας (ΙΗΕ) με θέμα «Ενεργειακή φτώχεια, κρύα σπίτια, ανισότητες στην Υγεία».

Οι συντάκτες της έκθεσης, μελετώντας την επιδείνωση της ποιότητας ζωής και υγείας από το 2014 μέχρι σήμερα, προβλέπουν ότι η μεγάλη ακρίβεια στις τιμές της Ενέργειας αυτόν τον χειμώνα θα προκαλέσει «σημαντική ανθρωπιστική κρίση». Επισημαίνουν πως η ενεργειακή φτώχεια και αυτόν το χειμώνα θα βυθίσει στο σκοτάδι και στο κρύο περισσότερα νοικοκυριά, τονίζοντας ότι οι ανεπαρκείς πόροι για ασφαλή στέγη, χωρίς υγρασία και κρύο, θα προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα σε βρέφη, παιδιά και ευπαθείς κατηγορίες ενηλίκων, αλλά και θανάτους, κυρίως παιδιών, λόγω μεγάλης φτώχειας.

Οι συντάκτες της έκθεσης, επικαλούμενοι στοιχεία από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, αναφέρουν ότι περίπου το 10% των θανάτων κατά τη χειμερινή περίοδο συνδέονται άμεσα με την ενεργειακή φτώχεια και το 21,5% των θανάτων με κρύα σπίτια...

Παράλληλα, η οργάνωση «End Fuel Poverty Coalition» προέβλεψε ότι μετά την 1η Οκτώβρη περίπου 12,64 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αγγλία (ιδιαίτερα σε Γουέστ Μίντλαντς, Χάμπερ και Γιόρκσαϊρ) θα πέσουν θύματα ενεργειακής φτώχειας.

Το ίδιο 24ωρο ο ηγέτης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, κλείνοντας το μάτι στα μονοπώλια της «πράσινης οικονομίας» στο πλαίσιο ομιλίας του στο συνέδριο του κόμματός του, ανακοίνωσε ότι αν εκλεγεί στις επόμενες εκλογές, μέσα στις πρώτες 100 μέρες της κυβέρνησής του θα φτιάξει μια νέα βρετανική εταιρία Ενέργειας, που θα αξιοποιήσει τις σύγχρονες τεχνολογίες και τις Ανανεώσιμες Πηγές. Υποσχέθηκε επίσης ότι θα επιβάλει «έκτακτο φόρο» στα υπερκέρδη των εταιρειών Ενέργειας και ότι θα προχωρήσει στη δημιουργία ενός «Ταμείου Εθνικού Πλούτου».

Στο μεταξύ, οι διαρροές φυσικού αερίου στα δίκτυα αγωγών «Nord Stream» 1 και 2 προκαλούν ανησυχία στους ειδικούς για τις άμεσες και μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις στις οικονομίες της ΕΕ.

Το «Bloomberg Economics», μελετώντας το μοντέλο της ευρωπαϊκής αγοράς Ενέργειας και οικονομίας, προβλέπει πτώση του ΑΕΠ κατά 1%, με την ύφεση να ξεκινά στο τέλος του 2022. Προβλέπει επίσης ότι αν οι επόμενοι μήνες είναι ιδιαίτερα ψυχροί και τα 27 μέλη της ΕΕ αποτύχουν να μοιραστούν αποτελεσματικά τις προμήθειες καυσίμων, το πιθανό αποτέλεσμα θα είναι συρρίκνωση της ανάπτυξης έως 5%. Προβλέπει με άλλα λόγια τόσο μεγάλη ύφεση όσο αυτή του 2009.

Επίσης, ο Μ. Ομπστφελντ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, που συνεργάζεται σήμερα με το Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά, εκτιμά πως η οικονομία της Ευρωζώνης οδεύει στο να σημειώσει το 2023 την τρίτη μεγαλύτερη συρρίκνωση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με τη Γερμανία να είναι μεταξύ των χωρών που θα πληγούν περισσότερο.

Στη Γερμανία, πάντως, με φόντο εντεινόμενες ανησυχίες για τον ενεργειακό εφοδιασμό των μονοπωλίων της, η κυβέρνηση Σολτς και ο αντικαγκελάριος Ρ. Χάμπεκ επιβεβαίωσαν πως θα διατηρήσουν ανοιχτούς τους δύο από τους τρεις εναπομείναντες πυρηνικούς σταθμούς τουλάχιστον έως τον Απρίλιο του 2023.

Πάντως, χτες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε την τελετή έναρξης του αγωγού «Baltic Pipe», ενός νέου αγωγού φυσικού αερίου που εγκαινίασαν η Πολωνία, η Νορβηγία και η Δανία στην πολωνική περιοχή Goleniw.

Η επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Kάντρι Σίμσον δήλωσε ότι «ο αγωγός της Βαλτικής είναι ένα βασικό έργο για την ασφάλεια του εφοδιασμού της περιοχής και το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας της πολιτικής της ΕΕ για διαφοροποίηση των πηγών φυσικού αερίου. Ο αγωγός θα διαδραματίσει πολύτιμο ρόλο στον μετριασμό της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης».

Ο «Baltic Pipe» έχει χρηματοδοτηθεί με περίπου 267 εκατ. ευρώ από την ΕΕ μέσω του μηχανισμού Connecting Europe Facility (CEF). Σχεδιάζεται να επιτρέψει την εισαγωγή έως και 10 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου ετησίως από τη Νορβηγία στην Πολωνία μέσω της Δανίας και τη μεταφορά 3 bcm φυσικού αερίου ετησίως από την Πολωνία στη Δανία.