Eurokinissi

Ετσι, πριν καλά καλά συνέλθουν τα λαϊκά νοικοκυριά από την προηγούμενη οικονομική κρίση και την πανδημία, το 2022 βρέθηκαν αντιμέτωπα με ένα σαρωτικό κύμα ακρίβειας και ενεργειακής φτώχειας, συνέπεια του ανταγωνισμού στο κυνήγι του κέρδους, της στήριξης στους ομίλους από την ΕΕ και τα κράτη - μέλη την περασμένη διετία, αλλά και της εμπλοκής στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που μαίνεται εδώ και δέκα μήνες στο έδαφος της Ουκρανίας, ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία. Αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί και το 2023, ενώ εκτιμήσεις ιμπεριαλιστικών μηχανισμών και οργανισμών κάνουν λόγο για περαιτέρω επιδείνωση το 2024 και το 2025.

Επιβεβαιώνεται ότι η ακρίβεια ήρθε για να μείνει και κατατρώει το λαϊκό εισόδημα, ενώ η όποια «σταθεροποίηση» των τιμών, για την οποία ερίζουν η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα αστικά κόμματα, θα είναι σε επίπεδα πολύ υψηλότερα σε σχέση με πριν από έναν χρόνο, όταν και πάλι τα νοικοκυριά δυσκολεύονταν να τα βγάλουν πέρα και να πληρώσουν λογαριασμούς.

Αλλωστε, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ινστιτούτου Καταναλωτή, «τα δύο τελευταία χρόνια οι αυξήσεις τιμών στα προϊόντα ξεπέρασαν σε αρκετές περιπτώσεις και το 70%», ενώ προσθέτει ότι οι αυξήσεις στις συντάξεις δεν καλύπτουν ούτε το ένα δέκατο της ακρίβειας παντού.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σε ετήσια βάση για το 2022 υπήρξαν μεγάλες ανατιμήσεις, πάνω από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, σε:

- Γαλακτοκομικά και αυγά 25,3%

- Ελαια και λίπη 20,4%

- Ψωμί και δημητριακά 18,7%

- Κρέατα γενικά 16,7%

- Λοιπά τρόφιμα 12,9%

- Λαχανικά γενικά 12,6%

- Καφέ - κακάο - τσάι 11,9%

- Ενδυση και υπόδηση 10,9%

- Μεταλλικό νερό - αναψυκτικά - χυμούς φρούτων 8,9%

- Ζάχαρη - σοκολάτες - γλυκά - παγωτά 8,6%

- Αλκοολούχα ποτά - μη σερβιριζόμενα 7,1%

- Φρούτα γενικά 3,7%

- Ψάρια γενικά 1,9%

Εξάλλου, μεταξύ Νοεμβρίου και Οκτωβρίου 2022 συνεχίστηκαν οι ανατιμήσεις σε είδη διατροφής, όπως σε ψωμί (1,3%), άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής (2,3%), μοσχάρι (1,4%), γιαούρτι (4,4%), τυριά (2,8%), ελαιόλαδο (3,2%), φρούτα νωπά (3,4%), λαχανικά κατεψυγμένα (4%), χυμούς φρούτων (4,5%) και αλκοολούχα ποτά - μη σερβιριζόμενα (0,7%). Οπως προκύπτει, η ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, σημειώνει συνεχείς ανόδους επί 18 μήνες.

Οπως έγραφε ο «Ριζοσπάστης» από τον περασμένο Δεκέμβριο, περισσότερες από 60 εταιρείες είχαν αποστείλει στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ νέα τιμολόγια από τα τέλη Νοεμβρίου, με ανατιμήσεις για πάνω από 30 κατηγορίες προϊόντων για τον πρώτο μήνα του 2023.

Οι ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα διατροφής έχουν αγγίξει και το 60% το τελευταίο 6μηνο, απορροφώντας το 40% - 50% του εισοδήματος ενός νοικοκυριού. Στην αντίπερα όχθη, ο συνολικός τζίρος για τα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά το πρώτο 8μηνο του 2022 ανήλθε σε 5,41 δισ. ευρώ (αύξηση 3,5%).

Με βάση έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, οι επιχειρήσεις που δήλωσαν ότι αύξησαν τις τιμές τους αυξήθηκαν από 6,6% το 2ο εξάμηνο του 2020 σε 23,6% το 1ο εξάμηνο του 2021, σε 34,8% το 2ο εξάμηνο του 2021 και σε 59,2% το 1ο εξάμηνο του 2022.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση διαφημίζει με θράσος το «καλάθι του νοικοκυριού» και το περιβόητο «food pass» ως μέτρα που μπορούν τάχα να ανακουφίσουν τα λαϊκά νοικοκυριά. Στην πραγματικότητα, τα όποια επιδόματα μοιράζει η κυβέρνηση είναι ένα απειροελάχιστο μέρος από τα χρήματα που ο λαός πληρώνει μέσω των φόρων, κι αυτό με βασικό στόχο να θωρακιστεί ο τζίρος των σουπερμαρκετάδων, που έχουν «χάσει το μέτρημα» από τα κέρδη.

Οσο για το περιβόητο «food pass», που αντιστοιχεί σε ένα μπουκάλι νερό τη μέρα, πέρα από το ότι είναι αστείο να μιλάμε για ανακούφιση του λαού από την ακρίβεια, είναι και ένα απειροελάχιστο μέρος από τα χρήματα που πληρώνουν τα νοικοκυριά μέσω των έμμεσων και άμεσων φόρων: Πάνω από 50 δισ. ευρώ ήταν τα κρατικά έσοδα από την είσπραξη φόρων το 11μηνο Ιανουάριος - Νοέμβριος 2022, με τη συντριπτική πλειοψηφία τους βέβαια να βαραίνει τον λαό. Δίπλα σ' αυτά, το 2023 τα λαϊκά νοικοκυριά θα κληθούν να πληρώσουν συνολικά σε φόρους και χαράτσια 56,7 δισ. ευρώ, με τα φορολογικά έσοδα να αυξάνονται κατά 2 δισ. ευρώ.

Ο ίδιος προϋπολογισμός, βέβαια, πέρα από τα δεκάδες δισ. ευρώ που προβλέπει για την επιδότηση των επιχειρήσεων με «ζεστό» κρατικό χρήμα, πέρα από τις φοροαπαλλαγές και την παραπέρα μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, διατηρεί την «εθελοντική» φορολογία των εφοπλιστών και τον «αναβαλλόμενο φόρο» για τις τράπεζες, με νόμους της ΝΔ (2014) και του ΣΥΡΙΖΑ (2017), την ώρα που αυτές μόνο για τη χρονιά που πέρασε κατέγραψαν κέρδη 3 δισ. ευρώ.

Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τα νοικοκυριά, πολύ περισσότερο που σε εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Ελλάδας διαπιστώνεται μεν ότι πρέπει να υπάρξει «ανάσχεση μέρους των επιπτώσεων των πληθωριστικών πιέσεων στο εισόδημα των νοικοκυριών, κυρίως για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού», για τους πλέον εξαθλιωμένους δηλαδή, παράλληλα όμως δίνεται η κατεύθυνση ότι «θα πρέπει οι εισοδηματικές ενισχύσεις για τον μετριασμό των πληθωριστικών επιπτώσεων να είναι στοχευμένες και προσωρινού χαρακτήρα και να χρηματοδοτούνται από την αξιοποίηση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου, χωρίς να μεταβάλλεται η περιοριστική κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής».

Στην ουσία λένε ότι ακόμα και τα επιδόματα - ψίχουλα ή τα διάφορα pass, που τα πληρώνει ο λαός από την άλλη τσέπη, πέρα από το ότι πρέπει να διατηρηθούν σε αυτά τα εξευτελιστικά επίπεδα, προκειμένου να είναι στο πλαίσιο του «διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου», σε μια προοπτική θα πρέπει να κοπούν, την ίδια ώρα που θα συνεχίζεται και θα επιταχύνεται η υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής, που βυθίζει τον λαό παραμέσα στη φτώχεια.