«80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ - Μάθε την αλήθεια, πάλεψε για αυτήν» ήταν το θέμα της εκδήλωσης που πραγματοποίησε την Κυριακή η Οργάνωση Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας της ΚΝΕ, στο Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης.

Μίλησε ο Γιάννης Βασιλειάδης, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ και Γραμματέας της ΟΠ Κ. Μακεδονίας, και χαιρέτισε ο Νίκος Βάγιας, πρόεδρος του Κεντρικού Παραρτήματος Θεσσαλονίκης της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, ενώ παρουσιάστηκε μουσικό και αφηγηματικό αφιέρωμα στην ίδρυση και δράση της ΕΠΟΝ.

Στον χαιρετισμό του ο Ν. Βάγιας ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η ΕΠΟΝ έδωσε 35.000 ανταρτοΕΠΟΝίτες που αγωνίστηκαν στον ΕΛΑΣ και 36.000 αγωνίστηκαν στον ΕΛΑΣ Πόλεων, στον Εφεδρικό ΕΛΑΣ και έμπεδα. 1.300 υπολογίζονται οι ΕΠΟΝίτες που έπεσαν στα πεδία των μαχών. Είναι άγνωστος ο αριθμός αυτών που έπεσαν στις διαδηλώσεις, στις κινητοποιήσεις στις πόλεις, αυτών που εκτελέστηκαν, που πέθαναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης από τις αρχές κατοχής και τους ντόπιους συνεργάτες τους». Αναφέρθηκε ακόμα στην τεράστια προσφορά της ΕΠΟΝ στον πολιτισμό και στη μόρφωση, με την οργάνωση Λεσχών, στην εκδοτική προσπάθεια, στον αγώνα κατά των ναρκωτικών, στην οργάνωση και καθοδήγηση των Αετόπουλων κ.λπ.

«Είμαστε περήφανοι γιατί ό,τι κατέκτησε ο λαός μας, τα κέρδισε με σκληρούς αγώνες και σε συμπόρευση με το ΚΚΕ εδώ και έναν αιώνα!», είπε ο Γ. Βασιλειάδης και ανέδειξε ότι η ΚΝΕ μετά το 13ο Συνέδριό της μπαίνει αποφασιστικά στη μάχη για να συναντηθεί με τους νέους και τις νέες σε όλους τους χώρους όπου ζει, εργάζεται, μορφώνεται και σπουδάζει η νέα γενιά, «να συναντηθούν χιλιάδες νέοι και νέες με την πρόταση του ΚΚΕ για την ανατροπή του καπιταλισμού (...) Στη μάχη για πολλές νέες κόκκινες ψήφους μαθητών, φοιτητών, σπουδαστών, εργαζομένων στις επερχόμενες εκλογικές πολιτικές αναμετρήσεις, για να ψηφίσει η νεολαία όπως αγωνίζεται και όπως ονειρεύεται, ανυπότακτα και με ψηλά το κεφάλι, να δράσει και να σκεφτεί με ιδανικά».

Αναφερόμενος στη δράση της ΕΠΟΝ στην περιοχή, σημείωσε ότι «ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ η οργάνωση Ελευθερία στις 15 Μάη 1941, η οποία πέντε μέρες αργότερα, με το στρατιωτικό σκέλος που διέθετε με υπεύθυνο τον Σίμο Κερασίδη, πραγματοποίησε μία από τις πρώτες αντιστασιακές πράξεις της, κάνοντας σαμποτάζ στο αμαξοστάσιο οχημάτων του γερμανικού στρατού στο Χαρμάνκιοϊ, σημερινό Κορδελιό, καταστρέφοντας τις μηχανές των αυτοκινήτων.

Στις 16 Απρίλη 1943, σε συντονισμό με τις αντίστοιχες στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, γίνεται στη Θεσσαλονίκη μεγάλη διαδήλωση κατά της πολιτικής επιστράτευσης (...) ήταν μέρα γενικής απεργίας για τα σχολεία και τα πανεπιστήμια. 2.000 φοιτητές συγκεντρώθηκαν στη Φοιτητική Λέσχη και κινήθηκαν προς το κέντρο. Συγκεντρώθηκαν στη γενική διοίκηση πάνω από 15.000 εργάτες, υπάλληλοι και άλλα φτωχά στρώματα, σπάζοντας τον κλοιό της Γκεστάπο.

Στις 25 Μάρτη 1943 οι εκδηλώσεις για την επέτειο, από πλήθος ΕΠΟΝιτών και λαού, με το στεφάνωμα της προτομής του Ναύαρχου Βότση, πήραν ιδιαίτερο χαρακτήρα - αφενός ως αντιστασιακή πράξη, αφετέρου ως επιπλέον αντίδραση στην πολιτική επιστράτευση των αρχών κατοχής. Την προτομή στεφάνωσε η Κούλα Ελευθεριάδου, στέλεχος της ΕΠΟΝ και του ΚΚΕ. (...)

Στις 10 Ιούνη γίνεται επίθεση μελών της ΟΠΛΑ και της ΕΠΟΝ στον τεκέ κοντά στην Κόκκινη Βρύση (οδός Ακροπόλεως) πίσω από την Πορτάρα, όπου σύχναζαν χαφιέδες και δωσίλογοι.

Στις 15 Οκτώβρη 1944 κατέβηκαν σε διαδήλωση στη Θεσσαλονίκη 150 παιδάκια από τον συνοικισμό της Τούμπας και 350 από το κέντρο της πόλης. Μπροστά στα γραφεία του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού χτυπούσαν τα πιάτα τους φωνάζοντας "Θέλουμε συσσίτιο - συσσίτιο με λάδι, να σταματήσουν οι κλεψιές". Επειτα από οκτώ μέρες, επειδή αργούσε η τήρηση των υποσχέσεων, πάνω από 5.000 Αετόπουλα πραγματοποίησαν νέα διαδήλωση ζητώντας "λάδι - ψωμί - παπούτσια"! Τα αιτήματά τους ικανοποιήθηκαν και μαζί η ιατρική άμεση βοήθεια στα άρρωστα παιδάκια».

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε και η εκδήλωση για τα 80 χρόνια της ΕΠΟΝ την οποία συνδιοργάνωσαν η Τομεακή Επιτροπή Δράμας του ΚΚΕ, το Τομεακό Συμβούλιο Δράμας της ΚΝΕ και το Παράρτημα Δράμας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ την Κυριακή 19 Φλεβάρη, στην αίθουσα εκδηλώσεων του δημαρχείου Δράμας.

Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν ο Παύλος Ιμσιρίδης, πρόεδρος του Παραρτήματος Δράμας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, και ο Βαγγέλης Παντούλης, Γραμματέας του ΤΣ Δράμας της ΚΝΕ.

Την κεντρική πολιτική ομιλία έκανε ο Γιάννης Βοζίκης, μέλος της ΤΕ Δράμας του ΚΚΕ, ο οποίος αναφέρθηκε στον ηρωικό αγώνα της ΕΠΟΝ ενάντια στους ναζί και φασίστες κατακτητές και στους ντόπιους συνεργάτες τους. Μεταξύ άλλων σημείωσε: «Με την έμπνευση, την πείρα και το κουράγιο που μας δίνει ο τιτάνιος αγώνας της ΕΠΟΝ, δεσμευόμαστε να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις στην καθημερινή πάλη για να ανασάνει ο λαός μας, σε κάθε μικρή και μεγάλη μάχη, στον δρόμο, στην κάλπη, παντού. Στον αγώνα για να πάρει τελικά ο λαός μας την τύχη του στα χέρια του, για να κάνει το μεγάλο άλμα στο μέλλον και να οικοδομήσει την κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Γιατί μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, με ένα πολύ πιο δυνατό ΚΚΕ!».

Στη συνέχεια μίλησε ο Νίκος Γεωργιάδης, διδάκτωρ Ιστορίας, ο οποίος έκανε εκτενή αναφορά στη δράση της ΕΠΟΝ στην περιοχή της Δράμας, ενώ στο τέλος διαβάστηκαν τα ονόματα των αγωνιστών και αγωνιστριών της ΕΠΟΝ με καταγωγή από τη Δράμα οι οποίοι έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα για τη λευτεριά.

Μετά την ανάγνωση των ονομάτων, με ιδιαίτερη συγκίνηση οι παρευρισκόμενοι τραγούδησαν υπό τη συνοδεία ακορντεόν το πένθιμο εμβατήριο «Επέσατε θύματα». Η εκδήλωση έκλεισε με αντάρτικα τραγούδια.

Αντίστοιχα, η Τομεακή Οργάνωση Εύβοιας της ΚΝΕ πραγματοποίησε το Σάββατο εκδήλωση με θέμα «80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ. Συνεχίζουμε με το ΚΚΕ για να γίνουν τα σκοτάδια φως», όπου μίλησε ο Κώστας Θεοδωρόπουλος, μέλος του ΚΣ και Γραμματέας της Οργάνωσης Περιοχής Ανατολικής Στερεάς - Εύβοιας της ΚΝΕ.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με προβολή βίντεο για τα 80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ και τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΟΚΝΕ, ενώ την ομιλία ακολούθησε αφιέρωμα στο αντάρτικο τραγούδι.

Ανάμεσα σε άλλα ο Κ. Θεοδωρόπουλος τόνισε ότι «τιμάμε τους αγωνιστές της ΕΠΟΝ όπως τους πρέπει, δηλαδή στην πράξη, όχι στα λόγια! Μελετώντας την υπερεκατοντάχρονη Ιστορία του Κόμματός μας, του ΚΚΕ! Για να μάθουμε τι ήταν αυτό που τους έδωσε δύναμη να νικήσουν τον φαινομενικά ακατανίκητο εχθρό, τι ήταν αυτό που τους έδωσε αντοχή κόντρα στις πρωτοφανείς δυσκολίες. Τους τιμάμε στην πράξη, στη μάχη για να χτίσουμε γερή ΚΝΕ, αναβαθμίζοντας τη λειτουργία και δράση κάθε ΟΒ, κάθε μέλους της ΚΝΕ, φροντίζοντας ο καθένας από εμάς να αποκτά ακόμα και στο πιο απομακρυσμένο χωριό τη δύναμη των πολλών, ώστε να γίνουμε ακόμα περισσότεροι (...) ώστε χιλιάδες μαθητές, φοιτητές, νέοι εργαζόμενοι να κάνουν τώρα το βήμα! Να ενισχύσουν το ΚΚΕ στη μάχη των εκλογών».

Αναφέρθηκε και σε στιγμές από τις μάχες που έδωσε η ΕΠΟΝ στην περιοχή της Εύβοιας, όπως στη μάχη της Κακιάς Σκάλας, όπου «30 ΕΠΟΝίτες με τον οπλοπολυβολητή Καραϊσκάκη εξόντωσαν πάνω από 60 Γερμανούς και Ράλληδες, καταφέρνοντας χτύπημα στον εχθρό».

Ξεχωριστή αναφορά έγινε στη ζωή και δράση του Βαγγέλη Ευαγγελόπουλου, καπετάνιου της ΕΠΟΝ-ΕΛΑΣίτικης Υποδειγματικής Ομάδας στο 7ο Σύνταγμα στην Εύβοια: «Οργανωμένος από τους πρώτους στην ΟΚΝΕ, στο Γυμνάσιο, τραβάει κοντά στους συμμαθητές του, γίνεται πόλος συσπείρωσης στη νεολαία, αναδεικνύεται σε στέλεχος της ΕΠΟΝ. Μετά την Απελευθέρωση, δουλεύει παράνομα στη Χαλκίδα. Πιάστηκε μαζί με τον δάσκαλο Στέργιο Ιωάννου, πέρασαν στρατοδικείο, καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν στη Χαλκίδα (...) Ηταν πραγματικά ένα παλικάρι, δοσμένο ολόψυχα στον αγώνα. Πραγματικός ιδεολόγος κομμουνιστής. Και σαν τέτοιον τον εκτέλεσαν το 1949. Μέχρι το τέλος της ζωής του στάθηκε όρθιος, περήφανος για τον αγώνα μας, πιστός στα ιδανικά που πίστευε».

Την ΕΠΟΝ τίμησε το Σάββατο και η Τομεακή Οργάνωση Μεσσηνίας της ΚΝΕ με μια εκδήλωση στον Πολυχώρο Δημιουργίας της ΚΝΕ στην Καλαμάτα, «Μικρόβιο - Γιώργος Βουβαλέας».

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Παναγιώτης Κοσκινάς, μέλος του ΚΣ και Γραμματέας της Οργάνωσης Περιοχής Πελοποννήσου της ΚΝΕ, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: «Με αυτήν την εκδήλωση θέλουμε να τιμήσουμε του χιλιάδες αγωνιστές της ΕΠΟΝ, τα μικρά στην ηλικία αλλά μεγάλα στην καρδιά Αετόπουλα, όλους αυτούς που τα ονόματά τους αντήχησαν σε κάθε βουνό και ράχη, σε κάθε χωριό και πόλη της Πελοποννήσου, όπως του Γιώργου Βουβαλέα, με το ψευδώνυμο "Μικρόβιο" (γιατί όποιον πλησίαζε και συζήταγε τον κόλλαγε το "μικρόβιο" του κομμουνισμού), Γραμματέα του Συμβουλίου της ΕΠΟΝ Μεσσηνίας και αργότερα μέλος του Συμβουλίου Περιοχής Πελοποννήσου της ΕΠΟΝ». Στη συνέχεια έκανε αναφορά στη δράση των Αετόπουλων στην Καλαμάτα, αναδεικνύοντας το αξεπέραστο παράδειγμα ηρωισμού τους, όταν με το τέλος της ναζιστικής Κατοχής μπήκαν κρυφά στο φρουρούμενο λιμάνι της πόλης και αφόπλισαν τις νάρκες που είχαν τοποθετήσει οι Γερμανοί για να το καταστρέψουν.

Παρέμβαση στην εκδήλωση έκανε και ο ιστορικός Θοδωρής Στασινόπουλος, μιλώντας για την κατάσταση στην Καλαμάτα το τελευταίο τετράμηνο του 1943 και για το μπλόκο του Φλεβάρη του 1944. Η εκδήλωση συνεχίστηκε με προβολή βίντεο της ΚΝΕ, σύντομο αφηγηματικό αφιέρωμα και μουσικό πρόγραμμα με αντάρτικα και ρεμπέτικα τραγούδια από τους Βασίλη Γουλούση και Βασίλη Αθανασόπουλο.