Την ώρα που ο Ρώσος ΥΠΕΞ περιόδευε στη Λατινική Αμερική καλώντας σε μέτωπο ενάντια στην κυριαρχία της Δύσης, και ενώ η Κίνα εντείνει την εμπλοκή της στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία, προωθώντας σχέδιο για «τερματισμό του πολέμου» με τους δικούς της όρους, οι ΥΠΕΞ του G7 απειλούσαν ανοιχτά με «βαρύ τίμημα» κάθε χώρα που βοηθά τη Ρωσία και ο γγ του ΝΑΤΟ ξεκαθάριζε από το Κίεβο ότι η Ουκρανία ανήκει στην «ευρωατλαντική οικογένεια» και «πρέπει να νικήσει».

Μέσα και από τις εξελίξεις της τελευταίας βδομάδας γίνεται όλο και πιο φανερή η δημιουργία δύο παγκόσμιων «στρατοπέδων», με επίκεντρο σε αυτήν τη φάση την ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά με ευρύτερες και σε βάθος χρόνου προεκτάσεις σε όλο τον κόσμο. Από τη μία το «στρατόπεδο» των ευρωατλαντικών δυνάμεων και των «συμμάχων» τους, που εντείνουν τη στρατιωτική στήριξη του Κιέβου, και από την άλλη το «στρατόπεδο» κρατών με στενές σχέσεις με Κίνα και Ρωσία, που ζητούν εκεχειρία και διαπραγματεύσεις, κάτι που σε αυτήν τη φάση θα σήμαινε εδαφικά κέρδη για τη Ρωσία.

Ταυτόχρονα, και μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα οξύνονται αντιθέσεις και εμφανίζονται ρήγματα όσον αφορά τις σχέσεις με την Κίνα και τους όρους «διευθέτησης» του πολέμου στην Ουκρανία.

«Το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται εντός της ευρωατλαντικής οικογένειας, το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται στο ΝΑΤΟ», επεσήμανε ο Γ. Στόλτενμπεργκ, ο οποίος την Πέμπτη επισκέφτηκε το Κίεβο, για πρώτη φορά από την έναρξη της ρωσικής εισβολής.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι ζήτησε μια ξεκάθαρη απάντηση για το πότε η χώρα του θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, προσθέτοντας ότι στη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούλη στη Λιθουανία θα πρέπει να υπάρξει επίσημη πρόσκληση.

Η υποψηφιότητα της Ουκρανίας και η παροχή «εγγυήσεων ασφαλείας» θα βρίσκονται «ψηλά» στην ατζέντα της Συνόδου, διαβεβαίωσε ο γγ του ΝΑΤΟ.

Εν μέσω πολέμου, τυχόν ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα σήμαινε και επισήμως ανοιχτή και άμεση πολεμική σύγκρουση ΝΑΤΟ - Ρωσίας, με επέκταση του πολέμου και σε άλλα κράτη.

Τώρα «ο κύριος στόχος της Συμμαχίας είναι να εξασφαλίσει ότι η Ουκρανία θα νικήσει», επεσήμανε ο Στόλτενμπεργκ. Σύμφωνα με τον ίδιο, όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η Ουκρανία «θα γίνει τελικά» μέλος, ενώ το Κρεμλίνο ξεκαθάρισε ξανά πως ένας από τους βασικούς στόχους της «στρατιωτικής επιχείρησης» παραμένει η αποτροπή της ένταξης της Ουκρανίας.

Σε κάθε περίπτωση, το ΝΑΤΟ προετοιμάζει ήδη την επόμενη μέρα: Την ντε φάκτο μετατροπή της Ουκρανίας σε ΝΑΤΟικό έδαφος, με δυτικού τύπου σύγχρονους εξοπλισμούς και αντίστοιχη εκπαίδευση των Ενόπλων Δυνάμεών της. Αυτή η απόφαση σχεδιάζεται να ληφθεί στη Σύνοδο Κορυφής του Ιούλη.

«Οταν τελειώσει ο πόλεμος, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ρωσία δεν θα είναι σε θέση να συνεχίσει να επιτίθεται και να διεξάγει ξανά πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας, και να καταστρέφει την ευρωπαϊκή ασφάλεια», πρόσθεσε ο Στόλτενμπεργκ.

Σχολιάζοντας το αίτημα της Ουκρανίας, ο Γερμανός υπουργός Αμυνας Μπ. Πιστόριους υπογράμμισε πως «η πόρτα είναι ανοιχτή, αλλά δεν είναι τώρα η στιγμή να αποφασίσουμε», εξηγώντας ότι δεν μπορεί να γίνει σοβαρή συζήτηση για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ εν μέσω πολέμου, καθώς και ότι οι «σύμμαχοι» πρέπει να ζυγίσουν «πολύ προσεκτικά» τι θα προσφέρουν επίσημα στο Κίεβο.

Οι υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ, «εταίροι» και Ουκρανοί αξιωματούχοι Αμυνας συναντήθηκαν την Παρασκευή στην αμερικανική βάση Ραμστάιν στη Γερμανία, στην 11η συνεδρίαση της «Ομάδας Επαφής» που δημιουργήθηκε πριν από περίπου έναν χρόνο, με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, και περιλαμβάνει περισσότερα από 40 κράτη.

Σε διάστημα ενός έτους η «Ομάδα Επαφής» έχει παράσχει περισσότερα από 55 δισ. δολάρια στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, είπε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λ. Οστιν, ενώ σύμφωνα με τον Γ. Στόλτενμπεργκ, από την έναρξη της ρωσικής εισβολής τα κράτη του ΝΑΤΟ έχουν παραδώσει στρατιωτικά πακέτα αξίας 65 δισ. ευρώ και έχουν εκπαιδεύσει δεκάδες χιλιάδες Ουκρανούς στρατιώτες.

Επί του παρόντος, περίπου 2.250 Ουκρανοί εκπαιδεύονται στη Γερμανία, σύμφωνα με αξιωματούχους των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Στα μέσα Μάη αναμένεται να φτάσουν τα πρώτα αμερικανικά κύρια άρματα μάχης «Abrams» στη Γερμανία, όπου και θα εκπαιδευτούν περίπου 250 Ουκρανοί στρατιωτικοί.

Παράλληλα Γερμανία, Πολωνία και Ουκρανία υπέγραψαν συμφωνία για τη δημιουργία ενός κόμβου επισκευής αρμάτων μάχης «Leopard» στην Πολωνία, με ετήσιο κόστος στα 150 - 200 εκατ. ευρώ, που θα αρχίσει να λειτουργεί στα τέλη Μάη.

Η ΕΕ έχει ήδη εκπαιδεύσει πάνω από 16.000 Ουκρανούς στρατιώτες, υπενθύμισε ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής Εξωτερικής Πολιτικής Ζ. Μπορέλ.

Στο Ραμστάιν συζητήθηκε επίσης η ανάπτυξη αντιαεροπορικών συστημάτων «Patriot» σε Σλοβακία και Πολωνία, στο πλαίσιο της ευρύτερης αντιπαράθεσης με τη Ρωσία στην Ανατολική Ευρώπη. Το Βερολίνο σχεδίαζε να ολοκληρώσει την ανάπτυξη των συστημάτων στις δύο χώρες μέχρι το τέλος του έτους.

Εξάλλου, την περασμένη βδομάδα το Κίεβο παρέλαβε συστοιχίες «Patriot» από τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και την Ολλανδία. Στο Ραμστάιν ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας φέρεται να ζήτησε «επειγόντως» περισσότερα αντιαεροπορικά συστήματα και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, για χτυπήματα ακόμα και σε ρωσικό έδαφος.

Στο άλλο «στρατόπεδο», η Ρωσία κλιμακώνει τις επαφές με κράτη με τα οποία επιδιώκει στενότερη οικονομική και στρατιωτική συνεργασία, ενώ η Κίνα αυξάνει την εμπλοκή της στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση, επιδιώκοντας «διευθέτηση» με τους δικούς της όρους.

Ενδεικτική είναι η επίσκεψη του Κινέζου υπουργού Αμυνας Λι Σανγκφού στη Μόσχα την περασμένη Κυριακή, όπου συναντήθηκε και με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν, αναδεικνύοντας και οι δύο τη σημασία της στρατιωτικής τους συνεργασίας.

Να σημειωθεί δε ότι ο Ρώσος αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Μ. Γκαλούζιν, σχολίασε πως «ορισμένες διατάξεις του ειρηνευτικού σχεδίου που παρουσίασε η Κίνα μπορούν να αποτελέσουν βάση για μελλοντικές ειρηνευτικές προσπάθειες».

Τις ανησυχίες των ΗΠΑ εξέφρασε πρόσφατα η υπουργός Οικονομικών τους, Τζ. Γέλεν, λέγοντας ότι «η συνεργασία και η "χωρίς όρια" υποστήριξη της Κίνας προς τη Ρωσία είναι ένδειξη ότι δεν είναι σοβαρή η πρότασή της για τερματισμό» της σύγκρουσης. Με το κινεζικό ΥΠΕΞ να απαντά πως κανένας δεν έχει το δικαίωμα να ορίσει το εύρος της συνεργασίας Μόσχας - Πεκίνου, ενώ κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «ρίχνουν λάδι στη φωτιά» της σύγκρουσης.

Παράλληλα ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, επισκέφτηκε μια σειρά χώρες της Λατινικής Αμερικής - Βραζιλία, Βενεζουέλα, Νικαράγουα, Κούβα - καλώντας «να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να αντιμετωπίσουμε τις απόπειρες εκβιασμού και τις παράνομες μονομερείς πιέσεις της Δύσης».

Υπενθυμίζεται ότι η Μόσχα έχει προσφέρει υποστήριξη στη Βενεζουέλα έναντι των κυρώσεων που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ και σύμμαχοί τους. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Λαβρόφ, οι δύο χώρες υπέγραψαν συμφωνίες για το πετρέλαιο και τα ορυχεία.

Νωρίτερα ο Ρώσος ΥΠΕΞ είχε επαφές στη Βραζιλία, η οποία, ως μία από τους κορυφαίους γεωργικούς παραγωγούς και εξαγωγείς παγκοσμίως, χρειάζεται λιπάσματα, με το 23% των αναγκών της να καλύπτονται από τη Ρωσία.

Τον Φλεβάρη του 2023, εξάλλου, ανακοινώθηκε ότι η ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου «Gazprom» θα επενδύσει στον ενεργειακό τομέα της Βραζιλίας, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε στενή συνεργασία στην παραγωγή και επεξεργασία πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και στην ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας. Μέχρι τον Μάρτη οι ρωσικές εξαγωγές ντίζελ στη Βραζιλία έφτασαν σε νέα ρεκόρ, την ίδια στιγμή που η ΕΕ είχε επιβάλει συνολικό εμπάργκο στα ρωσικά πετρελαιοειδή.

Αίσθηση προκάλεσαν και οι δηλώσεις του Βραζιλιάνου Προέδρου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος κατά τη διάρκεια επισκέψεών του σε Κίνα και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) το περασμένο Σαββατοκύριακο κατηγόρησε ανοιχτά τις ΗΠΑ και την ΕΕ ότι «ενθαρρύνουν» τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Οπως είπε, συζήτησε με τους ηγέτες της Κίνας και των ΗΑΕ το ενδεχόμενο να αναλάβουν από κοινού «ειρηνευτική» πρωτοβουλία, ενώ ο Βραζιλιάνος ΥΠΕΞ επανέλαβε την πρόθεση της χώρας του να συγκροτήσει μια ομάδα κρατών που θα διαπραγματευτεί την «ειρήνη» στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η Βραζιλία τάσσεται υπέρ της κατάπαυσης του πυρός και κατά της επιβολής μονομερών κυρώσεων.

Σε ένα τέτοιο φόντο, οξύνοντας την αντιπαράθεση, που παίρνει όλο και περισσότερο παγκόσμιο χαρακτήρα, οι υπουργοί Εξωτερικών του G7 (ΗΠΑ, Βρετανίας, Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Καναδά και Ιαπωνίας) κάλεσαν «τα τρίτα μέρη να σταματήσουν τη βοήθεια στον πόλεμο της Ρωσίας», διαφορετικά «θα το πληρώσουν ακριβά».

Συμφώνησαν ακόμα να «ενταθούν» και να εφαρμοστούν «πλήρως» οι κυρώσεις, καθώς και να «καταπολεμήσουν» τις προσπάθειες «της Ρωσίας και τρίτων μερών να αποφύγουν και να υπονομεύσουν τα τιμωρητικά μέτρα μας».

Λίγες μέρες μετά τη συνάντησή του με τον Κινέζο ομόλογό του στο Πεκίνο, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν φέρεται να σχεδιάζει να συνεργαστεί με την Κίνα για σχέδιο «ειρηνευτικών» συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, σύμφωνα με όσα μετέδωσε το αμερικανικό πρακτορείο «Bloomberg», αλλά και σύμφωνα με «διαρροές» από τη γαλλική προεδρία.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Μακρόν έδωσε εντολή στον σύμβουλό του, Εμ. Μπον, να συνεργαστεί με τον επικεφαλής του γραφείου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του κινεζικού κυβερνώντος κόμματος, Γουάνγκ Γι, για την ανάπτυξη ενός προγράμματος που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για ενδεχόμενες μελλοντικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ήδη από το καλοκαίρι.

Το «ειρηνευτικό» αυτό σχέδιο - ισχυρίζεται το «Bloomberg» - θα βασίζεται σε μακροπρόθεσμες «εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία.

Πεκίνο και Παρίσι έχουν συμφωνήσει να διαβουλευτούν επί του θέματος κατά τη διάρκεια της επόμενης συνεδρίασης διπλωματών τους, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του «Στρατηγικού Διαλόγου» ανάμεσα στις δύο χώρες.