Η Κεντρική Εκθεση του φετινού Φεστιβάλ στην Αθήνα θα είναι αφιερωμένη στα 50 χρόνια από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, ενώ παράλληλα, τις μέρες του Φεστιβάλ θα κυκλοφορήσει και η νέα έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ με τίτλο «Αλήθειες και Ψέματα για τον Καπιταλισμό 2. Για το κράτος και τη δημοκρατία».

Με αφορμή τα παραπάνω ο «Ριζοσπάστης» συζητάει με τον Νίκο Καραγιάννη, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και επικεφαλής της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ:

-- Η φετινή Κεντρική Εκθεση του 49ου Φεστιβάλ είναι αφιερωμένη στα 50 χρόνια από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου. Ποιος ο λόγος που επιλέχθηκε αυτό το θέμα και γιατί να την επισκεφτεί κανείς;

-- Το 49ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» και το σύνθημά του «Με το ΚΚΕ για τον σοσιαλισμό, για να "γενούνε τα σκοτάδια λάμψη"» μας θυμίζει ότι αυτός ο κόσμος μπορεί και πρέπει να αλλάξει, ότι στα σκοτάδια αυτού του βάρβαρου συστήματος υπάρχει το φως που θα τα συντρίψει.

Ο λόγος επιλογής του συγκεκριμένου θέματος δεν είναι απλά επετειακός, δεν έρχεται, δηλαδή, μόνο λόγω της συγκεκριμένης χρονικής στιγμής. Στο Πολυτεχνείο «μίλησε ο λαός». Δηλαδή, η εργατική τάξη, ο λαός και η νεολαία έγιναν πρωταγωνιστές των εξελίξεων, άφησαν ανεξίτηλο το σημάδι τους και έδειξαν τη δυναμική τους κόντρα σε έναν ισχυρό αντίπαλο, τη στρατιωτική δικτατορία, που αποτελεί μια πολιτική μορφή της δικτατορίας του κεφαλαίου, της εξουσίας της αστικής τάξης. Το γεγονός αυτό συγκινεί, εμπνέει, δίνει κουράγιο και ελπίδα διαχρονικά στον λαό και τη νεολαία, ενώ την ίδια ώρα φοβίζει την αστική τάξη, τα κόμματα και τους επιστημονικούς φορείς της, οι οποίοι προσπαθούν να μετατρέψουν το Πολυτεχνείο σε ένα «βολικό εικόνισμα», που να υμνεί την αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, να την παρουσιάζει ως δικαίωση των αγώνων της εργατικής τάξης και του λαού. Σε αυτή την προσπάθεια η στρατιωτική δικτατορία επιχειρείται να καταχωρηθεί στη συλλογική μνήμη ως κάτι «ξένο», «παρά φύση» από την «κανονικότητα» του αστικού κοινοβουλευτισμού, για να μη φανεί ότι πίσω από τα διαφορετικά προσωπεία κρύβεται το ίδιο πρόσωπο, η αστική τάξη και το κράτος της.

Η έκθεση δίνει στον επισκέπτη την ευκαιρία να εξερευνήσει τις αιτίες που οδήγησαν στη στρατιωτική δικτατορία. Δηλαδή, ότι ήρθε ως αποτέλεσμα έντονων αντιθέσεων ανάμεσα στην αστική τάξη με επίκεντρο τον εκσυγχρονισμό του αστικού πολιτικού συστήματος. Οτι προέκυψε από την αδυναμία σταθεροποίησης της καπιταλιστικής εξουσίας και εγκλωβισμού της λαϊκής δυσαρέσκειας τις δεκαετίες '50 και '60. Ολόκληρη η 1η ενότητα φωτίζει το πώς φτάσαμε στη δικτατορία, ότι αποτελούσε ανάγκη της αστικής τάξης τη δεδομένη χρονική στιγμή και όχι κάτι παράταιρο. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις στελεχών των αστικών κομμάτων που καλοέβλεπαν το σενάριο αναστολής της λειτουργίας του αστικού κοινοβουλίου.

Το γεγονός ότι η στρατιωτική δικτατορία αποτέλεσε επιλογή της αστικής τάξης φαίνεται και από τα μέτρα που πήρε κατά την επταετή διάρκειά της. Ακολούθησε τις βασικές κατευθύνσεις του κεφαλαίου ως προς την επιλογή διεθνών συμμαχιών όπως την εμβάθυνση των σχέσεων με ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, τη διατήρηση της τελωνειακής σύνδεσης με την ΕΟΚ, ενώ πήρε άμεσα μέτρα για την ενίσχυση της καπιταλιστικής κερδοφορίας, ειδικά σε βασικούς κλάδους της καπιταλιστικής παραγωγής όπως οι μεταφορές, οι κατασκευές και ο τουρισμός. Βασική συνεισφορά της ήταν το λυσσαλέο χτύπημα του εργατικού κινήματος και της επαναστατικής πρωτοπορίας, του ΚΚΕ, ως απαίτηση των εγχώριων και ξένων μονοπωλιακών ομίλων.

Κεντρικό σημείο της έκθεσης αποτελεί η δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ κατά τη διάρκεια της χούντας. Εκεί ο επισκέπτης θα συναντηθεί με κάποιες από τις πιο ηρωικές στιγμές της δράσης των κομμουνιστών σε δύσκολες συνθήκες, συνθήκες σκληρής παρανομίας και διώξεων. Η πάλη για τη διαφύλαξη και κατοχύρωση των επαναστατικών χαρακτηριστικών, ενάντια στις δυνάμεις του οπορτουνισμού και τον συμβιβασμό που καλλιεργούσαν τα αστικά κόμματα, αλλά και οι δεσμοί των κομμουνιστών με την εργατική τάξη και τον λαό, υπήρξαν απαραίτητοι ώστε το ΚΚΕ να γίνει η καρδιά και το μυαλό της αντιδικτατορικής πάλης. Η δράση στη δικτατορία μάς θυμίζει ότι οι ήρωες είναι εκείνοι που στέκονται στο ύψος της αναγκαιότητας της εποχής τους.

-- Τι ιδιαίτερο θα συναντήσει ο επισκέπτης στην έκθεση του Φεστιβάλ;

-- Κάθε έκθεση των Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» επιδιώκει να δέσει το πρωτοπόρο περιεχόμενο με ζωντάνια και πολυμορφία. Η φετινή έκθεση θα περιλαμβάνει πλούσιο υλικό από το Αρχείο του Κόμματος. Αυτό εμπεριέχει φωτογραφικό υλικό, εκθέματα που δείχνουν την παράνομη δράση, την προσπάθεια η παρέμβαση του Κόμματος και της ΚΝΕ να φτάνει πλατιά στην εργατική τάξη και τον λαό αλλά και τη σημασία της ιδεολογικοπολιτικής θωράκισης, της εμβάθυνσης στη μαρξιστική - λενινιστική ιδεολογία. Ακόμη θα αναδεικνύεται η αλύγιστη στάση των εξόριστων και των πολιτικών κρατούμενων, η δίψα για ζωή, δημιουργία, δράση μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες.

Στοιχείο της έκθεσης είναι και τα οπτικοακουστικά μέσα που ζωντανεύουν στον επισκέπτη τα συναισθήματα, τη δύναμη των γεγονότων και των πρωταγωνιστών τους. Μέσα και από αυτές τις μορφές θα παρουσιαστούν τα γεγονότα των ημερών του Πολυτεχνείου.

Φυσικά στον χώρο της έκθεσης θα υπάρχουν οργανωμένες ξεναγήσεις, που βοηθούν πάντοτε τον επισκέπτη να αντλήσει την πλήρη εικόνα και να βιώσει την εμπειρία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

-- Τις μέρες του Φεστιβάλ θα κυκλοφορήσει και η νέα έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής, η δεύτερη της σειράς «Αλήθειες και Ψέματα για τον Καπιταλισμό». Γιατί να προμηθευτεί κανείς την συγκεκριμένη έκδοση;

-- Η νέα έκδοση, όπως άλλωστε και η προηγούμενη για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, έρχεται σε μια περίοδο όπου το κεντρικό της θέμα βρίσκεται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης και του προβληματισμού. Ας σκεφτούμε πολύ απλά πόσες φορές αυτό το καλοκαίρι ακούσαμε για την ανικανότητα του κράτους, την αδυναμία του να προστατέψει την ανθρώπινη ζωή, την περιουσία του λαού και το περιβάλλον. Είδαμε εικόνες όπως τη συμβολή δυνάμεων της Πυροσβεστικής στην καταστολή κινητοποίησης ενάντια σε πλειστηριασμό στα Πατήσια την ίδια ώρα που καιγόταν η μισή χώρα. Τον πρωθυπουργό να υπογράφει συμφωνία με την κυβέρνηση Ζελένσκι, παρουσία του ίδιου, για βαθύτερη εμπλοκή της χώρας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία αναφέροντας και τον ρόλο της Αλεξανδρούπολης στους σχεδιασμούς αυτούς. Την ίδια ώρα ο λαός της Θράκης δοκιμαζόταν από πυρκαγιές που καίνε ανεξέλεγκτα, βιώνοντας την πλήρη απουσία αντιπυρικής προστασίας και σχεδιασμού.

Στην καθημερινότητά μας, λοιπόν, συναντάμε ένα βαθιά εχθρικό και αντιλαϊκό κράτος, το οποίο γίνεται διαρκώς χειρότερο για την εργατική τάξη και τον λαό, όσο πιο ικανό και αποτελεσματικό γίνεται για την προώθηση των συμφερόντων της αστικής τάξης. Αυτό το κράτος, το αστικό, ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες της νέας έκδοσης. Η νέα έκδοση αποτελεί όπλο για τον αναγνώστη στην κατανόηση της ουσίας του αστικού κράτους, του κριτηρίου και των προτεραιοτήτων με τις οποίες λειτουργεί, το ότι δεν επιδέχεται βελτίωση υπέρ του λαού, παρά μόνο τσάκισμα.

Ο ταξικός και άδικος χαρακτήρας του ξετυλίγεται μέσα και από την πιο σύγχρονη μορφή του, το λεγόμενο «επιτελικό και ψηφιακό κράτος». Καταρρίπτονται οι απόψεις που το παρουσιάζουν ως εξέλιξη που διευκολύνει τις ζωές όλων μας, που μας εξασφαλίζει ισότιμη αντιμετώπιση εξαλείφοντας τις ταξικές ανισότητες. Ξεχωριστή ενότητα αφορά τη λεγόμενη «προοδευτική» διακυβέρνηση και το «κοινωνικό κράτος». Στη συγκεκριμένη ενότητα ο αναγνώστης θα συναντήσει μύθους σχετικά με τη δυνατότητα του αστικού κράτους και της κυβέρνησης να λειτουργήσει με κριτήριο την κάλυψη των αναγκών μας. Θα γνωρίσει το γιατί το ΚΚΕ αρνείται οποιαδήποτε συμμετοχή, στήριξη ή ανοχή σε μια κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού, συμπέρασμα που επιβεβαιώνεται στην έκδοση μέσα και από την ιστορική πείρα στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.

Η έκδοση κλείνει με την παρουσίαση της εργατικής εξουσίας. Στο κεφάλαιο αυτό φωτίζονται οι κατακτήσεις και τα επιτεύγματα της εργατικής εξουσίας του προηγούμενου αιώνα, οι αναβαθμισμένες δυνατότητες - μέσα από την εξέλιξη της τεχνολογίας και επιστήμης - στο «σήμερα», που θα βρεθούν στην «υπηρεσία» του εργατικού κράτους. Αναδεικνύεται ότι η εργατική με την αστική εξουσία είναι δυο «ξένοι κόσμοι», βρισκόμενοι σε διαρκή αντίθεση και σύγκρουση σε κάθε πλευρά και έκφανσή τους. Η αλήθεια αυτή φανερώνεται στον αναγνώστη μέσα από την παρουσίαση και σύγκριση των σχέσεων παραγωγής, των οργάνων εξουσίας και πρωταρχικά του ίδιου του εργαζόμενου ανθρώπου και της θέσης του στην παραγωγή και την κοινωνική ζωή ανάμεσα στην εργατική και την αστική εξουσία.

Η έκδοση προσφέρεται, λοιπόν, ώστε η σύγχυση, η θολούρα, η μοιρολατρική αποδοχή, ο θυμός και η απογοήτευση που υπάρχει γύρω μας, να μετατραπούν σε συνειδητή επαναστατική δράση για την ανατροπή αυτού του συστήματος, για να «κάνουμε τους καθρέφτες που μας στήνει κομμάτια».