Eurokinissi

Βασικό θέμα της χτεσινής Συνόδου ήταν η επιτάχυνση του «συντονισμού» των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων που δεν είναι μέλη ακόμα της ΕΕ (Αλβανία, Σερβία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία και μαζί το προτεκτοράτο του Κοσόβου που ακόμα δεν αναγνωρίζεται από όλους ως ανεξάρτητο κράτος) με την ενιαία αγορά της ΕΕ, κάτι στο οποίο επενδύουν πολλές προσδοκίες ισχυρά μονοπωλιακά συμφέροντα όλης της περιοχής.

Σημειώνουμε ότι στη «Διαδικασία» συμμετέχουν εκτός από τους «6» και οι Αυστρία, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Κροατία, Πολωνία, Σλοβενία.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν παρουσίασε σχετικό σχέδιο που χαρακτήρισε «ένα πολύ ισχυρό κίνητρο... για να ανοίξουν οι πόρτες οικονομικά, αλλά και να ζητήσουν να ανοίξουν τα σύνορα μεταξύ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και να γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις», συμπληρώνοντας ότι «μόνο με τη συνεργασία, θα φέρουμε τα Δυτικά Βαλκάνια εκεί που ανήκετε, στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Πρόσθεσε ότι «πρέπει πραγματικά να αξιοποιήσουμε το δυναμικό που υπάρχει εδώ στα Δυτικά Βαλκάνια και να το φέρουμε πιο κοντά στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά», ζητώντας να προχωρήσουν «βαθιές μεταρρυθμίσεις» για να «βελτιώσουν το επιχειρηματικό κλίμα, να κάνουν το ρυθμιστικό περιβάλλον πιο ελκυστικό και να έχουν πρόσβαση η μία στις αγορές της άλλης», αλλά και αναφέροντας πως «εάν υπάρχουν μπλοκαρίσματα, ο μόνος που μπορείτε να αποκλείσετε είναι ο εαυτός σας».

Από τη μεριά του, ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, εμφάνισε τη «Διαδικασία του Βερολίνου» ως «το καλύτερο μέσο όχι μόνο για την απελευθέρωση του πλήρους δυναμικού της περιφερειακής συνεργασίας, αλλά και για την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων», ενώ εστιάζοντας σε μία από τις σημαντικότερες δυσκολίες για τη «συνεργασία στην περιοχή» αυτή την περίοδο, κάλεσε Σερβία και Κόσοβο να επιστρέψουν στις διαπραγματεύσεις, αφού «είναι καιρός να ξεπεραστούν οι συγκρούσεις που συνεχίστηκαν για πάρα πολύ καιρό και κρατούν μόνο δύο χώρες πίσω».

Ο δε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, επανέλαβε ότι «πρέπει να είμαστε έτοιμοι και από τις δύο πλευρές μέχρι το 2030, για να διευρυνθούμε».

Το νέο επενδυτικό σχέδιο που παρουσίασε η Ντερ Λάιεν χαιρέτισε ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, που υποστήριξε «την ιδέα μιας αξιοπρεπούς σχέσης που λειτουργεί περισσότερο σαν εταίροι που μοιράζονται ένα σπίτι με καλύτερη κατανόηση, μοιράζονται καλύτερα τα βάρη». Πάντως να σημειωθεί ότι λίγα 24ωρα πριν τη Σύνοδο ο Ράμα επανέφερε εκτιμήσεις για το ότι «καμία χώρα της περιοχής δεν είναι έτοιμη να μπει στην ΕΕ»...

Προσερχόμενος στη Σύνοδο, ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι «η Ελλάδα στηρίζει σταθερά και αταλάντευτα την ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων» μιλώντας για «δρόμο δύσκολο» που «απαιτεί από τις χώρες σημαντικές προσαρμογές στο ευρωπαϊκό κεκτημένο». Επανερχόμενος στην υπόθεση Μπελέρη - που χαρακτήρισε «σημαντική σκιά που αναμφισβήτητα επηρεάζει τις ελληνοαλβανικές σχέσεις» - υποστήριξε ότι «η φίλη Αλβανία έχει κάνει σημαντικές υποχωρήσεις» τους τελευταίους μήνες στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και πρόσθεσε: «Θέλω να τονίσω τον σεβασμό μου στην ανεξαρτησία της αλβανικής Δικαιοσύνης, όμως ο Φρέντη Μπελέρης έχει δικαίωμα να ορκιστεί, έστω και προφυλακισμένος, δήμαρχος Χειμάρρας. Είναι δικαίωμα αναφαίρετο που απορρέει από την αλβανική συνταγματική τάξη. Ενα δικαίωμα απόλυτα συμβατό και με τους ευρωπαϊκούς κανόνες του κράτους δικαίου», καταλήγοντας ότι «η επίλυση του θέματος είναι αναγκαία προϋπόθεση ώστε η Ελλάδα να κάνει κι αυτή το επόμενο βήμα και να συμφωνήσει στην εκκίνηση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων της Αλβανίας με την ΕΕ».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, καταψηφίστηκε η πρόταση μομφής που κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν καταθέσει κατά της κυβέρνησης Ντένκοφ, εστιάζοντας στην ενεργειακή πολιτική της και με φόντο τις αυξανόμενες διαφωνίες για την όλο και ενεργότερη στήριξη της Σόφιας στην κυβέρνηση Ζελένσκι. Την πρόταση είχαν καταθέσει βουλευτές του φιλορωσικού κόμματος Vazrazhdane (Αναγέννηση), του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά και του κόμματος «Υπάρχει τέτοιος λαός» (που πριν λίγα χρόνια συγκυβερνούσε με συνιστώσες της σημερινής κυβέρνησης).

Την πρόταση μομφής καταψήφισαν 143 βουλευτές και υπερψήφισαν 71.

Πάντως, η επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Κορνέλια Νίνοβα, δήλωσε ότι το κόμμα της θα καταθέσει και νέα πρόταση μομφής σε σχέση με την εθνική ασφάλεια και την άμυνα.

Απογείωση σημειώθηκε και για τα φορολογικά έσοδα, που πλησίασαν τα 45 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 3,15 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τον στόχο, ως αποτέλεσμα και της εκτόξευσης των έμμεσων φόρων, όπως ο ΦΠΑ, που πηγαίνει χέρι χέρι με την ακρίβεια, γεμίζοντας τα ταμεία του αστικού κράτους από το υστέρημα του λαού. Ειδικά, για τον Σεπτέμβρη τα φορολογικά έσοδα έφτασαν σε 5,144 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 189 εκατ. ευρώ ή 3,5% έναντι του στόχου, κυρίως λόγω της ανακατανομής των δόσεων πληρωμής φόρου εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ.

Ενδεικτικό μάλιστα της «υπεραπόδοσης» της φοροληστείας είναι και το γεγονός ότι το «ματωμένο» πλεόνασμα ήρθε παρά τα μειωμένα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς και τη μη είσπραξη του τιμήματος, ύψους 1,496 δισ. ευρώ, για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητόδρομου της Εγνατίας Οδού και της τρίτης δόσης, ύψους 1,718 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Σεπτέμβρη.

Σε ό,τι αφορά τις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Γενάρη - Σεπτέμβρη 2023, αυτές ανήλθαν στα 48,67 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2,3 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (50,977 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2023, ενδεικτικό κι αυτό απ' το «τσεκούρι» που έπεσε σε μια σειρά από κοινωνικές και άλλες δαπάνες, στο κυνήγι της περιβόητης «επενδυτικής βαθμίδας» για το κεφάλαιο.

Κι όλα αυτά μόνο ως «ορεκτικό», αφού η κυβέρνηση κατέθεσε χτες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον προϋπολογισμό που είχε δημοσιοποιήσει στις αρχές Οκτώβρη. Θυμίζουμε ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2024 προβλέπει ματωμένα πλεονάσματα της τάξης του 2,1% του ΑΕΠ, 6,2 δισ. παραπάνω φόρους (συνολικά 62,9 δισ. ευρώ, αύξηση κατά 8,1%) σε σχέση με τις προβλέψεις για φέτος, που και πάλι η φοροληστεία απογειώθηκε, εκτίναξη των εσόδων από ΦΠΑ στα 24,3 δισ. ευρώ, επέλαση ενάντια σε επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους.

Στο μεταξύ, το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, γύρω απ' το οποίο εκδηλώνονται συγκρούσεις στο εσωτερικό της ΕΕ, βρίσκεται στο μενού της σημερινής συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ, στο Λουξεμβούργο. Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μια προσπάθεια συμβιβασμού έχει προτείνει τη διατήρηση των στόχων για έλλειμμα γενικής κυβέρνησης 3% του ΑΕΠ και χρέος 60% του ΑΕΠ, με τα κράτη - μέλη να υποβάλλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεσοπρόθεσμα, 4ετή, δημοσιονομικά και μεταρρυθμιστικά σχέδια, με κριτήριο την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών. Πιο αυστηρούς στόχους ζητάει η Γερμανία, ενώ υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ιταλία αλλά και η Ελλάδα, μεγαλύτερη ευελιξία στην «αξιοποίηση» των κονδυλίων, όπως π.χ. για πολεμικές δαπάνες και «πράσινες» μπίζνες.