ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 12 Ιούλη 2001
Σελ. /32
ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ
«Ενα συνηθισμένο περιστατικό»

Μυθιστόρημα. Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»)

Με τον εύστοχο τίτλο: «Ενα συνηθισμένο περιστατικό» ο Βασίλης Λιόγκαρης καταθέτει το έκτο του μυθιστόρημα, στο οποίο φωτίζεται άπλετα μια μικρογραφία της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας με επίκεντρο τη χειρότερη μάστιγα της εποχής μας, τα ναρκωτικά.

Ο κυρ-Θοδωράκης, ο πατέρας, το κύριο πρόσωπο του αφηγήματος, μεταφέρει σε κωματώδη κατάσταση την πρωτότοκη κόρη του στο νοσοκομείο. Ενα όμορφο, ευαίσθητο κορίτσι. Κι είναι τόσο συχνές αυτού του είδους οι μεταφορές στα νοσοκομεία, που αναγράφεται στο βιβλίο εισαγωγής των ασθενών ως «συνηθισμένο περιστατικό».

Πόση απελπισία, πόσος πόνος, πόση απόγνωση μπόρεσε να χωρέσει στο δυστυχισμένο, τελείως απληροφόρητο πατέρα, που ολόκληρη η ζωή του βρίθει από περιστατικά αλγεινά. Από δύο χρόνων ορφανός. Ο πατέρας κομμουνιστής, αντάρτης, φυλακισμένος εξόριστος, εκτελέστηκε με τους 200 της Καισαριανής. Στα βήματά του κι η μητέρα, μόνο που έγινε δηλωσίας για χάρη του εγκαταλειμμένου ορφανού της, γεγονός που υπέσκαψε σοβαρά την υγεία της.

Ζωή δύσκολη, ανεργία, υποχρεώσεις, κακή σύντροφος που τον εγκαταλείπει με δυο κοριτσάκια. Μέσα σ' αυτή τη δύσκολη οδό των κακουχιών και της μιζέριας, ο συγγραφέας με ευφράδη λόγο, αναπτύσσει τις προοδευτικές του θέσεις και τους τρόπους για ν' αντιμετωπιστεί αποφασιστικά αυτή η κοινωνική μάστιγα. Γιατί οι κοινωνικές συνθήκες γεννούν κι αναπαράγουν όλα τα πάθη του λαού. Δράση οργανωμένη, χωρίς ανάπαυση, χωρίς σταματημό.

Πολύ εύγλωττες οι σκηνές που εκτυλίσσονται στο νοσοκομείο, στα μέσα μεταφοράς, στους χώρους δουλιάς, στα εργοστάσια, το πάθος των ναρκομανών, το ανυποψίαστο ξεκίνημα και το βύθισμα στο έρεβος των ναρκωτικών.

Μπορούμε να πούμε ότι το «Ενα συνηθισμένο περιστατικό» είναι το συνθετικότερο μυθιστόρημα του Βασίλη Λιόγκαρη. Ο μύθος με τις άπειρες περιπέτειες των προσώπων, εξελίσσεται, κορυφώνοντας το ενδιαφέρον, συμπαρασύροντας το θυμικό του αναγνώστη σα λύση - κάθαρση «για να βρουν ανάπαυση οι πρώτοι νεκροί»: «Δεν επιτρέπεται σήμερα να παραμένει κανείς μόνο στη γνώση του καλού και του κακού. Πρέπει να πάρει ενεργό θέση. Πρέπει να μετέχει στην ανατροπή του κακού με αγώνες και θυσίες».


Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ


ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Ο «Κέδρος» κυκλοφόρησε: Ενα βιβλίο - «σταθμό» της ιστορίας της ελληνικής λογοτεχνίας στον 20ό αιώνα. Ενα έργο πρωτοποριακής και πρωτοφανούς, αδιανόητης, «σκανδαλώδους» για την εποχή του κριτικής και ιδεολογικής τόλμης ενός κορυφαίου διανοούμενου και ποιητή, για τον εθνικό μας ποιητή. Αναφερόμαστε στο έργο του Κώστα Βάρναλη «Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική», το οποίο αντλήθηκε από το πιστό και πλήρες (χωρίς τις περικοπές της δεύτερης έκδοσής του) και παρουσιάζεται με φιλολογική επιμέλεια, σημείωμα και σημειώσεις του Γιώργου Βελούδη. Περιλαμβάνονται και οι κριτικές για το έργο του Βάρναλη. Η εκτενής (432 σελ.)και ενδιαφέρουσα μελέτη της επίκουρης καθηγήτριας στο ΑΠΘ Μαίρης Μικέ «Μεταμφιέσεις στη Νεοελληνική Πεζογραφία». Την πολύ σημαντική, χρήσιμη για νηπιαγωγούς και δασκάλους, για γονείς και εμψυχωτές ψυχαγωγικών προγραμμάτων για παιδιά, συλλογή και μελέτη λαϊκών παιχνιδιών της Μαρούλας Κλιάφα και Ζωής Βαλάση «Ας παίξουμε πάλι». Πρόκειται για τη δεύτερη, εμπλουτισμένη με περισσότερα παιχνίδια και αναδιαταγμένη, έκδοση του βιβλίου.

Η Βουλή των Ελλήνων, στα πλαίσια των σημαντικών εκθεσιακών της δραστηριοτήτων παρουσίασε πέρσι αλλά και εξέδωσε εκτενή και σύντομο οδηγό - κατάλογο της έκθεσης «Θράκη 2000 - 80 χρόνια από την ενσωμάτωση στην Ελλάδα». Τα εκθέματα ήταν αρχαιολογικά, ιστορικά και έργα παιδικής ζωγραφικής.

Η «Αγκυρα» κυκλοφόρησε: Το λεπτομερειακά εμπεριστατωμένο χρήσιμο για τους ιστορικούς και μελετητές των κειμηλίων αλλά και τους επισκέπτες του Αγίου Ορους «Αθωνικό Λεξικό» του Νίκου Πλατή. Το λεξικό ιστορεί πρόσωπα, έργα, θρησκευτικές τελετές και συνήθειες και αναλύει τη γλωσσολογική καταγωγή των λημμάτων που περιλαμβάνονται. Πρόκειται για σοβαρή επιστημονική εργασία, η οποία περιλαμβάνει 585 λήμματα. Στη σειρά «Σοφία» κυκλοφόρησε το εικονογραφημένο βιβλιαράκι «Η σοφία των προφητών» (αποφθέγματα προφητών).

Ο «Περίπλους» κυκλοφόρησε: Το βιβλίο «Παροιμίες, γνωμικά και ζακυνθινές φράσεις από τον "Χάση" του Δημητρίου Γουζέλη», σε επιμέλεια του ιστορικού Ζήσιμου Συνοδινού. Το βιβλίο του Ζακυνθινού μελετητή της λογοτεχνίας, πεζογράφου, κριτικού, εκδότη σημαντικών έργων και αρχισυντάκτη του περίφημου περιοδικού «Επιθεώρηση τέχνης» Κώστα Πορφύρη (Πορφύρης Κονίδης), με τίτλο «Οσα έζησα, όσα είδα, όσα άκουσα» (πρόκειται για αυτοβιογραφικά «ενθυμήματα»). Φιλολογική επιμέλεια Διονύση Σέρρα. Το ιστορικό μυθιστόρημα του Ερίκ - Εμμανουέλ Σμιτ «Το κατά Πιλάτον ευαγγέλιον» (μετάφραση Μαρία Χωρεάνθη).

Ο «Παπαζήσης» κυκλοφόρησε στη σειρά «Κοινωνία, Πολιτική και Μέσα Επικοινωνίας», τη μελέτη του λέκτορα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Γιώργου Πλειού «Ο λόγος της εικόνας (Ιδεολογία και πολιτική)».

Ο «Πατάκης» κυκλοφόρησε: Τη μελέτη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου «Ομάδες πίεσης και Δημοκρατία». Το μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη «Το παρτάλι». Το μυθιστόρημα του Αντρέα Καμιλλέρι «Ο κλέφτης της μεσημβρίας (Μια υπόθεση για τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο)» (μετάφραση Φωτεινή Ζερβού). Το μυθιστόρημα του Αλεσάντρο Μπαρίκο «Ονειρα από γυαλί» (μετάφραση Λένα Ταχμαζίδου). Το μυθιστόρημα του Αρτούρο Πέρεθ - Ρεβέρτε «Ο δάσκαλος της ξιφασκίας» (μετάφραση Χάρης Παπαγεωργίου).

Τα «Ελληνικά Γράμματα» κυκλοφόρησαν: με τίτλο «Παιδιά του Κάιν» δέκα κείμενα του καθηγητή της Φιλοσοφικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συγγραφέα Θεοδόση Πελεγρίνη (τα κείμενα αφορούν σε πνευματικούς δημιουργούς). Τη μελέτη του Νίκου Κ. Νικηταρίδη «Λογοτεχνικά οράματα από την καβαφική ποίηση». Το δοκίμιο - μελέτη (διδακτορική διατριβή στο Τμήμα Συγκριτικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης) της Χριστιάνας Νικοκάβουρα «Ελύτης και Γιούνγκ: Ενας διάλογος (Μια ερμηνεία της ποίησης του Ελύτη με εργαλείο τη σκέψη του Γιούνγκ)». Το βιβλίο της Ευτυχίας Καρύδη - Φαράκου «Από τον Ιβάν Γκροζν, στον Αλέξανδρο Α΄ (Σελίδες της ιστορίας του ρώσικου κράτους)». Το βιβλίο του Ντέιβιντ Μακ Κρον «Η κοινωνιολογία του εθνικισμού (Οι αυριανοί μας πρόγονοι)» (μετάφραση Νίκος Βαφέας - Γεώργιος Βάγιας, επιστημονική επιμέλεια Κων. Κοσκινάς).

Από τις εκδόσεις Μαυρίδη κυκλοφόρησε το βιβλίο του Νίκανδρου Κεπέση «Το Πολυτεχνείο ζει» (ποίηση).

Τα «Νέα Σύνορα» Α.Α. Λιβάνη κυκλοφόρησαν: Το βιβλίο του Τζέρεμι Ρίφκιν «Η νέα εποχή της πρόσβασης (Η νέα κουλτούρα του υπερκαπιταλισμού όπου όλη η ζωή είναι μια επί πληρωμή εμπειρία)» (μετάφραση Αριάδνη Αλαβάνου). Το μυθιστόρημα της Βικτωρίας Τράπαλη «Στάνκα».

Οι εκδόσεις «Σάκκουλα» κυκλοφόρησαν: Τη μελέτη της Μαλαματής Βαλάκου - Θεοδωρούδη «Το νομικό περίγραμμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο πλαίσιο της Διεθνούς Κοινότητας». Τη μελέτη του καθηγητή Πανεπιστημίου Γεωργίου Α. Πουλή «Νομοθετικά κείμενα Εκκλησιαστικού Δικαίου (Σχόλια - Βιβλιογραφία)».

Οι εκδόσεις «Χατζηνικολή» κυκλοφόρησαν: Το μυθιστόρημα του Φιλίπ Βιλαίν «Το αγκάλιασμα» (μετάφραση Αλίκη Βρανά).

Οι «Μοντέρνοι καιροί» κυκλοφόρησαν: Το μυθιστόρημα της Μαρίας Δουρμούση «Η αρπαγή της Αριάδνης». Στην παιδική σειρά «Μαθαίνω τα πάντα», τα βιβλία «Καταστροφές», «Μπαλέτο», «Πειρατές», «Ιππότες». Στην παιδική σειρά «Δε φοβάμαι»: «Το νοσοκομείο», «Το νερό», «Τον οδοντογιατρό».

Οι εκδόσεις «Bell» κυκλοφόρησαν το μυθιστόρημα της Ελσα Οσόριο «Το όνομά μου είναι Λους» (μετάφραση Στράτου Ιωαννίδη).

Το «Μεταίχμιο» κυκλοφόρησε: Τη μελέτη του Χάρη Αθανασιάδη «Δάσκαλος και Εκπαιδευτικός Δημοτικισμός (Το περιοδικό «Αυγή», 1923-25)», με προλογικό σημείωμα του υπεύθυνου της σειράς «Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης» Αλέξη Δημαρά. Στην παιδική σειρά «Λόγος και εικόνα για παιδιά», τέσσερα πανέμορφα (εικονογραφημένα) βιβλιαράκια: «Ποιηματάκια για τα γενέθλιά μου», «Ποιηματάκια για ν' αρπάζεις την μπάλα στον αέρα», Ποιηματάκια για να μάθω να μετρώ», «Ποιηματάκια για να γνωρίσω το σώμα μου». Το νέο, υπέροχο, μαύρο ασπρόφωτο γραφικό λεύκωμα του Νίκου Οικονομόπουλου «Για τα παιδιά» (με θέμα τα παιδιά, πρόλογος του Χρ. Γ. Λάζου).

«Εν Βόλω». Τρίμηνο περιοδικό Δήμου Βόλου, 1ο τεύχος - άνοιξη 2001 (αφιέρωμα: «Ο Βόλος με τη ματιά του επισκέπτη». 5ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Φωτογραφίας. Ανδρέας Εμπειρίκος. Μελέτες - απόψεις - προτάσεις για την κοινωνία, τις τέχνες, τον ελεύθερο χρόνο και άλλα θέματα). Το τεύχος συνοδεύεται και με το CD «Στο Βόλο και στη Λάρισα (Αχιλλέας Ματζίρης - Ανφάν Γκατέ Ρεμπέτες)» που περιέχει 13 τραγούδια.

ΙΑΣΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ
«Εναρμόνια»

Ο Ιάσων Ευαγγέλου στα «Εναρμόνια» επιγραμματικά ποιήματά του, παραδοσιακής τεχνοτροπίας και ποικίλης θεματικής, λέει: «Και κάποιους στίχους "εκτός εποχής"/ μα όχι και "εκτός ποίησης" πολύ βαθιά θαυμάζω/ και δε με συγκινεί ο ποιητής/ που ο μοντέρνος στίχος του με κάνει και τρομάζω». Ο δικός του προσφέρει αληθινή απόλαυση κι όταν ακόμα η κατήφεια τ' ουρανού εναρμονίζεται με τον καημό του ανθρώπου: «Οταν καπνίζει ο ουρανός/ συννεφιασμένος βλοσυρός (λες με καημό φαντάρου)/ την καύτρα του τσιγάρου (που λέμε εμείς σελήνη)/ στη θάλασσα τη σβήνει».

Ο γνωστός λόγος του Ι.Ε. που ξαφνιάζει καθώς «χτυπάει συναγερμό στην εσωτερικότητά μας» (Εκδ. «Φιλικός όμιλος συγγραφέων»).

ΝΟΤΑ ΚΥΜΟΘΟΗ
«Ερώ»

«Αιέν και νυν ερώ και αιέν/ το σύμπαν πληρούμενο ανακράζει αιρώ». Μ' αυτούς τους στίχους κλείνει η Ν.Κ. την ποιητική της σύνθεση «Ερώ». Υπάρχει εδώ ο έρωτας που συγχωρεί, που λατρεύει τη φύση. Ο άκρατος αισθησιασμός που ανεβάζει το πάθος στο απόλυτο, όπως συμβαίνει στο αρχέγονο «Ασμα ασμάτων». Ο έρωτας με το εύρος και το βάθος του Αιγαίου: «Η αγκαλιά σου μια στεριά κι εγώ είμαι η θάλασσα/ που πάνω σου με συγκρατείς και υπάρχω». Κι αλλού: «Ποθητέ μου/ η θήλεια Αρχή σου είμαι». Η αρχή της ζωής που αποτελεί την απόλυτη αντίθεση μέσα στο θάνατο όπως το φως μέσα στο σκοτάδι. (Εκδ. «Ιωλκός»).


Γιάννης ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ

ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Κελί»

Η ποιητική συλλογή του Θανάση Χατζόπουλου «Κελί», σηματοδοτεί τη φιλοσοφική του κατάθεση. Μια πένθιμη, λυγμική καταγραφή του μοναχικού βίου στο κελί που οδηγεί στο θάνατο. Ενας θάνατος συμβολικός, που ελλοχεύει σε κάθε μας έκφραση μέσα στο πεδίο της ζωής. Ο ποιητής αντιπαραθέτει πένθιμες λειτουργίες σε συμβολικά σχήματα. Σπαράζει, θρηνεί με ιδιαίτερη ευαισθησία και τρυφερότητα. Η γραφή του αρμονική, αυθόρμητη, αναδύει το ταφικό σκηνικό με το μουντό χρώμα και τις ιδιάζουσες οσμές. Ωστόσο, το ερώτημά μας είναι, γιατί τόσος θρήνος; Γιατί ο θάνατος ριζώνει τόσο στην ψυχή του ποιητή; Πώς θα βγούμε νικητές μέσα από προκαθορισμένους τάφους;

«Λείπει και από τις σκιές ακόμη/ Λείπει κι από τα όρη/ Κι από τα ρημάδια/ Δεν τον ανέφερε κανείς/ Μόνο ο θάνατό τους/ Τον έφερε όσο κοντά γινότανε/ Στους ζωντανούς/ Εκείνον που όσο ήταν ζωντανός/ Βρισκόταν όσο γινότανε εγγύτερα/ Στους πεθαμένους/ (Εκδόσεις «Ροδακιό»)

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
«Αθέατη πλευρά»

Πρόσφατα παρουσιάστηκε η δεύτερη ποιητική συλλογή του Δημήτρη Καραγιάννη, υπεύθυνου του Πολιτιστικού Τμήματος του ΑΚΕΛ. Αφαιρετικός, τρυφερός, καίριος, με τεχνοτροπία προσωπική, σμιλεύει ποιητικά το στίχο του σαν αραβούργημα.

Ο Δ.Κ. στα μικρά άτιτλα ποιήματα καταθέτει μια στάση ζωής μέσα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και τη χρωματίζει με τα δικά του χρώματα.

«Εχεις γεμίσει/ το αύριό μου/ αναμνήσεις».

Κι αλλού: «Λαχανιασμένος/ στάθηκε/ και πάνω του/ με δύναμη/ έσφιξε/ τ' όνομά της».

Και: «Σβήσε το φως/ για να χαθούν οι σκιές/ και άσε τη σιωπή/ να σου μιλήσει».

(Λευκωσία 2001)


Φαίδρα ΖΑΜΠΑΘΑ - ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ