Αφιερωμένες στους 200 οι εκδηλώσεις στον ιερό χώρο του Σκοπευτηρίου | Στη μεγάλη πολιτική συγκέντρωση μίλησε ο Θ. Χιώνης | Θερμό χειροκρότημα στον Χρ. Λεοντή και τους συντελεστές της μοναδικής συναυλίας
Η πρώτη αυτή εκδήλωση του 50ού Φεστιβάλ ήταν ένας φόρος τιμής σε όσους νίκησαν τον θάνατο, μια μεγάλη γιορτή με τους μεγάλους αγώνες του λαού στο επίκεντρο, να ενώνονται με το σήμερα και το αύριο: «Τώρα είναι δικός σου αυτός ο δρόμος...». Με την τέχνη και το πολιτικό περιεχόμενό του, αυτό το δυνατό εναρκτήριο λάκτισμα στο ταξίδι του 50ού Φεστιβάλ ήταν μία ακόμα απάντηση στην προσπάθεια της ΕΕ για ξαναγράψιμο της Ιστορίας και γκρέμισμα κατακτήσεων, έδειξε τον δρόμο της πάλης για σύγχρονα δικαιώματα, με το ΚΚΕ μπροστά.
«Οι εκδηλώσεις εορτασμού των 50 χρόνων του Φεστιβάλ, που έγραψε και συνεχίζει να γράφει Ιστορία, ξεκινάνε ξεδιπλώνοντας το κόκκινο νήμα των αγώνων για να αλλάξουμε τον κόσμο, κόκκινο άστρο που μας δείχνει τον δρόμο. Γιατί το Φεστιβάλ της ΚΝΕ έχει φροντίσει να τιμήσει το ίδιο από τη μεριά του την Ιστορία, τους αγώνες που συντρόφευε σε όλα αυτά τα χρόνια. Κυρίως όμως έχει καταφέρει να τιμήσει τον σκοπό του, τον στόχο του, δηλαδή τον αυριανό κόσμο για τον οποίο μας προϊδεάζει, τις αξίες και τα ιδανικά από τα οποία θα είναι φτιαγμένος.
Γράφουμε Ιστορία, αλλάζουμε τον κόσμο.
Το μέλλον μας είναι ο σοσιαλισμός.
Προχωράμε...».
Με αυτά τα λόγια ολοκλήρωσε την ομιλία του ο Θοδωρής Χιώνης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΚΟ Αττικής, με τους χιλιάδες νεολαίους με τις κόκκινες σημαίες περήφανα να ανεμίζουν να «απαντάνε» βροντοφωνάζοντας «Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός, είναι ο νέος κόσμος ο σοσιαλισμός».
Στη συνέχεια πήρε τη σκυτάλη η μεγάλη συναυλία από τον Χρ. Λεοντή, αφιερωμένη στους 200 της Καισαριανής, κερδίζοντας το θερμό χειροκρότημα του πλήθους.
Από νωρίς το απόγευμα πλήθος κόσμου όλων των ηλικιών συνέρρεε στο Σκοπευτήριο. Ηταν όλοι εκεί για να τιμήσουν τους 200 που «περπάτησαν τον θάνατο δίχως να σκοντάψουν...». Στο μνημείο, κάτω από τα λάβαρα που έγραφαν ΕΑΜ - ΕΛΑΣ - ΕΠΟΝ, απέτισαν τον δικό τους φόρο τιμής δίνοντας υπόσχεση ότι η θυσία τους δεν πήγε χαμένη. Παραλαμβάνουμε την κληρονομιά σας και συνεχίζουμε, πάντα μπροστά!
Πολλές ήταν και οι οικογένειες με μικρά παιδιά, τα οποία για πρώτη φορά γνώρισαν αυτόν τον χώρο. Περπάτησαν το στενό δρομάκι, αντίκρισαν τον τοίχο και έμαθαν γι' αυτούς που πήγαιναν στον θάνατο, αλλά κατάφεραν να τον νικήσουν χορεύοντας, φωνάζοντας συνθήματα για τη λευτεριά, το ΚΚΕ, για τη συνέχιση του αγώνα.
Στο Σκοπευτήριο έσμιξαν και όλες οι γενιές των ΚΝιτών που έστησαν τα Φεστιβάλ. Οι παλιότεροι θυμούνταν τα Φεστιβάλ της Καισαριανής, το πώς έφτιαχναν τον χώρο, τον ενθουσιασμό και τη χαρά τους, την αγάπη που εισέπρατταν από τη γειτονιά, το μήνυμα ανάτασης που έφερνε και φέρνει και σήμερα αυτό το μοναδικό πολιτιστικό γεγονός. Στο πλευρό τους και οι νεότεροι, γεμίζοντας με ζωντάνια τα Στέκια Φοιτητών, Μαθητών και Νέων Εργαζομένων που είχαν στηθεί στον χώρο.
Ξεχωριστές ήταν και οι πολύμορφες δραστηριότητες που πραγματοποιούνταν στον χώρο, κερδίζοντας με τη μία την καρδιά και το ενδιαφέρον των μικρών παιδιών. Αυτός ήταν και ο στόχος! Τα παιδιά να συνδυάσουν αυτήν τη μέρα, την Πρωτομαγιά, αυτόν τον τόπο, το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, αυτά τα ιδανικά, του αγώνα και της θυσίας για τη λευτεριά, για μια καλύτερη ζωή, με ευχάριστες αναμνήσεις και εμπειρίες...
Μεγάλη ήταν η συμμετοχή μαθητών που είχαν το δικό τους Στέκι. Αφορμή συζήτησης αλλά και γεύση από τα Μαθητικά Φεστιβάλ που απλώνονται στη χώρα, αποτέλεσαν τα ταμπλό που καλούσαν: «Ψηφίζουμε ΚΚΕ. Στέλνουμε πανευρωπαϊκό μήνυμα αγώνα και ελπίδας! Καταδικάζουμε την ΕΕ των πολέμων και της εκμετάλλευσης».
Εκεί παρουσιάστηκε έκθεση φωτογραφίας που επιμελήθηκε η Μαθητική ΟΒ Καισαριανής της ΚΝΕ, ενώ τον δικό του χώρο γνωριμίας είχε το Στέκι Πολιτισμού της ΚΝΕ στην Καισαριανή «Ανδρέας Λυκουρίνος».
Πλούσιες ήταν οι δραστηριότητες για τα παιδιά όλων των ηλικιών. Δεν θα μπορούσε να λείψει και μια «γωνιά» αφιερωμένη στα 50 χρόνια του Φεστιβάλ: Σε ένα τρισδιάστατο «50» τα παιδιά φιλοτέχνησαν τα δικά τους σχέδια εμπνευσμένα από το λογότυπο της ΚΝΕ για το Φεστιβάλ, ανακαλύπτοντας παράλληλα πολλές πτυχές της ιστορίας και του χαρακτήρα του μεγαλύτερου νεολαιίστικου θεσμού.
Το βιβλιοπωλείο συγκέντρωσε αμέσως επισκέπτες όλων των ηλικιών που έσπευσαν να προμηθευτούν νέες εκδόσεις και κλασικά έργα, όλες τις κατηγορίες εκδόσεων: Ιστορία, πολιτική, ελληνική και ξένη λογοτεχνία, με τις εορταστικές προτάσεις και μεγάλες προσφορές.
Εχοντας επιλέξει στο ξεκίνημα των φεστιβαλικών εκδηλώσεων να τιμήσει τους 200 εκτελεσμένους στον τόπο της θυσίας τους, η ΚΝΕ μέσα από την Εκθεση ένωνε το χτες με το σήμερα, με το αύριο.
Κάθε ενότητα της έκθεσης ξεκινούσε με ένα απόσπασμα από τις «Γειτονιές του Κόσμου» του Γιάννη Ρίτσου, δίνοντας ακόμα μεγαλύτερη ζωντάνια στην περιήγηση σε εκείνη τη γεμάτη, πυκνή σε εξελίξεις ιστορική περίοδο. Την περίοδο 1941 - 1944, με την τριπλή κατοχή της Ελλάδας που βρίσκει το ΚΚΕ σε μια από τις πιο απαιτητικές στιγμές στην Ιστορία του. Το ιστορικό πλαίσιο, η δράση των κομμουνιστών, η απελευθερωτική δράση των ΕΑΜ, ΕΠΟΝ, ΕΛΑΣ ξεδιπλώνονταν στα ταμπλό, με την ξενάγηση να συμβάλλει στην αποτύπωση των γεγονότων, των μηνυμάτων που αντλούνται από αυτή.
Εχοντας εισαχθεί στο πλαίσιο εκείνης της εποχής, ξεδιπλωνόταν το σκηνικό της θηριωδίας, η εκτέλεση από ώρα σε ώρα μέσα από τα λόγια όσων την έζησαν. Συγκλόνιζαν τον επισκέπτη τα λόγια στελεχών του Κόμματος, λογοτεχνών και κατοίκων της Καισαριανής για την εκτέλεση και τον θρήνο που ακολούθησε. Για τα καμιόνια που άρχισαν να φτάνουν, για τους εργάτες που σταμάτησαν τη δουλειά, τους φοιτητές που ξεχύθηκαν στους δρόμους, τις ομοβροντίες που αντήχησαν στην Καισαριανή. «Πόσοι όρκοι πίστης δόθηκαν κείνη τη μέρα εδώ μέσα! Πόσες αγνές και φλογέρες υποσχέσεις»...
Μεγάλη συναυλία από τον Χρήστο Λεοντή
«Είναι μεγάλη η συγκίνηση και η τιμή», ανέφερε ο συνθέτης, σημειώνοντας ότι στο πρώτο μέρος της συναυλίας θα παρουσιαστεί η «Καταχνιά», το πρώτο έργο που έγραψε πριν από 60 χρόνια και αναφέρεται στο γεγονός της εκτέλεσης των 200, που είναι ένα «σύμβολο θυσίας, ανθρωπιάς και παραδείγματος για τους νεότερους. Ενας φωτοδότης ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους, την ψυχή τους για μια ιδέα και γι' αυτό παραμένουν αθάνατοι και ζωντανοί στις επόμενες γενιές».
Και το χειροκρότημα έγινε ακόμα πιο θερμό...
Την «Καταχνιά» ερμήνευσαν οι Κώστας Τριανταφυλλίδης και Ιωάννα Φόρτη, ενώ τα αφηγηματικά μέρη απήγγειλε ο ηθοποιός Χάρης Μαυρουδής.
Θέμα του έργου είναι το τρίπτυχο «Κατοχή - Αντίσταση - Απελευθέρωση». Ο Κ. Βίρβος έγραψε κάποια κομμάτια το 1944, όντας έγκλειστος στα κρατητήρια της οδού Ελπίδος 5. Σε αυτά τα μπουντρούμια έμαθε για την εκτέλεση των 200...
Ο Λεοντής συνέθεσε την «Καταχνιά» σε ηλικία 23 - 24 ετών. Μπορεί να μην είχε ο ίδιος μνήμες από τα γεγονότα της μεγάλης δεκαετίας του '40 και όμως εμπνέεται από τις μεγάλες στιγμές του λαού μας. Οπως είχε αναφέρει ο ίδιος, στη συνείδηση του δημιουργού «υπάρχουν, λειτουργούν σαν καταλύτης και κάποια στιγμή βγαίνουν είτε από τους πραγματικούς αγώνες που ζεις εσύ ο ίδιος είτε από το αίσθημα δικαίου, που μπορεί να σε κάνει να στηρίζεις αγώνες που έγιναν στο παρελθόν»...
Στο φινάλε του έργου πραγματοποίησε την παρθενική της εμφάνιση και η Χορωδία της ΚΝΕ ερμηνεύοντας το «Τραγούδι της Ειρήνης». Ο Χρ. Λεοντής με περηφάνια παρουσίασε τη χορωδία και τον μαέστρο της, Χρήστο Κολοβό, ενώ απηύθυνε κάλεσμα συμμετοχής και σε άλλους νέους, για να δημιουργηθεί «μια χορωδία που θα μιλά όλη η Ελλάδα».
«Οδηγητής», «Μοραζάν», «Στην Ελευσίνα μια φορά», «Ερωτας Αρχάγγελος», «Να καρτερείς», ήταν μερικά μόνο από τα τραγούδια που ακούστηκαν σε ερμηνεία των Μ. Πασχαλίδη, Ι. Φόρτη, Κ. Τριανταφυλλίδη και Αγγελικής Τουμπανάκη.
Συγκινητική ήταν και η μουσική συνάντηση του Χρ. Λεοντή με τον έφηβο εγγονό του, καθώς τον συνόδευε στο πιάνο...
Η συναυλία ολοκληρώθηκε με τραγούδια από το εμβληματικό «Καπνισμένο Τσουκάλι» σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, που πρωτοπαρουσίασε ο Χρ. Λεοντής, το 1973, μετά τα γεγονότα στη Νομική. Και το χειροκρότημα έγινε ακόμα πιο θερμό, καθώς ενώνονταν οι φωνές των χιλιάδων που κατέκλυσαν το Σκοπευτήριο με τους ερμηνευτές και τον συνθέτη...