Κινηματογραφική βδομάδα με ελάχιστο ενδιαφέρον και τα μάτια στραμμένα στο Φεστιβάλ των Καννών, στο οποίο έχουμε αναφερθεί αναλυτικότερα τις προηγούμενες μέρες και περιμένουμε να δούμε τη στάση που θα κρατήσουν τόσο το Φεστιβάλ όσο και οι δημιουργοί για το φλέγον ζήτημα της Παλαιστίνης. Μια και τα φεστιβάλ «δεν είναι πολιτικά», το Ευρωκοινοβούλιο διοργανώνει εκδήλωση για να συζητήσει τη σημαντική δέσμευση του κινηματογραφικού τομέα στην προστασία και τη διαφύλαξη των αξιών της Ευρώπης, συγκλίνοντας στο σύνθημα «Κινηματογράφος εν δράσει. Χρησιμοποίησε τη φωνή σου και την ψήφο σου για τη Δημοκρατία»... Ακριβώς η ίδια συζήτηση έγινε λίγους μήνες πριν στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, που ούτε κι αυτό είναι «πολιτικό»...

Το ευχάριστο στη βδομάδα που διανύουμε είναι ότι ανοίγουν σιγά σιγά τα θερινά σινεμά, και έτσι υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις, είτε από κλασικές ταινίες είτε από ταινίες των περασμένων εβδομάδων να απολαύσουμε στη μεγάλη οθόνη. Μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα https://summercinemas.gr/ λύνει τα χέρια του κάθε θεατή, αφού έχει αναλυτικές πληροφορίες για κάθε θερινό κινηματογράφο και το πρόγραμμά του για όλο το καλοκαίρι. Φέτος είναι η χρονιά των επανεκδόσεων των Κριστόφ Κισλόφσκι, Φρανκ Ντάραμποντ, Ντέιβιντ Λιντς, Τζιμ Τζάρμους, και ενός επετειακού αφιερώματος στον Αλφρεντ Χίτσκοκ και στον πρωταγωνιστή του, Τζέιμς Στιούαρτ, με αφορμή τη συμπλήρωση 70 ετών από την κυκλοφορία της ταινίας «Σιωπηλός Μάρτυς». Ερχεται επίσης ένα εκπληκτικό αφιέρωμα στους Κέντζι Μιζογκούτσι, Γιασουχίρο Οζου, Κον Ιτσικάουα, Μίκιο Ναρούσε, Κιμ Κι Ντουκ κ.ά., με ταινίες - διαμάντια, και θα το απολαύσουμε μέχρι να κλείσουν τα θερινά σινεμά τον Οκτώβρη. Αντιθέτως με τις κλειστές μονές αίθουσες, τα θερινά αυξάνονται και ανακαινίζονται - είναι κι αυτό μια παρηγοριά. Μια ματιά στα επερχόμενα φεστιβάλ και πάμε στις ταινίες μας.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Ντοκιμαντέρ «Αγών» επιστρέφει για 12η φορά, από τις 20 έως τις 25 Μάη, με ένα πλούσιο πρόγραμμα προβολών στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας. Οι ταινίες του φέρνουν τις επιστήμες της Ιστορίας, της Αρχαιολογίας και της Λαογραφίας κοντά στην τέχνη του κινηματογράφου. Συνολικά 61 ταινίες επελέγησαν από 22 χώρες και θα προβληθούν στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας από τη Δευτέρα 20 έως και το Σάββατο 25 Μάη, ώρες 17.00 - 22.00, ενώ την Κυριακή 26 Μάη στις 19.00 θα πραγματοποιηθεί στο ΟΛΥΜΠΙΑ - Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» η τελετή απονομής των βραβείων του «Αγώνα», που θα πλαισιωθεί από μία συναυλία - προσφορά του Γιώργου Νταλάρα, με ελεύθερη είσοδο. Το πρωί του Σαββάτου 25 Μάη θα υπάρχει μια ξεχωριστή ζώνη προβολής αφιερωμένη στα Μικρά του «Αγώνα» (11.30 - 14.30), με το μεγαλύτερο μέρος των ταινιών να έχουν δημιουργηθεί από παιδιά, εγκαινιάζοντας τη συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, χάρη στην οποία περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα προβολών ταινίες που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του «Νεανικού Πλάνου». Το αναλυτικό πρόγραμμα προβολών βρίσκεται στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ, https://www.agonfestival.com.

Το Φεστιβάλ Ισπανόφωνου Κινηματογράφου Αθήνας - FeCHA επιστρέφει για 8η χρονιά, από 27 Μάη έως 5 Ιούνη, ώστε να αναδείξει για μια ακόμα χρονιά τον κινηματογραφικό πλούτο των ισπανόφωνων χωρών. Το 8ο FeCHA θα πραγματοποιηθεί στους θερινούς κινηματογράφους «Ελληνίς Cinemax Europa Cinemas» και «Αελλώ Cinemax», ενώ προβολές θα φιλοξενήσουν το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας και η Ελληνοαμερικανική Ενωση. Το 8ο FeCHA θα τιμήσουν με την παρουσία τους 6 ισπανόφωνοι κινηματογραφιστές και δημιουργοί, και η επίσημη έναρξή του θα γίνει με την ταινία «Ομαδική Θεραπεία» (Bajo Terapia), παρουσία του σκηνοθέτη και παραγωγού της ταινίας, Gerardo Herrero, ενώ θα ρίξει αυλαία με την ταινία «Ριζοσπαστικό» (Radical), του Christopher Zalla, που κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Sundance 2023. Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν βρίσκεται και η νέα ταινία του βραβευμένου σκηνοθέτη Βίκτορ Ερίθε («Το πνεύμα του μελισσιού»), «Κλείσε τα Μάτια σου». Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ θα παρουσιαστούν ταινίες μικρού μήκους από την Ισπανία και τη Λατινική Αμερική, με ελεύθερη είσοδο στην Ελληνοαμερικανική Ενωση (Μασσαλίας 22, Αθήνα) τη Δευτέρα 27 Μάη, ενώ σε συνεργασία με την πρεσβεία του Περού παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον Περουβιανό σκηνοθέτη Roberto Bonilla, στην ταράτσα του Ινστιτούτου Θερβάντες, με ελεύθερη είσοδο, την Τετάρτη 29 Μάη στις 21.00. Περισσότερες πληροφορίες στο https://fecha.gr.

Το αγαπημένο μας «Ταινιόραμα», θεσμός πλέον του κινηματογράφου «Αστυ», φέτος διεξάγεται από 23 Μάη μέχρι 19 Ιούνη. Αρκετές - και κάποιες από αυτές δυσεύρετες - ταινίες των Ινγκμαρ Μπέργκμαν, Ναγκίσα Οσιμα, Βιμ Βέντερς, Μάριο Μονιτσέλι, Λουίς Μπουνιουέλ, Ορσον Ουέλς, Τζόναθαν Γκλέιζερ, Αλφρεντ Χίτσκοκ, Σάρλοτ Γουέλς, Τζόελ και Ιθαν Κοέν, Ζακ Τατί, Ιλντικο Ενιέντι, Μαρσέλ Καρνέ, Λάζλο Νέμες, Ρόι Αντερσον, Αμπντελατίφ Κεσίς, Ρομπέρ Μπρεσόν, Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι, Ακίρα Κουροσάβα, Πάμπλο Λαραΐν και Πατρίσιο Γκουσμάν έχουν «βάλει τα καλά τους» και σας περιμένουν στο γνώριμο υπόγειο της οδού Κοραή 4. Περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη σελίδα του κινηματογράφου, https://www.amafilms.gr/.

Η επανέκδοση αυτής της βδομάδας είναι το «Στην Παγίδα του Νόμου» (1986), μία από τις πιο κλασικές ταινίες του Τζιμ Τζάρμους. Τζον Λούρι, Τομ Γουέιτς και Ρομπέρτο Μπενίνι συνθέτουν ένα απολαυστικό τρίο, εκεί όπου το δράμα φυλακής δίνει τη θέση του σε μια σουρεαλιστική κωμωδία χαρακτήρων. «I scream, you scream, we all scream for ice cream»... «Η Πόλη της Ασφάλτου» του Ζαν - Στεφάν Σοβέρ (Σον Πεν) και η «Η Ακρη του Νήματος» του Τέρι ΜακΝτόνα (Σάμιουελ Τζάκσον και Βενσάν Κασέλ) ανήκουν στην ίδια συνομοταξία ταινιών. Είναι πραγματικά χαμένος χρόνος, παρά τα ισχυρά ονόματα που πρωταγωνιστούν, αυτό που θα λέγαμε «αρπαχτές», με αδύναμο σενάριο και πολύ μέτρια κινηματογράφηση. «Η Λωξή» των Δημήτρη Ζάχου και Θανάση Καφετζή, που προβλήθηκε στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αφηγείται την ιστορία της Λωξάνδρας, μια νέας γυναίκας με σύνδρομο Down, η οποία είναι το πρώτο ανάπηρο άτομο που υπογράφει συμβόλαιο ηθοποιού με το Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας. Ενδιαφέρουσα θεματολογία, η κάμερα των σκηνοθετών ακολουθεί την Λωξή στις πρόβες στο θέατρο αλλά και στις πιο προσωπικές της στιγμές, όμως μας έλειψε ιδιαίτερα η πιο κοινωνική ματιά στο θέμα. Πώς μεγαλώνουν αυτά τα άτομα, τι στήριξη έχουν από το κράτος, πόσο δύσκολο είναι για τις οικογένειες να σηκώνουν τα οικονομικά βάρη της ανατροφής τους; Από την άλλη βλέπουμε ένα υπέροχο κορίτσι, με δύναμη και θέληση για ζωή, έρωτα και θέατρο, να πραγματοποιεί το όνειρό του με αξιοθαύμαστο τρόπο...

Το 1887 η Χρυσούλα, που πέθανε στα 17 της χρόνια, έχει θαφτεί στο πάτωμα του σπιτιού της σε ένα μικρό χωριό 100 χιλιόμετρα μακριά από την Κωνσταντινούπολη. 37 χρόνια αργότερα η οικογένεια της Χρυσούλας, λόγω ανταλλαγής πληθυσμών, την άφησε θαμμένη στο πάτωμα του σπιτιού και εκδιώχθηκε στη Βόρεια Ελλάδα. Μετά από άλλα 100 χρόνια η οικογένεια του σκηνοθέτη, που ζει στο παλιό αυτό σπίτι, βρήκε τον τάφο της Χρυσούλας κατά τη διάρκεια επισκευής του πατώματος.

Η ταινία είναι μια ιστορία που διηγείται τις περιπέτειες του σκηνοθέτη Κερέμ Σογιουλμάζ μετά τον εντοπισμό του τάφου το 2016, την έρευνα της οικογένειας του τάφου και την αναζήτησή τους, που ολοκληρώθηκε το 2022 στη Θεσσαλονίκη, και τελειώνει με την επίσκεψη των Ελλήνων απογόνων στην Τουρκία. Το πιο ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ της βδομάδας δεν είναι μόνο μια εκπληκτική ιστορία αναζήτησης των ριζών των δύο λαών, αλλά και μια ευκαιρία να δούμε ότι τίποτα δεν χωρίζει πραγματικά τον έναν από τον άλλον. Και όλα τούτα χάρη στην επιμονή του σκηνοθέτη. Να λοιπόν πώς μια προσωπική ιστορία αποτελεί ένα θραύσμα της συλλογικής Ιστορίας και προσφέρει συγκίνηση.

Ο Ρα, ένας φτωχός έφηβος, λαμβάνει ένα πολυαναμενόμενο γράμμα. Η κυβέρνηση της Κολομβίας του έχει στείλει ένα πιστοποιητικό που κατοχυρώνει το ιδιοκτησιακό του δικαίωμα στη γη των προγόνων του, την οποία είχαν υφαρπάξει παραστρατιωτικές ομάδες από την οικογένειά του δεκαετίες νωρίτερα. Μεθυσμένος από την προοπτική τού να αποκτήσει επιτέλους ένα σπίτι, μαζεύει την οικογένεια που έχει ο ίδιος επιλέξει: Πέντε αγόρια που ψάχνουν παλιοσίδερα στους δρόμους του Μεντεγίν. Μαζί ξεκινούν ένα ταξίδι ζωής σε ένα τοπίο όπου τα καταπράσινα δάση και η πυκνή ομίχλη κρύβουν μια πανδημία διάχυτης βίας.

«Να προσέχετε και να συμπεριφέρεστε σωστά, ώστε να είστε οι τελευταίοι που θα σκοτώσουν», συμβουλεύει μία γυναίκα τους πέντε μικρούς «βασιλιάδες»... Ξεκινάμε από την ένσταση για να καταλήξουμε στη συγκίνηση. Η ταινία της Μόρα έχει διαρκώς αντικρουόμενα στοιχεία. Από τη μία έχει συγκλονιστικά πλάνα απίστευτης ομορφιάς, από την άλλη έχει κάμερα που τρέμει στο χέρι. Θα μπορούσε να είναι αρκετά μικρότερη σε διάρκεια, γιατί μοιάζει με ντοκιμαντέρ - μυθοπλασία και δίνει πολύ χρόνο σε λεπτομέρειες που δεν εξελίσσουν την πλοκή. Από την άλλη, είναι ένα πικρό ντοκουμέντο για το τι σημαίνει να είσαι απόκληρος στην Κολομβία. Η ανθρώπινη ζωή δεν έχει αξία, ο άνθρωπος δεν έχει ανθρωπιά, τα παρατημένα χαμίνια δεν έχουν σπίτι, δεν έχουν οικογένεια, δεν έχουν όνειρα, δεν έχουν ελπίδα, μεγαλώνουν και ανδρώνονται στην παραβατικότητα, μαθαίνουν να επιβιώνουν μέσα σε απίστευτη σκληρότητα και έχουν για οικογένειά τους μόνο τα άλλα χαμίνια. Τα χαμίνια δεν θα μεγαλώσουν ποτέ, δεν θα έχουν ποτέ τη δική τους Γη της Επαγγελίας, είναι παντού «εμπόδιο», δεν νοιάζεται κανείς για την ύπαρξή τους... Ποιος κάνει κουμάντο στην Κολομβία; Αυτός που κάνει κουμάντο παντού στον κόσμο. Τον ξέρουμε τον ένοχο. Είναι πιο σκληρή η ζωή εκεί από τα καρτέλ και τις παραστρατιωτικές ομάδες; Είναι. Να τη δείτε, με τις όποιες ενστάσεις, με ανοιχτή καρδιά και ανοιχτό μυαλό.