Photo Press

Η συζήτηση για τις πολιτικές θέσεις έχει προσχηματικό χαρακτήρα και απλά θα έρθει να «ντύσει» τους συσχετισμούς που θα προκύψουν στο συνέδριο. Είναι αντιληπτή, πάντως, μια «ευγενής άμιλλα» από αρκετά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, τα οποία πλειοδοτούν στη διατύπωση πολιτικών θέσεων που θα επιτρέπουν και θα ενισχύουν την εφαρμογή πιο σκληρών νεοφιλελεύθερων επιλογών, κατά τις εντολές της «αγοράς». Η σχετική διαμάχη αντανακλάται στις τακτικές συνεδριάσεις της Επιτροπής Θέσεων, όπου τα «εκσυγχρονιστικά» στελέχη πιέζουν για «τολμηρές αλλαγές» στις θέσεις που θα παρουσιαστούν στην κομματική βάση και την κοινωνία.

Το ενδιαφέρον όμως των ηγετικών στελεχών είναι στραμμένο στις συμμαχίες και ισορροπίες που θα διαμορφωθούν, με στόχο την ενίσχυση της θέσης τους. Αν και μέχρι τώρα δε φαίνεται ότι θα υπάρξει αντίπαλος στον Κ. Σημίτη, ωστόσο όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά, καθώς κορυφαία στελέχη και επίδοξοι διάδοχοι, όπως ο Γ. Παπανδρέου, ετοιμάζονται πυρετωδώς. Ο υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε χτες με τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ Χρ. Πολυζωγόπουλο, με τον οποίο συζήτησε το «θετικό», όπως το χαρακτήρισε, κείμενο θέσεων των συνδικαλιστών, και τον γραμματέα Οργανωτικού Μιχ. Νεονάκη, ενώ σήμερα θα συνεχίσει με τον πρόεδρο της ΠΑΣΕΓΕΣ, αλλά και τον Α. Τσοχατζόπουλο στο υπουργείο Αμυνας. Τα αρχηγικά σχέδια και δράση του Γ. Παπανδρέου προκαλούν «αντισυσπειρώσεις» και σε αυτές ορισμένοι εντάσσουν και την «επανασυγκόλληση» των σχέσεων του Κ. Σημίτη με τον Θ.Πάγκαλο, αλλά και με την Β. Παπανδρέου, με την οποία συναντάται σήμερα. Ο Ευ. Γιαννόπουλος ανέλαβε και πάλι δράση και επιτέθηκε χτες (μέσω του «Φλας») στον Γ. Παπανδρέου, λέγοντας ότι δεν είναι σοβαρή η περίπτωσή του για την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ και γι' αυτό «δεν έχει πιθανότητες καθ' ολοκληρίαν και για πολλούς λόγους». Ενας από τους λόγους που ανέφερε είναι ότι «υπάρχουν άλλοι ισχυρότεροι να αντιμετωπίσουν τον Γ. Παπανδρέου. Είναι ο Πάγκαλος, είναι ο Λαλιώτης, είναι κι άλλοι οι οποίοι άλλοτε εποφθαλμιούν, άλλοτε το βάζουν κάτω και τα παρατάνε». Το μεγάλο καπετανάτο, κατά τον Ευ. Γιαννόπουλο, είναι του Τσοχατζόπουλου, αλλά εκτίμησε ότι δε θα θελήσει να θέσει υποψηφιότητα στο συνέδριο, γιατί «θα μείνει μόνος». Και βέβαια προέβλεψε άνετη επικράτηση του Κ. Σημίτη στο συνέδριο «διότι θα έχουν καταλαγιάσει τα πράγματα». Από την πλευρά του ο Γερ. Αρσένης εκτίμησε ότι αν οι διαφορές πολιτικής παραμείνουν σημαντικές, «πρέπει να υπάρξουν και αντίστοιχες υποψηφιότητες προσώπων».

Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα του γνωστού συγκροτήματος, επικαλούμενη κύκλους του Μαξίμου και της Χαριλάου Τρικούπη, ισχυρίζεται ότι και αυτό το σενάριο της δεξιάς κυβερνητικής παρένθεσης είναι όλο και λιγότερο πιθανό. Παρ' όλα αυτά όμως αφήνεται να πλανάται η πιθανότητα απώλειας της κυβερνητικής πλειοψηφίας από το κυβερνών κόμμα, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της διαδικασίας συσπείρωσης των κομματικών δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ, που τον τελευταίο καιρό παρουσιάζει πολλά προβλήματα.

«Το προσεχές συνέδριο», γράφει η εφημερίδα, «πρέπει να διαφυλάξει την ενότητα του κόμματος, δοθέντος ότι ούτως ή άλλως την ευθύνη της πορείας και της ανάπτυξης της χώρας θα την έχει, έστω με μια σύντομη παρένθεση, το ΠΑΣΟΚ». Στην ουσία η διατύπωση αυτή αποτελεί ομολογία ότι τίποτα δεν αλλάζει αν το ένα ή το άλλο κόμμα του δικομματισμού είναι στην κυβέρνηση. Σημαίνει ακόμα ότι να προσέξουν, τα μεσαία κυρίως στελέχη του κυβερνώντος κόμματος, ότι δεν πρέπει να συνεχίσουν την όποια κριτική τους γιατί στο συνέδριο πρέπει να διαφυλάξει την «ενότητα», γιατί σύντομα θα γίνει πάλι αλλαγή της φρουράς στην κυβέρνηση και όλα τα στελέχη έχουν συμφέρον στην ανακατάληψη των κυβερνητικών θώκων και τη νομή της εξουσίας.

Κι αφού πολιτικές διαφορές δεν υπάρχουν για να μπορεί η εφημερίδα να ενημερώσει τους αναγνώστες τι θα συνέβαινε αν η ΝΔ γινόταν κυβέρνηση, περιορίζεται στα διάφορα εκλογικίστικα σενάρια για ν' αποδείξει ότι η ΝΔ και στην περίπτωση που κέρδιζε τις επόμενες εκλογές, δε θα μπορούσε να εξασφαλίσει τους 180 βουλευτές που απαιτούνται για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας που θα γίνει την άνοιξη του 2005. Αρα, συμπεραίνει το «Βήμα», θα ξαναγίνουν τότε εκλογές και το ΠΑΣΟΚ θα ξαναέρθει στην κυβέρνηση!

α) Πώς μπορεί να προεξοφληθεί ότι μια κυβέρνηση της ΝΔ δε θα μπορούσε να ξεπεράσει τον σκόπελο εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με διάφορους τρόπους και να αποφύγει την προσφυγή στις κάλπες; Αν για παράδειγμα η ΝΔ πρότεινε για Πρόεδρο κάποιο άτομο που θα ήταν πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, για το ΠΑΣΟΚ να απορρίψει, ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα; Αλλωστε, έχει συμβεί στο παρελθόν τα δύο αυτά κόμματα να υποστηρίξουν το ίδιο πρόσωπο για τη θέση του Προέδρου, δείγμα και αυτό της έλλειψης πολιτικών διαφορών μεταξύ τους.

β) Τι είναι αυτό που θα εξασφάλιζε την επανεκλογή του ΠΑΣΟΚ ακόμα και αν γινόταν ξανά εκλογές λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου;

γ) Η βασική εξάλλου αδυναμία της όλης επιχειρηματολογίας της εφημερίδας για τα σενάρια αυτά είναι ότι αποφεύγει επιμελώς να αναφέρει ποια ή ποιες θα ήταν οι βασικές διαφορές στους πολιτικούς προσανατολισμούς και την πορεία της χώρας σε περίπτωση σχηματισμού κυβέρνησης από τη ΝΔ. Η αδυναμία αυτή δεν είναι τυχαία και οφείλεται στο γεγονός ότι ακόμα και τα βασικά στηρίγματα της κυβέρνησης σιωπηλά αναγνωρίζουν το γεγονός ότι ανάμεσα στα δυο κόμματα η ουσιαστική διαχωριστική γραμμή είναι πολύ δυσδιάκριτη.