RIZOSPASTIS

Οπως χαρακτηριστικά σημειώνει η Τράπεζα - επικαλούμενη και την κατάσταση στην οικονομία της Ευρωζώνης, και τις πρόσφατες εξελίξεις στη Γαλλία, αλλά και το «πρόσω ολοταχώς» της ΕΕ στην πολεμική οικονομία, όπως έδειξαν και οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ - «σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από νέες αβεβαιότητες και γεωπολιτικές εντάσεις, καθώς και τεχνολογικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού. Η οικονομική πολιτική θα πρέπει να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο των μεταρρυθμίσεων, της αποτελεσματικής χρήσης των διαθέσιμων εγχώριων και ευρωπαϊκών πόρων για την αύξηση των επενδύσεων και της δημοσιονομικής υπευθυνότητας».

Ψηλά στη λίστα με τις συστάσεις της Τράπεζας βρίσκονται αυτές που αφορούν την καθήλωση των μισθών στα «όρια» και τις «αντοχές» της καπιταλιστικής κερδοφορίας, ζητώντας «οι μισθολογικές αυξήσεις (...) να είναι συνεπείς με τον μεσοπρόθεσμο στόχο του πληθωρισμού», με το πραγματικό εισόδημα δηλαδή να συνεχίζει να βλέπει με το «κιάλι» τις ανάγκες.

Μάλιστα η ΤτΕ, όπως άλλωστε και η κυβέρνηση με την επιστολή στην φον ντερ Λάιεν, παρουσιάζει το φαρμάκι ως φάρμακο λέγοντας πως δήθεν για την αντιμετώπιση της ακρίβειας μεσοπρόθεσμα «απαιτείται η άρση των πάσης φύσεως εμποδίων στον ανταγωνισμό στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, με κατάλληλες εθνικές και ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες», δείχνοντας δηλαδή την παραπέρα «απελευθέρωση» μιας σειράς αγορών που δρομολογείται στο πλαίσιο της «έκθεσης Ντράγκι» και με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε ακόμα πιο ακριβά εμπορεύματα.

Την ίδια στιγμή, και το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή στην τριμηνιαία έκθεσή του ξεκόβει κάθε κουβέντα για μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη που οι τιμές τους τσακίζουν το λαϊκό εισόδημα, αναμασώντας τα περί «ενίσχυσης του ανταγωνισμού με άρση γραφειοκρατικών και άλλων εμποδίων για είσοδο νέων επιχειρήσεων (...) την ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος των αγροτικών παραγωγών με ίδρυση υγιών συνεταιρισμών», δηλαδή τις ίδιες τις αιτίες του προβλήματος, που βρίσκονται στο DNA της αγοράς, και σε άλλες πλευρές, π.χ. την εφαρμογή της πολιτικής της ΚΑΠ. Αυτά την ώρα που «φόρα παρτίδα» η έκθεση σημειώνει πως όλο το προηγούμενο διάστημα «οι επιχειρήσεις (...) κατάφεραν να περάσουν τις αυξήσεις του εισαγόμενου κόστους στις τιμές και να ενισχύσουν σημαντικά τα κέρδη τους, κυρίως κατά την έντονη φάση των πληθωριστικών πιέσεων», «έσκασαν» στα κέρδη δηλαδή, την ώρα που ο μισθός του κόσμου δεν φτάνει ούτε μέχρι τις 20 του μήνα.

Τη συνέχιση αυτής της πολιτικής δείχνουν τα αστικά επιτελεία και μαζί τον νέο γύρο αντεργατικής επίθεσης με την «αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων στην αγορά εργασίας», λένε, θέτοντας ως στόχο την «ενσωμάτωση μεταναστών» με τις γνωστές δουλεμπορικές συμφωνίες που υπογράφει η κυβέρνηση, όπως και με «κίνητρα» (βλέπε εκβιασμούς κάθε είδους) «για την αύξηση (...) των ατόμων της τρίτης ηλικίας και των συνταξιούχων στο εργατικό δυναμικό».

Αλλωστε την ίδια ώρα η ΤτΕ ζητάει νέα «συστημένα πακέτα» στους επιχειρηματικούς ομίλους από τις αποταμιεύσεις των λαϊκών νοικοκυριών, αλλά και μέσα από το παραπέρα τζογάρισμα των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων, με «στοχευμένα φορολογικά κίνητρα έτσι ώστε να τονωθεί η αποταμίευση σε προϊόντα της κεφαλαιαγοράς», καθώς επίσης με ενίσχυση «του κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα του πρώτου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος (Κοινωνική Ασφάλιση)» και «του τρίτου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος (Ιδιωτική Ασφάλιση)».

Παράλληλα, με άξονα την «έγκαιρη απορρόφηση και εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης» προς τον ιδιωτικό τομέα - απειλώντας λίγο πολύ με «δημοσιονομικό εκτροχιασμό» - η ΤτΕ δείχνει προς την επιτάχυνση της εφαρμογής των εκατοντάδων αντιλαϊκών προαπαιτούμενων που συνοδεύουν τα δάνεια και τα υπόλοιπα πακέτα του Ταμείου, που πηγαίνουν στους επιχειρηματικούς ομίλους.

Ανάμεσα στα προαπαιτούμενα αυτά είναι και η «εφαρμογή κατά προτεραιότητα των μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στην εξάλειψη διαρθρωτικών αδυναμιών, όπως οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία στη δημόσια διοίκηση και το έλλειμμα ψηφιακών δεξιοτήτων». Πίσω βέβαια από τα περί «καθυστερήσεων» και «γραφειοκρατίας» βρίσκονται τα δρομολογημένα σχέδια για μια Δικαιοσύνη, συνολικά ένα αστικό κράτος ακόμα πιο ταξικό, εχθρικό και «θωρακισμένο» απέναντι στον λαό, στο εργατικό - λαϊκό κίνημα.

Η ΤτΕ δείχνει και προς την παραπέρα ένταση των πλειστηριασμών σπιτιών λαϊκών οικογενειών, αφού καλεί σε «περαιτέρω μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων εντός και εκτός του τραπεζικού συστήματος», προκειμένου να ενισχυθεί παραπέρα η «ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα». Κι αυτό την ώρα που επισημαίνεται ότι οι τραπεζικοί όμιλοι έχουν «σκάσει» από τα κέρδη τα τελευταία χρόνια, με βάση την εκτόξευση των επιτοκίων και βέβαια μια σειρά προνόμια, με πρώτο και καλύτερο τους περιβόητους «αναβαλλόμενους φόρους» των τραπεζών. Την ίδια στιγμή η Τράπεζα ζητάει «λήψη μέτρων για τη διευκόλυνση της απόκτησης κατοικίας», προαναγγέλλοντας νέα προγράμματα που αντί για φτηνή κατοικία στους εργαζόμενους διασφαλίζουν εγγυημένα κέρδη στους μεγαλοεργολάβους, πελατεία στις τράπεζες και νέα δάνεια και βάρη στον λαό.

Στην άλλη όψη του ίδιου νομίσματος ο λαός θα συνεχίσει να ματώνει με τη φοροληστεία και για να γεμίζει το πουγκί του αστικού κράτους με «πρωτογενή» πλεονάσματα - πάνω από 3,8 δισ. κάθε χρόνο και συνολικά πάνω από 50 δισ. φόρους - με τη «βούλα» του νέου Συμφώνου Σταθερότητας και της νέας γενιάς «μνημονίων διαρκείας», που ακούει στο όνομα «οροφή δαπανών».

Ετσι, η ΤτΕ υπογραμμίζει την «ανάγκη» για την «επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων μέσω μιας φιλικής προς την ανάπτυξη δημοσιονομικής πολιτικής», ενώ τονίζει πως για να πιάνονται οι στόχοι «βασική προϋπόθεση (...) είναι η αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών».

Οπου «αποτελεσματικότητα» το «τσεκούρι» που μπαίνει από του χρόνου, με «βούλα» ΕΕ, στις δαπάνες που πηγαίνουν για κοινωνικές ανάγκες: Σε αυτό το πλαίσιο, οι κυβερνητικοί κύκλοι έχουν ξεκινήσει να διαρρέουν ότι το όριο αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεσοπρόθεσμα για την Ελλάδα θα είναι στο 3%, δηλαδή περίπου 3,2 δισ. ευρώ περισσότερες δαπάνες από χρόνο σε χρόνο, με τα περίπου 900 εκατομμύρια μάλιστα να έχουν επί της ουσίας προϋπολογιστεί από τις μέχρι τώρα ανακοινώσεις - ψίχουλα της κυβέρνησης.

Οσο για το από πού θα καλυφθούν όλα αυτά, χαρακτηριστικά είναι όσα σημειώνονται στην έκθεση της ΤτΕ, ότι «θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής», δείχνοντας και προς ένα νέο «πογκρόμ» κατά των λαϊκών στρωμάτων, την ώρα που οι επιχειρηματικοί όμιλοι θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν εκατοντάδες «νόμιμες» φοροαπαλλαγές κάθε είδους.

Τα παραπάνω με φόντο μια νέα ύφεση που καραδοκεί στην Ευρωζώνη, όπως και την κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, με τα αστικά επιτελεία να παίρνουν τα μέτρα τους ώστε να φορτώσουν στον λαό και νέα βάρη σε κάθε ενδεχόμενο.

«Η σημασία της δημοσιονομικής υπευθυνότητας αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο μετά τις τελευταίες εξελίξεις στην αγορά κεφαλαίων και κρατικών ομολόγων της ζώνης του ευρώ, με τα περιθώρια (spreads) να αυξάνονται σημαντικά ακόμη και για κρατικά ομόλογα χωρών - μελών πολύ υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης, επειδή οι αγορές τιμολογούν υψηλότερα τον κίνδυνο παραβίασης του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου λήψης αποφάσεων», λέει η ΤτΕ, αναφερόμενη στις πρόσφατες εξελίξεις στη Γαλλία.

Ενώ περίπου ως ...νίκη περιγράφεται το γεγονός ότι το 2023 η παγκόσμια οικονομία απέφυγε την ύφεση, παρά τους «ισχυρούς τριγμούς» και την «ετερογένεια στην εξέλιξη του ΑΕΠ, με τις οικονομίες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας να επιταχύνονται και τις υπόλοιπες να σημειώνουν μεγάλη επιβράδυνση ή και στασιμότητα».

Στον ίδιο «ντορό» και για τη νέα χρονιά, στην ίδια έκθεση καταγράφεται η εκτίμηση του ΔΝΤ για το 2024 ότι ναι μεν το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 3,2%, με τον ρυθμό ανάπτυξης όμως να παραμένει χαμηλός συγκριτικά με τα προ πανδημίας επίπεδα.

Σύμφωνα πάντα με την έκθεση της ΤτΕ, οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης οφείλονται στη σταδιακή απόσυρση των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης, στο υψηλό κόστος δανεισμού, στον χαμηλό ρυθμό ανόδου της παραγωγικότητας, αλλά και στις συνέπειες στο διεθνές εμπόριο από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.

Οσον αφορά τον παγκόσμιο πληθωρισμό, παρότι η ΤτΕ εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξη, βασισμένη σε εκτιμήσεις του ΔΝΤ που κάνουν λόγο για μείωση περίπου στο 1% τον επόμενο χρόνο, ταυτόχρονα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις στις διεθνείς τιμές των βασικών εμπορευμάτων που απορρέουν από την κλιμάκωση και επέκταση των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων σε Ερυθρά Θάλασσα, Μέση Ανατολή και Ουκρανία, σε συνδυασμό με την ξηρασία στη Διώρυγα του Παναμά, καθώς ωθούν τις τιμές Ενέργειας και ναύλων σε ακόμα πιο υψηλά επίπεδα.

Ολα λοιπόν επιβεβαιώνουν ότι η πορεία που χαράζουν η ΕΕ, το κεφάλαιο και τα κόμματά τους είναι προδιαγεγραμμένη και «κατά μέτωπο» απέναντι στον λαό, για να θωρακίσουν τα κέρδη τους. Το πώς θα υπηρετηθεί αυτός ο σχεδιασμός, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα τη λαϊκή δυσαρέσκεια, βρίσκεται στο επίκεντρο και των διεργασιών στο αστικό πολιτικό σύστημα, ιδιαίτερα στη σοσιαλδημοκρατία.

Απάντηση στην επίθεση, συνολικά στα σημερινά αδιέξοδα, μπορεί να δώσει μόνο η κοινή πάλη εργαζομένων, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών ενάντια στον κοινό τους αντίπαλο, τα μονοπώλια, την ΕΕ, το κεφάλαιο και το κράτος του. Η συσπείρωση με το ΚΚΕ, για να ανοίξει ο δρόμος της ανατροπής του σάπιου συστήματος, η προοπτική της κοινωνίας όπου οι εργαζόμενοι θα έχουν την εξουσία και θα είναι ιδιοκτήτες του πλούτου που παράγουν.