Eurokinissi

Μεγάλες καταστροφές σαν αυτές της Θεσσαλίας, περνάνε πλέον από τον «κόφτη» της ΕΕ και των αστικών κυβερνήσεων

Πρόκειται για τις κατευθύνσεις της ΕΕ που είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει η κυβέρνηση, με δεδομένο ότι αυτό προβλέπει το καθεστώς των διαρκών μνημονίων, παρά τις κατά καιρούς βαρύγδουπες εκφράσεις της κυβέρνησης αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, ότι ...«βγήκαμε από τα μνημόνια».

Θυμίζουμε ότι στον πυρήνα του νέου Δημοσιονομικού Πλαισίου βρίσκονται:

-- Η κλιμάκωση των «ματωμένων» πρωτογενών πλεονασμάτων στο 2% του ΑΕΠ.

-- Η παραπέρα καθήλωση των μισθών.

-- Η ένταση της φοροαφαίμαξης των λαϊκών νοικοκυριών με «πράσινα» χαράτσια.

-- Η ένταση των πλειστηριασμών και των απειλών για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.

Τις τελευταίες μέρες, λοιπόν, εμφανίζονται σιγά σιγά οι συγκεκριμένοι «κόφτες» δαπανών και, όπως προκύπτει από πηγές του υπουργείου Οικονομικών, ένα πεδίο στο οποίο θα πέσει χοντρό «μαχαίρι» είναι οι αποζημιώσεις από τις φυσικές καταστροφές.

Συγκεκριμένα, αυτό που έχουν διαμηνύσει από την Κομισιόν είναι ότι εάν υπάρξει καταστροφή, για παράδειγμα ανάλογη με αυτή της Θεσσαλίας, πολύ απλά δεν μπορούν να υπάρξουν κρατικές αποζημιώσεις. Αυτός άλλωστε είναι ένας ακόμα λόγος που η κυβέρνηση ψήφισε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την ιδιωτική ασφάλιση από φυσικές καταστροφές, ώστε να μην υπάρξει κρατική αποζημίωση για σπίτια ή αγροτική γη που θα καταστραφεί.

Εκτός από αυτό, ετοιμάζουν κι άλλη εναλλακτική. Να φτιάξουν δηλαδή ένα νέο αποθεματικό Ταμείο είτε από πρόσθετα χαράτσια είτε από νέες εισφορές, ώστε με λεφτά του λαού να δίνονται μεν κάποιες αλλά πενιχρές αποζημιώσεις... Οπως ανέφερε μάλιστα πρόσφατα σε έκθεσή της η Τράπεζα της Ελλάδας, «ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός της δημοσιονομικής πολιτικής θα πρέπει να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην αξιολόγηση των κινδύνων και στη δημιουργία ικανών αποθεμάτων διαχρονικά, ώστε να υπάρχει δυνατότητα στήριξης της οικονομίας σε περιόδους κρίσης». Επιπλέον, να μην ξεχνάμε ότι το λεγόμενο Αποθεματικό για Φυσικές Καταστροφές διπλασιάστηκε πέρσι στα 600 εκατ. ευρώ μέσω της αύξησης του φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία...

Σύμφωνα με τα κείμενα της Κομισιόν για το νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο, «η ανάδειξη του κανόνα δαπανών σε λειτουργικό κανόνα παρακολούθησης και συμμόρφωσης συνεπάγεται ότι τυχόν δημοσιονομικός χώρος θα αξιοποιείται είτε για τη δημιουργία αποθεματικού είτε για τη μείωση του δημόσιου χρέους, ενώ οποιοδήποτε έκτακτο δημοσιονομικό μέτρο στην πλευρά των δαπανών θα πρέπει να χρηματοδοτείται από μέτρο ισόποσης αύξησης των εσόδων».

Πώς μεταφράζεται πρακτικά αυτό;

Οτι οποιαδήποτε νέα κρατική δαπάνη, πάνω από το σημερινό όριο της εξαθλίωσης για τα λαϊκά νοικοκυριά, απαιτεί μόνιμα έσοδα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτό σημαίνει είτε «πάγωμα» - μείωση των κρατικών δαπανών, ακόμα και για στοιχειώδεις ανάγκες, είτε έκτακτη φορολογία στον λαό για παροχές - ψίχουλα και ξαναμοίρασμα της φτώχειας. Δηλαδή θα δίνουν - αν δίνουν... - ένα από τη μία τσέπη και θα παίρνουν δύο από την άλλη!

Από το 2025, με την εφαρμογή και των νέων κανόνων, το πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα θεωρείται ότι δημιουργεί - αυτό που λένε - δημοσιονομικό χώρο για πρόσθετες δαπάνες. Και έτσι μόνο η επιβολή ενός νέου φόρου μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για τα ψίχουλα που μοιράζει κατά καιρούς η κυβέρνηση.

Είναι γνωστό ότι στον στόχο της «δημοσιονομικής σταθερότητας» συναντιούνται όλα τα κόμματα της ΕΕ! Γι' αυτό θεωρούν δεδομένο ότι οι κρατικές δαπάνες για στοιχειώδεις λαϊκές ανάγκες θα ξύνουν τον πάτο του τσουκαλιού και τσακώνονται για το ποιος έχει το πιο κοστολογημένο πρόγραμμα, που δεν βάζει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική πειθαρχία που έχει ανάγκη το κεφάλαιο.

Η Κομισιόν εδώ και περίπου δέκα μέρες έχει στείλει τη σχετική απόφασή της για τους κόφτες δαπανών στην ελληνική κυβέρνηση, που θα ισχύσει στην Ελλάδα για την 4ετία 2025 - 2028, με τον πήχη να τίθεται κατά μέσο όρο στο 3%.

Ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ανέφερε στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ότι «οι στόχοι καθαρών πρωτογενών δαπανών που εστάλησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με βάση το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο περιλαμβάνουν μέγιστη επιτρεπόμενη ετήσια αύξηση καθαρών πρωτογενών δαπανών ύψους κατά μέσο όρο 3% ετησίως για την περίοδο 2025 - 2028», υπενθυμίζοντας ότι «ο αντίστοιχος στόχος για το 2024 ήταν 2,6%».

Τις επόμενες βδομάδες θα ακολουθήσει μια κάποια διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο πλευρών σε σχέση με το ύψος του κόφτη, που θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβρη, προκειμένου το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να καταθέσει το φθινόπωρο το 4ετές πλάνο. Με βάση αυτούς τους στόχους θα καθοριστούν τα περιθώρια εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Επί της ουσίας, οι επόμενοι 4 προϋπολογισμοί θα συνταχθούν με βάση τα προαναφερθέντα όρια δαπανών.

Αντίστοιχοι «κόφτες» προβλέπονται και σε άλλους τομείς και οι περισσότεροι συνδέονται με δαπάνες που αφορούν κάλυψη λαϊκών αναγκών. Ετσι κι αλλιώς, στον πυρήνα της αντιλαϊκής ατζέντας, που κλιμακώνεται στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη, βρίσκεται η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας, με τη γεφύρωση του «κενού παραγωγικότητας» που τη χωρίζει από τους βασικούς ανταγωνιστές της. Και, βέβαια, η πολεμική προπαρασκευή, που απαιτεί επανασχεδιασμό βασικών κατευθύνσεων της οικονομίας και νέα θηριώδη κονδύλια για εξοπλισμούς.

Πάντως, έχει ήδη αρχίσει να ξεδιπλώνεται ένας ατέλειωτος μνημονιακός οδικός χάρτης από Ευρωπαϊκή Ενωση και κυβέρνηση, μέσω του οποίου τα λαϊκά νοικοκυριά θα οδηγηθούν σε νέα αδιέξοδα. Εκτός από το νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο, υπάρχουν έτσι κι αλλιώς το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας, το Ταμείο Ανάκαμψης και τα αντιλαϊκά προαπαιτούμενα που θα συνεχιστούν αμείωτα, και βέβαια όσα πρόκειται να προστεθούν με τα προαπαιτούμενα της νέας ΚΑΠ και του Ταμείου Συνοχής, θα έρθουν να φορτώσουν νέα δυσβάσταχτα αντιλαϊκά μέτρα στον λαό.

Θυμίζουμε ότι πριν από μερικές βδομάδες, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξή της είχε αναφέρει πως η εκταμίευση των κοινοτικών πόρων θα συνδεθεί με την υποχρέωση των χωρών - μελών της ΕΕ να υλοποιούν συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που θα υπαγορεύονται από τις Βρυξέλλες. Κάτι που και σήμερα γίνεται, όμως απ' ό,τι φαίνεται αυτοί οι όροι θα έρθουν να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τις ανάγκες των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Στην ουσία, η πρόεδρος της Κομισιόν έθεσε ζήτημα μιας πιθανής παράτασης του Ταμείου Ανάκαμψης πέραν του 2026 που ζητούν αρκετές χώρες, σε συνάρτηση με την αλλαγή των όρων στο ΕΣΠΑ και στην ΚΑΠ, καθώς και τη μείωση των προϋπολογισμών τους και τη μεταφορά των κονδυλίων σε άλλες «προτεραιότητες», όπως, για παράδειγμα, η αμυντική βιομηχανία.

Ομως, εκτός από αυτό, έχει ιδιαίτερη σημασία να δούμε τι «τρέχει» ήδη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης και τι ετοιμάζουν να φορτώσουν στις πλάτες του λαού.

Το ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας 2023 - 2026 έχει ήδη κατατεθεί και εγκριθεί από την ΕΕ. Σύμφωνα με αυτό, το πρωτογενές πλεόνασμα από τη φοροληστεία και τις περικοπές στον λαό προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 2,1% το 2024, 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026. Την ίδια στιγμή, το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι η ενίσχυση των επενδύσεων - στο γόνιμο έδαφος των αντεργατικών ανατροπών, των φοροαπαλλαγών και προνομίων του κεφαλαίου - αναμένεται ιδιαίτερα σημαντική, με ετήσια αύξηση ύψους 13,2% το 2023, 9,7% το 2024, 10,7% το 2025 και 7,2% το 2026.

Απόδειξη των παραπάνω είναι το για ποιον δουλεύουν οι κυβερνήσεις και τι πολιτική θα εφαρμόσουν από την επομένη των εκλογών. Είναι προφανές ότι αυτό σημαίνει, πέρα από τη συνέχιση της υλοποίησης μιας σειράς αντιλαϊκών μέτρων, νέες περικοπές κοινωνικών δαπανών, αντεργατικές ρυθμίσεις κ.ά., αφού τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση των «πακέτων» του Ταμείου Ανάκαμψης είναι στη λίστα αναμονής.

Το Πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει εξάλλου όλες τις βασικές αντιλαϊκές δεσμεύσεις, με μπούσουλα και την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, τα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ για τα επόμενα πολλά χρόνια, που, όπως ανέφερε και η πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, θα περιλαμβάνει την «εφαρμογή ενός αξιόπιστου μηχανισμού κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, ο οποίος θα είναι αρκετά αυτοματοποιημένος, αφήνοντας λίγα περιθώρια πολιτικών παρεμβάσεων».

Ο χαρακτηρισμός «υπερμνημόνιο» ανταποκρίνεται απόλυτα σε αυτό που είναι το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα περιβόητα πακέτα του Ταμείου εκταμιεύονται αφού προηγουμένως έχουν ψηφιστεί στη Βουλή τα αντιλαϊκά προαπαιτούμενα, πολλά από αυτά και με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ.

Η συντριπτική πλειοψηφία των προαπαιτούμενων περιλαμβάνει διευκολύνσεις για το κεφάλαιο τις οποίες πληρώνει ο λαός, ενώ ένα μεγάλο μέρος αφορά αντεργατικά μέτρα και νέα χαράτσια, στο όνομα του μετασχηματισμού της οικονομίας και της επιτάχυνσης των στόχων της «πράσινης ανάπτυξης».

Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς τι περιμένει τον λαό από την επόμενη μέρα των ευρωεκλογών, στο όνομα του να συνεχιστεί απρόσκοπτα η χρηματοδότηση και στήριξη του κεφαλαίου από το Ταμείο Ανάκαμψης. Με βάση το σχέδιο κυβέρνησης - Κομισιόν, το Ταμείο Ανάκαμψης για την Ελλάδα περιλαμβάνει συνολικά 567 ορόσημα μέχρι το 2026, τα περισσότερα από τα οποία προβλέπεται να ολοκληρωθούν το 2025 (περίπου 210).

Εκτός από τα προαπαιτούμενα, στο Ταμείο Ανάκαμψης ενσωματώθηκαν και τα αντιλαϊκά «υπόλοιπα» της λεγόμενης «μεταμνημονιακής εποπτείας», όπως η παραπέρα μείωση των «κόκκινων» δανείων με ένταση των πλειστηριασμών, ενώ συνδέεται άμεσα με τα «ευρωπαϊκά εξάμηνα», δηλαδή με τα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ, που «παρακολουθούν» την πορεία στρατηγικών αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ.