Κινηματογραφική βδομάδα με πολλές νέες ταινίες αλλά άλλες τόσες εξαιρετικές επανεκδόσεις που δυστυχώς δεν αφήνουν περιθώριο για την τρέχουσα διανομή... Αφήνουμε δυο λόγια για κάθε ταινία και μια μικρή παρουσίαση για τις επανεκδόσεις που, όπως επισημαίνουμε συνεχώς, έχουν ήδη κριθεί στο πέρασμα του χρόνου. Ας μην αμελούμε να κοιτάζουμε το πρόγραμμα στις κινηματογραφικές λέσχες, στους κινητούς κινηματογράφους, τις προβολές στις πλατείες και στα τοπικά φεστιβάλ που προσφέρουν πολιτισμό, με ελεύθερη είσοδο, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.

«Δύο Προς Ενα» / Zweizu Eins / Νάτια Μπρούνκχορστ / 2023 / 116 λεπτά

Καλοκαίρι 1990, Ανατολική Γερμανία. Η πτώση του τείχους έφερε το τέλος και της ΓΛΔ, καθιστώντας ταυτόχρονα τα χαρτονομίσματά της χωρίς αντίκρισμα. Τρεις φίλοι ανακαλύπτουν τυχαία ότι τεράστιοι σωροί χαρτονομισμάτων έχουν καταχωνιαστεί σε μια παλιά σήραγγα ορυχείου για να σαπίσουν. Οι τρεις τους θα πάρουν την πρωτοβουλία να ...απελευθερώσουν μερικά εκατομμύρια από την κρυψώνα τους...

Καιρό είχαμε να δούμε αντικομμουνισμό με δήθεν προοδευτικό περίβλημα γι' αυτήν τη χρονιά και είχαμε ανησυχήσει. Με αφορμή μια φράση σε ένα βιβλίο η σκηνοθέτιδα έπλασε μια ολόκληρη ιστορία. Δεν μπορούμε βέβαια να κακολογήσουμε την δημιουργό επειδή εμπνεύστηκε από μια φράση. Ιδεολογικά όμως τα έχει λίγο μπερδέψει μέσα στη χαρά της που «έπεσε το τείχος» και προσπαθεί να πατήσει σε δυο βάρκες. Από τη μια κατηγορώντας ανελέητα τη ΓΛΔ σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, αφού κι εκεί υπήρχαν «εξαπάτηση» και «εκμετάλλευση», από την άλλη δείχνοντας ότι οι άνθρωποι μεριμνούσαν «για το κοινό καλό», γι' αυτό και θέλουν να «δώσουν ένα μάθημα» στον καπιταλισμό... Τρικυμία εν κρανίω. Πράγματι, όπως μας αφηγείται, τα χρήματα της ΓΛΔ βρίσκονταν εκεί και υπάρχουν μαρτυρίες ότι έγινε κάποια ληστεία στη σήραγγα... Κανείς δεν γνωρίζει περισσότερα. Αλλά όλη αυτή η μυθοπλασία να περνιέται και σαν αλήθεια, είναι τουλάχιστον εξοργιστικό. Είναι κοινό μυστικό ότι στις γερμανικές ταινίες των τελευταίων ετών επιχειρούνται η αναθεώρηση της Ιστορίας και η συκοφάντηση της ΓΛΔ, μόνο που εδώ φαίνονται όλοι οι ήρωές της κίβδηλοι. Προφανώς έτσι θα αντιδρούσαν τίποτα μικροαπατεώνες στη σαπίλα που ζούμε...

«Η Μούσα του Μπονάρ» / Bonnard: Pierre & Marthe / Μαρτέν Προβόστ / 2023 / 122 λεπτά

Μια σχέση που σήκωσε πάνω της μια ολόκληρη καλλιτεχνική δημιουργία, του τολμηρού ζωγράφου Πιερ Μπονάρ με την Μαρτ ντε Μελινί, που έγινε μοντέλο για πολλούς από τους πίνακές του. Μαζί έφτασαν στην καλλιτεχνική τους ολοκλήρωση χάρη σε μια πολύχρωμη αγάπη, διαφορετική από τα πρότυπα της εποχής τους, τρέφοντας το μεγάλο μυστήριο γύρω από τη σχέση τους.

Συμπαθέστατη και «νωχελική», σαν τον διάσημο πίνακα του ζωγράφου... Η πιο ολοκληρωμένη ταινία της βδομάδας είναι ουσιαστικά μια διαφορετική βιογραφία για την Μαρτ ντε Μελινί, η οποία ήταν πολλά παραπάνω από την έμπνευση του Μπονάρ, ήταν η σύντροφός του. Εδώ ουσιαστικά επιχειρείται η αποκατάσταση της Μαρτ, μέσα από το πρίσμα ενός μεγάλου έρωτα που έδωσε στον Μπονάρ τα φτερά να δημιουργήσει. Η λέξη μούσα «αφαιρούσε» ουσιαστικά πολλά στοιχεία της προσωπικότητας μιας γυναίκας. Ηταν η γυναίκα πίσω από τον άντρα. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο περιγράφονται οι ζωές αυτών των γυναικών... Αλλες φορές με μια «φεμινιστική» ματιά ώστε να συνειδητοποιήσουμε τον ρόλο της, όπως εδώ, κι άλλες φορές εξυπηρετώντας την ανάγκη να ειπωθεί η ιστορία γυναικών που ήταν και οι ίδιες σπουδαίες καλλιτέχνιδες, όμως έμειναν στην αφάνεια. Να σημειωθεί ότι και στις δύο γαλλικές ταινίες της βδομάδας πρωταγωνιστεί η Σεσίλ ντε Φρανς.

«Μόνοι στη Νέα Υόρκη» /Daddio / Κρίστι Χολ / 2023 / 100 λεπτά

Νέα Υόρκη. Αεροδρόμιο JFK. Μια νεαρή γυναίκα μπαίνει στο πίσω κάθισμα ενός ταξί, ο ταξιτζής ξεκινάει την κούρσα, και καθώς οι δυο τους κατευθύνονται τη νύχτα προς το Μανχάταν... ξεκινούν την πιο απροσδόκητη συζήτηση.

Ενας διάλογος από «καρδιάς», που όμως δεν προσφέρει τίποτα περισσότερο από κλισέ ατάκες και δήθεν ψυχανάλυση ενός ταξιτζή προς την επιβάτιδά του. Πραγματικά μοιάζει με τα ανέκδοτα για τους συμπαθέστατους οδηγούς που όλα τα γνωρίζουν...

«Δεύτερος Γύρος» / Second Tour / Αλμπέρ Ντιποντέλ / 2023 / 95 λεπτά

Μια πολιτική συντάκτρια, που έχει υποβαθμιστεί σε αθλητικογράφο, αναλαμβάνει να καλύψει την προεκλογική καμπάνια του επικρατέστερου υποψηφίου για τις προεδρικές εκλογές. Αυτός είναι ένας γοητευτικός πενηντάρης, γόνος μιας από τις μεγαλύτερες οικογένειες του τόπου. Ολα πάνε καλά, μέχρι που η έρευνα της δημοσιογράφου για το παρελθόν του υποψήφιου Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας φέρνει στο φως τελείως αναπάντεχα γεγονότα.

Ειλικρινά μπερδεύεται κανείς με τι θέλει να πει η ταινία. Θέλει να πει ότι όλοι είναι σάπιοι και ότι μόνο από τα πάνω μπορεί να γίνει μια μικρή αλλαγή; Θέλει να πει ότι ο λαός είναι ανίσχυρος και τρώει ό,τι του σερβίρουν; Ο σκηνοθέτης φτιάχνει μια σάτιρα για τα κακώς κείμενα αλλά πραγματικά μπερδεύει τόσο πολλά (στοιχεία κωμωδίας, μυστηρίου, κ.λπ.) που χάνει τον υποτιθέμενο στόχο του. Μέχρι και το «κακό» πρώην ανατολικό μπλοκ μπερδεύεται στην ιστορία. Αρχικά νομίζει κανείς ότι βλέπει κάτι σχετικά καλό για την τωρινή γαλλική πραγματικότητα, όμως λίγο αργότερα καταλαβαίνει ότι έπαιξε κι έχασε...

«Υψηλή Κοινωνία» / High Society / Τσαρλς Γουόλτερς / 1956 / 111 λεπτά

Κυρία της υψηλής κοινωνίας που ετοιμάζεται να νυμφευθεί, δέχεται την ξαφνική επίσκεψη του πρώην συζύγου της και δύο δημοσιογράφων κουτσομπολίστικου περιοδικού, οι οποίοι ίσως της ανατρέψουν τα σχέδια στο διάστημα 48 ωρών, βοηθώντας την να συνειδητοποιήσει ποια είναι και ποιον αγαπά πραγματικά.

Αν και δεν το συνηθίζουμε να μιλάμε για τους διανομείς, εδώ θέλουμε να καλωσορίσουμε τη «Repertory», μια νέα ματιά στις επανεκδόσεις, που αναλαμβάνει να φέρει το κλασικό Χόλιγουντ στις καλοκαιρινές οθόνες μας... Κόουλ Πόρτερ σε υπέροχη μουσική, λαμπερό ριμέικ της ταινίας «The Philadelphia Story» του Τζορτζ Κιούκορ με Γκρέις Κέλι, Φρανκ Σινάτρα και Μπινγκ Κρόσμπι στα καλύτερά τους, έξυπνοι διάλογοι και μια τρελή τρελή ρομαντική ιστορία, με σαφή κοινωνική κριτική, είναι γεγονός. Για τους λάτρεις του είδους είναι ένα κι ένα.

«Τελευταία Εξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ» / The Shawshank Redemption / Φρανκ Ντάραμποντ / 1994 / 142 λεπτά

Ο πρώην τραπεζίτης Αντι καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία της γυναίκας του και του εραστή της, ένα έγκλημα που αρνείται ότι διέπραξε. Μέσα στις βίαιες συνθήκες της φυλακής γίνεται φίλος με έναν συγκρατούμενό του, τον Ρεντ, ξεκινώντας ένα ταξίδι επιβίωσης, φιλίας, ελπίδας και αναζήτησης της ελευθερίας. Με την πάροδο των χρόνων, το αδάμαστο πνεύμα και η εφευρετικότητα του Αντι οδηγούν σε μια απροσδόκητη δικαίωση...

Τούτη εδώ η ταινία δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι μια από τις ωραιότερες στιγμές της αμερικανικής κινηματογραφίας γιατί απλά έχει όλο το πακέτο. Σενάριο, σκηνοθεσία, ερμηνείες. Αλλά το κυριότερο όλων είναι η κάθαρση που προσφέρει στον θεατή, κάθαρση με Κ κεφαλαίο. Μοναδική!

«The Killing: Το Χρήμα της Οργής» / The Killing / Στάνλεϊ Κιούμπρικ / 1956 / 84 λεπτά

Ο πρώην κατάδικος Τζόνι Κλέι οργανώνει μια παράτολμη ληστεία στον ιππόδρομο, που θα εξασφαλίσει σ' αυτόν και τους συνεργούς του μια πλούσια ζωή. Τα πάντα είναι σχεδιασμένα με ακρίβεια ρολογιού, όμως το φαινομενικά τέλειο σχέδιο θα κινδυνεύσει από τυχαία περιστατικά.

Η νουάρ πλευρά του σκηνοθέτη, χαμηλού προϋπολογισμού, που πλέον θεωρείται καλτ, με άγνωστους ηθοποιούς, αλλά με εξαιρετική σεναριακή δομή και υπόθεση, η οποία του άνοιξε τις πόρτες της MGM, για τους «Σταυρούς στο Μέτωπο» την επόμενη χρονιά. Ο Κιούμπρικ δείχνει τις δυνατότητές του, γεγονός αδιαμφισβήτητο, σε αυτήν τη σπάνια επανέκδοση για τα ελληνικά δεδομένα. Να υπενθυμίσουμε ότι συνεχίζεται και η προβολή για το «Κουρδιστό Πορτοκάλι», μια από τις καλύτερες ταινίες του σκηνοθέτη, για 2η βδομάδα.

«Η Θυσία» / Offret / Αντρέι Ταρκόφσκι / 1986 / 142 λεπτά

Τα γενέθλια του Αλεξάντερ διακόπτονται από την είδηση πως ο Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος έχει μόλις ξεκινήσει και η ανθρωπότητα βρίσκεται λίγο πριν από τον ολοκληρωτικό αφανισμό της. Αν και άθεος, ο Αλεξάντερ θα προσφέρει στον Θεό την οικογένειά του, το σπίτι του, ακόμη και τον μικρό του γιο προκειμένου να σωθεί ο κόσμος.

Η «Θυσία» είναι η πνευματική παρακαταθήκη και το κύκνειο άσμα του Αντρέι Ταρκόφσκι. Γυρίστηκε ενώ ο σπουδαίος σκηνοθέτης έδινε τη μάχη με τον θάνατο. Ολες του οι ιδεολογικές ανησυχίες, μεταφυσικές και θρησκευτικές, είναι συμπυκνωμένες εδώ, μετουσιωμένες σε κάδρα απίστευτης ομορφιάς και υπαρξιακούς διάλογους. Είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς ιδεολογικά μαζί του, στις απόψεις του για τη ζωή και τον θάνατο, δεν μπορεί να μην υποκλιθεί στην ποιητικά συμβολική τέχνη του. Η ιδέα της θυσίας απασχόλησε πολύ τον Ταρκόφσκι πριν ακόμα εγκαταλείψει την ΕΣΣΔ. Οπως ο ίδιος υποστηρίζει, «ως θρησκευόμενο άνθρωπο μ' ενδιαφέρει προπαντός εκείνος που είναι ικανός να προσφέρει τον εαυτό του σα θυσία, είτε για χάρη κάποιου ανώτερου ιδανικού είτε για να εξασφαλίσει την προσωπική του σωτηρία είτε και για τους δύο λόγους ταυτοχρόνως».