ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 10 Αυγούστου 2024 - Κυριακή 11 Αυγούστου 2024
Σελ. /32
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΣΤΟΛΟΥΣ
Πολεμική Οικονομία: Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν

https://youtube.com/watch?v=AuuALF8Kckw" aria-label="Εμφάνιση σε μεγάλο μέγεθος" rel="overlay">«Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος», Μάνος Λοΐζος – Γιάννης Νεγρεπόντης, δείτε εδώ: <A style=https://youtube.com/watch?v=AuuALF8Kckw" class="img-responsive" style="width:100%; height:auto; display:block; max-width:100%; cursor:zoom-in" border="0"/>
«Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος», Μάνος Λοΐζος – Γιάννης Νεγρεπόντης, δείτε εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=AuuALF8Kckw
Στη διεθνή οικονομία γίνονται όλο και περισσότερο ορατά φαινόμενα, όπως η επιβράδυνση των μεγάλων οικονομιών, με κίνδυνο την εμφάνιση μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης, κάτι που ήδη διαφαίνεται στις οικονομίες χωρών όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία κ.ά., με τη μεγάλη διόγκωση του κρατικού και ιδιωτικού χρέους. Γενικότερα, εμφανίζεται μια μεγάλης κλίμακας υπερσυσσώρευση κεφαλαίων, που τελικά παράγει όλα αυτά τα φαινόμενα, τα οποία αποτελούν τη βασική αιτία της υφέρπουσας οικονομικής κρίσης. Η πράσινη μετάβαση, ως κεντρικός μοχλός εκτόνωσης αυτής της υπερσυσσώρευσης, δείχνει στοιχεία ανεπάρκειας αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων.

Διεθνώς ο τομέας της πολεμικής βιομηχανίας τροφοδοτείται από την κατάσταση αυτή και μάλιστα τροφοδοτείται διπλά. Τροφοδοτείται άμεσα, αφού η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης οδηγεί σε αύξηση των πολεμικών εξοπλισμών, με εμφανή επίκαιρο στόχο την ενίσχυση του πολεμικού μετώπου της Ουκρανίας, αλλά κυρίως με την ευρισκόμενη σε εξέλιξη διαπάλη μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Κίνας στη Νοτιοανατολική Ασία.

Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες για ένατη συνεχή χρονιά έφθασαν σε νέο ιστορικό υψηλό το 2023. Σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνας για την Ειρήνη, με έδρα τη Στοκχόλμη (SIPRI), οι στρατιωτικές δαπάνες σε πραγματικές τιμές, αφαιρουμένου του πληθωρισμού, αυξήθηκαν κατά 6,8% το 2023, φθάνοντας τα 2,44 τρισεκατομμύρια δολάρια, έναντι 2,24 τρισεκατομμυρίων το 2022. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση σε ετήσια βάση από το 2009. Ως αφορμή και όχι ως αιτία αυτού του «ράλι» επενδύσεων στους εξοπλισμούς, προβάλλεται κυρίως ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Παράλληλα, ο τομέας της πολεμικής βιομηχανίας αποτέλεσε ιστορικά και αποτελεί και σήμερα σημαντικό πυλώνα εκτόνωσης της κρίσης υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως η εκτόνωση της υπερσυσσώρευσης μέσα από κρατικές δαπάνες σε όπλα αυξάνει την ανάγκη χρησιμοποίησης των παραγόμενων όπλων, γιατί αλλιώς δεν υπάρχει «καταστροφή κεφαλαίου». Με άλλα λόγια, το επενδυμένο κεφάλαιο σε όπλα, οπλικά συστήματα και πυρομαχικά τελικά πρέπει να χρησιμοποιηθεί, ώστε να υπάρξει συγκεκριμένο οικονομικό αποτέλεσμα για την καπιταλιστική οικονομία. Η συσσώρευση όπλων αυξάνει και την οικονομική πίεση να γίνει πόλεμος, ώστε να υπάρχει ένα θετικό οικονομικό αποτέλεσμα.

Η στροφή σε φάση πολεμικής οικονομίας είναι πλέον δηλωμένη στα όργανα της ΕΕ και αποτελεί θέμα που κυριάρχησε στις συζητήσεις της τελευταίας Συνόδου Κορυφής της λυκοσυμμαχίας στις Βρυξέλλες στις 27-28 Ιούνη.

Οι ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο, έβαλαν στο τραπέζι τον τρόπο ενίσχυσης της «συνολικής αμυντικής ετοιμότητας και ικανότητας της ΕΕ», αγνοώντας προκλητικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, εξέτασαν «επιλογές» για την κινητοποίηση περαιτέρω χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία. Η ΕΕ ήδη έχει στα σκαριά νέα δάνεια και επιδοτήσεις της τάξης των 100 δισ. ευρώ προς τις πολεμικές βιομηχανίες και τους υπόλοιπους επιχειρηματικούς ομίλους, τα οποία θα τροφοδοτήσουν το νέο «αμυντικό ταμείο για τα ευρωπαϊκά έργα». Σε αυτό το φόντο καλεί τα κράτη - μέλη της σε «σημαντική αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών και των επενδύσεων», όπως και «αναβάθμιση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και βελτίωση της πρόσβασης στη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση, μέσω και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων».

Η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ήδη διαθέτει πάνω από 4 δισ. ευρώ κάθε χρόνο για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ, όχι απλά στηρίζει, αλλά και πρωτοστατεί σε αυτές τις επιλογές. Ο Κυρ. Μητσοτάκης στη διάρκεια αυτών των συζητήσεων είχε δηλώσει απερίφραστα ότι πρόκειται για «σημαντικά ζητήματα πολιτικής, τα οποία θα πρέπει να απασχολήσουν την ΕΕ», επιμένοντας στην «ανάγκη για περισσότερη αμυντική συνεργασία, με εξεύρεση ενδεχομένως και δυνατοτήτων χρηματοδότησης από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό».

Η «πλατφόρμα» της διαδικασίας αυτών των χρηματοδοτήσεων ήδη δημιουργήθηκε πρόσφατα από την κυβέρνηση, με την ίδρυση εκ της κρατικής ανώνυμης εταιρείας «Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας » (ΕΛΚΑΚ ΑΕ), αποτελώντας τον μοχλό των ιδιωτικοποιήσεων τόσο των κρατικών βιομηχανιών παραγωγής πολεμικού υλικού όσο και στην άμεση ή έμμεση χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα της πολεμικής βιομηχανίας.

Στην Ελλάδα, οι σημαντικότερες κρατικές εταιρείες παραγωγής πολεμικού υλικού που πληρούν τις προϋποθέσεις επενδύσεων, μέσω ολικής ή μερικής ιδιωτικοποίησης, είναι οι ακόλουθες:

Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) - πρώην ΠΥΡΚΑΛ. Αποτελεί την πλέον εξειδικευμένη πολεμική βιομηχανία στην Ελλάδα. Μετά από μια μακρόχρονη πορεία μεθοδευμένης απαξίωσης των υποδομών και των παραγόμενων προϊόντων της, βρίσκονται στο στάδιο χρηματοδότησης δύο προτάσεις των ΕΑΣ ύψους 33 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο του προγράμματος ASAP (Act in Support Ammunition Production) της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η συνολική αξία του προγράμματος είναι 500 εκατ. ευρώ, αποσκοπώντας στην ενίσχυση του μετώπου της Ουκρανίας. Κατά δημοσιογραφικές πληροφορίες, έχει δημιουργηθεί ένα joint venture με την τσεχική εταιρεία Czechoslovak Group (CSG), ενώ το Ελληνικό Δημόσιο θα διατηρήσει το 51%.

Ακολουθούν οι αλλαγές στην Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ). Μετά την προηγούμενη τοποθέτηση κεφαλαίων από το Ισραήλ, φαίνεται να υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον νέων επενδύσεων στην εταιρεία μέσω νέας εξαγοράς της. Οι εξελίξεις αυτές συνδέονται και με την υποστήριξη της πολεμικής εμπλοκής του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία στην Ουκρανία.

Κομβική συμμετοχή στις εταιρείες νέων τεχνολογιών στον κλάδο της πολεμικής βιομηχανίας έχει η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), θεωρούμενη ως μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες της πολεμικής βιομηχανίας. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι ανάλογα με την περίοδο και τις ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας, το «εύρος» του πόσο κρατική είναι η ΕΑΒ αλλάζει. Αυτό που δεν αλλάζει είναι ο ρόλος και η αποστολή της, αφού και η 100% κρατική ΕΑΒ υπηρετούσε τους ίδιους αντιλαϊκούς στόχους της αστικής τάξης, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Σήμερα οι ανάγκες του κεφαλαίου για νέα πεδία κερδοφορίας οδηγούν στην ανάγκη και στη δυνατότητα ιδιωτικοποίησής της.

Φυσικά, έξω απ' τη συζήτηση των τεράστιων επενδύσεων που υλοποιούνται σήμερα με κατεύθυνση την πολεμική βιομηχανία, δεν μπορεί να μείνουν και οι μεγάλες εξελίξεις στον ναυπηγικό τομέα. Η σημαντικότερη σχετική εξέλιξη προέρχεται από τη μεγάλη συνδυασμένη επένδυση στα ναυπηγεία Ελευσίνας - Νεωρίου της εταιρείας ΟΝΕΧ, έναν αμερικανικό όμιλο με επενδύσεις πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και από το αμερικανικό κράτος, με κεντρικό στόχο τη θωράκιση της παρουσίας του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή. Για την ιστορία, επισημαίνεται ότι τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν μαζί στη Βουλή τη μετατροπή των Ναυπηγείων Ελευσίνας σε «ειδική οικονομική ζώνη», ώστε ο εργοδότης να απολαμβάνει πλήρη «ασυλία» για να τσακίζει τους εργαζόμενους.

Η τοποθέτηση των Αμερικανών, μέσω του ομίλου ΟΝΕΧ, στο δεύτερο μεγαλύτερο ναυπηγείο της χώρας και στο στρατηγικά τοποθετημένο ναυπηγείο της Σύρου έχει διπλό στόχο. Αφενός «αποκρούει» αντίστοιχη κίνηση ρωσικών και κινεζικών κεφαλαίων, που διαφαινόταν να επιδιώκουν να τοποθετηθούν στα Ναυπηγεία, κυρίως όμως αναδεικνύουν τον κρίσιμο ρόλο τους σε περίπτωση πολεμικής αναμέτρησης στην ευρύτερη περιοχή, για την υποστήριξη των ναυτικών δυνάμεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, με επενδύσεις του εφοπλιστικού κεφαλαίου αποβλέποντας και στις εξοπλιστικές δαπάνες.

Γίνεται αντιληπτό ότι η πολεμική οικονομία αποτελεί πλέον την πρώτη προτεραιότητα των επιτελείων των Βρυξελλών για τη διασφάλιση της περιβόητης «στρατηγικής αυτονομίας» της ΕΕ. Ολα λοιπόν επιβεβαιώνουν ότι η πορεία που χαράζουν η ΕΕ, το κεφάλαιο και τα κόμματά τους, είναι προδιαγεγραμμένη και «κατά μέτωπο» απέναντι στον λαό, για να θωρακίσουν τα κέρδη τους. Το πώς θα υπηρετηθεί αυτός ο σχεδιασμός, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα τη λαϊκή δυσαρέσκεια και τα συσσωρευμένα προβλήματα των εργαζομένων και των λαϊκών νοικοκυριών, είναι κάτι που βρίσκεται στο επίκεντρο και των διεργασιών στο αστικό πολιτικό σύστημα, ιδιαίτερα στη σοσιαλδημοκρατία.

Απάντηση στην επίθεση, συνολικά στα σημερινά αδιέξοδα, μπορεί να δώσει μόνο η κοινή πάλη εργαζομένων, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών ενάντια στον κοινό τους αντίπαλο, τα μονοπώλια, την ΕΕ, το κεφάλαιο και το κράτος του. Η αποδέσμευση απ' τις λυκοσυμμαχίες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Καμιά συμμετοχή της Ελλάδας σε πολεμικές επιχειρήσεις. Η συσπείρωση με το ΚΚΕ, για να ανοίξει ο δρόμος της ανατροπής του σάπιου συστήματος, η προοπτική της κοινωνίας όπου οι εργαζόμενοι θα έχουν την εξουσία και θα είναι ιδιοκτήτες του πλούτου που παράγουν.


Νίκος ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
Βουλευτής του ΚΚΕ, Αντισυνταγματάρχης ε.α.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ