Τα ενοίκια, συνέχισε, έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο πάνω από 37% τα τελευταία 5 χρόνια και το 90% των νέων ζευγαριών κοιτάνε με το «κιάλι» το ενδεχόμενο ιδιοκατοίκησης. Το 72% των νέων έως 34 ετών ζουν ακόμα στο «παιδικό δωμάτιο». Η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη συνυπολογίζοντας στο συνολικό κόστος στέγασης τους λογαριασμούς «κοινής ωφέλειας», ιδιαίτερα το κόστος Ενέργειας. Σχεδόν ένα στα δύο νοικοκυριά (45,5%) καθυστερούν να πληρώσουν στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς. «Αλμα» έχουν κάνει και οι τιμές των εμπορικών ακινήτων, κατά 33%, επιβαρύνοντας αυτοαπασχολούμενους και μικρούς επαγγελματίες.

Τα χειρότερα είναι μπροστά, σχολίασε, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας οι τιμές των διαμερισμάτων το δεύτερο τρίμηνο του 2024 αυξήθηκαν κατά 9,2%, το πρώτο τρίμηνο είχαν αυξηθεί κατά 10,6% και πέρυσι κατά 13,8%.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση και τα «κοράκια» των funds και των τραπεζών «ακονίζουν» μαχαίρια και για νέο γύρο χιλιάδων πλειστηριασμών με βάση τους νόμους της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ. Για το β' εξάμηνο του 2024 η σχετική λίστα περιλαμβάνει πάνω από 10.234 πλειστηριασμούς ακινήτων, στη συντριπτική τους πλειοψηφία χρεωμένων, φτωχών ανθρώπων. Ταυτόχρονα, ως αποτέλεσμα της εκτόξευσης των επιτοκίων, σειρά παίρνουν χιλιάδες παλιοί δανειολήπτες. Σύμφωνα με την Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδας, το α' εξάμηνο του 2024 η ροή νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε σε 1,6 δισ. ευρώ!

Η Ομοσπονδία Οικοδόμων, τόνισε ο Β. Συρίγος, έχει αναδείξει πολλές φορές το ζήτημα της λαϊκής στέγης. «Η κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, των παιδιών μας που σπουδάζουν, των νέων ζευγαριών, είναι δικαίωμά μας. Δεν μπορεί να κόβεται και να ράβεται στις εξαγγελίες της εκάστοτε κυβέρνησης, που έχει πάντα στο βλέμμα της πώς θα εξασφαλίσει τους όρους και τις προϋποθέσεις της κερδοφορίας των μεγαλοκατασκευαστών, των εμποροσπιτάδων, των τραπεζιτών. Δεν ανεχόμαστε τα ψίχουλα!».

Η Κατερίνα Γεράκη, δικηγόρος, μέλος της Επιτροπής, αποκάλυψε την ασυδοσία και τις τρομοκρατικές πρακτικές των τραπεζών, funds και servicers σε βάρος των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, με βάση την άμεση πείρα της Επιτροπής, και κάλεσε «τον οποιοδήποτε να μας διαψεύσει, εάν οι αποκαλύψεις μας είναι δήθεν παραπλανητικές».

Το πρώτο μεγάλο πρόβλημα, σημείωσε, αφορά την τεράστια ταλαιπωρία που αντιμετωπίζουν οι οφειλέτες στην προσπάθειά τους να έχουν οποιαδήποτε επικοινωνία με τις εταιρείες διαχείρισης, τους λεγόμενους servicers, προκειμένου να ενημερωθούν για τις οφειλές τους και να προχωρήσουν σε διαδικασίες διαπραγμάτευσης για τη ρύθμιση των χρεών.

Ενα ακόμα τεράστιο πρόβλημα είναι «οι εκβιαστικές απαιτήσεις εξωπραγματικών προκαταβολών για την ένταξη σε οποιαδήποτε ρύθμιση, που συχνά ξεπερνούν το 10% της συνολικής οφειλής» και οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τα πραγματικά εισοδήματα, ούτε τη δυνατότητα αποπληρωμής. Συνήθης τακτική των εταιρειών διαχείρισης είναι να προτρέπουν τους οφειλέτες σε δανεισμό από συγγενείς και φίλους «για να μη χαθεί τάχα η ευκαιρία της προσφοράς», ενώ δεν διστάζουν να τους καλούν «να μπουν στη θέση του επενδυτή»!

Τα παραπάνω συνδυάζονται με τη συντριπτική άρνηση αποδοχής, από τράπεζες και funds, των στοιχειωδώς ρεαλιστικών προτεινόμενων ρυθμίσεων που προκύπτουν από την πλατφόρμα και τους αλγόριθμους του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Οταν μάλιστα υπάρχουν ταυτόχρονα χρέη στην εφορία και γενικά στο Δημόσιο, που εντάσσονται στη διαδικασία του εξωδικαστικού, οι τράπεζες και τα funds σπάνια συναινούν στην όποια πρόταση.

Αναφερόμενη στο δήθεν προστατευτικό πλαίσιο της ευαλωτότητας, επεσήμανε ότι το καθοριστικό στοιχείο «είναι τα ίδια τα κριτήρια της λεγόμενης ευαλωτότητας, που ουσιαστικά αφορούν περιπτώσεις εξαθλίωσης και απόλυτης ένδειας, δηλαδή ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων. Με εισόδημα 7.001 ευρώ, ένας άνθρωπος παύει να θεωρείται ευάλωτος!». Αλλά ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις η πρακτική των εταιρειών διαχείρισης είναι απαράδεκτη. Η προσκόμιση της βεβαίωσης ευαλωτότητας θεωρητικά δεν επιτρέπει τη συνέχιση του πλειστηριασμού, όμως συχνά ο πλειστηριασμός αναστέλλεται την τελευταία στιγμή, πολλές φορές μετά από παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις, με αποτέλεσμα μια τεράστια πίεση σε αυτούς τους ανθρώπους.

Ολα τα παραπάνω είναι πολλαπλάσια βασανιστικά για τις οικογένειες με μέλη ΑμεΑ. Η κυβέρνηση της ΝΔ επαίρεται για τη δήθεν λύση με την τελευταία νομοθετική παρέμβασή της για τη μείωση στο μισό όλων των σχετικών εισοδηματικών και εν γένει κριτηρίων για την ένταση των ανθρώπων ΑμεΑ στο πλαίσιο προστασίας των ευάλωτων. Ομως οι νέες διατάξεις ήρθαν μετά από μεγάλους αγώνες και κινητοποιήσεις του κινήματος των ΑμεΑ, συνολικά του εργατικού - λαϊκού κινήματος. Η προστασία της κατοικίας σ' αυτήν την κατηγορία ανθρώπων με κάθε τρόπο είναι όρος επιβίωσης εκ των ων ουκ άνευ, υπογράμμισε.

Η ασυδοσία των εταιρειών διαχείρισης είναι ακόμα πιο αποκαλυπτική, πρόσθεσε, στις περιπτώσεις υπερχρεωμένων νοικοκυριών που έχουν υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη. Το τεράστιο πρόβλημα αφορά τον έντοκο χαρακτήρα των δόσεων για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας, διάταξη που ίσχυε από την αρχή ψήφισης του νόμου και διατηρήθηκε μέχρι σήμερα. Οι servicers συχνά δεν παρέχουν αναλυτική ενημέρωση, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται συσσωρευμένες οφειλές από τόκους, παρά τις καταβολές. Οι οφειλέτες χάνουν ουσιαστικά την προστασία από τις δικαστικές αποφάσεις, διότι δεν μπορούν να υπολογίσουν τον τόκο! Το μέγιστο πρόβλημα είναι το ίδιο το ύψος του τόκου, που προκύπτει από τα μεγάλα επιτόκια της περιόδου, οδηγώντας σε δυσθεώρητες δόσεις. Εκεί όμως που η ασυδοσία των funds και servicers απογειώνεται είναι κατά τον υπολογισμό των τόκων. Παρά τις δικαστικές αποφάσεις που έχουν κρίνει ότι ο τόκος υπολογίζεται επί της δόσης και όχι επί του συνολικού κεφαλαίου της οφειλής, εκείνοι εξακολουθούν να προβαίνουν στον εσφαλμένο υπολογισμό των τόκων επί του κεφαλαίου. Για παράδειγμα, μηνιαία δόση των 420,33 ευρώ σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση έχει εκτοξευτεί στο υπερδιπλάσιο ποσό των 756,27 ευρώ, δηλαδή αύξηση κατά 80% περίπου! Οι οφειλέτες αδυνατούν να πληρώσουν τα υπέρογκα αυτά δοσολόγια, χάνουν την προστασία της δικαστικής απόφασης και κινδυνεύουν με πλειστηριασμό της κατοικίας τους. Μόνος δρόμος είναι να καταθέσουν νέα αίτηση ερμηνείας της δικαστικής απόφασης στο δικαστήριο που την εξέδωσε, δηλαδή νέα μεγάλα έξοδα και δαπάνες (μάλιστα, με τον νέο δικαστικό χάρτη που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ οι αιτήσεις αυτές θα δικάζονται πλέον όχι από τα καταργημένα Ειρηνοδικεία αλλά από τα Πρωτοδικεία, με μεγαλύτερα παράβολα). Τα δικαστήρια κάνουν δεκτές τις σχετικές αιτήσεις, αλλά οι εταιρείες καταθέτουν τις ήδη προετοιμασμένες copy-paste εφέσεις τους! Η οικονομική αλλά και ψυχολογική εξόντωση των οφειλετών είναι τελικά απερίγραπτη.

Funds και servicers, επεσήμανε η Κ. Γεράκη, αξιοποιούν και επικαλούνται τον νόμο και τις δικαστικές αποφάσεις κατά το δοκούν και πάντα ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Υπάρχουν καταγεγραμμένες περιπτώσεις που οι εταιρείες παραβιάζουν τις δικαστικές προσωρινές διαταγές για την απαγόρευση πλειστηριασμού και προχωρούν κανονικά, επικαλούμενες διάφορα νομικά τερτίπια, ενώ σταματούν μόνο μετά από κινητοποιήσεις. Συνήθης τακτική είναι και η καταχρηστική έκδοση διαταγών πληρωμής, παρά την προηγούμενη ρύθμιση της οφειλής, που πληρώνεται κανονικά.

Τέλος, αναφέρθηκε σε ορισμένες κατηγορίες υπερχρεωμένων νοικοκυριών που αναγκάστηκαν να οδηγηθούν στον δανεισμό για την εξασφάλιση της πρώτης κατοικίας τους και σήμερα βρίσκονται σε απόγνωση από τον κίνδυνο του πλειστηριασμού. Είναι οι περιπτώσεις του δανεισμού με ελβετικό φράγκο, περιπτώσεις ανθρώπων φτωχών που δανείστηκαν από τον ΟΕΚ αλλά σήμερα το δάνειό τους έχει περάσει στην επιθετικότητα των τραπεζών και των funds, περιπτώσεις προσφύγων που είχαν δανειστεί με εγγύηση του Δημοσίου αλλά δέχονται εξώδικα τραπεζών και απειλές πλειστηριασμών καθημερινά.

Στον εφιάλτη της αναζήτησης φοιτητικής στέγης αναφέρθηκε η Νίνα Νιφάκου, εστιάζοντας στην τεράστια έλλειψη φοιτητικών εστιών και στα πανάκριβα ενοίκια. Μια κατάσταση που για πολλούς φοιτητές γίνεται ανυπέρβλητο εμπόδιο στο να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα οικονομικά, άρα και να συνεχίσουν τις σπουδές τους.

Ενδεικτικά, οι Εστίες δεν καλύπτουν ούτε το 7% των φοιτητών! Τα 6 πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Αθήνα δεν έχουν καν Εστία. Στα πανεπιστήμια όπου υπάρχει Εστία, η διαδικασία εισαγωγής είναι ένας πραγματικός διαγωνισμός φτώχειας, με πολλά άδικα κριτήρια - φίλτρα. Φέτος, τα μαθήματα έχουν ξεκινήσει ήδη αλλά η εισδοχή των πρωτοετών φοιτητών όχι!

Συνολικά για το κόστος σπουδών επεσήμανε ότι μεγαλώνει, και σημαντικό τμήμα του αφορά τη στέγαση. Είναι πολλοί οι φοιτητές, είπε, που επικοινωνούν με τους Συλλόγους τους, ζητώντας βοήθεια, χωρίς να ξέρουν αν μόλις περάσει η «εγγύηση» θα έχουν να πληρώσουν το επόμενο νοίκι. Ολο και περισσότεροι είναι αυτοί που αναζητούν δουλειά (περίπου 57% εργάζεται παράλληλα με τις σπουδές του) και πολλές μέρες αναγκάζονται να χάνουν μαθήματα. Το ενοίκιο για γκαρσονιέρες σε παλιές πολυκατοικίες, σπίτια - τρύπες ή ετοιμόρροπα ξεκινάει από τα 350 με 400 ευρώ! «Αν συνυπολογίσουμε όλα τα άλλα βασικά έξοδα, το κόστος διαβίωσης απογειώνεται και ξεπερνάει τα 1.000 ευρώ. Δεν φτάνει δηλαδή ούτε ένας μισθός». Γι' αυτό η κυβέρνηση προκαλεί με τα μέτρα - κοροϊδία του στεγαστικού επιδόματος, που ανέρχεται μόλις σε 1.500 ευρώ τον χρόνο, δηλαδή 125 ευρώ τον μήνα. Επιπλέον, η αύξηση που έκανε η κυβέρνηση υπό την πίεση των φοιτητικών κινητοποιήσεων - δεν περιλαμβάνει όσους σπουδάζουν στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη - είναι στα 166 ευρώ. Ενώ δεν είναι λίγα τα παραδείγματα των φοιτητών που αποκλείονται από το στεγαστικό επίδομα με άδικα κριτήρια.

Τώρα - τόνισε - πρέπει να ληφθούν μέτρα ανακούφισης:

-- Να δοθεί γενναία αύξηση του στεγαστικού επιδόματος και να διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων.

-- Αξιοποίηση δωματίων για τη δωρεάν στέγαση όσων έχουν ανάγκη.

-- Να ξεκινήσει η εισδοχή στις Εστίες.

-- Αμεση λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της τραγικής κατάστασης των υποδομών και των όρων διαβίωσης στις Εστίες.

-- Αμεση ανέγερση νέων Εστιών με ευθύνη του κράτους, οι οποίες να διατεθούν δωρεάν και χωρίς ενοίκια.

Ο Δημήτρης Βεργάκης σημείωσε ότι το πρόβλημα της στέγασης δεν το αντιμετωπίζουν πλέον μόνο οι εκπαιδευτικοί στα τουριστικά νησιά: «Για παράδειγμα, οι συνάδελφοι που έφτασαν στην Αττική δυσκολεύονται να βρουν σπίτια, γιατί δεν διατίθενται για πολύμηνη ενοικίαση, και όταν βρίσκουν πρέπει να πληρώσουν εξωφρενικά ενοίκια σε σχέση με τον μισθό τους, 400, 500 έως και 700 ευρώ για γκαρσονιέρες και δυάρια, όταν ο μισθός του νεοδιόριστου είναι 776 ευρώ και του συμβασιούχου αναπληρωτή 953 ευρώ (στην καλύτερη περίπτωση για μόλις 9 μήνες), αλλά και της μεγάλης μάζας των εκπαιδευτικών λίγο παραπάνω».

Δεν είναι τυχαίο, πρόσθεσε, το ότι φέτος είναι η πρώτη φορά που δεν καλύπτονται κενά (περίπου 600), λόγω μη επιλογής περιοχών αλλά και παραιτήσεων αναπληρωτών εξαιτίας αδυναμίας να αντεπεξέλθουν στο τεράστιο κόστος διαβίωσης! Ταυτόχρονα, οι αιτήσεις εκπαιδευτικών προς τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης για χορήγηση ειδικής άδειας άσκησης δεύτερης εργασίας, στον ιδιωτικό τομέα, έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.

Στο πλαίσιο αυτό ανέδειξε τα αιτήματα των εκπαιδευτικών να δοθούν άμεσες λύσεις στο στεγαστικό πρόβλημα, και αναφέρθηκε στους αγώνες των σωματείων τους ενάντια στους πλειστηριασμούς. Για όλα αυτά τα ζητήματα, τόνισε, δυναμώνουν τον αγώνα στα σχολεία, με επόμενο μεγάλο σταθμό την απεργία του κλάδου στις 23 Οκτώβρη.

Τη στάση της κυβέρνησης και του υπουργείου Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής στηλίτευσε ο Χάρης Χουρδάκης. Στις συναντήσεις που είχαν μαζί τους, οι εκπρόσωποί τους αναρωτήθηκαν γιατί οι οικογένειες που κινδυνεύουν να πεταχτούν στον δρόμο δεν αξιοποίησαν τα «εργαλεία» που υπάρχουν για να προστατεύσουν το σπίτι τους.

«Οι οικογένειες που αντιμετωπίζουν την αναπηρία και τη χρόνια πάθηση βρίσκονται σε απόγνωση και απελπισία, για την οποία ευθύνεται η δική τους πολιτική», σημείωσε, περιγράφοντας το ατελείωτο άγχος και τρέξιμο, τις μεγάλες αναμονές στα ιατρικά ραντεβού, τις πληρωμές στον ιδιωτικό τομέα και στον εμπορευματοποιημένο δημόσιο για την υγεία των μελών τους. Στο φόντο αυτό, υπενθύμισε ότι με βάση τα δικά τους στοιχεία πάνω από το 50% των οικογενειών με ένα μέλος ΑμεΑ ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Οσο για τα περίφημα «εργαλεία» της κυβέρνησης, σχολίασε πως αυτά εμφανίζουν υπεροπλία όταν πρόκειται να πεταχτούν με τις δυνάμεις καταστολής ανάπηροι άνθρωποι από τα σπίτια τους, όπως έγινε στα Πετράλωνα.

Τις περιπτώσεις πλειστηριασμών σε βάρος οικογενειών μέσα στους δέκα πρώτους μήνες της θητείας της δημοτικής αρχής Πετρούπολης συνόψισε ο Νίκος Μαλαθρίτης, πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Πετρούπολης. Η δράση μαζί με τα σωματεία και τους φορείς είχε ως αποτέλεσμα να αποτραπούν δύο εξώσεις, ενώ οι πρωτοβουλίες συνεχίζονται. «Αυτούς τους δέκα μήνες είδαμε ότι είμαστε ένα αποκούμπι», τόνισε, ενώ δεσμεύτηκε ότι η διοίκηση του δήμου θα εξακολουθήσει να βαδίζει στην ίδια κατεύθυνση.