Μεγάλη πολιτική - πολιτιστική εκδήλωση μνήμης και τιμής στους 16 εκτελεσμένους ήρωες στο Σταυράκι το 1948 πραγματοποιεί η Τομεακή Οργάνωση Ιωαννίνων του ΚΚΕ την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου, στις 11 π.μ. στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία. Θα μιλήσει η Κατερίνα Μιχαλιού, μέλος του Γραφείου Περιοχής Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας του Κόμματος.

Το περιεχόμενο της εκδήλωσης επιμελήθηκε η Ομάδα Ιστορίας της ΕΠ Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας και αφορά την πολύκροτη δίκη στο έκτακτο στρατοδικείο Ιωαννίνων, που συγκλόνισε τα Γιάννενα το καλοκαίρι του 1948 και έγινε γνωστή ως «υπόθεση Πρίντζου».

Αφορά την παραπομπή 115 στελεχών, μελών και φίλων του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και της οργάνωσης της Εθνικής Αλληλεγγύης, για ενίσχυση του ΔΣΕ και εσχάτη προδοσία. Από αυτούς 16 καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν στο Σταυράκι Ιωαννίνων στις 27 Ιουλίου, 9 και Αυγούστου 1948.

Η μαζική καταδίκη και οι εκτελέσεις είχαν στόχο την τρομοκράτηση των κομμουνιστών και αγωνιστών στα Γιάννενα, τη διάλυση της Κομματικής Οργάνωσης Ιωαννίνων σε μια περίοδο που ο ΔΣΕ κέρδιζε μάχες στην περιοχή.

Η δίκη έγινε γνωστή ως «υπόθεση Πρίντζου», από την ηρωίδα Ευτυχία Πρίντζου, Γραμματέα της ΚΟ Ιωαννίνων, ενώ συγκλονίζει το γεγονός ότι 24 από τους 115 κατηγορούμενους ήταν μαθητές Γυμνασίου, κυρίως της Ζωσιμαίας Σχολής, που ορισμένοι από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα προβληθεί βίντεο που αναφέρεται εν συντομία στην πορεία και στα γεγονότα που οδήγησαν στην εκτέλεση των 16 κομμουνιστών και αγωνιστών, από την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι το καλοκαίρι του 1948.

Αξιοποιούνται ιστορικά στοιχεία που αφορούν την Ηπειρο και τα Γιάννενα, από διάφορες πηγές, όπως το Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ. Επίσης θα παρουσιαστεί μουσικοθεατρικό δρώμενο με αποσπάσματα από τις επιστολές των καταδικασμένων πριν εκτελεστούν, και στιγμιότυπα από το έκτακτο στρατοδικείο. Τέλος, θα διατίθεται έκδοση της ΤΕ Ιωαννίνων αφιερωμένη στους 16 εκτελεσμένους στο Σταυράκι, η οποία αποτελεί φόρο τιμής στους συντρόφους και φίλους του ΚΚΕ.

Στόχος της εκδήλωσης είναι να αναδειχθεί η ιστορική αλήθεια για τις αιτίες και συνθήκες που οδήγησαν στη δίκη και εκτέλεση των «16», και να φωτιστούν συμπεράσματα από τη δράση τους και τη δράση του ΚΚΕ συνολικά, που είναι επίκαιρα και σήμερα. Αναδεικνύεται ότι όπως σε όλη τη χώρα, έτσι και στα Γιάννενα ο αγώνας του λαού μας ταυτίστηκε με τις θυσίες των κομμουνιστών, όλων αυτών που πάλεψαν με αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια, δίνοντας τη ζωή τους, όπως οι εκτελεσμένοι στο Σταυράκι.

Δίνεται απάντηση στους σημερινούς παραχαράκτες της Ιστορίας, που αξιοποιούν τον θάνατό τους για να ρίξουν το δηλητήριο της «εθνικής ενότητας» και της υπεράσπισης της αστικής «δημοκρατίας», δηλαδή της δικτατορίας του κεφαλαίου. Ξεσκεπάζεται η προσπάθεια να αμαυρωθεί στη συνείδηση του λαού μας ο αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, να παρουσιαστεί ως μόνη επιλογή του λαού και σήμερα η υποταγή στη βία και στα συμφέροντα της αστικής τάξης.

Σημειώνεται, τέλος, ότι η ΤΟ Ιωαννίνων φιλοδοξεί με την έκδοση να συμβάλει ώστε συλλογικά και ατομικά να μελετηθεί σε μεγαλύτερο βάθος η Ιστορία του Κόμματος και του λαού μας, να αποτελέσει αφορμή να συγκεντρωθεί περισσότερο ιστορικό υλικό από την περιοχή και να συνεχιστεί η προσπάθεια να καταγραφούν πλευρές της ηρωικής αυτής περιόδου.

Συνεχίζεται μέχρι και την Κυριακή 15 Δεκέμβρη, έχοντας λάβει παράταση λόγω της μεγάλης προσέλευσης του κόσμου, η έκθεση ιστορικού - αρχειακού υλικού της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ με θέμα «Το απελευθερωτικό - επαναστατικό 1944». Φιλοξενείται στο κτίριο της οδού Σανταρόζα (πρώην Δικαστήρια, είσοδος από Σταδίου 46, πλησίον σταθμών ΗΣΑΠ - Μετρό Ομόνοιας).

Το ωράριο λειτουργίας τις καθημερινές είναι 10 π.μ. - 2 μ.μ. και 5 μ.μ. - 9 μ.μ., ενώ τα Σαββατοκύριακα 10 π.μ. - 8 μ.μ. Η είσοδος είναι ελεύθερη (τηλ. για ραντεβού για ομαδικές ξεναγήσεις 2105282607, Δευτέρα έως Παρασκευή 10 π.μ. - 1 μ.μ. και 5 μ.μ. - 8 μ.μ.).

Στο πλαίσιο της έκθεσης, την Πέμπτη 12 Δεκέμβρη στις 7 μ.μ. θα προβληθεί η ταινία «Η ηλικία της θάλασσας». Θα παρευρεθεί ο Τάκης Παπαγιαννίδης, σκηνοθέτης και σεναριογράφος της.

Πρόκειται για μία από τις τρεις ταινίες - «Η ηλικία της θάλασσας», «Ο χαράκτης Α. Τάσσος» και «Γιάννης Ρίτσος - Εικόνες» - που δώρισε ο Τ. Παπαγιαννίδης στο Αρχείο του ΚΚΕ, παραχωρώντας τα δικαιώματά τους τον Ιούλιο του 2023. Η ταινία είναι μείγμα ντοκιμαντέρ - μυθοπλασίας και «παρακολουθεί» τον διαρκή και σκληρό αγώνα του ελληνικού λαού από το 1917 έως το 1974.

Η ταινία βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Hyeres, απέσπασε δύο βραβεία στο Φεστιβάλ της Λειψίας, τα βραβεία Μουσικής και Μοντάζ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ενώ συμμετείχε στα Φεστιβάλ Βερολίνου, Μόσχας και Ν. Υόρκης, αποσπώντας επίσης, όπου κι αν προβλήθηκε, διθυραμβικές κριτικές.

Η φωτογραφία είναι του Νίκου Πετανίδη, η μουσική του Χριστόδουλου Χάλαρη, ο ήχος του Θανάση Αρβανίτη και το μοντάζ του Γιώργου Τριανταφύλλου.

Να σημειωθεί ότι στην ταινία δανείζουν τη φωνή τους πολλοί καταξιωμένοι ηθοποιοί.