Με αφορμή το λεγόμενο «τέλος ταφής» συζητάμε με τον εκλεγμένο με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» Ηλία Σταμέλο
Η συζήτησή μας έχει ως εξής:
-- Αυτές τις μέρες γίνεται έντονη συζήτηση με αφορμή την απόφαση λίγο πριν από την αλλαγή του χρόνου, της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ενιαίου Διαβαθμικού Συνδέσμου Νομού Αττικής για τη διαχείριση των απορριμμάτων για αύξηση της εισφοράς των δήμων με το λεγόμενο «τέλος ταφής». Πρώτα ας εξηγήσουμε, για τι ακριβώς φόρο κατά του λαού πρόκειται;
-- Το συγκεκριμένο τέλος, που είναι άλλος ένας φόρος, εντάσσεται στη λεγόμενη στρατηγική της «πράσινης μετάβασης», στην οποία συμπαρατάσσονται η κυβέρνηση και όλα τα άλλα κόμματα της ΕΕ, μαζί και οι εκλεγμένοι τους στην Τοπική Διοίκηση. Η «πράσινη μετάβαση» χρηματοδοτείται αδρά από το υπερμνημόνιο του Ταμείου Ανάκαμψης και είναι νέο «Ελντοράντο» για τους μονοπωλιακούς ομίλους που ενισχύουν την κερδοφορία τους σε νέα πεδία με το πρόσχημα της προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ τα λαϊκά στρώματα χαρατσώνονται με νέους φόρους και πληρώνουν ακριβότερα την Ενέργεια και μια σειρά προϊόντα και υπηρεσίες όπως και τη διαχείριση των σκουπιδιών.
Η στρατηγική αυτή της ΕΕ αντιμετωπίζει τα σκουπίδια σαν χρυσοφόρο εμπόρευμα για τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, ακόμα και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσα από τη βλαβερή για το περιβάλλον και την υγεία των λαών διαδικασία της καύσης τους. Δηλαδή η δήθεν ...πράσινη ανάπτυξή τους είναι μαύρη για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα.
Ας δούμε την ιστορία του συγκεκριμένου χαρατσιού στη χώρα μας: Το «τέλος ταφής» είχε προβλεφθεί με τον νόμο 4042/2012 της συγκυβέρνησης ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΛΑ.Ο.Σ., εντάχθηκε στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του 2015 από τον ΣΥΡΙΖΑ, και στη συνέχεια με τον νόμο 4609/3.5.2019 και από 1/1/2020 θεσμοθετήθηκε η καταβολή του προβλέποντας για το 2022, ως έτος εκκίνησης, 20 ευρώ τον τόνο απορριμμάτων που πάνε για ταφή, και στη συνέχεια από την 1/1/2022 25 ευρώ, την 1/1/2023 30 ευρώ, την 1/1/2024 35 ευρώ, την 1/1/2025 45 ευρώ, την 1/1/2027 55 ευρώ. Δηλαδή το 2015 με το εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων, ο ΣΥΡΙΖΑ το βάφτισε «περιβαλλοντική» εισφορά για την ενίσχυση των δράσεων κυκλικής οικονομίας και στη συνέχεια επανήλθε από τη ΝΔ.
Το 2023, το υπουργείο Εσωτερικών με σχετικές αποφάσεις (Ν. 5069/23) πλήρωσε το «τέλος ταφής» του 2022 και του α΄ εξαμήνου του 2023, ποσά που τα παρακρατεί από τους κρατικούς πόρους υπέρ δήμων μέσα στο 2024, απομειώνοντας σοβαρά τη χρηματοδότηση των δημοτικών προϋπολογισμών.
Τώρα έρχεται ο ΕΔΣΝΑ να κάνει εκκαθάριση οφειλών και διαχειριστικού κόστους για την περίοδο 2021 - 2024, και το αυξημένο ποσό, που προκύπτει σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις των προϋπολογισμών των δήμων για το 2024, το κάνει άμεσα απαιτητό από τους δήμους, το οποίο θα παρακρατείται από τη ΔΕΗ ΑΕ ή τον εναλλακτικό πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας, από τα έσοδα του ενιαίου ανταποδοτικού τέλους καθαριότητας και φωτισμού του κάθε δήμου.
Δηλαδή, αν πληρωθεί θα λείψουν πόροι από άλλους σημαντικούς τομείς για τα λαϊκά στρώματα.
-- Διάφοροι δήμαρχοι που στηρίζουν τη φοροαφαίμαξη του λαού, τώρα εμφανίζονται να αντιδρούν. Τι συμβαίνει πραγματικά; Οι κομμουνιστές στην Τοπική Διοίκηση τι λέμε;
-- Πράγματι μια σειρά δήμων, που στην πλειοψηφία τους είναι δήμαρχοι που στηρίχτηκαν από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ αύξησαν τα δημοτικά τέλη από 20% - 100% και παραπάνω. Αυτοί λοιπόν που χαρατσώνουν τον λαό και έχουν συμφωνήσει και στην πολιτική επιβολής του «πράσινου» χαρατσιού, εμφανίζονται σήμερα να διαμαρτύρονται. Είναι καθαρή υποκρισία. Ολα αυτά τα χρόνια δεν είπαν κουβέντα, δεν αντέδρασαν. Τώρα εμφανίζονται να ρίχνει ο ένας την ευθύνη στον άλλον, στελέχη της κυβέρνησης και της σοσιαλδημοκρατίας, γιατί γίνονται φανερές οι επιπτώσεις από την πλήρη εφαρμογή του «τέλους ταφής». Τα ποσά που ζητούνται από τον ΕΔΣΝΑ είναι τεράστια και προφανώς έχουν δυσκολία να τα περάσουν στον λαό. Οχι ότι ενδιαφέρονται γιατί ο λαός έχει γονατίσει από τους φόρους, αλλά φοβούνται το πολιτικό κόστος.
Παρότι στα λόγια είναι κατά του τέλους, στην πράξη συζητάνε με την κυβέρνηση τη διευθέτηση και όχι την κατάργηση, δηλαδή πώς θα πληρώσουν σε βάθος χρόνου οι δήμοι, δεν παίρνουν καμία πρωτοβουλία για να ανατραπεί μαζί με τον λαό αυτή η πολιτική και περιμένουν το Συμβούλιο της Επικρατείας όπου έχουν προσφύγει. Εμείς όλο αυτόν τον καιρό και με την κοινή μας ανακοίνωση οι 3 δήμαρχοι με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» καταγγείλαμε την ουσία αυτής της πολιτικής, για το πού στοχεύει.
Ο λαός πρέπει να βγάζει συμπεράσματα από τη στάση αυτών των δυνάμεων. Επίσης, παρά τους όποιους ελιγμούς που φαίνεται να κυοφορούνται από την κυβέρνηση (ενδεχόμενα να δοθεί μια παράταση ή το χαράτσι να τεμαχιστεί σε δόσεις) ο λαός δεν πρέπει άλλο να ανεχτεί αυτήν την κατάσταση. Εμείς, οι δυνάμεις του ΚΚΕ στην Τοπική Διοίκηση θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για την πλήρη κατάργηση του άδικου και αντιλαϊκού αυτού φόρου.
-- Πολύς θόρυβος πάντως σηκώνεται από τις δυνάμεις του συστήματος περί ανακύκλωσης, περιβαλλοντικής ευαισθησίας και ατομικής ευθύνης. Δεν είναι υποκριτικά όλα αυτά από ένα σύστημα που αποδεδειγμένα καταστρέφει το περιβάλλον;
-- Ετσι είναι. Ας πάρουμε το παράδειγμα της ανακύκλωσης. Η πραγματικότητα είναι σήμερα ότι κάτω από το 10% των σκουπιδιών ανακυκλώνεται. 35 χρόνια γίνεται συζήτηση για την ανακύκλωση, με καμπάνιες και πακτωλό χρημάτων, το αποτέλεσμα είναι αυτό το ισχνό ποσοστό. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί η ανακύκλωση αναπτύσσεται με κριτήριο την κερδοφορία των εταιρειών που συμμετέχουν, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα φτηνή πρώτη ύλη (μέταλλο, γυαλί, χαρτί, πλαστικό κ.λπ.) σε μερίδα του κεφαλαίου. Αυτή είναι η λεγόμενη ...κυκλική οικονομία που πλασάρει η ΕΕ. Συγκεκριμένες εταιρείες χρηματοδοτούνται αδρά μέσω προγραμμάτων, βλέπουμε και αυτά τα «σπιτάκια ανακύκλωσης» σε διάφορες γειτονιές, εκμεταλλεύονται ένα μέρος από τα υλικά που θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν. Αυτό όμως δεν έχει καμιά σχέση με τα συμφέροντα του λαού. Μάλιστα το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η χωριστή συλλογή μετακυλίεται και πάλι στα λαϊκά στρώματα.
Η πραγματική ανακύκλωση είναι μια διαδικασία που δεν μπορεί να γίνει όσο κριτήριο είναι το καπιταλιστικό κέδρος. Ο καπιταλιστής θα επενδύσει εκεί που τον συμφέρει, για να παραχθεί ένα προϊόν που θα μπορεί να πουληθεί. Οταν δεν τον ικανοποιεί η κερδοφορία που πετυχαίνει βρίσκει άλλους τρόπους.
Το ζήτημα της καύσης μαζικά απορριμμάτων για παραγωγή Ενέργειας είναι σημαντικά πιο κερδοφόρο και έτσι η προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των ανθρώπων πάει ...περίπατο.
Ταυτόχρονα, το βάρβαρο καπιταλιστικό σύστημα που καταστρέφει το περιβάλλον με κάθε τρόπο, πρώτα και κύρια με τους πολέμους, που δεν παίρνει μέτρα πρόληψης για τις πυρκαγιές, τις πλημμύρες, που για το κέδρος καταστρέφει τα δάση με την ανεξέλεγκτη εγκατάσταση ανεμογεννητριών και τόσα άλλα, δεν μπορεί να εμφανίζεται ως προστάτης του. Η δήθεν ευαισθησία του είναι όπως είπαμε για να ανοίξουν νέα πεδία κερδοφορίας για το κεφάλαιο.
Ταυτόχρονα, όπως σε όλα ανακηρύσσει για τα πάντα την ατομική ευθύνη, από την πολιτική προστασία, τις πυρκαγιές, τις πλημμύρες μέχρι τα σκουπίδια και την ανακύκλωση, γι' αυτό και προωθούν την πολιτική της ΕΕ, ο «ρυπαίνων πληρώνει», και αυτό αφορά μόνο τον λαό, την ίδια ώρα που μεγάλοι κολοσσοί δρουν ασύδοτα.
-- Τελικά διέξοδος υπάρχει; Ποια είναι η διαχείριση των απορριμμάτων που προτείνουν οι κομμουνιστές υπέρ του περιβάλλοντος και των λαϊκών στρωμάτων;
-- Ναι, πιστεύουμε ότι υπάρχει διέξοδος στον δρόμο της ανατροπής όλης αυτής της βαρβαρότητας. Σήμερα υπάρχουν οι δυνατότητες που δίνουν η επιστήμη και η τεχνολογία να γίνει η διαχείριση των απορριμμάτων με σεβασμό στην υγεία, στην ποιότητα ζωής και το εισόδημα του λαού.
Χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο επιστημονικό σχέδιο πανελλαδικά και περιφερειακά, με προώθηση της ανακύκλωσης, με διαλογή στην πηγή, με σύγχρονες υποδομές, με δικαιώματα στους εργαζόμενους.
Τα εμπόδια σε μια τέτοια κατεύθυνση είναι τα κέρδη που πρέπει να διασφαλίσουν οι εταιρείες, είναι η πολιτική της ΕΕ και των κυβερνήσεων των κομμάτων που συμφωνούν σε αυτήν την πολιτική. Φυσικά οι δημοτικές αρχές που κινούνται σε αυτό το πλαίσιο έχουν τη δική τους συμβολή σε αυτό. Εμείς είμαστε στον αντίποδα. Στο διά ταύτα ζητάμε να καταργηθεί το χαράτσι του «τέλους ταφής». Να τελειώσει μια για πάντα το αίσχος του υγειονομικού εγκλήματος της χωματερής της Φυλής. Σε συμπαράταξη με τις δυνάμεις του ΚΚΕ, ο λαός της Δυτικής Αττικής και όλου του Λεκανοπεδίου να πει «φτάνει πια».
Προτείνουμε αφού οργανωθεί από δημόσιο φορέα η ολοκληρωμένη ανακύκλωση, για το τμήμα εκείνο των σκουπιδιών, πολύ μικρό, που αναγκαστικά θα πρέπει να θάβεται, να υπάρξουν επιστημονικά κριτήρια, όχι αυτό που συμβαίνει σήμερα, η ταξική επιλογή τα σκουπίδια να πηγαίνουν εκεί που κατοικούν τα λαϊκά στρώματα. Ετσι αυτοί οι χώροι μπορεί να χωροθετηθούν μακριά από κατοικημένες περιοχές και για παράδειγμα επειδή η κατάσταση είναι υπερκορεσμένη στην Αττική που ζει σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας, να υπάρξει διαπεριφερειακή συνεργασία. Απαιτείται άλλος προσανατολισμός και εμείς αυτό παλεύουμε μαζί με το λαϊκό κίνημα.