2025 The Associated Press. All

Ετσι την ώρα που η κυβέρνηση λέει ότι «δεν υπάρχει μία» για την ενίσχυση των μεταφορών και για μέτρα ασφαλείας για τα νέα «Τέμπη» που καραδοκούν σε κάθε βήμα, για σχολεία που να καλύπτουν τις μορφωτικές ανάγκες των μαθητών, για τη δημόσια Υγεία που καταρρέει και για μέτρα προστασίας της ζωής και της περιουσίας του λαού, ο πρωθυπουργός «ευρωατλαντικότερος των ευρωατλαντικών» ζητούσε να δοθούν ούτε λίγο ούτε πολύ 100 δισ. μόνο για όπλα!

Στη Σύνοδο μετείχαν επίσης ο γγ του ΝΑΤΟ, Μ. Ρούτε - του «κόψτε μισθούς και συντάξεις και πάρτε όπλα» - και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κ. Στάρμερ, σε συζητήσεις με μπούσουλα τους «τρόπους ενίσχυσης των αμυντικών δυνατοτήτων» της ΕΕ, προκειμένου «να καταστεί η Ευρώπη ανθεκτικότερος και πιο αξιόπιστος παράγοντας ασφάλειας και άμυνας, ώστε να αποτελέσει ισχυρότερο διατλαντικό εταίρο, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ».

Υποτίθεται ότι όσα ειπώθηκαν χτες θα συμβάλουν επίσης «στην καθοδήγηση της Επιτροπής και της Υπατης Εκπροσώπου προκειμένου να καταρτίσουν προτάσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας» (αναμένονται στα μέσα Μαρτίου), ενώ η συζήτηση εστίασε και στη «σχέση μεταξύ της αύξησης των επενδύσεων στον τομέα της άμυνας και της ενίσχυσης της συνολικής οικονομικής ανταγωνιστικότητας και συνοχής της ΕΕ».

Σε αυτό το πλαίσιο κι ενώ τα στοιχεία αποτυπώνουν εκτόξευση στις στρατιωτικές δαπάνες (βλέπε δίπλα), στο επίκεντρο και της χτεσινής Συνόδου βρέθηκε το ζήτημα του πώς θα ανοίξουν παραπέρα οι κρουνοί χρηματοδότησης για την πολεμική βιομηχανία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη Σύνοδο, η ΕΕ έχει διαθέσει 16,4 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) για δραστηριότητες που σχετίζονται με την «ασφάλεια και την άμυνα» στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027, για έρευνα, «στρατιωτική κινητικότητα», «αύξηση της βιομηχανικής παραγωγικής ικανότητας» ενώ όπως λένε «το πρόγραμμα για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, το οποίο εξετάζεται επί του παρόντος από το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα μπορούσε να κινητοποιήσει πρόσθετα κονδύλια από τον προϋπολογισμό της ΕΕ κατά την περίοδο 2025-2027».

Αναφορά γίνεται ακόμη στη συνεργασία μέσω του «Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη» όπως ψευδεπίγραφα λέγεται ο μηχανισμός που έχουν στήσει για να «πατάνε πόδι» σε κρίσιμες για τα συμφέροντά τους περιοχές. Επί του παρόντος, έχει ανώτατο χρηματοδοτικό όριο 17 δισ. ευρώ.

Σε αυτό το πλαίσιο, προσερχόμενη στη Σύνοδο, η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, ερωτώμενη για τον στόχο του ΝΑΤΟ κάθε κράτος - μέλος να δαπανά ετησίως τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ του για στρατιωτικές δαπάνες, τον οποίο επτά χώρες της ΕΕ δεν έπιασαν, απάντησε ότι πρόκειται για «ένα μεγάλο θέμα» και πρόσθεσε ότι αυτός ο στόχος τέθηκε το 2014, όλες οι χώρες είχαν 10 χρόνια για να τον επιτύχουν, «αλλά είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα» λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, τονίζοντας επίσης ότι αυτό απαιτεί «μερικές δύσκολες αποφάσεις από διάφορα κράτη - μέλη», παραπέμποντας εμμέσως πλην σαφώς στις νέες θυσίες που θα κληθούν να κάνουν οι λαοί.

Η δε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα προεξόφλησε ότι το Ευρωκοινοβούλιο θα πιέσει «για περισσότερες επενδύσεις, περισσότερη παραγωγή και περισσότερη συνεργασία». «Εάν η Ευρώπη δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της, κανείς δεν θα υπερασπιστεί την Ευρώπη, και επομένως το χειρότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι η αδράνεια. Εάν δεν έχουμε δράση, τότε έχουμε το ενδεχόμενο απώλειας κυριαρχίας, απώλειας ασφάλειας και απώλειας ζωών. Και αυτό θα είναι το μήνυμά μου σήμερα», δήλωσε επιβεβαιώνοντας την κλιμάκωση των ανταγωνισμών του κεφαλαίου.

Σε ό,τι αφορά τον Κυρ. Μητσοτάκη, πήγε στη Σύνοδο με πρόταση «δύο σημείων» για «την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και τη χρηματοδότησή της πέρα από τους εθνικούς προϋπολογισμούς». Συγκεκριμένα εισηγείται τη δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού εργαλείου» ύψους 100 δισ. ευρώ, το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτήσει «τις απαιτήσεις της συλλογικής ευρωπαϊκής ασφάλειας πέρα από τους εθνικούς προϋπολογισμούς, στα πρότυπα της θετικής εμπειρίας του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF)», όπως λένε από το Μαξίμου.

Ταυτόχρονα, ο Μητσοτάκης προτείνει «αυξημένη ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες ώστε να δοθεί δημοσιονομικός χώρος στα κράτη - μέλη για τις επενδύσεις στην άμυνα», «η εξαίρεση δηλαδή των επενδύσεων στην άμυνα από τους δημοσιονομικούς στόχους να γίνεται εκ των προτέρων και όχι εκ των υστέρων (όπως ισχύει με το τρέχον δημοσιονομικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο οι δαπάνες για αμυντικές επενδύσεις μπορούν να εξαιρούνται όταν εκκινεί η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος έναντι μιας χώρας)». Κάτι τέτοιο, λένε από το Μαξίμου, «θα αύξανε τον δημοσιονομικό χώρο στα κράτη - μέλη που επιθυμούν να επενδύσουν στην άμυνα, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική τους αξιοπιστία».

«Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στη συζήτηση για την αναγκαιότητα μιας ισχυρής ευρωπαϊκής άμυνας, καθώς ήδη οι αμυντικές δαπάνες της ξεπερνούν το 3% του ΑΕΠ, ενώ ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που έχουν υποστηρίξει τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης και την ανάγκη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας εν μέσω πολλαπλών προκλήσεων», καμαρώνουν στην κυβέρνηση, θυμίζοντας την κοινή πρόταση με τον Τουσκ για αντιαεροπορική «ασπίδα».

Αυτά πάνω - κάτω έγραψε ο Μητσοτάκης και σε άρθρο του στους «Financial Times», επιμένοντας ότι η ΕΕ «πρέπει να δαπανήσει περισσότερα για την άμυνά της» και ότι «οι στρατιωτικές δαπάνες θα πρέπει να εξαιρούνται από τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ», καθώς «πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλειά της».

Την ώρα που κόβουν από παντού για τις λαϊκές ανάγκες, ο πρωθυπουργός έλεγε ότι οι στρατιωτικές δαπάνες «θα πρέπει να εξαιρεθούν από τους δημοσιονομικούς στόχους εκ των προτέρων. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη - μέλη να ξοδεύουν περισσότερα για την άμυνα, διατηρώντας παράλληλα τη δημοσιονομική αξιοπιστία και ευνοϊκές συνθήκες στις αγορές» συν «τη δημιουργία ενός νέου ευρωπαϊκού εργαλείου, ύψους τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ, για τη χρηματοδότηση των συλλογικών αμυντικών αναγκών μας».

Βάζει κι άλλα θέματα π.χ. το γεγονός ότι «όπως αναφέρουν και οι δύο πρόσφατες εκθέσεις Ντράγκι και Λέτα, η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία παραμένει κατακερματισμένη, δεν διαθέτει το απαραίτητο μέγεθος και χρειάζεται περαιτέρω ενοποίηση και εξειδίκευση για τη δημιουργία κέντρων αριστείας», όπως και να αυξηθεί η «συμβολή της Ευρώπης στο ΝΑΤΟ», να ενισχυθεί η «διατλαντική συνεργασία, και να σταλεί «αδιαμφισβήτητο μήνυμα» ότι η ΕΕ «είναι ενωμένη και αποφασισμένη, μια παγκόσμια δύναμη που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη», αφού «οι προκλήσεις ασφαλείας δεν είναι πλέον περιφερειακού χαρακτήρα» και «το γεωπολιτικό διακύβευμα για την Ευρώπη δεν ήταν ποτέ υψηλότερο», εξ ου και «δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο».

Αλλά και σε δηλώσεις του στις Βρυξέλλες τόνιζε ότι η Σύνοδος «διεξάγεται σε μία συγκυρία όπου έχουμε να αντιμετωπίσουμε τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές», επιμένοντας ότι «έχουν ωριμάσει πια οι συνθήκες ώστε να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις», αφού η ΕΕ «πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της».