Την ίδια ώρα που οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας βλέπουν τις σχολές τους να κλείνουν για έναν μήνα (!) λόγω υποχρηματοδότησης, το πανεπιστήμιό τους ανακοίνωσε πως «προχώρησε στην έναρξη λειτουργίας του παραρτήματος του DefenceEduNet». Ποιος είναι, όμως, και τι θέλει μέσα στις σχολές ο συγκεκριμένος φορέας;

Η «Εταιρεία Διασύνδεσης Αμυντικής Βιομηχανίας, Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας» με διακριτικό τίτλο «DefenceEduNet» ιδρύθηκε τον Δεκέμβρη του 2023 με θεμελιώδη σκοπό, όπως ενημερώνει στην επίσημη σελίδα της, «να δημιουργήσει έναν κόμβο διασύνδεσης των εγχώριων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Αμυντική Βιομηχανία με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας (defense-related technological cluster), για την παραγωγή νέων γνώσεων, προϊόντων και τεχνολογιών στους τομείς της άμυνας, της ασφάλειας, του ψηφιακού μετασχηματισμού και του Διαστήματος».

Την ιδέα και τα πρώτα βήματα αυτού του εγχειρήματος τα περιέγραψε εύγλωττα ο Μιλτιάδης Σαρηγιαννίδης, Αναπληρωτής Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μιλώντας τον περασμένο Δεκέμβρη στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ερευνας και Τεχνολογίας της Βουλής σε συνεδρίαση με θέμα: «Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα».

Είπε λοιπόν συγκεκριμένα:

«Στις 4 Ιουλίου του 2023, διεξήχθη στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Θεσσαλονίκης μια ημερίδα με θέμα "Διασύνδεση των πανεπιστημίων με την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία". Αυτή ήταν μια πρωτοβουλία που ανήκε στον Σύνδεσμο Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού - τον ΣΕΚΠΥ - και τη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο σκοπός της εκδήλωσης ήταν η ενημέρωση της πανεπιστημιακής κοινότητας για τις δυνατότητες και τις προοπτικές της επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας, ανάμεσα στα πανεπιστήμια της Βόρειας Ελλάδας και της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, σε επίπεδο έρευνας και καινοτομίας, όπου βέβαια οι τελικοί αποδέκτες και οι άμεσα ωφελημένοι σε αυτή την περίπτωση, είναι οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις, η οικονομία της χώρας, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και φυσικά η επιστημονική κοινότητα της χώρας.

Η συγκυρία για την ανάληψη αυτής της πρωτοβουλίας ήταν σίγουρα ιδιαίτερα ευνοϊκή και εξηγώ τι εννοώ, πως ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή. Πρώτον, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού είναι αναμφισβήτητα εκείνος ο φορέας ο οποίος έχει κάθε λόγο, έχει κάθε συμφέρον, προκειμένου να κινητοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση (...) και σε σχέση με την πρωτοβουλία της Νομικής Σχολής και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης πρέπει να επισημάνουμε πως πρόκειται για το 4ο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, αναφορικά με την εκπαίδευση στελεχιακού ανθρώπινου δυναμικού των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς στεγάζει τη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων και παράλληλα η Νομική Σχολή έχει αναλάβει την επιμόρφωση και εκπαίδευση των Στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων που φοιτούν στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, την ΑΔΙΣΠΟ.

Δεύτερον, η συγκυρία είναι ευνοϊκή, διότι φαίνεται πως επιτέλους η Ευρωπαϊκή Ενωση συνειδητοποιεί τα στρατηγικά, τακτικά και επιχειρησιακά ελλείμματα που κουβαλά εδώ και δεκαετίες, αναφορικά με την άμυνα και την ασφάλεια. Από τη μία πλευρά είναι η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και οι αναμενόμενες πιέσεις από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών προς τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ, αναφορικά με τη δέσμευση τουλάχιστον του 2% του ΑΕΠ των κρατών - μελών του ΝΑΤΟ για τις αμυντικές δαπάνες, από την άλλη πλευρά, επίσης, είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία, που επαναφέρει τη Ρωσία ως συστημική, δομική απειλή για την Ευρώπη και αναδεικνύει κυρίως τις αλλαγές οι οποίες έχουν επέλθει στο πεδίο της ένοπλης σύρραξης - για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγονται οι ένοπλες συρράξεις πλέον και τον ρόλο της τεχνολογίας σε αυτές - υπάρχει φυσικά ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας και στον Νότιο Λίβανο, που έχουν αναδείξει τις τεχνολογικές και καινοτόμες εφαρμογές από την πλευρά του Ισραήλ και φυσικά υπάρχει πάντα και το τεχνολογικό προβάδισμα το οποίο έχει κατακτήσει η Τουρκία την τελευταία δεκαετία στον χώρο των αμυντικών εξοπλισμών και την έχουν καταστήσει όχι μόνο εξοπλιστικό, αλλά και εξαγωγικό success story.

Η ελληνική Πολιτεία και η ακαδημαϊκή κοινότητα έχουν πολύ καλούς λόγους για να διαμορφώσουν γέφυρες συνεργασίας και συμπράξεις, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αμοιβαία οφέλη. Οι πόροι που δεσμεύει η Ευρωπαϊκή Ενωση για την άμυνα και την ασφάλεια, πλέον δεν έχουν προηγούμενο. Είναι εντυπωσιακό μάλιστα ότι πλέον μεταφέρονται ακόμη και αδιάθετα κονδύλια από το Ταμείο Συνοχής για τη στήριξη των αμυντικών βιομηχανιών των κρατών - μελών και των έργων στρατιωτικής κινητικότητας, αλλά και για τη χρηματοδότηση και την ενίσχυση της παραγωγής οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών. Χρήματα, λοιπόν, τα οποία ανήκουν στο Ταμείο Συνοχής και προσδιορίζονται για το κοινωνικό κράτος δικαίου, μεταφέρονται - αν και απαγορεύεται - με ειδική άδεια σε αυτούς τους τομείς.

Ομως είναι κυρίως η ευρωπαϊκή στρατηγική για την ετοιμότητα της ΕΕ και η "Λευκή Βίβλος" για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας, που φαίνεται πως θα αποτελέσουν το εφαλτήριο για τη διοχέτευση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ στην αμυντική βιομηχανία μέχρι τα τέλη της δεκαετίας.

Συνεπώς, είναι σημαντικό όχι μόνο να δώσουμε έμφαση στην επανεκκίνηση της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας, αλλά να διαμορφώσουμε ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον που θα είναι σε θέση να αξιοποιήσει, μέσω της έρευνας και της καινοτομίας, το ανθρώπινο επιστημονικό δυναμικό στα πανεπιστήμια και την εμπειρία από την πράξη που διαθέτουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα τεράστια ποσά που θα διοχετευθούν στην έρευνα και την τεχνολογία για την αμυντική θωράκιση της ΕΕ, δεν θα διαμορφώσουν απαραίτητα μία ενιαία ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, θα δώσουν όμως τη δυνατότητα στην ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα να εκμεταλλευθεί νέες πηγές χρηματοδότησης που θα ωθήσουν περαιτέρω την έρευνα και θα διαμορφώσουν συνθήκες υγιούς οικονομικής ανάπτυξης των δραστηριοτήτων (...)

Η πρωτοβουλία του Συνδέσμου των Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού είχε συνέχεια.

Είχε συνέχεια γιατί ήδη στις 10 Ιουλίου είχαμε την πρώτη συνεδρίαση του νέου αυτού cluster με τίτλο DefenceEduNet, το οποίο προέκυψε από τη σύμπραξη ανάμεσα στον Σύνδεσμο Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού και Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα της Βόρειας Ελλάδας και, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Διοικητικού Συμβουλίου του cluster αυτού, η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία θα βρει τη θέση που της αρμόζει στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι προς όφελος των ενόπλων δυνάμεων και του ελληνικού, εν γένει, βιομηχανικού παράγοντα, συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο και στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας».

Αν θέλουμε να συνοψίσουμε κάπως τα παραπάνω αποκαλυπτικά που είπε ο Αναπληρωτής Κοσμήτορας: Οι πολεμικές συγκρούσεις που εξελίσσονται γύρω μας, με την άμεση εμπλοκή της χώρας μας, έχουν οδηγήσει την ΕΕ να διαθέτει τεράστια ποσά στην πολεμική προετοιμασία και σε αυτό το πεδίο μπορούν να ενταχθούν και τα πανεπιστήμια, αντλώντας πρόσθετους πόρους και επεκτείνοντας την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Γιατί ο πόλεμος είναι και... μπίζνες για τον καπιταλισμό, είναι καταλυτικό στοιχείο που ανοίγει νέες δυνατότητες ανάπτυξης για το κεφάλαιο. Γι' αυτό θέλουν να εκλείψει από τα πανεπιστήμια το μότο που υπήρχε παλιότερα, ότι «δεν κάνουν έρευνα για πολεμικούς σκοπούς». Είναι χαρακτηριστικά και τα όσα είπε πριν έναν χρόνο περίπου ο τότε πρύτανης του ΑΠΘ, Απόστολος Αποστολίδης, στην παρουσίαση του DefenceEduNet, που έκανε λόγο για «ένα ιστορικό βήμα στα πανεπιστημιακά χρονικά της χώρας μας, σπάζοντας ένα ταμπού δεκαετιών, που κρατούσε τα πανεπιστήμια μακριά από την οικονομία και τη βιομηχανία, κυρίως δε την αμυντική».

Πέρα από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το ΑΠΘ η συνεργασία εξελίσσεται και με άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Βόρειας Ελλάδας, όπως το ΠΑΜΑΚ και το ΔΙΠΑΕ στη Θεσσαλονίκη και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο στη Θράκη, ενώ στη «σύμπραξη» συμμετέχουν το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης ΕΚΕΤΑ, το Κέντρο Καινοτομίας και Τεχνολογίας Θεσσαλονίκης «Thess INTEC» και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού ΣΕΚΠΥ.

Ιδιαίτερα στον ΣΕΚΠΥ, που συγκροτήθηκε ως οργανισμός, με στόχο «να καλύψει τις εσωτερικές και διεθνείς ανάγκες (...) των αμυντικών εξοπλισμών», αλλά και να παρέχει «την υποστήριξη και προώθηση των συμφερόντων των μελών του (...)» συναντά κανείς πολύ ενδιαφέρουσες εταιρείες - μέλη.

Μία από τις κύριες είναι η «Intracom Defence» (IDE) που εξαγοράστηκε το 2023 από την ισραηλινών συμφερόντων «Ιsrael Aerospace Industries» (IAI), ενώ τον προηγούμενο μόλις μήνα προχώρησε «στη νέα εποχή της αμυντικής βιομηχανίας» αυξάνοντας το μετοχικό της κεφάλαιο κατά 20%.

Η IDE συγκαταλέγεται στην επίσημη λίστα προμηθευτών οργανισμών του NATO και ηγείται σε ευρωπαϊκά έργα χρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας. Συμμετείχε επίσημα στην άσκηση ηλεκτρονικού πολέμου του ΝΑΤΟ «ΝΕΜΟ Trials 2024», που διοργάνωσε και διηύθυνε το Πολεμικό Ναυτικό, από 7 έως 11 Οκτωβρίου 2024, στη Σούδα, ενώ πρόσφατα, στις 3 Φλεβάρη 2025, υπέγραψε σύμβαση χρηματοδότησης προγράμματος ύψους 42 εκατ. ευρώ, με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αμυνας. Πρόκειται για το έργο «ACTUS» (Advanced Capabilities & Certification for Tactical UAV Systems), το οποίο στοχεύει στην τεχνολογική εξέλιξη των Ευρωπαϊκών Τακτικών Μη Επανδρωμένων Συστημάτων (UAVs) LOTUS και PATROLLER, ώστε να καλυφθούν οι κοινές επιχειρησιακές απαιτήσεις των υπουργείων Αμυνας έξι κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Βέλγιο, Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρος, Σουηδία, Φινλανδία) και επιπλέον της Νορβηγίας.

Αντίστοιχα, ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη του ΣΕΚΠΥ συναντά κανείς εταιρείες όπως η «ΑΚΜΩΝ ΑΕ» που ειδικεύεται σε ηλεκτρονικά αμυντικά συστήματα και συνεργάζεται με την κορυφαία σε οπλικά συστήματα αμερικανική «Lockheed Martin», αλλά και άλλους μεγάλους ομίλους στον κλάδο της συντήρησης και των κατασκευών.

Αποκαλύπτεται για ακόμη μια φορά πως η ΝΑΤΟική - ευρωενωσιακή ατζέντα της «πολεμικής οικονομίας» και η βαθύτερη εμπλοκή της χώρας μας «περνάνε από παντού» και διαμορφώνουν την εξής εικόνα: Ανοιχτά πανεπιστήμια για τις ανάγκες ΝΑΤΟ, ΕΕ και μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων - Κλειστά για τις ανάγκες των φοιτητών που θέλουν να σπουδάσουν ολοκληρωμένα καταθέτοντας την επιστήμη τους στην υπηρεσία του λαού μας.