RIZOSPASTIS |
Σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί η όποια πρόοδος έγινε στην αφομοίωσή της από τις δυνάμεις μας μετά το 21ο Συνέδριο.
Απαιτούνται πιο γρήγορα και κυρίως πιο σταθερά βήματα για την ανάπτυξη της ικανότητας των δυνάμεών μας, πρώτα και κύρια των Οργάνων, για την αποτελεσματική προώθηση και προβολή της στρατηγικής του Κόμματος στην καθημερινή παρέμβαση και πάλη.
Η ανάπτυξη αυτής της ικανότητας προϋποθέτει την ουσιαστική βελτίωση του μαρξιστικού ιδεολογικού υπόβαθρου και ευρύτερα του μορφωτικού - πολιτιστικού επιπέδου των στελεχών και μελών μας.
Η υλοποίηση αυτού του καθήκοντος αποκτά επείγουσα σημασία σε μια περίοδο γρήγορων και σύνθετων εξελίξεων, όπου αυξάνονται οι απαιτήσεις να ανταποκριθούμε σε δύσκολες και σε έναν βαθμό πρωτόγνωρες συνθήκες.
Δηλαδή συνθήκες κατά τις οποίες η ωρίμανση των υλικών συνθηκών για το πέρασμα στον σοσιαλισμό σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα, την απαιτούμενη ιδεολογική - πολιτική και οργανωτική ανασύνταξη του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος.
Απαιτείται ετοιμότητα, πρόβλεψη για κάθε είδους εξέλιξη, ακόμα και για διαφορετικής κατεύθυνσης εξελίξεις, που μπορεί να οδηγήσουν σε απότομη όξυνση της ταξικής πάλης ή σε νέα οπισθοχώρησή της, ενώ και στις δύο περιπτώσεις προσαρμόζεται η ιδεολογική - πολιτική παρέμβαση του αντιπάλου, του κρατικού και εργοδοτικού μηχανισμού, που αξιοποιεί και τις νέες επιστημονικές - τεχνολογικές δυνατότητες στην επιδίωξη ενσωμάτωσης της λαϊκής δυσαρέσκειας και καταστολής του κινήματος.
Στις μέρες μας τα συναντούμε αυτά και διεθνώς και στη χώρα μας. Χρειάζεται παρακολούθηση όλων των εξελίξεων, ιδιαίτερα μετά την ανάληψη της διοίκησης των ΗΠΑ από τον Τραμπ, τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της αστικής τάξης των ΗΠΑ και τον αναπροσανατολισμό της γραμμής και τακτικής αντιμετώπισης των προβλημάτων σε σχέση με πριν, πάντα στο φόντο του οξυμένου ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία με την Κίνα, την προσπάθεια διαμόρφωσης των αντίπαλων μπλοκ αλλά και την ταυτόχρονη προσπάθεια να σπάσουν υπάρχουσες συμμαχίες στη βάση της μοιρασιάς της τράπουλας και της λείας, όπου το κάθε ιμπεριαλιστικό κράτος (ΗΠΑ, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ινδία, Βραζιλία, αλλά και Τουρκία, Ισραήλ, Σαουδική Αραβία κ.λπ.) επιδιώκει να αποσπάσει το μεγαλύτερο ή όσο το δυνατόν καλύτερο κομμάτι από αυτήν τη μοιρασιά.
Χρειάζονται παρακολούθηση οι εξελίξεις και οι συνεννοήσεις ΗΠΑ - Ρωσίας, η όξυνση αντιθέσεων μεταξύ ΗΠΑ- ΕΕ, η πρωτοβουλία Μακρόν και γενικότερα οι κινήσεις στο πλαίσιο της ΕΕ, η πρόταση για αποστολή στρατευμάτων των χωρών της στην Ουκρανία, με τη σύμφωνη γνώμη του Κυρ. Μητσοτάκη σε αυτό, η στάση της ουκρανικής αστικής τάξης και του Ζελένσκι απέναντι στις αμερικανικές απαιτήσεις για τον έλεγχο μεγάλου μέρους των ουκρανικών «σπάνιων γαιών», όπως και οι θέσεις της ρωσικής ηγεσίας.
Αλλά και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή θέλει παρακολούθηση, με τη γραμμή ουσιαστικά διάλυσης - εξαφάνισης του παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ, κάτι που οδηγεί σε προβληματισμούς και άλλα ΚΚ και άλλες πολιτικές δυνάμεις της περιοχής να συνταχθούν με τη γραμμή της μη αναγνώρισης του κράτους του Ισραήλ, μια άποψη που είχαν μέχρι τώρα ορισμένα κόμματα της Μ. Ανατολής, όπως το Λιβανέζικο ΚΚ, αλλάζοντας άρδην τη γραμμή που είχε καθιερωθεί και γίνει αποδεκτή διεθνώς μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού Πολέμου, για 2 κράτη, Ισραήλ και Παλαιστίνης, που θα επιβιώνουν το ένα δίπλα στο άλλο.
Ανάλογη παρακολούθηση θέλει και η προειδοποίηση του Τραμπ για αμερικανικό επανέλεγχο (από την Κίνα, που τον έχει αυτή την στιγμή) της διαχείρισης της Διώρυγας του Παναμά, αλλά και τη διεκδίκηση της Γροιλανδίας και του Καναδά.
Την ίδια ώρα η ΕΕ και τα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη της, ο βασικός πυρήνας της, είναι στα πρόθυρα οικονομικής κρίσης (Γερμανία, Γαλλία), με την πολεμική οικονομία να αναπτύσσεται προκειμένου να βρουν κερδοφόρα διέξοδο τα συσσωρευμένα κεφάλαια, κάτι που δεν συνέβη με την «πράσινη» ή «ψηφιακή» μετάβαση το προηγούμενο διάστημα.
Κλυδωνισμούς, που έχουν να κάνουν και με αυτές τις εξελίξεις σε ΗΠΑ και ΕΕ, αντιμετωπίζει η κυβέρνηση της ΝΔ υπό τον Μητσοτάκη, οι οποίες εντάθηκαν μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις για τα Τέμπη και την απόπειρα συγκάλυψης του εγκλήματος και των πολιτικών και ποινικών ευθυνών της. Η μαζική συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, και με νέες λαϊκές και νεανικές δυνάμεις, δημιουργεί εκτός από δυνατότητες και νέες απαιτήσεις στην ιδεολογική - πολιτική διαπάλη. Επανέρχονται οι θεωρίες της συνεργασίας των «προοδευτικών δυνάμεων», του αντιπολιτευτικού μετώπου ενάντια στον Μητσοτάκη και στους υπουργούς του.
Το ΚΚΕ με σταθερότητα εκφράζει τις απόψεις του, δεν παίρνει μέρος στις εκφυλιστικές διαδικασίες και στα πολιτικά παιχνίδια που εξελίσσονται. Ο εκφυλισμός αυτός φέρει τη σφραγίδα τόσο της κυβέρνησης της ΝΔ, με τις μεθοδεύσεις συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών, όσο και των αστικών κομμάτων της αντιπολίτευσης, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Πλεύσης, ΝΕΑΡ, που έχουν αναγορεύσει τα κοινοβουλευτικά σόου στο άπαν της αντιπολιτευτικής τους γραμμής.
Είναι προφανές ότι στήνεται ένα κάλπικο και βολικό για το σύστημα δίπολο, με μοιρασμένους ρόλους, που στόχο έχει να αποπροσανατολίσει από τις αιτίες που οδήγησαν στο έγκλημα των Τεμπών, να παγιδεύσουν τον λαό σε αναμονή και σε διάφορα κοινοβουλευτικά παιχνίδια, αλλά και να συγκαλύψουν και όλα τα άλλα πολλαπλά εγκλήματα σε βάρος του ελληνικού λαού από την κυρίαρχη πολιτική (εργατικά ατυχήματα και θάνατοι σε χώρους δουλειάς, φτώχεια, πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, εγκλήματα από πλημμύρες, πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές, ακρίβεια, βαριά φορολογία, διάλυση του Ασφαλιστικού κ.ο.κ.).
Ολοι αυτοί ανεξαίρετα προσπαθούν να συγκολλήσουν τα ιμάτιά τους, προσπαθούν να αποσπάσουν ψήφους υπέρ του ο καθένας, άλλοι για να επιβιώσουν απλώς, άλλοι για να γίνουν η κυρίαρχη δύναμη στον χώρο, συνολικά στη σοσιαλδημοκρατία.
Αυτοί οι πόλοι διαγκωνίζονται για το ποιος θα πάρει το πάνω χέρι στην αναμόρφωση του χώρου, στον εγκλωβισμό της ριζοσπαστικοποίησης του λαού και της νεολαίας σε έναν κούφιο αντισυστημισμό, που πάει να μιμηθεί και τις πλατείες των αγανακτισμένων στις σημερινές συνθήκες, προβάλλοντας νέες κυβερνητικές αυταπάτες διαχείρισης του καπιταλιστικού συστήματος, χωρίς τον Μητσοτάκη και κάποιους υπουργούς του, αφήνοντας αναλλοίωτη την κυρίαρχη πολιτική, με ορισμένες αναγκαίες ίσως τροποποιήσεις καλύτερης ευθυγράμμισης με τις εξελίξεις σε ΗΠΑ, ΕΕ και γενικότερα στην περιοχή και στον κόσμο. Κι όλα αυτά συμβαίνουν και πάνω στην τραγωδία των Τεμπών. Θέλουν να αποκρύψουν και τις ευθύνες τους, γιατί μοιράζονται ευθύνες για το ότι ο σιδηρόδρομος στη χώρα μας περιήλθε σε αυτήν την κατάσταση που μας οδήγησε στο έγκλημα των Τεμπών.
Επίσης έχουμε επιχειρήματα για την αστική Δικαιοσύνη, το αστικό κράτος και τα όρια της απόδοσης δικαίου, αλλά και την πάλη για κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, περί διορισμού της Δικαιοσύνης από την εκάστοτε κυβέρνηση κ.λπ., που τα άλλα κόμματα δεν τα αγγίζουν ουσιαστικά και σπεκουλάρουν, δείχνοντας μόνο κάποιους δικαστές, όπως κάνουν και με τη ΝΔ, λες κι αν αλλάξει ο Μητσοτάκης θα αλλάξει η στρατηγική και η αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, ο ευρωατλαντικός προσανατολισμός της.
Χρειάζεται επαγρύπνηση και ετοιμότητα μπροστά και στην απεργία της 28ης Φλεβάρη για την επέτειο από το έγκλημα των Τεμπών, που εξακολουθεί να συγκινεί και κινητοποιεί πλατιές εργατικές - λαϊκές δυνάμεις, νεολαία, σε συνδυασμό φυσικά με μια συσσωρευμένη λαϊκή δυσαρέσκεια απέναντι στην πολιτική της κυβέρνησης, τα προβλήματα του αστικού πολιτικού συστήματος και την ένταση των αντιθέσεων μεταξύ τμημάτων της αστικής τάξης, τους ανταγωνισμούς μέσα στην ΕΕ, αλλά και στην αντίθεση ΕΕ - ΗΠΑ που οξύνεται μετά την εκλογή Τραμπ.
Οπωσδήποτε, σήμερα η αναβάθμιση της ιδεολογικοπολιτικής αστικής παρέμβασης δεν αφορά μόνο την αναμόρφωση του αστικού πολιτικού συστήματος και του αστικού κράτους (επιτελικό ψηφιακό κράτος), την προσπάθεια αναστύλωσης της σοσιαλδημοκρατίας και στοίχισης του λαού πίσω απ' τους στόχους του κεφαλαίου για «την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και τη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας», τον εγκλωβισμό στο αστικό δίπολο εθνικισμού - κοσμοπολιτισμού, ως δύο όψεις της αστικής ιδεολογίας.
Αφορά και τη βαθύτερη αστική επίθεση διάβρωσης και υπονόμευσης της διαμόρφωσης ταξικής συνείδησης στην εργατική τάξη, ιδιαίτερα στις νεότερες παραγωγικές ηλικίες, γενικότερα στη νεολαία, που εκφράζεται και με τη σχεδιασμένη προώθηση των αντιλήψεων του σύγχρονου υποκειμενικού ιδεαλισμού (π.χ. του ατομικού αυτοπροσδιορισμού - δικαιωματισμού, του αλλεπάλληλου επαναπροσδιορισμού φύλου ή άφυλης ταυτότητας, της ανορθολογικής σκέψης, που εναλλάσσονται με συνολικά αντιεπιστημονικά, μεσαιωνικού χαρακτήρα πισωγυρίσματα που οδηγούν σε ρατσιστικές, φασιστικές, οπισθοδρομικές και αντιδραστικές από κάθε άποψη θέσεις).
Η αστική ιδεολογική επίθεση, εκτός των άλλων, αξιοποιεί την υποβάθμιση της κριτικής ικανότητας, που φτάνει στα όρια του λειτουργικού αναλφαβητισμού, στην οποία οδηγεί το αστικό εκπαιδευτικό σύστημα μεγάλο τμήμα της νεολαίας.
Τα κενά βασικών μαρξιστικών γνώσεων και τα προβλήματα που εκφράστηκαν για παράδειγμα κατά τη συζήτηση της Απόφασης της ΚΕ για τον πολιτικό γάμο και την τεκνοθεσία ομόφυλων ζευγαριών, οι σχετικές καθυστερήσεις, σε σχέση με τις ανάγκες, που υπάρχουν ακόμα στις επεξεργασίες μας για νέα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ενημέρωσης, τη Διαστημική και τις επιπτώσεις της, και τόσα άλλα, υπογραμμίζουν το ύψος των καθυστερήσεων αλλά και των σημερινών απαιτήσεων για την εύστοχη διαπάλη με τις αστικές ερμηνείες των σύγχρονων κοινωνικών, επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων. Είναι ζητήματα που τίθενται από τη σκοπιά μας, όμως καθυστερούμε στην προσαρμογή στην καθημερινή δουλειά και αντιμετώπισή τους.
Σε έκταση και βάθος, με σταθερότητα, όλα τα καθοδηγητικά Οργανα, ξεκινώντας από την ΚΕ, αξιοποιώντας τη νέα πείρα που συγκεντρώσαμε, πρέπει να αναμετρηθούμε με σημαντικές εντοπισμένες αδυναμίες και καθυστερήσεις, για να πετύχουμε στην πράξη την άνοδο σε μια ανώτερη ποιοτικά καθοδηγητική δουλειά, σύμφωνα με τα κριτήρια που θέσαμε στο 21ο Συνέδριο, με βάση τη στρατηγική μας, ώστε σε καμία φάση εξέλιξης της καθημερινής ταξικής πάλης αυτή να μην αποσπάται από τη στρατηγική.
Σε αυτήν την κατεύθυνση αξιοποιούμε και διευρύνουμε ό,τι σημαντικό πετύχαμε στην περίοδο από το 21ο στο 22ο Συνέδριο, όπως:
- Η επιβεβαίωση των προβλέψεων, εκτιμήσεων και θέσεων του Κόμματος για μεγάλα ζητήματα, όπως η εξέλιξη του ιμπεριαλιστικού πολέμου και της καπιταλιστικής οικονομίας στην ΕΕ και στη χώρα μας, ο χαρακτήρας της στροφής στην πολεμική οικονομία, σε αναδιαρθρώσεις του αστικού κράτους. Η συγκεκριμένη ικανότητα του Κόμματος στηρίχθηκε στην υλοποίηση σημαντικού μέρους των μελετητικών καθηκόντων που έθεσε το 21ο Συνέδριο, όπως η μελέτη υλοποίησης των στρατηγικών κατευθύνσεων της ΕΕ και της αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος και του επιτελικού - ψηφιακού κράτους στην Ελλάδα, στην περαιτέρω διερεύνηση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, στην πάλη με τον οπορτουνισμό σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο.
Ειδικότερα, με τη διαφωτιστική προβολή της υπεροχής του σοσιαλισμού και τη συνέχεια της μελέτης της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, με την αξιοποίηση σημαντικών επετείων (όπως τα 100 χρόνια ΕΣΣΔ και ιδιαίτερα τα 100 χρόνια από τον θάνατο του Λένιν).
- Το άνοιγμα της στρατηγικής αντιπαράθεσης για την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης, που σωστά έγινε - έστω και με αδυναμίες στις αρχές - πριν εφαρμοστεί το συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο στην ΕΕ.
- Η μελέτη και προβολή της ιστορικής πείρας, αξιοποιώντας τα 50 χρόνια από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, τα «80 χρόνια από το απελευθερωτικό - επαναστατικό 1944» κ.ά.
- Αξιοποιούμε την άνοδο της πολιτικής επιρροής του Κόμματος που αποτυπώθηκε στις πολιτικές μάχες της περιόδου που εξετάζουμε. Τα θετικά βήματα στην οργάνωση και ανάπτυξη αγώνων, στην ωρίμανση αρκετών στελεχών και οργάνων, στη διαμόρφωση ενός στελεχικού δυναμικού που κατανοεί καλύτερα από πριν την ανάγκη αναβάθμισης της καθοδηγητικής δουλειάς, στήριξης της ικανότητας διαφώτισης και εκλαΐκευσης.
Διαμορφώθηκε κάποια πείρα των Οργάνων στη μεθοδολογία επεξεργασίας ανακοινώσεων και θεματικών παρεμβάσεων, από τη σκοπιά της συνδυασμένης ικανοποίησης των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, ώστε να φωτίζουν την αιτία των προβλημάτων και να προβάλλουν τη διέξοδο.
- Επίσης, η θετική επίδραση των μαθημάτων που έγιναν στις ΚΟΒ με βάση τον σχεδιασμό τους, ώστε να συμβαδίζουν στον βαθμό του δυνατού με την τρέχουσα κομματική παρέμβαση και δράση, να υπάρχει επαναληπτικότητα στη διδασκαλία βασικών εννοιών και θεμάτων, να βελτιώνεται η ικανότητα στρατηγικής αντιπαράθεσης και εξειδίκευσης της διαπάλης. Φυσικά υπάρχει διαβάθμιση ανάλογα με την προετοιμασία που έγινε σε κάθε ΚΟΒ.
- Η στήριξη, παρά τις καθυστερήσεις, της ΚΝΕ, στη διαπάλη με το ρεύμα του ατομικού αυτοπροσδιορισμού και δικαιωματισμού, της μεταμοντέρνας άρνησης της αντικειμενικής πραγματικότητας, των πολλαπλών ταυτοτήτων κ.λπ.
- Τα βήματα που έγιναν στη στήριξη των δασκάλων και στην αναβάθμιση της διδασκαλίας και του περιεχομένου των μαθημάτων στο σύστημα εσωκομματικής μόρφωσης, καθώς και στην επέκταση των σχολών οπαδών.
- Η διεύρυνση και αναβάθμιση της θεματολογίας της ΚΟΜΕΠ και των εκδόσεων, με την αξιοποίηση αρκετών επετειακών και θεματικών αφιερωμάτων, καθώς και τις σχετικές εκδηλώσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, εκθέσεις κ.λπ.
Πάνω σε αυτά, να κατακτηθεί στην πράξη η διαμόρφωση και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού σταθερής ένταξης της ιδεολογικής, κομμουνιστικής μορφωτικής δουλειάς στο πρόγραμμα της κομματικής λειτουργίας και δράσης όλων των καθοδηγητικών Οργάνων και Οργανώσεων. Ενός σχεδίου που θα συμβάλλει στην οργανική ένταξη των ιδεολογικοπολιτικών επεξεργασιών μας στη δράση, στην παρακολούθηση των εξελίξεων και στην επεξεργασία της γραμμής πάλης, αξιοποιώντας τον «Ριζοσπάστη», την ΚΟΜΕΠ, τις εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής», τα συστήματα εσωκομματικής μόρφωσης.
Βασική πλευρά αυτού του σχεδιασμού είναι η στήριξη της ΚΝΕ, με την υλοποίηση ενιαίου σχεδίου των Οργάνων του Κόμματος και της ΚΝΕ, που θα αγκαλιάζει όλες τις επιμέρους πλευρές.
Προϋπόθεση για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας τα επόμενα χρόνια είναι η κατανόηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης για την αναβάθμιση του μορφωτικού, ιδεολογικού - πολιτικού επιπέδου στελεχών και μελών, που απαιτεί διασφάλιση χρόνου αυτομόρφωσης και ουσιαστική αξιοποίηση των συστημάτων εσωκομματικής μόρφωσης.
Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε πιο ενιαία και ουσιαστικά ότι οι στόχοι της ολόπλευρης και πολύπλευρης οργανωτικής ισχυροποίησης του Κόμματος σε μεγάλο βαθμό παραμένουν αποσπασμένοι από την προσπάθεια ιδεολογικοπολιτικής ισχυροποίησης, ότι το σύνολο της καθοδηγητικής δουλειάς πρέπει να καθορίζεται από τη στρατηγική μας σε όλες τις συνθήκες και να στηρίζεται σταθερά και πολύπλευρα από την κομμουνιστική ιδεολογική μορφωτική δουλειά.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, να ενισχυθεί συνολικά η ικανότητα για επεξεργασία της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης σε κάθε κίνημα, εργασιακό χώρο, γενικότερα χώρο ευθύνης, ώστε η διεύρυνση των δεσμών μας και η απαραίτητη και κρίσιμη αλλαγή των αρνητικών συσχετισμών μέσα στο κίνημα, σε τελευταία ανάλυση, να υπηρετεί τη στρατηγική μας.
Πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα, που αποτυπώνεται σε καθοδηγητικές αδυναμίες ως προς τη διάταξη στελεχών, την πολιτική ανάπτυξή τους, την ιεράρχηση καθηκόντων, επομένως και την εξασφάλιση του απαιτούμενου χρόνου προετοιμασίας ώστε να διαχέονται σταθερά και επαναλαμβανόμενα από πάνω προς τα κάτω οι κεντρικές επεξεργασίες και άξονες της ιδεολογικής πάλης με όλα τα αστικά και οπορτουνιστικά ρεύματα. Να αφομοιώνεται ουσιαστικά από τις ΚΟΒ η γενίκευση της πείρας από τη διαπάλη στον ευρύτερο χώρο κάθε Τομέα και κάθε Περιοχής.
Ακόμα, δεν έχει αφομοιωθεί στην πράξη ως βασικό κριτήριο εκτίμησης της δουλειάς στελεχών και οργανωμένη συμβολή τους στην αναβάθμιση του ιδεολογικού - πολιτικού περιεχομένου της δουλειάς, ενώ η οργάνωση - εκτίμηση καθηκόντων εξετάζεται συνήθως αποσπασμένα από τον παραπάνω στόχο.
Υπάρχει έλλειμμα σημαντικό ακόμα στη διαλεκτική σύνδεση θεωρητικής δουλειάς και πολιτικής πράξης. Ακροβατεί σε πολλές περιπτώσεις, ανάλογα με τον καταμερισμό δουλειάς, δεν έχει αφομοιωθεί βαθιά ότι πρόκειται για συστατικά στοιχεία της στρατηγικής και το ένα και το άλλο, ότι είναι νύχι - κρέας.
Στην πράξη, από αρκετές ΚΟΒ δύσκολα έρχεται εικόνα από την ιδεολογικοπολιτική διαπάλη στον χώρο ευθύνης τους με βάση το Πρόγραμμα του Κόμματος (περιεχόμενο σοσιαλισμού, δρόμος κατάκτησης). Παραμένουν αντιλήψεις ότι αυτή η απαιτητική δουλειά αφορά στην ουσία μόνο έναν περιορισμένο κύκλο υποψήφιων για στρατολογία και σταθερών οπαδών, ή ότι μπορούμε να την αφήσουμε για αργότερα, διότι μπορεί να αποδυναμώσει τη διεύρυνση των δεσμών μας, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος της κομματικής επιρροής να παραμένει στην πράξη «συνδικαλιστικοποιημένο».
Αυτό εκφράζεται στην πράξη, σε μεγάλο βαθμό, εξαιτίας της ισχυρής πίεσης που ασκείται στο στελεχικό και κομματικό δυναμικό, συνολικά στις γραμμές μας, από την επικρατούσα σήμερα αντίληψη στην κοινωνία, μέσα στην εργατική τάξη, στα λαϊκά στρώματα, στη νεολαία, ότι «αυτά που λέτε δεν είναι εφικτά», «δοκιμάστηκαν και απέτυχαν», «ο κόσμος δεν καταλαβαίνει», «αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ» και άλλα, απόψεις που έρχονται και ως αποτέλεσμα της αντεπανάστασης, του ιστορικού πισωγυρίσματος που συντελέστηκε πριν 35 χρόνια, αλλά και του συνολικά αρνητικού συσχετισμού διεθνώς, ζητήματα που δυστυχώς οδηγούν σε υποχώρηση μεγάλου μέρους στελεχών και, θα λέγαμε, της πλειοψηφίας των μελών του Κόμματος και της ΚΝΕ.
Ουσιαστικά, δηλαδή, οδηγούνται σε υποχώρηση από την προσπάθεια με επιμονή και υπομονή να διαδίδουν τη στρατηγική πολιτική μας πρόταση για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό και τον τρόπο που θα φτάσουμε εκεί, με βάση τη θεωρία μας αλλά και την πλούσια ιστορική πείρα του ελληνικού και διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος.
Στην εισήγηση του ΠΓ υπάρχει ο αναλυτικός απολογισμός στον τομέα της ιδεολογικής δουλειάς. Ορισμένες πλευρές θα θέλαμε να θυμίσουμε και να επισημάνουμε:
Πρώτον: Στην εισήγηση υπάρχει η εκτίμηση για τη συμβολή της ΚΕ, των άλλων Οργάνων, και τη συγκρότηση των βοηθητικών επιτροπών.
Εκτιμάμε ότι το ΠΓ και η ΚΕ συνέβαλαν στον προσανατολισμό της καθοδηγητικής δουλειάς, με βάση τα κριτήρια και τα καθήκοντα που προσδιόρισε το 21ο Συνέδριο, στην αντιμετώπιση του προβλήματος της αποσπασματικότητας στην καθημερινή κομματική παρέμβαση. Είχαν καθοριστική συμβολή στην επιτυχημένη διεξαγωγή σημαντικών πολιτικών μαχών, και ιδιαίτερα της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης με τη σοσιαλδημοκρατία την περίοδο μετά το 21ο Συνέδριο.
Ομως, το ΠΓ και η Γραμματεία της ΚΕ θα μπορούσαν να προωθήσουν πιο αποφασιστικά τον συντονισμό της δουλειάς Τμημάτων της ΚΕ, Γραφείων Περιοχής και βασικών Κομματικών Ομάδων, ώστε να διασφαλίζονται η ολοκληρωμένη επεξεργασία σύνθετων θεμάτων και η αντίστοιχη γενίκευση της πολιτικής πείρας.
Η ΚΕ έπρεπε να είναι πιο απαιτητική από τον εαυτό της σχετικά με τη δημιουργική ένταξη του ιδεολογικοπολιτικού περιεχομένου σε όλες τις πλευρές της δουλειάς των ΤΕ και των ΚΟΒ, από την παρακολούθηση της δράσης του αντιπάλου και την επεξεργασία της γραμμής και των στόχων συσπείρωσης και πάλης, έως την ενίσχυση της αντοχής και της μαχητικότητας των δυνάμεών μας.
Η επιμονή να συζητιούνται ουσιαστικά τα ζητήματα της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης, και να κατεβαίνουν αντίστοιχα οι κεντρικές επεξεργασίες μέχρι τις ΚΟΒ, είναι ευθύνη πρώτα απ' όλα της ΚΕ και των Επιτροπών Περιοχής. Οπως και η επιμονή στην ουσιαστική βελτίωση του μαρξιστικού υπόβαθρου, ως βασικού στοιχείου της καθοδηγητικής ικανότητας των στελεχών.
Μετά το 21ο Συνέδριο έγιναν από τα Οργανα προσπάθειες να εξειδικεύσουν τη διαπάλη σε οικονομικά και πολιτικά ζητήματα στον χώρο ευθύνης τους. Σε αρκετές περιπτώσεις, σε συνεργασία με τα Τμήματα της ΚΕ, καταπιάστηκαν με την επεξεργασία της γραμμής παρέμβασης αυτοτελώς και μέσα στο κίνημα, με διαβαθμίσεις από Οργάνωση σε Οργάνωση.
Οι διάφορες ταχύτητες στην ιδεολογική δουλειά, η ανομοιομορφία που υπάρχει όχι μόνο σε επίπεδο Περιοχών αλλά και μεταξύ ΤΕ σε κάθε ΕΠ, υπογραμμίζουν τις υποκειμενικές αδυναμίες γι' αυτήν την καθυστέρηση, πέρα από τις δεδομένες αντικειμενικές δυσκολίες. Αδυναμίες που αφορούν τόσο στην καθοδηγητική επιμονή όσο και στην ικανότητα δουλειάς με τον συγκεκριμένο απαιτητικό προσανατολισμό.
Ειδικότερα για την εκτίμηση της λειτουργίας του μηχανισμού της ιδεολογικής δουλειάς και της σχέσης του με τα καθοδηγητικά Οργανα, εκτιμάμε ότι:
Παραμένει σημαντική αδυναμία η σταθερή λειτουργία, με καταμερισμό, των Ιδεολογικών Επιτροπών. Από τις εκθέσεις των Οργανώσεων φαίνεται ότι έχουν συγκροτηθεί ΙΕ των ΕΠ στις περισσότερες ΟΠ. Ομως η λειτουργία τους και η επαρκής στελέχωσή τους διαφέρει αρκετά από Οργάνωση σε Οργάνωση.
Στις περισσότερες ΟΠ, οι ΙΕ των ΕΠ απαρτίζονται σχεδόν αποκλειστικά από τους ιδεολογικούς υπευθύνους των ΤΓ, γεγονός που δυσκολεύει τελικά στον καταμερισμό του εύρους των καθηκόντων που έχει στην ευθύνη της μια ΙΕ, καταλήγοντας τελικά να λειτουργεί ως συντονιστικό υπευθύνων.
Οι αδυναμίες στη λειτουργία και στο περιεχόμενο αφορούν και την πολυχρέωση στελεχών. Οι ίδιοι οι υπεύθυνοι των Γραφείων Περιοχής είναι καταμερισμένοι και σε άλλες χρεώσεις, ενώ το πρόβλημα γίνεται εντονότερο στα μέλη των ΙΕ και στους ιδεολογικούς υπευθύνους ΤΕ.
Μέρος αυτού του προβλήματος είναι και οι σχετικά πολύ γρήγορες εναλλαγές των υπευθύνων και των μελών των ΙΕ, όπου κατά καιρούς παρατηρούνται σε ΓΠ και κυρίως σε ΤΕ και δεν βοηθούν στην καλή συγκρότηση και λειτουργία των ΙΕ, αλλά σε περιπτώσεις όξυναν προβλήματα και αδυναμίες.
Επισημαίνουμε ότι η ανάδειξη και ανάπτυξη στελεχών στον τομέα της ιδεολογικής δουλειάς απαιτεί περισσότερο χρόνο σε σχέση με άλλες χρεώσεις, λόγω και της ίδιας της φύσης του αντικειμένου.
Επιπλέον, αρκετές ΙΕ των ΕΠ έχουν επιφορτιστεί στην ουσία και με την ευθύνη για τη μελετητική δουλειά και επεξεργασία σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις στην περιοχή της ευθύνης τους, και είναι πλέον ώριμο με κατάλληλη διάταξη να συγκροτηθούν ουσιαστικά και σταθερά σε περισσότερες Περιοχές Ομάδες Οικονομίας στα πλαίσια της ΙΕ της ΕΠ.
Βασικό ζήτημα είναι ότι παραμένει προς κατάκτηση η ολοκληρωμένη καθοδήγηση των ΙΕ των ΕΠ με ευθύνη των ΓΠ και των επικεφαλής από τις ΕΠ (όπου υπάρχουν) ή/και μελών των ΕΠ που τις απαρτίζουν
Αφορά τη στήριξη και την ανάθεση καθηκόντων απ' τα Οργανα, τον βαθμό εμπλοκής των Οργάνων στην υλοποίηση του προγράμματος δουλειάς, στη διάθεση στελεχών και στις απαιτήσεις για τη συγκεκριμένη εκπαίδευσή τους.
Οι αδυναμίες στη συγκρότηση - λειτουργία των ΙΕ των ΕΠ έχουν πολλαπλάσια αντανάκλαση στο επίπεδο των αντίστοιχων βοηθητικών επιτελείων των ΤΕ.
Η γενική εκτίμηση είναι ότι τα μαθήματα είχαν θετική επίδραση, ιδιαίτερα στα κομματικά μέλη που έκαναν προσπάθεια να διαβάσουν. Βοήθησαν, έδωσαν εξοπλισμό, μαχητικοποίησαν σε στιγμές έντονης διαπάλης (ιμπεριαλιστικός πόλεμος στο έδαφος της Ουκρανίας, ανασύνθεση σοσιαλδημοκρατίας, έγκλημα στα Τεμπη κ.λπ.), δημιούργησαν για αρκετά στελέχη ένα πιο στέρεο υπόβαθρο ερμηνείας των εξελίξεων και δυνατότητα προβολής του Προγράμματος του Κόμματος.
Για τη θετική εκτίμηση των μαθημάτων συνυπολογίζουμε τα εξής:
Το περιεχόμενο των μαθημάτων ήταν κατάλληλα διαμορφωμένο ώστε να συμβαδίζει και να λειτουργεί ενισχυτικά στην τρέχουσα πολιτική παρέμβαση και δράση.
Υπήρχε επαναληπτικότητα εννοιών και θεματικών που να βοηθούν στην καλύτερη αφομοίωση.
Ο άξονας «διέξοδος του σοσιαλισμού αντιπαραθετικά στην καπιταλιστική βαρβαρότητα» διέτρεχε τις θεματικές όλων των μαθημάτων, γεγονός που βοηθούσε στην άνοδο της ικανότητας προβολής της προγραμματικής μας αντίληψης.
Δόθηκε αναβαθμισμένη στήριξη των Οργάνων και των δασκάλων με κεντρικά ακτίφ, για τους όρους διεξαγωγής και το περιεχόμενο των μαθημάτων.
Οσον αφορά τη στήριξη της ΚΝΕ, ξεχωρίζουμε την ανάγκη ενίσχυσης της καθοδηγητικής βοήθειας προς την ΚΝΕ για την ουσιαστική αναβάθμιση της ιδεολογικής, πολιτικής, μορφωτικής δουλειάς, παίρνοντας υπόψη την ένταση της επίθεσης του αντιπάλου στις νεανικές συνειδήσεις, την αναβάθμιση της παρέμβασής του στη μορφή, στα μέσα και στο περιεχόμενο, που εστιάζει σε όλες τις πλευρές της ζωής των νέων, στην ενσωμάτωση των αγώνων της νεολαίας.
Ξεχωρίζει σε αυτήν την προσπάθεια η επίδραση του υποκειμενικού ιδεαλισμού στη νεολαία, του λεγόμενου ατομικού αυτοπροσδιορισμού και δικαιωματισμού, που με αφορμή τις αντιδραστικές θεωρίες του κοινωνικού φύλου επιδρούν σε μια σειρά από άλλες κρίσιμες πλευρές για τη δουλειά μας, όπως η αντίληψη για την αντικειμενική πραγματικότητα, η αδυναμία κριτικής προσέγγισης απέναντι στην αστική ιδεολογία, η στρεβλή αντίληψη για την αντίθεση «προοδευτικό - συντηρητικό», για τη στράτευση στον επαναστατικό σκοπό, τα ταξικά κριτήρια στον πολιτισμό, στη στάση ζωής, στη σχέση ατομικού - συλλογικού κ.α.
Από τη θετική και αρνητική πείρα που αποτυπώνουν βασικοί δείκτες ελέγχου της ιδεολογικής δουλειάς αναδεικνύεται η ανάγκη αναβάθμισης της καθοδηγητικής στήριξης της ΚΝΕ, για να μετρήσει βήματα στην κατάκτηση και αφομοίωση βασικών πλευρών της κοσμοθεωρίας μας.
Ενα ποσοστό των στελεχών της ΚΝΕ (μέχρι και Τομεακά Συμβούλια) δεν έχει παρακολουθήσει καμία σχολή. Τα ποσοστά των ενήλικων μελών της ΚΝΕ που δεν έχουν έρθει σε οργανωμένη επαφή και συζήτηση με το Πρόγραμμα του Κόμματος και με βασικά ζητήματα του μαρξισμού, στην πλειοψηφία των ΟΠ, παραμένουν υψηλά.
Υπάρχει επίσης ένα σημαντικό κομμάτι των μαθητών που σταματούν τις σχολές.
Το ποσοστό όμως ολοκλήρωσης των μαθημάτων στις ΟΒ είχε πτωτική πορεία. Και το ποσοστό των μελών της ΚΝΕ που παρακολούθησαν τα μαθήματα κινήθηκε πιο χαμηλά. Ο ρυθμός ανανέωσης των δυνάμεων της ΚΝΕ και η χρονική απόσταση που χωρίζει ένα μέλος της ΚΝΕ από την περίοδο που αυτές οι επεξεργασίες συζητήθηκαν οργανωμένα στο Κόμμα δεν πρέπει να αποτελέσουν παράγοντες δικαιολόγησης, αλλά υπογραμμίζουν τις αυξημένες απαιτήσεις στην καθοδηγητική βοήθεια προς την ΚΝΕ για να προχωρά με σταθερότητα η γνώση και κατά το δυνατόν μεγαλύτερη αφομοίωσή τους.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα της διακίνησης επεξεργασιών του Κόμματος, όπως η Απόφαση του 18ου Συνεδρίου για τον σοσιαλισμό, και της έκδοσης «Θεωρητικά Ζητήματα στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ».
Θα πρέπει να πάρουμε υπόψη μας τη γενίκευση αντιλήψεων υποτίμησης της γνώσης και της μελέτης, γενικά, στη νεολαία εργατικών - λαϊκών οικογενειών, τη στροφή στη γρήγορη πληροφορία. Γι' αυτό οφείλουμε να δούμε τους όρους καθοδηγητικής βοήθειας ώστε να αναστραφεί αυτή η τάση στις γραμμές μας, ώστε να μη θεωρείται δεδομένο και «φυσικό» για το μέλος της ΚΝΕ, το αυριανό μέλος του Κόμματος, να έχει απόσταση από το διάβασμα και την κατάκτηση της επαναστατικής θεωρίας.
Στην εισήγηση υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία και εκτιμήσεις επίσης:
Στο Γ κεφάλαιο της εισήγησης του ΠΓ μιλάμε για τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό και την οργάνωση της ιδεολογικής δουλειάς με στόχο την ενίσχυση των κομμουνιστικών χαρακτηριστικών μας. Θεωρούμε ότι αυτό το κεφάλαιο της εισήγησης μπορεί να αποτελέσει και τη βάση για να δουλέψουμε το αντίστοιχο κείμενο στις Θέσεις για το 22ο Συνέδριο.
Συνοπτικά, θα θέλαμε να επαναλάβουμε τα εξής:
Αμεσα να κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό και ένταξη της ιδεολογικής - μορφωτικής δουλειάς συνολικά στην καθοδηγητική δουλειά, στην πιο ουσιαστική εναρμόνισή της με το Πρόγραμμά μας.
Με άλλα λόγια, να μην αποσπάται η πρακτική καθημερινή καθοδηγητική δουλειά από τη στρατηγική, στο όνομα υπαρκτών αντικειμενικών δυσκολιών και παραγόντων, αλλά να εστιάζει στο βάθεμα των ιδεολογικοπολιτικών δεσμών με τον περίγυρό μας, ιδιαίτερα από την εργατική τάξη, στο χτίσιμο ερεισμάτων προοπτικής, ώστε να επεκτείνεται και να ενισχύεται αυτός ο προσανατολισμός.
Αυτό το βήμα είναι αναγκαίο για να ανταποκριθούμε στις αυξημένες απαιτήσεις που προσδιορίζουν οι γρήγορες και σύνθετες εξελίξεις, οι δύσκολες και σε έναν βαθμό πρωτόγνωρες συνθήκες που καλούμαστε να ανταποκριθούμε στον ρόλο μας ως πραγματικός καθοδηγητής και οργανωτής του εργατικού κινήματος.
Το Κόμμα ως ενότητα θεωρητικής, πολιτικής και μαζικής δράσης να επιδράσει στην ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα σε δυναμικά τμήματα της εργατικής τάξης και των κοινωνικών συμμάχων της για ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος και οικοδόμηση της νέας κοινωνίας του σοσιαλισμού.
Κριτήριο για τη συνεχή, σταθερή ένταξη της ιδεολογικής, κομμουνιστικής μορφωτικής δουλειάς στο πρόγραμμα της καθημερινής κομματικής λειτουργίας και δράσης των καθοδηγητικών Οργάνων και των Οργανώσεων θα είναι η διαπίστωση διαμόρφωσης διαλεκτικής - υλιστικής μεθόδου ανάλυσης και αντιμετώπισης προβλημάτων από τα στελέχη και τα Οργανα.
Να αποτυπωθεί στην πιο εύστοχη ιεράρχηση των καθηκόντων, των καταμερισμών στην αντιμετώπιση της αποσπασματικότητας και στη διάταξη των δυνάμεων, με βάση τις εκάστοτε απαιτήσεις του αγώνα.
Επίσης, στην ταχύτερη και στοχευμένη ανάπτυξη των κομματικών δυνάμεων, στον μεγαλύτερο βαθμό προετοιμασίας ΚΝίτικων δυνάμεων για ένταξη στο Κόμμα.
Κριτήριο είναι και η αναβάθμιση και γενίκευση της ικανότητας στην παρακολούθηση των εξελίξεων, στην επεξεργασία της γραμμής και του πλαισίου πάλης για την προώθηση της στρατηγικής μας σε κάθε εργασιακό χώρο, κλάδο, κίνημα, σε κάθε φάση του αγώνα, στην εύστοχη εξειδικευμένη ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση, αυτοτελώς και μέσα στο κίνημα, με τις άλλες δυνάμεις, για τον προσανατολισμό του.
Η ιδεολογική - πολιτική γνώση και αφομοίωση των θέσεων είναι σημαντική προϋπόθεση για τη συμβολή κάθε κομματικού μέλους στην επεξεργασία και την υλοποίηση των αποφάσεων.
Ολες οι μορφές και οι διαδικασίες της ιδεολογικής δουλειάς να στοχεύουν στην αφομοίωση βασικών θέσεων της θεωρίας μας, του Προγράμματος και των επεξεργασιών μας (π.χ. της βαθύτερης κατανόησης των σύγχρονων μορφών καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, του χαρακτήρα της οικονομικής κρίσης, της αντίληψής μας για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση κατά τον 20ό αιώνα, για το αστικό κράτος και το αστικό πολιτικό σύστημα).
Τα μέτρα για την υλοποίηση του ολοκληρωμένου μακρόπνοου σχεδιασμού να υπηρετούν την οργανική ένταξη στην καθοδηγητική δουλειά.
Να ανατρέψουμε την τάση να αδυνατίζει όσο πάμε «προς τα κάτω» η ουσιαστική αξιοποίηση των ιδεολογικών θέσεων και επεξεργασιών μας.
Ακόμα πιο κωδικοποιημένα, σημαίνει ότι χρειάζεται:
Συμπερασματικά:
Προϋπόθεση για την επιτυχία όλης αυτής της προσπάθειας είναι η κατανόηση της ατομικής και συλλογικής ευθύνης για την αναβάθμιση του μορφωτικού - ιδεολογικού - πολιτικού επιπέδου στελεχών και μελών, που απαιτεί και διασφάλιση χρόνου αυτομόρφωσης και ουσιαστική αξιοποίηση των συστημάτων εσωκομματικής μόρφωσης.
Αυτά που πετύχαμε μέχρι σήμερα, δείχνουν ότι μπορούμε πολύ καλύτερα.