«Ακονίζουν μαχαιροπίρουνα» για τα κονδύλια του «ReArm EU» και των πολυετών εξοπλιστικών προγραμμάτων της κυβέρνησης
Ανάμεσα σε αυτούς που «κάνουν όρεξη» είναι και ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι, που είτε δραστηριοποιούνται στην πολεμική βιομηχανία, είτε ετοιμάζονται να επενδύσουν σ' αυτήν, τώρα που βλέπουν το «ψητό», με εξασφαλισμένη κρατική και ευρωενωσιακή στήριξη. Στο «χακί» ντύνονται και εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, καθώς τα ηλεκτρονικά συστήματα παίζουν κομβικό ρόλο στα σύγχρονα οπλικά συστήματα και στις επικοινωνίες για τις επιχειρησιακές ανάγκες του πολέμου.
Για την οικονομία της ΕΕ, που αντιμετωπίζει το φάσμα μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης, η στροφή στην πολεμική οικονομία παρουσιάζεται στους εργαζόμενους ως το ...«φιλί της ζωής», ειδικά σε κλάδους που είχαν ήδη σοβαρά προβλήματα, όπως η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία.
Οι «ευκαιρίες» για κερδοφόρες επενδύσεις συσσωρευμένων κεφαλαίων που γεννάει ο πόλεμος για τα μονοπώλια, σερβίρονται ως διέξοδος και για τους εργαζόμενους, σε μια προσπάθεια να ενσωματωθούν στα πολεμικά σχέδια της αστικής τάξης. Στη χώρα μας, τα εξοπλιστικά προγράμματα λανσάρονται ήδη ως το νέο «Ελντοράντο» για τα μονοπώλια, όταν ολοκληρωθεί το Ταμείο Ανάκαμψης το 2026.
Ταυτόχρονα, στο εύφορο έδαφος της πολεμικής οικονομίας κλιμακώνονται ο εργοδοτικός - κρατικός αυταρχισμός και η τρομοκρατία, η απειλή «τα κεφάλια μέσα», επιβεβαιώνοντας ότι η πολεμική προετοιμασία είναι πολυεργαλείο, «καρότο» και «μαστίγιο» του κεφαλαίου και του κράτους του, για τη χειραγώγηση της εργατικής τάξης και του λαού.
Την ικανοποίησή του για την επικείμενη τοποθέτηση του πρωθυπουργού στη Βουλή σχετικά με το «ReArm Europe» εξέφρασε προκαταβολικά ένας από τους ισχυρούς οικονομικούς ομίλους στην Ελλάδα, η «METLEΝ».
Μάλιστα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, Ευ. Μυτιληναίος, θέτει και τους όρους, ώστε η συμμετοχή των ελληνικών επιχειρήσεων στο φαγοπότι του πολέμου να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση για την κερδοφορία τους.
Ζητάει, για παράδειγμα, κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα να αποδίδει Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία σε ποσοστό τουλάχιστον 30%, όπως και «να συμμετέχουμε ενεργά στην παραγωγή, να μην καλούμαστε μόνο να χρηματοδοτούμε την κατασκευή οπλικών συστημάτων στη Γαλλία και τη Γερμανία».
Πιάνοντας καλύτερο πόστο, η «ΜETLEN» ανακοίνωσε νέα επένδυση για την παραγωγή αρμάτων μάχης, εξαρτημάτων εξοπλισμού και ειδικών κατασκευών για θωρακισμένα στρατιωτικά οχήματα. Συγκεκριμένα, προχωράει στην αγορά ενός ακινήτου με τεράστιες εργοστασιακές εγκαταστάσεις στην Α' ΒΙΠΕ Βόλου, ενώ σχεδιάζει την αγορά ενός ακόμα όμορου σε αυτό ακινήτου. Δίπλα σε αυτά, σε οικόπεδο 32 στρεμμάτων που απέκτησε η εταιρεία το 2023, κατασκευάζει ήδη σύγχρονη εργοστασιακή μονάδα παραγωγής υψηλής εξειδίκευσης μεταλλικών κατασκευών για αμυντικές εφαρμογές.
Για προκλήσεις και ευκαιρίες από το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα και το ευρωπαϊκό σχέδιο «ReArm Europe» κάνει λόγο και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ). Σε σχετική συνέντευξη Τύπου, ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Τάσος Ροζολής ζήτησε τη χάραξη μιας «συνεκτικής στρατηγικής με ορίζοντα πενταετίας, προκειμένου να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι δυνατότητες από τις τελευταίες αποφάσεις της ΕΕ», ενώ αναφέρθηκε κι αυτός στην προαναφερόμενη προϋπόθεση για 30% Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία.
Σημειώνεται πως ο ΣΕΚΠΥ έχει 230 μέλη - εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Για κάποιες από αυτές, τα προϊόντα τους έχουν διττή χρήση, πολιτική και στρατιωτική.
Υπάρχουν όμως κι άλλες επιχειρήσεις που σχετίζονται με την πολεμική βιομηχανία και διεκδικούν μερίδιο από την πίτα των κρατικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων. Χαρακτηριστικά, πριν από δύο περίπου χρόνια, η ΟΝΕΧ (Ναυπηγεία Νεώριου Σύρου και Ελευσίνας) αποχώρησε από τον ΣΕΚΠΥ και ίδρυσε την Ενωση Ελληνικών Ναυπηγείων. Υπάρχει επίσης η Ενωση Ελληνικών Εταιρειών Αεροδιαστημικής, Ασφάλειας και Αμυνας (ΕΕΛΕΑΑ), που εκπροσωπεί εταιρείες με δραστηριότητα και στην πολεμική βιομηχανία.
Την πρόθεσή της να διεκδικήσει μέρος του χρηματοδοτικού πακέτου έχει εκφράσει και ο όμιλος «Βιοχάλκο». Στελέχη της «ΕΛΑΒ-ΧΑΛΚΟΡ» δήλωναν τις προηγούμενες μέρες πως παρακολουθούν τυχόν ευκαιρίες και ότι υπάρχει η πρόθεση για εκμετάλλευσή τους, με βάση και την παραγωγική δυναμικότητα του ομίλου που μπορεί να διεκδικεί μεγάλα έργα.
Ξέχωρα πάντως από τις όποιες τοποθετήσεις, πολλοί θα είναι οι ενδιαφερόμενοι. Πρώτες απ' όλους οι εταιρείες που έχουν μπει ήδη στο «παιχνίδι» και έχουν δει τα κέρδη τους να εκτοξεύονται τα τελευταία χρόνια, στο έδαφος των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που οξύνονται και της πολεμικής προετοιμασίας που επιταχύνεται.
Ενδεικτικά είναι τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η «Theon International», η οποία κατασκευάζει γυαλιά νυχτερινής όρασης για στρατιωτικούς σκοπούς. Η εταιρεία είχε έσοδα 352,4 εκατομμυρίων ευρώ το 2024, αυξημένα κατά 61,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ εισήχθη και στο χρηματιστήριο του Αμστερνταμ. Δημοσιεύματα παρουσιάζουν τις προοπτικές ακόμα καλύτερες για τα κέρδη των μετόχων, από την άνοδο του «αμυντικού» τομέα στην Ευρώπη.
Νέα συμβόλαια και πακέτα θα διεκδικήσουν και τα «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα» (ΕΑΣ) που συνεργάζονται μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος ASAP με τον τσέχικο όμιλο CSG. Τη συγκεκριμένη σύμπραξη έχει προσβάλει η ΟΝΕΧ, η οποία έχει συμβάσεις ενοικίασης των εργαζομένων της με τα ΕΑΣ. Θυμίζεται πως τα ΕΑΣ εκτελούν συμβόλαιο για την παραγωγή πυρομαχικών τύπου 155 χιλιοστών, με τελικό προορισμό την Ουκρανία, σε συνεργασία και με την εταιρεία MSM, του ομίλου CSG.
Στους διακηρυγμένους στόχους είναι και η επαναλειτουργία του εργοστασίου ΤΝΤ στο Λαύριο, η δημιουργία γραμμής παραγωγής κόκκου base bleed, που αυξάνει την ακτίνα δράσης των πυρομαχικών και η αναβάθμιση του γομωτηρίου για πυρομαχικά μεγάλου διαμετρήματος, που χρησιμοποιούνται ευρέως στην Ουκρανία.
Ερωτηματικό παραμένει η ΕΑΒ - αναζητάει «στρατηγικό επενδυτή» - και αν η κόντρα ΕΕ - ΗΠΑ επηρεάσει τις σχέσεις με την αμερικάνικη «Lockheed Martin». Οι επιχειρούμενες περικοπές σε παροχές των εργαζομένων, οι συνδικαλιστικές διώξεις κ.ά. στόχο έχουν από τη μια να τρομοκρατήσουν και από την άλλη να καλλιεργήσουν προσδοκίες για «καλύτερες μέρες», αν η εταιρεία κερδίσει συμβόλαια και παραγγελίες στο πλαίσιο της κλιμάκωσης των εξοπλισμών.
Τέλος, από το «τσιμπούσι» επιδιώκουν να βγουν κερδισμένοι επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται σε υποστηρικτικές δραστηριότητες και ενσωματώνονται σταδιακά στην οικονομία του πολέμου. Τέτοιες, για παράδειγμα, είναι στον κλάδο των μεταφορών και των logistics, οι ενεργειακοί όμιλοι όπως των διυλιστηρίων που ανεφοδιάζουν δεξαμενόπλοια που στηρίζουν τις πολεμικές επιχειρήσεις κ.ά.
...και για το κυνηγητό προσφύγων και μεταναστών
Υπερθεματίζει η κυβέρνηση για την πολεμική προετοιμασία της ΕΕ, ενόψει παραπέρα όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και τους διαύλους.
Χαρακτηριστικά, ο Κυρ. Μητσοτάκης με το πέρας του Εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δήλωσε ότι η περιλάλητη ρήτρα διαφυγής πρέπει «να ενεργοποιηθεί το συντομότερο και να αφορά ενδεχομένως και το έτος 2025», ώστε να ξοδέψουν περισσότερα για στρατιωτικές δαπάνες. Πρόσθεσε δε ότι αρχές Απρίλη θα παρουσιάσει στη Βουλή τους βασικούς άξονες του νέου 12ετούς σχεδίου για τους εξοπλισμούς της ντόπιας αστικής τάξης έναντι ανταγωνιστών της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εξέφρασε ακόμα την «ανησυχία» του για τις εξελίξεις στην Τουρκία, σπεύδοντας να θυμίσει ότι η γείτων «στα χαρτιά τουλάχιστον είναι χώρα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ και μια χώρα η οποία φιλοδοξεί να συνάψει πιο στενές σχέσεις με την Ενωση». «Προφανώς αυτό θα μπορεί να γίνει μόνο μέσα στο πλαίσιο των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως αυτές τις έχουμε διαπραγματευτεί τα τελευταία χρόνια», ισχυρίστηκε, την ώρα που τόσο κεντρικά η ΕΕ όσο και κατά μόνας μια σειρά κράτη - μέλη αναπτύσσουν πολυεπίπεδες σχέσεις με την Αγκυρα.
Στο ίδιο φόντο αγωνίας για το πώς θα εκτιμηθεί στην Ουάσιγκτον η αξία της Ελλάδας στους σχεδιασμούς της, ο πρωθυπουργός έσπευσε να υπογραμμίσει ότι «οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι σταθερές, έχουν βάθος, στηρίζονται πάνω σε κοινά συμφέροντα». «Η Ελλάδα είναι ένας παράγοντας, ένας πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Και μια χώρα η οποία πιστεύω ότι σε αυτό το ευμετάβολο γεωπολιτικό περιβάλλον μπορεί να είναι και πολύ χρήσιμη, θα έλεγα, ως μια χώρα αξιόπιστη στη Μέση Ανατολή, μέλος της ΕΕ, μέλος του ΝΑΤΟ. Μπορεί σε αυτήν την καινούργια θεώρηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής να είναι εξαιρετικά χρήσιμη», πρόσθεσε, χωρίς τσίπα.
Τέλος, καυχήθηκε ότι η κυβέρνησή του «ήταν στην πρώτη γραμμή» της «αλλαγής της ευρωπαϊκής πολιτικής στο Μεταναστευτικό», όπου δρομολογούνται ακόμα μεγαλύτερη καταστολή στα σύνορα και ανθρωποκυνηγητό στο εσωτερικό. «Τώρα αποτελεί ουσιαστικά κοινό τόπο ότι δεν μπορούμε να έχουμε μια συνεκτική μεταναστευτική πολιτική χωρίς αποτελεσματική φύλαξη των εξωτερικών συνόρων και χωρίς να περιορίζουμε τις ροές όσων εισέρχονται παράνομα στην ΕΕ», είπε, εστιάζοντας επίσης στις «αποτελεσματικές επιστροφές». Τόνισε εξάλλου ότι «η Ελλάδα συμμετέχει σε μια κλειστή ομάδα χωρών που - θα έλεγα - βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων για πιο καινοτόμες ιδέες γύρω από το Μεταναστευτικό», καθώς «πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να σκεφτούμε και έξω από το πλαίσιο το συνηθισμένο για να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα», προκαλώντας σύγκρυο για όσα απεργάζονται.