Eurokinissi

Στον απόηχο της συνάντησης Γ. Γεραπετρίτη - Χ. Φιντάν, την προηγούμενη βδομάδα στις Βρυξέλλες στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, στην Αθήνα ξεκίνησαν διαρροές ότι επίκειται έκδοση των απαραίτητων αδειών για την επιστροφή των ερευνητικών πλοίων στα ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου, στα διεθνή ύδατα, όπως επιχειρήθηκε και τον Ιούλιο του 2024 με την τουρκική αστική τάξη να αντιδρά, παρεμποδίζοντας με πολεμικά της πλοία την έρευνα στην πόντιση καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ (Great Sea Interconnector), καθώς διεκδικεί λόγο και μερτικό σε όποια μπίζνα και σχέδιο σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο.

Αλλωστε, η κυβέρνηση Ερντογάν με διαρροές της στον τουρκικό Τύπο προειδοποίησε ότι δεν θα επιτρέψει τη δημιουργία «τετελεσμένων», υποστηρίζοντας ότι τα «μονομερή βήματα της Ελλάδας είναι προκλητικά», επειδή δεν έχουν καθοριστεί τα όρια της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών. Οι τουρκικές διαρροές σημειώνουν επίσης ότι «η συνέχιση της πόντισης καλωδίων υπό στρατιωτική προστασία θα μπορούσε να αυξήσει τις περιφερειακές εντάσεις και να υπονομεύσει το έδαφος για διάλογο». Μάλιστα, κάνουν σαφές ότι θα υπάρξει παρουσία και τουρκικών πλοίων στην επίμαχη ζώνη, με τη γείτονα να υπερασπίζεται επί του πεδίου το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο που συντηρεί τόσα χρόνια με την ανοχή, αν όχι και την στήριξη, «συμμάχων» και «εταίρων». Και χτες, εξάλλου, δήλωσε παρούσα στην περιοχή, καθώς κατασκοπευτικό της αεροσκάφος τύπου ATR-72 προχώρησε σε 2 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου στο νοτιοανατολικό Αιγαίο και 2 παραβάσεις των Κανόνων Εναέριας Κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών.

Κληθείς, χτες στην τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων, να σχολιάσει τις διαρροές από πλευράς Αθήνας και Αγκυρας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης αρκέστηκε να πει ότι «η συνέχεια των ερευνών θα γίνει σε χρόνο που θα αποφασιστεί και με βάση τον προγραμματισμό της εταιρείας που διεξάγει την έρευνα».

Την ίδια ώρα στην Αθήνα προσπαθούν να παρουσιάσουν ως εγγύηση για τα ελληνικά συμφέροντα τις λυκοσυμμαχίες με ΗΠΑ και Ισραήλ, οι οποίες ωστόσο ανεβάζουν το θερμόμετρο των ανταγωνισμών του κεφαλαίου και βυθίζουν ολοένα και περισσότερο τον λαό σε μια δίνη απρόβλεπτων εξελίξεων.

Ενδεικτικό το νομοσχέδιο με τίτλο «Νόμος Συνεργασίας για την Αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας και την Ασφάλεια στη Θάλασσα στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ ΗΠΑ - Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου του 2025» που εισήχθη στο αμερικανικό Κογκρέσο από την Ελληνοαμερικανίδα βουλευτή Νικόλ Μαλλιωτάκη, μαζί με τους συναδέλφους της Τόμας Κιν Τζούνιορ, Νταν Γκόλντμαν και Τζος Γκοτχάιμερ. Η διακομματική αυτή πρωτοβουλία ενισχύει το υπάρχον πλαίσιο συνεργασίας «3+1» μεταξύ ΗΠΑ, Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου, που ξεκίνησε με τα νομοσχέδια του 2019 και 2021, με στόχο την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» και την «ασφάλεια στη θάλασσα».

Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός επιμέρους σκέλους «ασφάλειας» στο πλαίσιο του «3+1», την κατάργηση της ημερομηνίας λήξης της Διακοινοβουλευτικής Ομάδας, την ενίσχυσή της με έξι επιπλέον βουλευτές και τη συγκρότηση διακυβερνητικής ομάδας εργασίας. Παράλληλα, εισάγει τα κέντρα CERBERUS και TRIREME, με έδρες το CYCLOPS στην Κύπρο και τη Βάση της Σούδας στην Ελλάδα, αντίστοιχα, για εξειδικευμένη εκπαίδευση σε θέματα «αντιτρομοκρατίας» και «θαλάσσιας συνεργασίας».

Αυξάνει, επίσης, τη χρηματοδότηση του προγράμματος Διεθνούς Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (IMET) κατά 1 εκατομμύριο δολάρια για το Ισραήλ και κατά 250.000 δολάρια για Ελλάδα και Κύπρο, ενώ καταργεί πλήρως το εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο. Μετά την εισαγωγή του νομοσχεδίου στο Κογκρέσο, απαιτείται έγκριση από τη Βουλή και τη Γερουσία πριν υπογραφεί από τον πρόεδρο.

Στην πράξη, κουμπώνει πάνω στο πλαίσιο πολεμικής προετοιμασίας των ΗΠΑ και των σχεδιασμών τους για τον έλεγχο των υδρογονανθράκων και των θαλάσσιων οδών της περιοχής, απέναντι σε ανταγωνιστές όπως οι Ρωσία και Κίνα. Διόλου τυχαία, και καθώς το νομοσχέδιο έρχεται ως πρωτοβουλία του Αμερικανο-ελληνικού Ινστιτούτου, το ΑΗΙ ξεκαθαρίζει πως στόχος του νομοσχεδίου είναι «να προστατευθούν τα συμφέροντα της Αμερικής, να διασφαλιστεί το διεθνές εμπόριό της» και να προωθηθεί η «ειρήνη, η σταθερότητα και η ασφάλεια», όπως την εννοούν οι ιμπεριαλιστές, σε μια περιοχή με μεγάλη γεωπολιτική σημασία.

Ηδη απλώνουν πολεμικά τους μέσα επί του πεδίου. Χαρακτηριστικά, το διάστημα 19/3 - 3/4, πραγματοποιήθηκε στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η ετήσια πολυεθνική αεροναυτική άσκηση «NOBLE DINA - 2025», με τη συμμετοχή πλωτών και πτητικών μέσων των Ενόπλων Δυνάμεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας, των ΗΠΑ, της Ιταλίας και του κράτους - δολοφόνου Ισραήλ που ήταν και η διοργανώτρια χώρα. Το σενάριο της άσκησης περιλάμβανε σύνθετες εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε θαλάσσιο περιβάλλον, όπως Τακτικές Κινήσεις και Προχωρητικούς Ελιγμούς, Συνοδεία Πολεμικών Πλοίων, Επιχειρήσεις Ανθυποβρυχιακού Πολέμου και Αεροναυτικής Συνεργασίας καθώς και άσκηση Ερευνας και Διάσωσης. Οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν με φρεγάτα και πυραυλάκατο.

Σημειωτέον, οι Ισραηλινοί φονιάδες μετέχουν και στην άσκηση που διοργανώνει αυτές τις μέρες η ελληνική Πολεμική Αεροπορία, «Ηνίοχος 25». Φέτος έχουν έρθει με ιπτάμενο ραντάρ, καθώς τα μαχητικά τους είναι πολύ ...απασχολημένα βομβαρδίζοντας αμάχους στη Γάζα και αλλού.

Σε αυτό το πλαίσιο, βαθύτερης εμπλοκής στους ανταγωνισμούς της Ανατ. Μεσογείου, ο υπουργός Αμυνας Ν. Δένδιας μεταβαίνει σήμερα στον Λίβανο, όπου θα έχει συνομιλίες με τον Λιβανέζο ομόλογό του. Οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις έχουν παρουσία στην περιοχή με φρεγάτα ενταγμένη στην επιχείρηση UNIFIL, που ελέγχει το εμπάργκο όπλων στη «Χεζμπολάχ», με την ελληνική κυβέρνηση να αναζητά ακόμα πιο ενεργό ρόλο στην περιοχή, μεταξύ άλλων και με τη συμβολή στην εκπαίδευση στρατιωτικών δυνάμεων, όπως εξετάστηκε και στην πρόσφατη τετραμερή με τη συμμετοχή Γαλλίας και Κύπρου.

Οι επιτελείς μετέβησαν στη Ρουμανία, προκειμένου να συμμετάσχουν στην άσκηση «Sea Shield 25». Επισήμως διοργανώνεται από τις ρουμανικές Ενοπλες Δυνάμεις, κινητοποιώντας 2.300 στελέχη αλλά και μέσα από Αλβανία, Βουλγαρία, Καναδά, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Ολλανδία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες και Τουρκία.

Από 31/3 έως 11/4 γίνονται «εκπαιδευτικές δραστηριότητες» στη Μαύρη Θάλασσα, κατά μήκος του ποταμού Δούναβη και σε παράκτιες περιοχές. Τα δε σενάρια καλύπτουν πολλαπλά περιβάλλοντα μάχης, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων, παραποτάμιων, παράκτιων, υποβρύχιων, χερσαίων και εναέριων περιοχών, ενώ οι συμμετέχουσες δυνάμεις καλούνται να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονες θαλάσσιες και εναέριες επιθέσεις, υβριδικές και ασύμμετρες απειλές. Συνολικά, κινητοποιούνται περίπου 150 στρατιωτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων 33 πλοίων, 9 ταχύπλοων, 14 αεροσκαφών και 90 οχημάτων εδάφους.

Σημειωτέον, οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις έχουν επιχειρησιακή πείρα στην περιοχή, καθώς πριν την έξαρση του πολέμου στην Ουκρανία, πλοία του Πολεμικού Ναυτικού αναπτύσσονταν στην περιοχή μετέχοντας σε παρόμοιες ΝΑΤΟικές δραστηριότητες, ενώ συχνά - πυκνά ιπτάμενα ραντάρ της Πολεμικής Αεροπορίας φτάνουν μέχρι το FIR Σόφιας (καλύπτει και Μαύρη Θάλασσα), πετώντας στον κάθετο άξονα Μπουργκάς - Βάρνας και συλλέγοντας για λογαριασμό της λυκοσυμμαχίας εικόνα των ρωσικών κινήσεων.

Θυμίζουμε επίσης ότι τον Αύγουστο 2023, στην επίσκεψη Ζελένσκι στην Αθήνα, ο Ουκρανός Πρόεδρος ζήτησε από τον Μητσοτάκη, μεταξύ άλλων, και βοήθεια για την «άμυνα της παρευξείνιας περιοχής». Προηγουμένως, τον Απρίλη, στην επίσκεψή του στην Αθήνα ο τότε υπουργός Αμυνας της Ουκρανίας, Ολ. Ρέζνικοφ, δήλωνε «βέβαιος ότι και αφού κερδίσουμε αυτόν τον πόλεμο θα συνεχίσουμε τη συνεργασία μας και τις διμερείς πλατφόρμες, και ειδικά τη διαδικασία αποναρκοθέτησης, καθώς έχετε μεγάλη εμπειρία, ειδικά στη θάλασσα (...) και προσβλέπουμε σε αυτήν τη συνεργασία, θέλουμε τη στήριξή σας για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων του ουκρανικού Ναυτικού, ξεκινώντας από τη διαδικασία αποναρκοθέτησης», επικαλούμενος την ανάγκη «εδραίωσης του καθεστώτος ασφαλείας στη Μαύρη και την Αζοφική Θάλασσα, καθώς άπτεται της ελεύθερης ναυσιπλοΐας». Μια τοποθέτηση που συνεπάγεται ανάπτυξη μονάδων του στόλου και προσωπικού του Πολεμικού Ναυτικού μια ανάσα από τις ρωσικές βάσεις στην περιοχή.

Εξάλλου, συζητήσεις για εκ νέου αποστολή δυνάμεων στην περιοχή έγιναν στις 11/3 στο συνέδριο «Paris Defence and Strategy Forum» στο Παρίσι, όπου παρέστη και ο Ελληνας αρχηγός ΓΕΕΘΑ. Τα ουσιαστικότερα, βέβαια, συζητήθηκαν λίγες μέρες αργότερα, στις 20/3, οπότε έγινε στο Λονδίνο συνάντηση με εκπροσώπους από 27 χώρες (ανάμεσά τους και η Ελλάδα) με σκοπό τη «θεμελίωση της ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία», όπως γράφτηκε. Εξ ου και συζητήθηκε εκεί εκτενώς το σχέδιο σύστασης μιας δυτικής «ειρηνευτικής» δύναμης άνω των 10.000 στρατιωτών. Ειπώθηκε ότι η δύναμη θα αποτελείται από στρατεύματα πολλών κρατών, ενώ ένας «ευρύτερος αριθμός χωρών» θα συνεισφέρει με «εναλλακτικούς τρόπους», καθώς περίπου 35 χώρες συμφώνησαν να παράσχουν οπλισμό, υλικοτεχνική και πληροφοριακή υποστήριξη. Στη σύσκεψη αυτή, η ελληνική πλευρά συμμετείχε με αντιπροσωπεία αποτελούμενη από έναν ταξίαρχο συν δύο επιτελείς.

Στο ίδιο φόντο, κατά πληροφορίες εξετάζεται ποια μορφή θα έχει ενδεχόμενη ελληνική συμμετοχή στην άσκηση «SEA BREEZE 25» που αναμένεται να γίνει στο διάστημα 15/6 - 15/7 ως «πολυεθνική άσκηση» με διοργανωτές Ουκρανία και ΗΠΑ. Υπήρξαν περιπτώσεις όπως το 2014 όταν η ελληνική πλευρά μετείχε με πολεμικό πλοίο, ή άλλες όπως το 2017 όταν συμμετείχε με στέλεχος στο επιτελείο της άσκησης και, το σημαντικότερο, με αποστολή στην Ουκρανία ομάδας εκπαιδευτών από το περιλάλητο Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής, το κέντρο του ΝΑΤΟ στη Σούδα που εκπαιδεύει στελέχη της λυκοσυμμαχίας και «εταίρων» χωρών σε ζητήματα «θαλάσσιας ασφάλειας».

Τέλος, στο ίδιο πλαίσιο αυτήν την Πέμπτη, 10/4, συνεδριάζει στη Βουλή η Ειδική Διαρκής Επιτροπή Εξοπλιστικών. Θυμίζουμε, την προηγούμενη βδομάδα πρωθυπουργός και υπουργός Αμυνας έκαναν μια πρώτη ενημέρωση στη Βουλή για ένα 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, την ελληνική εξειδίκευση του πολεμικού εγχειριδίου της ΕΕ, της «Λευκής Βίβλου για την Αμυνα» και του χρηματοδοτικού προγράμματος πολεμικής προετοιμασίας της, «ReArm Europe», που θα πληρώσουν οι λαοί, για τους οποίους εγκυμονούνται τεράστιοι κίνδυνοι.

Η συνεδρίαση της Πέμπτης θεωρητικά θα αφορά τα προηγούμενα εξοπλιστικά, δηλαδή όσα είχαν υπογραφεί στο παρελθόν και ακόμα εξελίσσονται. Για δε τα ποσά, αφορούν 11,5 δισ. ευρώ από το συνολικό των 28, και υποτίθεται η κυβέρνηση θα ενημερώσει πού έχουν διατεθεί, πώς προχωρούν οι συμβάσεις. Σε επόμενη φάση θα συνεδριάσει εκ νέου η Επιτροπή με τα άλλα προγράμματα εξοπλισμών, για τους οποίους έχει γίνει ήδη σχετική «προτεραιοποίηση», όπως λένε αρμόδιες πηγές, με την κυβέρνηση να λέει ότι κάθε ξεχωριστό πρόγραμμα θα έρχεται προς γνωμοδότηση στην Επιτροπή της Βουλής.