«Germany is back on track» («η Γερμανία επέστρεψε»). Αυτό το μήνυμα επέλεξε να στείλει, στην αγγλική γλώσσα, στις ΗΠΑ και τον Πρόεδρο, Ντ. Τραμπ, ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών, Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος ετοιμάζεται να αναλάβει την καγκελαρία.

Την Τετάρτη ανακοινώθηκε η κυβερνητική συμφωνία Χριστιανοδημοκρατών / Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) και Σοσιαλδημοκρατών (SPD) για έναν ακόμη «μεγάλο συνασπισμό» - ο πέμπτος μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά όχι με τα μεγάλα ποσοστά του παρελθόντος πλέον - 45 μέρες μετά τις πρόωρες εκλογές της 23ης Φλεβάρη.

Η γεωπολιτική «αναταραχή», εν μέσω ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, πιο έντονων αντιθέσεων στον ευρωατλαντικό άξονα και αμερικανικών δασμών, συντόμευσε τις διερευνητικές συνομιλίες και τις διαπραγματεύσεις για σχηματισμό κυβέρνησης. Μετά την έγκριση της συμφωνίας από τα κόμματα, ο Μερτς αναμένεται να ψηφιστεί καγκελάριος από τη Βουλή, όπου CDU/CSU και SPD έχουν το 52% των εδρών και αναμένεται να έχει αναλάβει καθήκοντα στις αρχές Μάη.

Δύο βασικά «καθήκοντα» τίθενται για τη νέα γερμανική κυβέρνηση: Η ισχυρότερη καπιταλιστική οικονομία της ΕΕ να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της απέναντι σε ΗΠΑ και Κίνα και να ξεπεράσει την ύφεση. Η δραστική ενίσχυση και ο εκσυγχρονισμός των γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Για αυτούς τους σκοπούς η απερχόμενη Βουλή ενέκρινε μετεκλογικά τη συνταγματική αναθεώρηση του «φρένου χρέους», προκειμένου να «απελευθερωθούν» δαπάνες 1 τρισ. ευρώ για επενδύσεις σε στρατιωτικούς σκοπούς και σε κρίσιμες βιομηχανίες. Εκτός από την πολεμική προετοιμασία για μια μεγάλη σύγκρουση σε ευρωπαϊκό έδαφος, η γερμανική κυβέρνηση επιδιώκει η πολεμική οικονομία να δώσει διέξοδο σε «λιμνάζοντα» κεφάλαια, για να ξεπεραστεί η ύφεση.

Τα κορυφαία οικονομικά ιδρύματα της Γερμανίας - DIW, ifo Institut, WIFO, IfW Kiel, IWH, RWI, IHS κ.ά. - δεν αναμένουν αξιοσημείωτη ανάπτυξη για το 2025. Το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί μόλις κατά 0,1%, ενώ η πρόβλεψη τον περασμένο Σεπτέμβρη ήταν στο 0,8%. Το 2026, τα ινστιτούτα αναμένουν αύξηση 1,3%.

«Οι γεωπολιτικές εντάσεις και η προστατευτική εμπορική πολιτική των ΗΠΑ επιδεινώνουν την ήδη τεταμένη οικονομική κατάσταση στη Γερμανία», δηλώνει ο Τόρστεν Σμιντ, οικονομικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών «Leibniz» (RWI). «Επιπλέον, οι γερμανικές εταιρείες εκτίθενται σε αυξημένο διεθνή ανταγωνισμό - ειδικά από την Κίνα».

Για το επόμενο έτος, τα ινστιτούτα αναμένουν πρόσθετες δαπάνες περίπου 24 δισ. ευρώ, δίνοντας ώθηση επέκτασης 0,5% στο ΑΕΠ.

Ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει «ένα ισχυρό σχέδιο», το οποίο θα στείλει «σαφές μήνυμα» τόσο στους Γερμανούς, όσο και στους Ευρωπαίους «εταίρους», ότι η Γερμανία αποκτά μια «ισχυρή και αποτελεσματική κυβέρνηση».

«Η Γερμανία θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στην Αμυνα και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της», συνέχισε ο Μερτς, υπογραμμίζοντας ότι αυτό δεν αφορά μόνο τη Γερμανία, αλλά την Ευρώπη, την ΕΕ. «Η Γερμανία θα είναι και πάλι ένας πολύ ισχυρός εταίρος και θα τραβήξουμε την ΕΕ μπροστά», σημείωσε.

Αναφορικά με τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ - Κίνας και τους δασμούς που ανακοίνωσε η Ουάσιγκτον, υπογράμμισε ότι η Ευρώπη χρειάζεται μια κοινή απάντηση. Ο Φρ. Μερτς σκοπεύει να ταξιδέψει σύντομα στην Ουάσιγκτον για συνομιλίες με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Πριν από αυτό το ταξίδι, είπε, θα χρειαστούν διαβουλεύσεις σε επίπεδο ΕΕ, ειδικά για ζητήματα όπως οι δασμοί. Σκοπός του είναι να αντιπροσωπεύσει όλες τις χώρες της ΕΕ, όχι μόνο τη Γερμανία, ισχυρίστηκε.

«Ευθύνη για τη Γερμανία», τιτλοφορείται η προγραμματική συμφωνία CDU/CSU και SPD και είναι ένα πραγματικό «μανιφέστο» του γερμανικού κεφαλαίου, με ακόμη μεγαλύτερες παροχές για τους ομίλους και περικοπές για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τις λαϊκές οικογένειες, που φτωχοποιούνται ραγδαία τα τελευταία χρόνια.

«Κορμός» της οικονομικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης είναι η περαιτέρω «ελάφρυνση» των επιχειρηματικών ομίλων με στόχο και την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων. Ενδεικτικά, θα μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις σταδιακά κατά μία μονάδα ξεκινώντας από το 2028. Χωρίς μεταβολή παραμένει σε ισχύ η εισφορά αλληλεγγύης, ενώ ο φόρος ηλεκτρικής ενέργειας θα μειωθεί «στο ελάχιστο ευρωπαϊκό» επίπεδο, προκειμένου να φθηνύνει δραστικά το ρεύμα, ιδιαίτερα για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες.

Για τα πιο φτωχά και ευάλωτα άτομα καταργείται το «επίδομα του πολίτη», που ήταν στη λογική του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, και θα αντικατασταθεί από μια «βασική ασφάλεια για όσους αναζητούν εργασία», δηλαδή θα συνδεθεί με την υποχρέωση να γίνεται αποδεκτή μια θέση εργασίας με οποιουσδήποτε όρους, υπό τον εκβιασμό ότι θα κοπεί το επίδομα. Στο ίδιο πνεύμα, οι άνεργοι θα πρέπει να αναζητούν «ενεργά» εργασία, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα χάνουν τα προνοιακά οφέλη τους.

Μάλιστα, οι περικοπές δαπανών για τους άνεργους και τους ευάλωτους έρχονται σε μια χρονική στιγμή που τα οικονομικά Ινστιτούτα της Γερμανίας διατυπώνουν αρνητικές προοπτικές για την εξέλιξη της ανεργίας, η οποία έχει αυξηθεί από 5% σε 6,3% από το 2022 μέχρι σήμερα. Για τους επόμενους μήνες αναμένουν περαιτέρω αύξηση των ανέργων.

Τα Ινστιτούτα απευθύνουν έκκληση για «μεταρρυθμίσεις» που θα μειώνουν το εργασιακό «κόστος». Ετσι, το ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να «προσαρμοστεί εκ νέου στη δημογραφική αλλαγή» και τη γήρανση του πληθυσμού, έτσι ώστε «το μη μισθολογικό κόστος» για τους επιχειρηματικούς ομίλους και το καπιταλιστικό κράτος «να μην αυξάνεται σημαντικά»...

Στην εξωτερική πολιτική, για πρώτη φορά δηλώνεται ευθέως ότι η γερμανική διπλωματία πρέπει να υπηρετεί τα γερμανικά εθνικά και οικονομικά συμφέροντα, ενώ μέχρι τώρα δινόταν έμφαση στους πολυμερείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς που συμμετέχει η Γερμανία, στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Στην εισαγωγή γίνεται λόγος για την «αντιμετώπιση των ιστορικών προκλήσεων», όπως οι «εχθροί της φιλελεύθερης δημοκρατίας» και για μια σειρά απειλών κατά της Γερμανίας. Η βασική ιδέα είναι ότι «τα κόμματα του δημοκρατικού κέντρου μπορούν να διαμορφώσουν από κοινού τη χώρα με επιτυχία».

Για την εθνική ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, το έγγραφο προειδοποιεί ότι η ασφάλεια της Γερμανίας «απειλείται περισσότερο από κάθε άλλη φορά μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου», με τη Ρωσία να προσδιορίζεται ως η κύρια απειλή. Λέει ότι η δέσμευση του «μεγάλου συνασπισμού» στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ «παραμένει ακλόνητη» και η σχέση με τις ΗΠΑ «κεντρικής σημασίας».

Σχετικά με την ΕΕ, αναφέρει ότι το μπλοκ «χρειάζεται μια ισχυρή Γερμανία», καθώς επιβεβαιώνει τη δέσμευση της νέας κυβέρνησης στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και αφήνει να εννοηθεί ότι σχεδιάζει να επιδιώξει στενότερες σχέσεις με τη Γαλλία και την Πολωνία.

Επίσης, ζητά πιο επιθετική επιβολή της νομοθεσίας κατά των χωρών που δεν συμμορφώνονται με τις «αξίες» της ΕΕ και το «κράτος δικαίου», έννοιες που αξιοποιούνται ανάλογα με τα γεωπολιτικά συμφέροντα.

Το έγγραφο αναφέρει ότι ο συνασπισμός θα «παράσχει ολοκληρωμένη στήριξη στην Ουκρανία», δηλώνοντας την ετοιμότητα του Βερολίνου να της παράσχει περαιτέρω στήριξη και επιβεβαιώνοντας τη μακροπρόθεσμη προοπτική ένταξής της στο ΝΑΤΟ.

Η Βρετανία αναφέρεται ως «ένας από τους στενότερους εταίρους», με σχέδια για μια «συνολική διμερή συμφωνία» στο μέλλον.

Η συμφωνία CDU/CSU-SPD αναγνωρίζει επίσης τις σχέσεις με το Ισραήλ, την Τουρκία, μεταξύ άλλων, και υποστηρίζει τη διεύρυνση της ΕΕ, με το βλέμμα στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την Ουκρανία και τη Μολδαβία.

Σχετικά με την Κίνα, αναφέρει ότι θα επιδιώξει συνεργασία «όπου αυτό είναι προς το γερμανικό και ευρωπαϊκό συμφέρον», αλλά σημειώνει επίσης ορισμένες από τις «προκλήσεις».

Παράλληλα, με σκληρά μέτρα κατά των μεταναστών και των προσφύγων επιχειρείται να μειωθούν οι αφίξεις και να γίνει αφόρητη η ζωή για όσους είναι ήδη στη Γερμανία και δεν είναι χρήσιμοι στην καπιταλιστική οικονομία σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης.

Η νέα κυβέρνηση θα διατηρήσει κλειστά τα σύνορα, όπου θα συνεχίσουν να γίνονται απορρίψεις αιτούντων άσυλο. Στόχος της θα είναι ο περιορισμός στο μισό των αφίξεων από την «βαλκανική οδό», από 50.000 σε 25.000 ετησίως. Θα αυστηροποιήσει περαιτέρω το άσυλο, περιορίζει την οικογενειακή επανένωση με τους πρόσφυγες υπό καθεστώς περιορισμένης προστασίας να μπορούν να φέρουν μέλη της οικογένειάς τους στη Γερμανία μόνο έπειτα από δύο χρόνια μετά τη δική τους άφιξη. Σταδιακά, επίσης, θα καταργηθεί η καταβολή μετρητών στους πρόσφυγες, στους οποίους θα παρέχονται μόνο προπληρωμένες κάρτες για την αγορά συγκεκριμένων ειδών.

Οι γερμανικές αρχές θα προχωρήσουν σε «επίθεση επαναπατρισμών» μεταναστών χωρίς χαρτιά και θα αυξηθεί ο αριθμός των χωρών που χαρακτηρίζονται ως «ασφαλείς» για απελάσεις. Προβλέπεται ακόμη σταδιακή κατάργηση των εθελοντικών προγραμμάτων ενσωμάτωσης από τα κρατίδια και κατάργηση της «πολιτογράφησης εξπρές», που επέτρεπε την απόκτηση υπηκοότητας ακόμη και εντός τριών ετών.

Η επικεφαλής των «σοφών» της γερμανικής οικονομίας, Μόνικα Σνίτσερ, χαιρέτισε την ταχεία επίτευξη συμφωνίας «ενόψει των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων». Επαίνεσε τις πρωτοβουλίες για μείωση της γραφειοκρατίας και μεγαλύτερη «ευελιξία» της αγοράς εργασίας, σημείωσε ωστόσο ότι λείπει «η επειγόντως αναγκαία συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, προκειμένου να διατηρηθεί το σύστημα οικονομικά βιώσιμο»...

Στο ίδιο πνεύμα, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank για την Γερμανία, Ρόμπιν Βίνκλερ, επαίνεσε την ταχύτητα επίτευξης συμφωνίας και σχολίασε ότι λείπουν βασικές «μεταρρυθμίσεις», μεταξύ των οποίων και στο συνταξιοδοτικό. «Οι συμφωνημένες επενδύσεις στις υποδομές πρέπει να υλοποιηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, προκειμένου να μετριαστεί το επικείμενο εμπορικό σοκ και να αποτραπεί η τρίτη συνεχόμενη χρονιά ύφεσης», συμπλήρωσε.