Νέους περαιτέρω δασμούς απέναντι στην Κίνα επεξεργάζεται η αμερικανική κυβέρνηση, εστιάζοντας σε κλάδους όπου η θέση των κινεζικών μονοπωλίων επιταχύνει τη ραγδαία άνοδο του Πεκίνου στον διεθνή ανταγωνισμό, ενώ παράλληλα «φουντώνουν» παζάρια και των δύο πλευρών, με συμμάχους και αντιπάλους.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ ανακοίνωσε ότι «αναλαμβάνει στοχευμένη δράση για να αποκαταστήσει τα αμερικανικά ναυπηγεία και για να αντιδράσει στις παράλογες ενέργειες, πολιτικές και πρακτικές της Κίνας για να κυριαρχήσει στους τομείς των θαλάσσιων μεταφορών, του εφοδιασμού και της ναυπηγικής βιομηχανίας».

Τα νέα μέτρα - που θα υλοποιηθούν σε δύο φάσεις - θα ανακοινωθούν ολοκληρωμένα μετά από έρευνα (που ξεκίνησε επί κυβέρνησης Μπάιντεν) για τις «αθέμιτες πρακτικές της Κίνας» στους εν λόγω τομείς, και ενόψει της ίδρυσης ειδικής υπηρεσίας του Λευκού Οίκου για την ενίσχυση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας.

Σε πρώτη φάση - που θα αρχίσει μετά από 180 μέρες - αναμένεται η σταδιακή επιβολή τελών σε Κινέζους ιδιοκτήτες και χειριστές σκαφών με βάση την καθαρή χωρητικότητα ανά ταξίδι, ενώ αντίστοιχα μέτρα θα επιβληθούν και σε φορείς εκμετάλλευσης πλοίων κινεζικής ναυπήγησης (βάσει χωρητικότητας ή όγκου εμπορευματοκιβωτίων), όπως και σε πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων ξένης κατασκευής.

Η δεύτερη φάση, που θα ξεκινήσει μετά από 3 χρόνια, θα περιλαμβάνει την επιβολή σταδιακά αυξανόμενων περιορισμών - για 22 χρόνια - σε φορείς που εμπλέκονται στη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) με πλοία μη αμερικανικής ναυπήγησης.

Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ εξετάζουν δασμούς που μπορεί να φτάσουν μέχρι και 3.521% (!) σε φωτοβολταϊκά πλαίσια που εισάγονται από Καμπότζη, Μαλαισία, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ, καθώς η Ουάσιγκτον υποστηρίζει ότι αυτές φιλοξενούν σειρά εταιρειών που είναι θυγατρικές κινεζικών ομίλων και γι' αυτό απολαμβάνουν κινεζικές κρατικές επιδοτήσεις, που ευνοούν πρακτικές «ντάμπινγκ» σε βάρος αμερικανικών εταιρειών.

Να σημειωθεί ότι σε 3 από αυτές τις 4 χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (Βιετνάμ, Καμπότζη, Μαλαισία) που βρίσκονται στο στόχαστρο αυτών των δασμών περιόδευσε πριν λίγες μέρες ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ...

Τα μέτρα της Ουάσιγκτον για τον συγκεκριμένο κλάδο διαμορφώνονται μετά από έρευνα της υπηρεσίας Διεθνούς Εμπορίου του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, που ξεκίνησε τον περσινό Απρίλη, μετά από αίτημα της «Αμερικανικής Συμμαχίας Κατασκευαστών Ηλιακής Ενέργειας» (American Alliance for Solar Manufacturing), που συγκροτούν ισχυρά αμερικανικά μονοπώλια του κλάδου, όπως οι «Covalt Energy», «First Solar», «Meyer Burger», «Mission Solar» κ.ά.

Πρόκειται για δύο κλάδους όπου η ισχύς των αμερικανικών μονοπωλίων έχει μειωθεί δραστικά τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ εκείνη των κινεζικών έχει αναβαθμιστεί.

Ενώ μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κυριαρχούσε, η αμερικανική ναυτική βιομηχανία ελέγχει πλέον μόλις το 0,1% της παγκόσμιας πίτας της ναυπηγικής βιομηχανίας, στην οποία κυριαρχούν ναυπηγεία που εδρεύουν σε Κίνα, Νότια Κορέα και Ιαπωνία, όπου ναυπηγείται πάνω από το 95% των πλοίων που κατασκευάζονται διεθνώς, σύμφωνα με τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD).

Στον δε τομέα παραγωγής ηλιακών συλλεκτών - σύμφωνα με έκθεση του (CSIS) Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών - «στα τέλη της δεκαετίας του 1990 οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο μεγαλύτερος παραγωγός ηλιακών συλλεκτών παγκοσμίως. Ωστόσο η ηλιακή βιομηχανία των ΗΠΑ ξεπεράστηκε από την Ιαπωνία, η οποία στη συνέχεια ξεπεράστηκε από τη Γερμανία και τελικά εκείνη ξεπεράστηκε από την Κίνα το 2008 (...) Σήμερα η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια παραγωγή ηλιακής ενέργειας, με πάνω από 80% μερίδιο αγοράς»...

Η αμερικανική κυβέρνηση επεξεργάζεται τους νέους δασμούς, κατηγορώντας το Πεκίνο ότι χρησιμοποιεί «αθέμιτες πρακτικές για να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά».

Ο δε εμπορικός αντιπρόσωπος, Τζ. Γκριρ, δήλωσε ότι «οι ενέργειες της κυβέρνησης Τραμπ θα αρχίσουν να αντιστρέφουν την κινεζική κυριαρχία, να αντιμετωπίζουν απειλές για την αλυσίδα εφοδιασμού των ΗΠΑ και να στείλουν ένα μήνυμα ζήτησης για πλοία αμερικανικής κατασκευής».

Στο Πεκίνο, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ αντέδρασε λέγοντας ότι τα μέτρα «βλάπτουν τα συμφέροντα τόσο των άλλων όσο και της ίδιας». Καλώντας την Ουάσιγκτον «να σταματήσει αμέσως τις παρανομίες της», προειδοποίησε ότι το Πεκίνο θα λάβει «τα απαραίτητα μέτρα για να διαφυλάξει σθεναρά τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά του».

Την ίδια στιγμή και καθώς πυκνώνουν οι πολύπλευρες διαπραγματεύσεις πολλών χωρών με τις ΗΠΑ για νέους όρους εμπορικών συνεργασιών, το Πεκίνο προειδοποιεί όσους θα επιδιώξουν συμβιβασμούς με την Ουάσιγκτον οι οποίοι θα στρέφονται ενάντια στην Κίνα.

Εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου δήλωσε ότι «ο κατευνασμός δεν θα φέρει ειρήνη και ο συμβιβασμός δεν θα γίνει σεβαστός», διαμηνύοντας ότι το Πεκίνο «εναντιώνεται σθεναρά σε κάθε συμφωνία οποιουδήποτε μέρους σε βάρος συμφερόντων της Κίνας» και προειδοποιώντας ότι «η Κίνα θα λάβει αποφασιστικά ανταποδοτικά αντίμετρα».

Σύμφωνα με το «Bloomberg», ήδη «τρέχουν» παζάρια για εξαιρέσεις από τους δασμούς των ΗΠΑ, αλλά με ανταλλάγματα όρους που ζημιώνουν το εμπόριο με την Κίνα. Για παράδειγμα, η Ιαπωνία φέρεται ότι πιέζεται να αυξήσει τις εισαγωγές σόγιας και ρυζιού από τις ΗΠΑ, μειώνοντας παραγγελίες από άλλες χώρες.

Πάντως, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, Σ. Ισίμπα, δήλωσε προχτές ότι «εάν η Ιαπωνία παραχωρήσει τα πάντα (κατά τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ), δεν θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα».

Σημειωτέον, ο Κινέζος πρωθυπουργός, Λι Κιανγκ, διαμήνυσε στον Ισίμπα, μέσω επιστολής που παρέδωσε η κινεζική πρεσβεία στο Τόκιο, ότι οι δύο πλευρές χρειάζεται «να αντιπαλέψουν μαζί τον προστατευτισμό».

Αλλά και απέναντι στη Νότια Κορέα, στενό σύμμαχο της Ουάσιγκτον στον Ινδο-Ειρηνικό, εξίσου όμως πιεσμένο από τους - «παγωμένους» για την ώρα - αμερικανικούς δασμούς, το Πεκίνο μεγαλώνει και τις δικές του πιέσεις.

Σύμφωνα με τη νοτιοκορεατική «Korea Economic Daily», το Πεκίνο ζήτησε από νοτιοκορεατικές εταιρείες (π.χ. μετασχηματιστές, μπαταρίες, οθόνες, ηλεκτρικά οχήματα, αεροδιαστημικό και ιατρικό εξοπλισμό) να μην εξάγουν προϊόντα που κατασκευάζονται με κινεζικές σπάνιες γαίες σε αμερικανικές «αμυντικές» εταιρείες, απειλώντας ακόμα και με κυρώσεις.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ισχυρίστηκε μιλώντας στο «Politico» ότι «σε ένα όλο και πιο απρόβλεπτο παγκόσμιο περιβάλλον, οι χώρες παρατάσσονται στη σειρά για να συνεργαστούν μαζί μας».

Μόνο τις τελευταίες βδομάδες η φον ντερ Λάιεν έχει συνομιλήσει με ηγέτες από Ισλανδία, Νέα Ζηλανδία, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Καναδά, Ινδία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίοι αναζητούν «ισχυρούς, αξιόπιστους εταίρους», ανέφερε η επικεφαλής της Κομισιόν.

Από τη μεριά του, ο Κινέζος ΥΠΕΞ, Γουάνγκ Γι, σε τηλεφωνική επαφή με τον Βρετανό ομόλογό του Ντέιβιντ Λάμι, αφού κατηγόρησε τις ΗΠΑ για «αδιάκριτες επιθέσεις σε χώρες, παραβιάζοντας ανοιχτά τους κανόνες του ΠΟΕ και υπονομεύοντας τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα άλλων», είπε ότι οι δύο χώρες έχουν ευθύνη να διατηρήσουν τη διεθνή τάξη απέναντι στον «ανεξέλεγκτη μονομερή εκφοβισμό». Ο Γουάνγκ εξέφρασε την ετοιμότητα της Κίνας να συνεργαστεί με τη Βρετανία για να «εξαλείψει όλους τους περισπασμούς».

Αντίστοιχη ετοιμότητα της Κίνας για να υπερασπιστεί μαζί με την ΕΕ το «πολυμερές εμπόριο» εξέφρασε ο Γουάνγκ και σε τηλεφωνική συνομιλία με την Αυστριακή ΥΠΕΞ Μπεάτε Μάινλ-Ράισινγκερ.

Ολα αυτά ενώ στην έκθεση του για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές (World Economic Outlook - WEO) το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) μείωσε την πρόβλεψη του για την παγκόσμια ανάπτυξη στο 2,8% για το 2025, από 3,3% που είχε αναφέρει το Γενάρη.

«Μπαίνουμε σε μια νέα εποχή, καθώς το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που λειτούργησε τα τελευταία 80 χρόνια επαναρρυθμίζεται», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ταμείου, Πιερ-Ολιβιέ Γκουρίνχας, που αναφέρθηκε στα «εξαιρετικά υψηλά επίπεδα» αβεβαιότητας σχετικά με τις μελλοντικές πολιτικές που θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα.

«Βλέπουμε χαμηλότερη ανάπτυξη στις ΗΠΑ, χαμηλότερη ανάπτυξη στην Ευρωζώνη, χαμηλότερη ανάπτυξη στην Κίνα, χαμηλότερη ανάπτυξη σε άλλα μέρη του κόσμου» πρόσθεσε, λέγοντας ότι «αν έχουμε μια κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και άλλων χωρών, αυτό θα τροφοδοτήσει επιπλέον αβεβαιότητα, θα δημιουργήσει πρόσθετη αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές».

Η πρόβλεψη του ΔΝΤ για την ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου το 2025 αναθεωρήθηκε στο 1,7%, δηλαδή στο ήμισυ της ανάπτυξης που παρατηρήθηκε το 2024.

Ειδικά για την ανάπτυξη των ΗΠΑ, η πρόβλεψη για το 2025 είναι 1,8% από 2,7% το Γενάρη και για το 2026 στο 1,7%, από 2,1%, επικαλούμενο την πολιτική αβεβαιότητα και τις εμπορικές εντάσεις.

Στο μεταξύ, όπως μετέδωσε το Bloomberg, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, σε χτεσινή σύσκεψη κεκλεισμένων των θυρών που έγινε με πρωτοβουλία της JP Morgan, υποστήριξε ότι η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί με τον εμπορικό πόλεμο με το Πεκίνο είναι μη βιώσιμη, εκφράζοντας προσδοκία ότι μια συμφωνία με την Κίνα είναι πιθανή.

Οπως αναγνώρισε και ο ίδιος, πρακτικά πλέον, με τους δασμούς που έχουν επιβληθεί, ΗΠΑ και Κίνα έχουν επιβάλλει εμπάργκο ο ένας σε εισαγωγές προϊόντων από τον άλλο.