ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 4 Σεπτέμβρη 2001
Σελ. /32
1936: Κρίσιμες ώρες για την ισπανική Δημοκρατία

Η Ντολόρες Ιμπαρούρι (Πασιονάρια) και ο ΓΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας Χοσέ Ντιάζ (πρώτος από δεξιά) στο μέτωπο της Μαδρίτης
Η Ντολόρες Ιμπαρούρι (Πασιονάρια) και ο ΓΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας Χοσέ Ντιάζ (πρώτος από δεξιά) στο μέτωπο της Μαδρίτης
Ο Σεπτέμβρης του 1936 βρίσκει την Ισπανία στις φλόγες του εμφύλιου πολέμου και την ισπανική Δημοκρατία υπό την απειλή των φασιστών στασιαστών.

Η φασιστική στάση κατά της νόμιμα εκλεγμένης δημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας είχε αρχίσει στις 17 Ιούλη του 1936. Επικεφαλής των στασιαστών τέθηκε ο στρατηγός Φρανσίσκο Φράνκο. Οι φασίστες κατάφεραν να πάρουν με το μέρος τους το μεγαλύτερο μέρος των Ενόπλων Δυνάμεων και έτσι η υπεράσπιση της Δημοκρατίας έπεσε αποκλειστικά στις πλάτες του λαού. Στην πρώτη φάση, οι εξοπλισμένες λαϊκές μάζες κατάφεραν να καταστείλουν το φασιστικό κίνημα και να περιορίσουν τους στασιαστές σε ένα μικρό τμήμα της χώρας και τις αποικίες. Στην εξέλιξη, όμως, έπαιξε καθοριστικό ρόλο η επέμβαση της φασιστικής Ιταλίας και της ναζιστικής Γερμανίας, που ενίσχυσαν με κάθε τρόπο (στρατιωτικά, οικονομικά, πολιτικά) τους φασίστες. Το ίδιο σημαντική, όμως, ήταν η στάση της Αγγλίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ που στο όνομα της «μη επέμβασης» άφησαν αβοήθητη της ισπανική Δημοκρατία, ενώ οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις τους βοηθούσαν ανοιχτά ή συγκαλυμμένα τον Φράνκο και τις δυνάμεις του. Η μόνη δύναμη που στάθηκε στο πλευρό του ισπανικού λαού ήταν η Σοβιετική Ενωση.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα, στις 4 Σεπτέμβρη του 1936 συγκροτήθηκε νέα κυβέρνηση στην Ισπανία υπό τον Λάργκο Καμπαλέρο ηγέτη των σοσιαλιστών και τη συμμετοχή όλων των κομμάτων του Λαϊκού Μετώπου και του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας. Λίγο αργότερα, τον Οκτώβρη, μπήκε στην κυβέρνηση και το Βασκικό Εθνικό Κόμμα και το Νοέμβρη εντάχτηκαν και εκπρόσωποι της αναρχικής εθνικής συνομοσπονδίας Εργασίας (CNT).

Η συγκρότηση της κυβέρνησης Καμπαλέρο γέμισε με ελπίδες και ενθουσιασμό τον ισπανικό λαό. Ωστόσο, μετά την απόκρουση των φασιστών στη Μαδρίτη, ο Καμπαλέρο, ο οποίος εκτός από πρωθυπουργός είχε και το υπουργείο Στρατιωτικών, στράφηκε προς τους επαγγελματίες στρατιωτικούς και τους αναρχικούς και απέρριπτε τις προτάσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος για τη συγκρότηση τακτικού λαϊκού στρατού, με ενιαία καθοδήγηση. Ετσι χάθηκε πολύτιμος χρόνος, κατά τον οποίο οι στασιαστές εδραίωσαν τη θέση τους σε πολλές στρατηγικής σημασίας περιοχές της χώρας. Η ολιγωρία της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της κατάστασης είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της λαϊκής δυσαρέσκειας και έτσι στις 17 Μάη του 1937 συγκροτήθηκε νέα κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου, με επικεφαλής τον σοσιαλιστή Χοσέ Νεγκρίν.

ΠΡΟΣΩΠΑ

1846 Γεννιέται ο Ντάνιελ Μπέρνχαμ. Αμερικανός αρχιτέκτονας και πολεοδόμος. Ο Μπέρνχαμ είναι ο αρχιτέκτονας και ο κατασκευαστής των πρώτων κτιρίων με χαλύβδινο σκελετό. Τα σχέδια και οι μέθοδοί του τον κατέταξαν στους πρωτοπόρους της Πολεοδομίας. Ηταν ο ιδρυτής της αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής σχολής του Σικάγο η οποία επηρέασε βαθύτατα τον τρόπο οικοδόμησης και ανάπτυξης όλων των σύγχρονων μεγάλων πόλεων στις ΗΠΑ και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ουσιαστικά προετοίμασε το έδαφος για την κατασκευή των ουρανοξυστών. Ο Μπέρνχαμ ανέλαβε να εκπονήσει το σχέδιο για την ανάπτυξη της πόλης του Σικάγο. Μοιράζοντας τις λειτουργίες της πόλης, σχεδίασε το λεγόμενο αξονικό τρόπο ανάπτυξης της πόλης προσφέροντας λειτουργικότητα και άνεση κινήσεων, δίνοντας απάντηση στα πολλά και μεγάλα προβλήματα από τον άναρχο τρόπο ανάπτυξης των μεγάλων αστικών κέντρων. Εκπόνησε επίσης σχέδια για τη Βαλτιμόρη, το Μέριλαντ, τη Νέα Υόρκη, το Κλίβελαντ, το Οχάιο, το Σαν Φρανσίσκο.

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 4 ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ

1962 Ο Πρόεδρος Κένεντι προειδοποιεί την ΕΣΣΔ και την Κούβα ότι θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση της σοβιετικής «απειλής» στο δυτικό ημισφαίριο.

1970 Ο σοσιαλιστής υποψήφιος Σαλβαδόρ Αλιέντε συγκεντρώνει το 36% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές της Χιλής. Ακολουθεί ο συντηρητικός Γιόργκι Αλεσάντρι με 34,9% και ο κεντρώος Ράντομιρ Τόμιτς με 27,8%. Ο Αλιέντε δεν κατακτά όμως την απαιτούμενη από το Σύνταγμα απαραίτητη πλειοψηφία και έτσι τον Πρόεδρο θα ορίσει το Κογκρέσο ανάμεσα στους δύο πρώτους.

1970 Γυάλινη οπτική ίνα, λεπτή σαν τρίχα και ικανή να επιτρέπει τη διέλευση 1.000 διαύλων τηλεόρασης με τη χρήση ακτίνων λέιζερ, ανακοινώνουν ότι κατασκεύασαν Ιάπωνες επιστήμονες.

1981 Συλλήψεις φονταμενταλιστών μουσουλμάνων, μελών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων και εκπροσώπων της κοπτικής κοινότητας στην Αίγυπτο.

1986 Βίαιες φυλετικές συγκρούσεις ξεσπούν για μια ακόμη φορά στο Σοβέτο, τη μεγαλύτερη τενεκεδούπολη των μαύρων έξω από το Γιοχάνεσμπουργκ, με αφορμή την απαγόρευση από το ρατσιστικό καθεστώς της κηδείας 20 μαύρων, που σκοτώθηκαν πριν από μια βδομάδα από την αστυνομία.

Καιρός

Στην ανατολική και νότια νησιωτική Ελλάδα προβλέπονται νεφώσεις με πιθανότητα τοπικών βροχών το πρωί και γρήγορη βελτίωση. Στην υπόλοιπη χώρα προβλέπεται αίθριος καιρός, μόνο το απόγευμα στα ηπειρωτικά θα αναπτυχθούν νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, βορειοδυτικοί μέχρι μέτριοι και στα νότια πελάγη πρόσκαιρα ισχυροί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 17-29, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 18-32, στα νησιά από 22-31 και στη Θεσσαλονίκη από 19-28 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπεται αίθριος καιρός. Οι άνεμοι θα πνέουν δυτικοί, βορειοδυτικοί μέχρι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 22-31 βαθμούς.

ΝΑ αποδείξει τη χρησιμότητά του ως προπομπός των πλέον νεοφιλελεύθερων επιλογών που «πρέπει» να ακολουθήσουν και τα άλλα αστικά κόμματα, επιχειρεί το κόμμα των Φιλελευθέρων του Στ. Μάνου (σελίδα 10)

ΚΛΙΜΑ για την «επιστροφή» του Γλίξμπουργκ καλλιεργείται συστηματικά από ορισμένους κύκλους, πάνω στο έδαφος του εξόφθαλμου συμβιβασμού της κυβέρνησης Σημίτη στο θέμα της λεγόμενης βασιλικής περιουσίας (σελίδα 12)

ΓΙΑ ΜΙΑ ακόμη φορά, ύστερα από εισήγηση της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής Θεσσαλονίκης, η Νομαρχία απαγόρευσε χτες τη συγκομιδή, διακίνηση και διάθεση στην αγορά για κατανάλωση μυδιών που προέρχονται από τη θαλάσσια περιοχή Χαλάστρας και Κυμίνων (σελίδα 15)

ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ αρχίζουν από σήμερα στην Αθήνα οι πυροσβέστες με πρωτοβουλία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος, πραγματοποιώντας ένστολη καθιστική διαμαρτυρία στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου της Αθήνας (σελίδα 20)

ΕΝΤΟΝΗ αναστάτωση έχει προκληθεί στην Κόρινθο, από τον θάνατο εργαζόμενης στο Ακτινολογικό Τμήμα του ΙΚΑ, η οποία προσβλήθηκε από οξεία λευχαιμία, ενώ ακόμη μία συνάδελφός της νοσηλεύεται με την ίδια ασθένεια στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο (σελίδα 23)

ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ του Λυκαβηττού ανηφορίζουν σήμερα (9.30 μ.μ.) οι παλαίμαχοι του ροκ, μα πάντα ξεχωριστοί «Deep Purple», για να προσφέρουν «γεύσεις» από τη μακρόχρονη μουσική πορεία τους, αλλά και νεότερες δημιουργίες τους (σελίδα 25)

ΤΡΕΧΕΙ να προλάβει η κυβέρνηση και να εγκαταστήσει εργοτάξια στους χώρους όπου θα κατασκευαστούν τα Ολυμπιακά έργα, προκειμένου να παρουσιάσει... έργο στη Συντονιστική Επιτροπή της ΔΟΕ που θα φτάσει στην Αθήνα στις 25 Σεπτέμβρη και θα επιθεωρήσει τα έργα έως τις 28 του μήνα (σελίδα 26)

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ αδειοδότησης ραδιοφωνικών σταθμών Αττικής, βρίσκεται στο επίκεντρο της σημερινής συνεδρίασης του ειδικού κλιμακίου του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, για την εξέταση αιτήσεων ραδιοτηλεοπτικών σταθμών (σελίδα 27)

ΜΟΝΟΔΡΟΜΟ αποτελεί η νίκη για την εθνική Ελπίδων στη σημερινή αναμέτρηση με την αντίστοιχη της Φιλανδίας (19.00) στο Ελσίνκι, ώστε να διατηρήσει τη βαθμολογική πρωτιά και ακέραιες τις ελπίδες της πρόκρισης (σελίδα 31)



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ