«Ληξιαρχείο που καταχωρίζονται οι γεννήσεις ταλέντων στον ελληνικό κινηματογράφο», χαρακτήρισε το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας, ο γενικός διευθυντής της ΕΤ - 1 (και μέχρι πρόσφατα πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου), Μάνος Ευστρατιάδης, κατά την πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, όπου παρουσιάστηκε η 24η διοργάνωση του θεσμού και, συγχρόνως, η 7η με διεθνή συμμετοχή, η οποία ανοίγει τις πύλες της σήμερα, με την πανηγυρική τελετή έναρξης στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας.

Αν και πετυχημένη, η έκφραση αυτή αγγίζει μόνο μία πλευρά της σημασίας του φεστιβάλ, η οποία σαφώς ξεφεύγει - και ελπίζουμε να το κάνει για πάντα - από το «χωνευτήρι» που λέγεται «πολιτιστική πολιτική» στην Ελλάδα. Διότι το ελληνικό κράτος, ουδέποτε ενδιαφέρθηκε και εξακολουθεί να μην ενδιαφέρεται πραγματικά για την ανάπτυξη της κινηματογραφικής παιδείας στη χώρα, η οποία θα κωδικοποιούσε την εμπειρία των παλιότερων για να μεταδοθεί, δημιουργικά, στους νεότερους.

Αλλωστε, η διάσταση αυτή υπογραμμίζεται και από το ίδιο το φεστιβάλ, στο δελτίο Τύπου του οποίου σημειώνεται πως «η σταθερά ανοδική πορεία της ελληνικής ταινίας μικρού μήκους και οι διεθνείς διακρίσεις που επιτυγχάνει, δε θα πρέπει ωστόσο να αποσπάσουν την προσοχή μας από τα προβλήματα στο χώρο της κινηματογραφικής παιδείας. Κι επειδή το κενό γίνεται ολοένα και πιο αισθητό (ιδίως φέτος), το Φεστιβάλ Δράμας προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλία για την ίδρυση Ακαδημίας, αλλά και γενικότερα για την κινηματογραφική εκπαίδευση στη χώρα μας». Ηδη έχει προταθεί η Δράμα σαν έδρα αυτής της ακαδημίας.

Υπό αυτή την έννοια, το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αυτό που έθεσε ο Μ. Ευστρατιάδης στην ίδια συνέντευξη, δηλαδή, «τι γίνεται μετά το φεστιβάλ». Εννοώντας το μέλλον των ταλαντούχων δημιουργών μόλις πέσει η λάμψη της τελετής λήξης. Ερώτημα ρητορικό, που του έδωσε την ευκαιρία να μιλήσει για τα προγράμματα υποστήριξης στους πρωτοεμφανιζόμενους κινηματογραφιστές, από το ΕΚΚ και την ΕΡΤ. Αυτό που θα πρέπει να ανησυχεί (την πολιτεία πρωτίστως) είναι, τι γίνεται πριν. Και πριν, δε γίνεται τίποτα. Αλλά και το «μετά» είναι συζητήσιμο, αφού θεωρείται επιτυχία (και είναι) ακόμη και αν μια ελληνική ταινία ευτυχήσει να βρει καλή διανομή (σε πλήθος αιθουσών και διάρκεια προβολών).

Η τέχνη όμως έχει μάθει να θεριεύει (και) από αυτό το τίποτα. Και αν κάτι αποδεικνύεται μέσα από τέτοιου είδους διοργανώσεις είναι η γύμνια ενός κράτους, το οποίο σπεύδει να τις εντάξει σε διάφορα προγράμματα, επιχειρώντας να κερδίσει, με διάφορους τρόπους, από τη λάμψη τους. Καμιά φορά, βρίσκει και καμία «τρύπα» στα διάφορα ευρωπαϊκά «πακέτα» για να στεγάσει και κανένα από αυτούς τους θεσμούς. Στην περίπτωση του Φεστιβάλ Δράμας, το οποίο άντεξε στο πείσμα της αδιαφορίας και έγινε τόσο μεγάλο έτσι ώστε να τραβήξει την «προσοχή» του κράτους (στο πλαίσιο που περιγράψαμε παραπάνω βέβαια), η μόνιμη στέγη της διοργάνωσης ακούει στο όνομα «Καπναποθήκη Περδίκα». Μια παλιά καπναποθήκη που αγοράστηκε πρόσφατα από τον δήμο με 110 εκατομμύρια και εντάχθηκε στο Γ` ΚΠΣ, για να στεγάσει τις εκδηλώσεις του φεστιβάλ, αλλά και για να λειτουργήσει ως πολιτιστικό κέντρο για όλες τις μορφές τέχνης, όλο το χρόνο.

Μέχρι να γίνουν όμως όλα αυτά, το Φεστιβάλ θα φιλοξενηθεί, ως προς τις προβολές, στον κινηματογράφο «Αστέρια» (αφού η αναπαλαίωση του παραδοσιακού κινηματογράφου «Ολύμπια» καθυστέρησε) και, ως προς τις τελετές έναρξης και λήξης, στο Δημοτικό Ωδείο. Εκεί, σήμερα, θα τιμηθεί (από το φεστιβάλ και την Πανελλήνια Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου) ο γνωστός διευθυντής φωτογραφίας (και μόνιμος συνεργάτης του Θ. Αγγελόπουλου), Γιώργος Αρβανίτης, για το σύνολο της προσφοράς του στον κινηματογράφο και θα προβληθεί ένα κινηματογραφικό «πορτρέτο» του που γυρίστηκε ειδικά για την περίπτωση. Επίσης, θα προβληθούν βωβές γερμανικές ταινίες, με μουσική συνοδεία στο πιάνο από τον Μηνά Αλεξιάδη. Ο Γ. Αρβανίτης θα είναι και πρόεδρος της κριτικής επιτροπής για το ελληνικό τμήμα του φεστιβάλ, ενώ θα μιλήσει και σε σεμινάριο με θέμα «Φωτογραφία στον κινηματογράφο», στις 19/9, στο Δημοτικό Ωδείο.

Αν ο Γ. Αρβανίτης είναι το τιμώμενο πρόσωπο της φετινής διοργάνωσης, η Γερμανία είναι «ατύπως» η τιμώμενη χώρα, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο «Γκαίτε». Ετσι, εκτός από τις γερμανικές ταινίες που θα προβληθούν στην τελετή έναρξης, θα υπάρχει και ειδικό αφιέρωμα στις γερμανικές ταινίες μικρού μήκους από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα. Ετσι, οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ένα κινηματογραφικό «ταξίδι» στο χρόνο, από τις πειραματικές ταινίες του πρωτοπόρου Βάλτερ Ρούτμαν της δεκαετίας του '20, μέχρι τις ταινίες των Φασμπίντερ, Βέντερς, Χέρτζογκ κ.ά. Η γερμανική... «εισβολή» στο φεστιβάλ συμπληρώνεται με την επιλογή του συγγραφέα, δημοσιογράφου, κινηματογραφιστή και ιδρυτή του Φεστιβάλ Κινηματογραφικών Σχολών του Μονάχου, Βόλφγκανγκ Λάνγκσφελντ, στη θέση του προέδρου της κριτικής επιτροπής για το διεθνές τμήμα.

Την τιμητική της, όμως, στο φεστιβάλ θα έχει και η Αργεντινή, με ένα αφιέρωμα στο οποίο θα προβληθούν 10 μικρού μήκους ταινίες, οι οποίες θα είναι και ο προπομπός του ευρύτερου αφιερώματος που θα κάνει το Φεστιβάλ στην παραγωγή μικρού μήκους ταινιών της Λατινικής Αμερικής τα επόμενα δύο χρόνια. Ενδιαφέρον θα έχει και το αφιέρωμα στο κλασικό ευρωπαϊκό ντοκιμαντέρ μικρού μήκους, στο πλαίσιο του οποίου θα προβληθούν ταινίες όπως: «Η ιστορία ενός άγνωστου στρατιώτη» του Στορκ, «Η βροχή» του Γιόρις Ιβενς κ.ά.

Η διεθνής συμμετοχή στο φεστιβάλ θα είναι εντυπωσιακή, με 47 χώρες, από το Περού μέχρι τη Ρωσία και από την Ιρλανδία μέχρι το Ιράν, με 86 συνολικά ταινίες, συν τρεις ελληνικές που θα συμμετάσχουν και στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα. Το ελληνικό τμήμα θα συγκεντρώσει φυσικά το σύνολο της παραγωγής μας, με 26 ταινίες να διαγωνίζονται στο τμήμα μυθοπλασίας, πέντε ντοκιμαντέρ, έξι σπουδαστικές, οχτώ στο ειδικό τμήμα «Ελληνες του κόσμου» και ακόμη 45 ταινίες που θα προβληθούν στα πληροφοριακά τμήματα εκτός συναγωνισμού.

Από φέτος το Φεστιβάλ επεκτείνεται και στον εκδοτικό χώρο, με μια τρίγλωσση έκδοση που θα συνοδεύει το αφιέρωμα στο γερμανικό κινηματογράφο και μια έκδοση - λεύκωμα για το Γ. Αρβανίτη. Ιδιαίτερη μνεία όμως πρέπει να γίνει και στην προσπάθεια του φεστιβάλ να κεντρίσει το ενδιαφέρον των παιδιών, με προβολές παιδικών ταινιών υψηλής ποιότητας από Γαλλία, Βέλγιο, Σουηδία και Βρετανία.