Οι αμερικανικές απαιτήσεις από τους Ευρωπαίους «συμμάχους» και η αμερικανοποίηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) που ξεχείλισε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Γάνδης (19/10/2001), απειλεί με μείζονα πολιτική κρίση την ευρωπαϊκή «ενοποίηση».

Το φιρμάνι με τις επιπλέον 47 αμερικανικές εντολές για την «αντιτρομοκρατική θωράκιση» της ΕΕ (βλ. «Ρ», 20/10/2001), που θα συμπληρώσουν τις αρχικές «79 δράσεις» του ευρω-τρομονόμου, φαίνεται ότι υπερβαίνει ακόμη και τη λαστιχένια ανοχή ορισμένων κρατών - μελών έναντι των αμερικανικών απαιτήσεων. Οι πρώτες διαρροές του «διαβαθμισμένου» αμερικανικού φιρμανιού εμφανίστηκαν χτες στον βελγικό Τύπο, συνοδευόμενες από δηλώσεις «κύκλων» της βελγικής προεδρίας της ΕΕ, ότι, τουλάχιστον όσον αφορά την απαίτηση για έκδοση «υπόπτων» στις ΗΠΑ όπου ισχύει η ποινή του θανάτου, το Βέλγιο διαφωνεί και θεωρεί το αίτημα «απαράδεκτο».

Σύμφωνα με το χτεσινό δημοσίευμα της μεγάλης καθολικής εφημερίδας του Βελγίου «La Libre Belgique» ο αμερικανικός κατάλογος απαιτήσεων που θεωρείται «διαβαθμισμένος», έφθασε στις 16/10/2001, τρεις μόλις μέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Γάνδης, στον πρόεδρο της Κομισιόν Ρομάνο Πρόντο. Αποστολέας ήταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Μπους και μεταφορέας ο «δεύτερος» της αμερικανικής αποστολής στην ΕΕ Τζέιμς Φόστερ. Το αμερικανικό φιρμάνι περιείχε 47 εντολές για αντίστοιχες «αντιτρομοκρατικές δράσεις» που αφορούσαν ένα ευρύτατο πεδίο από θέματα δικαιοσύνης και διπλωματικές πρακτικές, μέχρι οικονομικές και χρηματοπιστωτικές «διευκολύνσεις».

Το βασικό χαρακτηριστικό του «πακέτου» των αμερικανικών απαιτήσεων, όπως διεφάνη και από τη Γάνδη, έγκειται στην παροχή «διευκολύνσεων» για «απευθείας» πρόσβαση των αμερικανικών αρχών σ' οτιδήποτε οι ΗΠΑ θεωρούν ότι τις αφορά στην ΕΕ, και ανεξάρτητα από το υφιστάμενο νομικό, συνταγματικό και διοικητικό πλαίσιο λειτουργίας της ΕΕ και των ξεχωριστών κρατών - μελών.

Οσον αφορά τη «δικαστική συνδρομή» οι ΗΠΑ απαιτούν από την ΕΕ:

1) Να επιτραπεί στις αστυνομικές και δικαστικές αρχές των κρατών - μελών και των υποψηφίων προς ένταξη στην ΕΕ χωρών, να συνεργάζονται απευθείας με τις αμερικανικές αρχές,

2) Να δοθεί εντολή στην Ευρωπόλ να μεταδίδει στις ΗΠΑ «όλες τις πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν άτομα, σχετικά με τρομοκρατικές περιπτώσεις». Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την ομόφωνη απόφαση του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών (21/9/2001) όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ «θα γνωστοποιούν στην Ευρωπόλ, αμέσως και κατά τρόπο συστηματικό, κάθε χρήσιμη πληροφορία σχετικά με την τρομοκρατία»,

3) Να υπάρχει απευθείας πρόσβαση των αμερικανικών αρχών τόσο στους ευρωπαϊκούς φακέλους και τα αρχεία όσο και στους μάρτυρες ή πληροφοριοδότες,

4) Να υπάρξει μια ευρωπαϊκή «προστασία» των πληροφοριακών δεδομένων, στα οποία, βέβαια οι ΗΠΑ θα έχουν όση «διευκόλυνση» απαιτεί το «ζωντανό συμφέρον» τους, καθώς επίσης και ένας μη επαρκώς καθορισμένος «αγώνας κατά της πληροφορικής τρομοκρατίας (cyber-terrorisme)»,

5) Να αποφασιστεί μια νομοθεσία περί έκδοσης, που θα επιτρέπει να εκδίδεται ο «ύποπτος» εκεί όπου υπάρχει νομική «διαθεσιμότητα» και «μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα», δηλαδή κατά προτίμηση στη Βρετανία ή όπου οι ΗΠΑ έχουν τη μεγαλύτερη «πρόσβαση» - δηλαδή διάβρωση - των «εθνικών» αρχών ή όπου βολεύει τη συγκυρία. Το ζήτημα αυτό συνδέεται με την ομόφωνη απόφαση της Γάνδης για «κατάργηση της αρχής του διπλού αξιόποινου για ένα ευρύ φάσμα πράξεων, ιδιαίτερα τρομοκρατικών αξιόποινων πράξεων, που δίνουν λαβή σε αίτηση άμεσης παράδοσης».

6) Να «ενισχυθεί» η παρακολούθηση ατόμων σε περίπτωση μετακίνησης, που σημαίνει οτιδήποτε (...) οργουελιακό, από απλό έλεγχο στα σύνορα μέχρι ασύδοτο χαφιεδισμό,

7) Να ενημερώνονται αμέσως και συστηματικά οι ΗΠΑ «και οι άλλοι σύμμαχοι» για κάθε περίπτωση διαβατηρίων, θεωρήσεων (βίζα) και εγγράφων, που έχουν κλαπεί ή πλαστογραφηθεί. Υπενθυμίζεται ότι στη Γάνδη αποφασίστηκε η «ενίσχυση της συνεργασίας» όλων των επιχειρησιακών υπηρεσιών καταστολής «και συγκεκριμένα της Ευρωπόλ, της Eurozust (ευρωπαϊκής εισαγγελίας), των υπηρεσιών πληροφοριών, των αστυνομικών και δικαστικών αρχών».

Ολα αυτά, σύμφωνα με το αμερικανικό φιρμάνι, πρέπει να τεθούν στην υπηρεσία των ΗΠΑ (...)

Οσον αφορά το διπλωματικό πεδίο, οι ΗΠΑ απαιτούν από την ΕΕ να εφαρμόσει όλες τις συμβάσεις της διεθνούς τρομοκρατίας του ΟΗΕ. Αλλά, ταυτόχρονα, απαιτούν, σύμφωνα με τη βελγική εφημερίδα, κάτι το πρωτοφανές, δηλαδή να εμποδίσουν οι ευρωπαϊκές χώρες στον ΟΗΕ μια συζήτηση «περί ορισμού της τρομοκρατίας» που ενδέχεται λέει, να «διασπάσει τους συμμάχους» (!!!) Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τις αποφάσεις της ΕΕ στις Βρυξέλλες (21/9/2001) «η ΕΕ υποστηρίζει την πρόταση της Ινδίας να καταρτιστεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ μια γενική σύμβαση κατά της τρομοκρατίας». Φαίνεται ότι στις ΗΠΑ δεν άρεσε μια τέτοια σκέψη και απαιτεί διόρθωση.

Οσον αφορά την απαίτηση των ΗΠΑ για ευρωπαϊκή υποστήριξη «στον χρηματοπιστωτικό, οικονομικό και πολιτικό αποκλεισμό των χωρών που υποστηρίζουν, την τρομοκρατία», φαίνεται πρόδηλη αλλά όχι αυτονόητη γιατί αποκλεισμός «χωρών» για την ΕΕ δεν είναι μια απλή ιστορία. Σύμφωνα με τον Κ. Σημίτη «γίνεται μια συζήτηση αν θα επεκταθεί η παρέμβαση σε άλλες χώρες» (...) Οσον αφορά τις αμερικανικές απαιτήσεις για την «καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας», οι ΗΠΑ απαιτούν «άμεση πρόσβαση» στο ευρωπαϊκό τραπεζικό απόρρητο, που δεν υπάρχει ακόμα ούτε για τις ευρωπαϊκές αρχές (!!!) Για την «ανταλλαγή πληροφοριών» δεν υπάρχει ζήτημα.

Κάνει εντύπωση μια ειδική αναφορά, από αμερικανικής πλευράς, στον «έλεγχο των εξαγωγών» της Κύπρου και της Μάλτας. Οσον αφορά την οδηγία για το ξέπλυμα χρημάτων, που συζητιέται ήδη στο Συμβούλιο ΕΚΟΦΙΝ, ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, έκανε στη Γάνδη την εξής δήλωση: «Μερικοί μπορεί να πουν ότι αυτό περιορίζει τα δικαιώματά τους. Εγώ θα έλεγα όχι... Οι παράκτιες εταιρίες που υπάρχουν και χρησιμοποιήθηκαν - φαίνεται - ιδιαίτερα σε αυτή την περίπτωση, είναι εταιρίες που εξυπηρετούν τη φοροδιαφυγή. Η Ελλάδα έχει πάρει θέση ενάντια σ' αυτό το φαινόμενο».

Οσον αφορά το σύνολό του «πακέτου» αμερικανικών εντολών, ο Κ. Σημίτης στη Γάνδη δήλωσε ότι «όλες αυτές οι προτάσεις είναι υπό εξέταση. Δεν πρόκειται να υπάρξει παρέμβαση των ΗΠΑ στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης στις ευρωπαϊκές χώρες». Δηλαδή, θα υπάρξει παρέμβαση. Και ορισμένα κράτη - μέλη όχι η Ελλάδα, διαμαρτύρονται.