Σήμερα που οι πολεμόχαρες κραυγές του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και του ΝΑΤΟ αντηχούν έξαλλα σε όλο τον κόσμο, μια αναδρομή στις πιο αυθεντικές και διδακτικές μνήμες της ιστορίας είναι και αυτή μια πολύτιμη προσφορά. Είναι μαζί η ανθρώπινη παρουσία και ο αγώνας που συνδέουν τη νοσταλγία του χτες με την προσδοκία του μέλλοντος!

Ηταν τότε οι απαράμιλλοι δεσμοί συντροφικότητας και η υποδειγματική αλληλεγγύη μεταξύ όλων των μελών της φυλής. Ο ασύγκριτος ηρωισμός και το πνεύμα της αυτοθυσίας για την υπεράσπιση της ιερής εστίας της κοινότητας. Τότε που η ευλογία των καρπών της γης, τα απαραίτητα για το βίο προϊόντα της αρχαϊκής χειροτεχνίας, η υποτυπώδης αλλά και σοφή απαρχή κατασκευής και χρήσης εργαλείων, η κτηνοτροφία, η γεωργία, το ψάρεμα και το κυνήγι μοίραζαν τα αγαθά τους τελετουργικά και ακριβοδίκαια, χωρίς καμιά ιδιοτέλεια σε μια ίση κατανομή σε όλα τα μέλη της κοινότητας. Οταν η πηγή όλων, η Θεά Εργασία δεν είχε κανένα στοιχείο καταναγκασμού ή ιδιοποίησης, αλλά ενσάρκωνε τη βαθύτερα αποδεκτή και λυτρωτική υποχρέωση για την επιβίωση και την εξέλιξη. Τον αυθεντικό και αδιάφθορο ιστό της αδελφότητας, της κοινοκτημοσύνης και της ισότητας δε σκίαζε ακόμα καμιά μορφή σφετεριστικής εξουσίας, καμιά απαρχή και συγκρότηση κράτους διαχωρισμού και αδικίας. Δεν ήταν μόνο θεσμός ιδανικός, αλλά και άμεσες σχέσεις ανθρώπινες που έδιναν ένα ιδιαίτερο νόημα στην ύπαρξη, δικαίωναν το μόχθο, δυνάμωναν τον ιστό εκείνης της κοινωνίας και ενσάρκωναν την αισιοδοξία και την ελπίδα. Η λατρεία των παραδόσεων, η απρόσκοπτη διαδοχή και προέκταση της εμπειρίας, της παρακαταθήκης και της σοφίας της Φυλής, η καθολική αποδοχή των αξιών και των αντρειωμένων, η ακατάλυτη και χωρίς καταθλιπτικές ιεραρχήσεις, αγάπη και συντροφικότητα όλων των μελών, ολοκλήρωναν και συνέθεταν την απλοϊκή αλλά και τόσο βαθιά αξιοκρατική και θαυμαστή συνοχή αυτής της κοινότητας. Με μια θρησκεία Ανιμιστική και αργότερα Τοτεμική που, παρά το δέος των τρομερών στοιχείων της φύσης, φλόγιζε την αγάπη για τη μάνα Γη, που φυσικά δεν είχαν μολύνει και διατηρούσαν άσβεστες τις λατρευτικές μνήμες των πνευμάτων των προγόνων τους. Τότε που κυριαρχούσε και το αμόλυντο πνεύμα της Ειρήνης, η βιωμένη θέληση να αποφεύγεται η σύγκρουση, το πνεύμα της επέκτασης, η διάθεση αρπαγής αγαθών. Οπου κυλούσαν τα ποτάμια, ξανοίγονταν οι λίμνες και οι θάλασσες, απλώνονταν οι κάμποι και υψώνονταν τα βουνά. Για να σκιάζουν με το χέρι τους το φωτοβόλο ήλιο, βλέποντας όσο γίνεται στο βάθος του ορίζοντα χωρίς τη βουλιμία της πολεμόχαρης κατάκτησης. Οταν υπήρχε αγάπη και σεβασμός για τα ήθη και τα έθιμα, για την αρετή και τη ρώμη. Ολόπλευρη συμμετοχή στις καθιερωμένες γιορτές, για τις εκδηλώσεις της φυλής, για τη χαρά και τη λύπη, για την ομορφιά της ζωής, τον έρωτα, την αναπαραγωγή και το θάνατο.

Με μια τέχνη ανεπιτήδευτη που ήθελε να μαγέψει τις αντιξοότητες της φύσης, που εξέφραζε όλο το πηγαίο πνευματικό και ψυχικό κόσμο και υμνούσε το πρωταρχικό περιβάλλον, καθώς ο άνθρωπος προσπαθούσε να το κατανοήσει να παρέμβει μέσα σ' αυτό, να αξιοποιήσει κάθε δυνατότητα που σταδιακά αποκαλύπτονταν χωρίς ποτέ να το καταστρέφει. Μια ελευθερία που έδινε μοναδικό νόημα στις ατομικές και κοινωνικές σχέσεις, όπου από ένστικτο γινόταν συνείδηση και το ότι η έκτασή της μεγάλωνε μαζί με τη σταδιακή γνώση της αναγκαιότητας που κρυβόταν μέσα σε έναν κόσμο πανέμορφο, πολλές φορές απειλητικό και άγριο και σχετικά άγνωστο. Ποτέ δεν είχαν ενωθεί έτσι η ουσία της επιβίωσης, η συλλογικότητα, η ανθρωπιά και η φυσική ευγένεια. Αν πούμε ότι ήταν μια κοινωνία ανεπανάληπτη, γιατί οι συνθήκες που τη γέννησαν είναι μακρινές και για μας παράταιρες, διαχωρίζουμε την ιστορία με έναν τρόπο ανεύθυνο και άκαμπτο έτσι που να μην μπορούμε να κάνουμε την αυθεντική επιλογή σε ό,τι μας γοητεύει ακόμα και το πνεύμα του μένει άφθαρτο και μας συγκινεί με μια αναλλοίωτη ομορφιά. Ο Φρόιντ, ταραγμένος κι αυτός από τις ενδοσκοπήσεις του, έγραψε: «Πολιτισμός πηγή δυστυχίας!». Το θέμα είναι αν αποδεχτούμε αυτή τη μοίρα. Στον παράλογο χωρίς ευαισθησία και απάνθρωπο καταπιεστικό γεμάτο πολεμικό μένος ιμπεριαλισμό. Γιατί αν εκείνοι ήτανε ευτυχισμένοι εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να ζούμε σε μια κοινωνία που αφήνει τόσο περιθώριο στην ανισότητα και τη δυστυχία.