ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1962: Η «κρίση των πυραύλων» στην Κούβα

Ο ηγέτης της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο, στο στρατιωτικό επιτελείο ενημερώνεται για τις εξελίξεις

27 Οκτώβρη 1962. Ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα δεν έφτασε τόσο κοντά στο πυρηνικό ολοκαύτωμα. Αφορμή στάθηκε η «κρίση των πυραύλων» στην Κούβα. Ας πάρουμε, όμως, τα γεγονότα με τη σειρά.

Μετά την επικράτηση της Επανάστασης στην Κούβα, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν τις επιχειρήσεις για την ανατροπή της. Η πιο γνωστή επιχείρηση ήταν η προσπάθεια απόβασης στον Κόλπο των Χοίρων, τον Απρίλη του 1961, που κατέληξε σε οδυνηρό φιάσκο για τους Αμερικανούς. Μετά απ' αυτό, οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ επεξεργάστηκαν το σχέδιο εισβολής με την ονομασία «Operation Moongoose». Η κουβανική επανάσταση οργανώνει την άμυνά της και ζητάει τη βοήθεια της Σοβιετικής Ενωσης.

Στις 22 Οκτώβρη 1962, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Κένεντι, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα προς τον αμερικανικό λαό, ανακοινώνει ότι από κατασκοπευτικά αεροπλάνα εντοπίστηκαν στην Κούβα βάσεις σοβιετικών πυραύλων, ικανών να φέρουν πυρηνικές κεφαλές. Κάνει λόγο για το ενδεχόμενο πυρηνικού πολέμου, αν απειληθεί η ασφάλεια των ΗΠΑ και ανακοινώνει το ναυτικό αποκλεισμό της Κούβας.

Στις 23 του Οκτώβρη συνέρχεται στη Μόσχα το Υπουργικό Συμβούλιο και ο υπουργός Αμυνας ανακαλεί όλες τις άδειες των στρατιωτικών της ΕΣΣΔ. Την επομένη η Ουάσιγκτον ανακοινώνει την ανάκληση των αδειών των ανδρών της Στρατηγικής Αεροπορικής Διοίκησης, της δύναμης που είναι επιφορτισμένη με τη διεξαγωγή ολοκληρωτικού πυρηνικού πολέμου.

Στις 25 του Οκτώβρη ο Πρόεδρος της Σοβιετικής Ενωσης, Ν. Χρουστσόφ, αποδέχεται την πρόταση του ΓΓ του ΟΗΕ, Ου Θαντ, για «ανακωχή» δυο - τριών βδομάδων. Ο Κένεντι απορρίπτει την πρόταση.

Το Σάββατο 27 του Οκτώβρη είναι η χειρότερη μέρα της κρίσης. Ο Χρουστσόφ, με επιστολή του στον Κένεντι, προτείνει την ταυτόχρονη απομάκρυνση των σοβιετικών πυραύλων από την Κούβα και των αμερικανικών από την Τουρκία. Την ίδια ώρα, όμως, ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροπλάνο U-2 εισβάλλει στο σοβιετικό εναέριο χώρο, πάνω από τη χερσόνησο Τσουκότκα, όπου είναι εγκαταστημένοι οι διηπειρωτικοί πύραυλοι της ΕΣΣΔ. Δίνεται συναγερμός για το ενδεχόμενο πυρηνικής επίθεσης και τα σοβιετικά «Μιγκ» απογειώνονται για να το καταρρίψουν. Οι Αμερικανοί υποχωρούν και λίγο αργότερα ο Κένεντι διατυπώνει πρόταση συμβιβασμού, σύμφωνα με την οποία η Σοβιετική Ενωση θα αποσύρει τους πυραύλους απ' την Κούβα και οι ΗΠΑ θα άρουν τα μέτρα αποκλεισμού και θα δηλώσουν ότι δε θα εισβάλουν στην Κούβα. Στις 28 του Οκτώβρη ανακοινώνεται η συμφωνία.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Τόμας Κουκ

1728 Γεννιέται ο Τζέιμς Κουκ. Μεγάλος Αγγλος θαλασσοπόρος. Από το 1768 ως το 1771 πραγματοποίησε με το πλοίο «Εντέιβορ» τον περίπλου της Γης, από τα Δυτικά, που είχε οργανώσει το Βρετανικό Ναυαρχείο για την κατάκτηση νέων εδαφών στον Ειρηνικό Ωκεανό. Σ' αυτό το ταξίδι ο Κουκ περιέπλευσε τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία, η οποία ανακηρύχτηκε βρετανική κτήση με το όνομα: Νέα Νότια Ουαλία. Από το 1772 ως το 1775 πραγματοποίησε με το πλοίο «Ρεζολούσιον» το δεύτερο περίπλου της Γης, από τα ανατολικά, που οργανώθηκε με σκοπό την αναζήτηση εδαφών στην ανταρκτική περιοχή. Το 1778 ανακάλυψε τα νησιά της Χαβάης, όπου και σκοτώθηκε σε σύγκρουση με τους ιθαγενείς.

1782 Γεννιέται ο Νικολό Παγκανίνι. Ιταλός βιολιστής και συνθέτης. Ηταν ένας από τους θεμελιωτές του ρομαντισμού στη μουσική. Αιχμαλώτιζε τους ακροατές του με την ενθουσιώδη ερμηνεία του και τη δεξιοτεχνία του. Θεμελιωτής της σύγχρονης τεχνικής του βιολιού, επηρέασε επίσης την εξέλιξη της ενορχήστρωσης.

Νικολό Παγκανίνι

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 27 ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΗ

1933 Σύμφωνα με στοιχεία που δίνονται στη δημοσιότητα, στους πρώτους 9 μήνες του έτους, έγιναν 337 απεργίες με σύνολο απεργών 60.000. Από αυτές τις απεργίες, οι 221 έληξαν με πλήρη, ή μερική επιτυχία. Στα 1932 έγιναν την ίδια περίοδο 199 απεργίες, από τις οποίες οι 119 έληξαν με νίκη των απεργών.

1941 Διαδηλώσεις του λαού της Αθήνας ενάντια στους κατακτητές στην πρώτη επέτειο από την επίθεση των Ιταλών φασιστών κατά της Ελλάδας.

1961 Εκτοξεύεται ο αμερικανικός πύραυλος «Κρόνος», ο οποίος, αφού διανύει απόσταση 360 χιλιομέτρων, επιστρέφει στη Γη.

1964 Μιλώντας σε φοιτητές της Θεσσαλονίκης, ο Γ. Παπανδρέου υποστηρίζει ότι η Ενωση Ελλάδας - Κύπρου είναι εξασφαλισμένη, με δεδομένη την ευμενή στάση Αμερικανών και Αγγλων.

1965 Χούντα του στρατάρχη Μπράνκο στη Βραζιλία. Εκτός νόμου τίθενται όλα τα πολιτικά κόμματα της χώρας.

Στη Βορειοανατολική Ελλάδα προβλέπονται λίγες νεφώσεις. Στην υπόλοιπη χώρα νεφώσεις, τοπικά αυξημένες με σποραδικές βροχές. Πρόσκαιρες χιονοπτώσεις θα σημειωθούν στα ορεινά της ηπειρωτικής Ελλάδας, ενώ καταιγίδες θα εκδηλωθούν στα νότια, που πιθανόν να είναι ισχυρές. Γρήγορα τα φαινόμενα θα σταματήσουν πρώτα στα δυτικά και μέχρι το βράδυ σε όλα τα ηπειρωτικά. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, βορειοανατολικοί, στα δυτικά μέτριοι μέχρι ισχυροί, στις υπόλοιπες περιοχές βορειοανατολικοί, ισχυροί μέχρι πολύ ισχυροί και στο Αιγαίο θυελλώδεις και πιθανόν τοπικά πολύ θυελλώδεις με εξασθένηση από τη νύχτα. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 6 έως 15 βαθμούς, στα δυτικά από 9 έως 20 βαθμούς και στην υπόλοιπη χώρα από 12 έως 18 βαθμούς Κελσίου.

Στην Αττική προβλέπονται νεφώσεις με ασθενείς βροχές, κυρίως στα βόρεια και τα ανατολικά, αλλά βαθμιαία ο καιρός θα βελτιωθεί. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, βορειοανατολικοί, ισχυροί μέχρι πολύ ισχυροί και στα ανατολικά, τοπικά θυελλώδεις. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 13 έως 17 βαθμούς Κελσίου, αλλά στα βόρεια η μέγιστη θα είναι 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.