Η πρόσφατη σφοδρή κακοκαιρία που έπληξε τη χώρα μας, προκαλώντας τεράστιες καταστροφές στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, απειλεί να δώσει τη «χαριστική βολή» στους μικρομεσαίους αγρότες, οι οποίοι, έτσι κι αλλιώς, αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης, καθώς είναι προγραμμένοι από την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το χιόνι και, κυρίως, ο πάγος κατέστρεψαν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα με κηπευτικά, αμπέλια, εσπεριδοειδή, ελαιόδεντρα και άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες, προκάλεσαν το θάνατο δεκάδων χιλιάδων ζώων και τεράστιες ζημιές σε αγροτικές εγκαταστάσεις, εφόδια και μέσα.

Το εύρος και το μέγεθος της καταστροφής οφείλονται, κατά πρώτον, στη σφοδρότητα και στη μεγάλη διάρκεια της κακοκαιρίας, αλλά μέρος της ευθύνης βαρύνει και το κράτος, οι κυβερνήσεις του οποίου δε λαμβάνουν κανένα μέτρο προληπτικής προστασίας της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου των μικροπαραγωγών αγροτοκτηνοτρόφων. Είναι γνωστό ότι στην ελληνική ύπαιθρο δεν υπάρχουν αναπτυγμένα συστήματα αντιπαγετικής και αντιχαλαζικής προστασίας, ούτε αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα, ενώ οι αγρότες δε βοηθούνται από την Πολιτεία για να προχωρήσουν σε εκσυγχρονισμό των κτιριακών γεωργικών και κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και του τεχνολογικού εξοπλισμού τους. Αποτέλεσμα αυτών των ελλείψεων σε έργα υποδομής είναι ο παραγωγός να βρίσκεται στο έλεος του καιρού και κάθε φορά που οι καιρικές συνθήκες είναι αντίξοες να καταστρέφεται το βιος του.

Οι πληγέντες από την κακοκαιρία αγρότες είναι σε απόγνωση και στρέφονται προς το κράτος ζητώντας βοήθεια. Εν πρώτοις ζητούν από τον ΕΛΓΑ, στον οποίο πληρώνουν ακριβά ασφάλιστρα για την παραγωγή τους, τις αποζημιώσεις που δικαιούνται κι επιπλέον ζητούν οικονομικές ενισχύσεις και τραπεζικές διευκολύνσεις για να μπορέσουν να ξανακαλλιεργήσουν.

Συγκεκριμένα ζητούν:

• Εγκαιρη αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ στο 100% της ζημιάς στη φυτική και ζωική παραγωγή. Για ν' ανταποκριθεί σ' αυτό το αίτημα ο ΕΛΓΑ, θα πρέπει να επιχορηγηθεί με όσα κονδύλια απαιτούνται από το κράτος, διότι αν καταφύγει πάλι σε δανεισμό, θα οδηγηθεί, με μαθηματική ακρίβεια, στη χρεοκοπία.
• Εγκαιρη αποζημίωση από τον κρατικό προϋπολογισμό για το 100% των ζημιών στο αγροτικό κεφάλαιο (γεωργικές και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, θερμοκήπια, δέντρα, αποθηκευμένες ζωοτροφές κι άλλα αγροτικά προϊόντα κ.ά.), που δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
• Δανειοδότηση με ευνοϊκούς όρους από την Αγροτική Τράπεζα (άτοκα δάνεια, με περίοδο χάριτος, τουλάχιστον, τεσσάρων ετών), για να μπορέσουν να συνεχίσουν την παραγωγική δραστηριότητα.
• «Πάγωμα» των αγροτικών χρεών προς την ΑΤΕ μέχρι τη νέα σοδειά.
• Ανάκληση των μεγάλων αυξήσεων που επιβλήθηκαν, από 1-1-2002, στα τέλη που πληρώνουν οι γεωργοκτηνοτρόφοι για την εκτίμηση από τον ΕΛΓΑ των ζημιών.

Γενικότερα σε ό,τι αφορά το θέμα των αποζημιώσεων, οι αγρότες ζητούν νέο νομικό πλαίσιο για ένα κρατικό κοινωνικό σύστημα προστασίας της αγροτικής δραστηριότητας που θα καλύπτει το σύνολο των ζημιών τόσο στην αγροτική παραγωγή, όσο και στο αγροτικό κεφάλαιο των μικροπαραγωγών (καλλιέργειες, ζώα, εγκαταστάσεις κλπ.), από όλα τα αντίξοα καιρικά φαινόμενα, θα επιχορηγείται από το κράτος και θα κάνει έργα προληπτικής προστασίας. Το αγροτικό κίνημα έχει πολλές φορές διακηρύξει την αντίθεσή του στην ιδιωτικοποίηση των γεωργικών ασφαλίσεων που προωθεί η κυβέρνηση με τη συμφωνία και τη στήριξη της ΝΔ, αλλά και στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των αγροτών στον ΕΛΓΑ, που έρχονται σε λίγο καιρό.

Κι ενώ οι αγρότες προβάλλουν συγκεκριμένα αιτήματα, η κυβέρνηση υπόσχεται γενικώς και αορίστως. Την περασμένη Τετάρτη οι υπουργοί Οικονομίας - Οικονομικών, Ν. Χριστοδουλάκης και Γεωργίας, Γ. Δρυς, ανακοίνωσαν πέντε μέτρα που κάθε άλλο παρά ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πληγέντων από την κακοκαιρία αγροτών.

Τα «μέτρα» αυτά είναι:

Πρώτον: «Αμεση έναρξη της διαδικασίας εκτίμησης των ζημιών από τον ΕΛΓΑ».

Δεύτερον: «Αμεση καταβολή του 50% της εκτιμώμενης αποζημίωσης».

Τρίτον: «Ενισχύσεις για την αποκατάσταση του ζωικού και φυτικού κεφαλαίου, καθώς και συναφών γεωργοκτηνοτροφικών εγκαταστάσεων».

Τέταρτον: «Καταβολή αποζημιώσεων για καταστροφές αποθηκευμένων αγροτικών προϊόντων και ζωοτροφών».

Πέμπτον: «Πιστωτικές διευκολύνσεις σε πληγέντες αγρότες που έχουν καλλιεργητικά δάνεια με λήξη εντός του 1ου εξαμήνου 2002. Τα δάνεια αυτά καθίστανται άτοκα από τη λήξη τους μέχρι την πλήρη καταβολή των αποζημιώσεων».

Είναι φανερό ότι δεν πρόκειται για συγκεκριμένα μέτρα, αλλά για γενικές διακηρύξεις. Αλλά και από αυτές τις διακηρύξεις καθίσταται φανερό ότι η κυβέρνηση αρνείται την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων των πληγέντων και επιχειρεί να τους ξεγελάσει προσφέροντάς τους κάποια ψίχουλα.

Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση αρνείται να καλύψει ο ΕΛΓΑ το 100% των ζημιών στη φυτική παραγωγή, δεν προσδιορίζει το ποσοστό των ζημιών στο φυτικό κεφάλαιο, στα θερμοκήπια και στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που θα καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό, δεν ανακοίνωσε κανένα μέτρο ευνοϊκής δανειοδότησης από την ΑΤΕ, δεν «παγώνει» τα χρέη των πληγέντων και η «περίφημη» διευκόλυνση αφορά αποκλειστικά τους τόκους των καλλιεργητικών δανείων από τη στιγμή, μάλιστα, που θα λήξουν. Αυτό σημαίνει ότι το σύνολο των αγροτών που πήραν καλλιεργητικά δάνεια, ακόμα και στην περίπτωση που έχει καταστραφεί το 100% της παραγωγής τους, θα συνεχίσουν να πληρώνουν τόκους και το Γενάρη και το Φλεβάρη και το Μάρτη, ενδεχομένως κάποιοι και τον ερχόμενο Απρίλη. Και όταν τελικά πάρουν την όποια αποζημίωση, υποχρεούνται να τρέξουν να ξοφλήσουν μ' αυτή το δάνειο, για ν' αποφύγουν τα πανωτόκια και τους πλειστηριασμούς.

Δικαίως, λοιπόν, αυτή η κυβερνητική στάση προκαλεί τις αντιδράσεις του αγροτικού κόσμου, που αντιλαμβάνεται πως οι κυβερνώντες θέλουν να εκμεταλλευτούν και τις καταστροφές από την κακοκαιρία για να προχωρήσουν πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά την πολιτική μαζικού ξεκληρίσματος της μικρομεσαίας αγροτιάς, ώστε να περάσει η γη, η παραγωγή και το αγροτικό εισόδημα στα χέρια μεγαλοεπιχειρηματιών που θα εξελιχθούν σε νεοτσιφλικάδες...

Οι πρώτες εκτιμήσεις που έγιναν από υπηρεσίες των Νομαρχιών σ' όλη τη χώρα δείχνουν ότι το εύρος και το μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσε η κακοκαιρία στη γεωργία και στην κτηνοτροφία είναι τεράστιο. Για αρκετές, δε, περιοχές της χώρας μπορούμε να μιλήσουμε για ολοκληρωτική καταστροφή, για αφανισμό. Ιδού μερικά στοιχεία ενδεικτικά:

Νομός Μαγνησίας: 3.500 τόνοι ελαιοκάρπου δε συγκομίστηκαν. 400 τόνοι πορτοκαλιών, 450 τόνοι μανταρινιών, 40 τόνοι λεμονιών καταστράφηκαν. 7.000 ακτινίδια, το 80% των αμυγδαλιών και χιλιάδες μηλιές υπέστησαν σοβαρές ζημιές. «Κάηκαν» από τον πάγο 1.500 τόνοι μαρούλια, 300 τόνοι σπανάκι, 700 τόνοι λάχανο, 350 τόνοι κουνουπίδι, 700 τόνοι χλωρά κρεμμύδια, 300 τόνοι μαϊντανός, 450 τόνοι σέλινο, 350 τόνοι χόρτα. Σκοτώθηκαν από καταπλακώσεις ή πέθαναν από το ψύχος 1.300 αιγοπρόβατα, 1.200 αμνοερίφια, 100 μοσχάρια, 100 χοίροι, 1.300 μελισσοσμήνη.

Νομός Λάρισας: Σε 78.000 στρέμματα με ελαιόδεντρα, 10.000 με ροδακινιές, νεκταρινιές, βερικοκιές, 10.000 με αχλαδιές, κερασιές, 17.000 με μηλιές, 40.000 με αμυγδαλιές παρουσιάζονται ζημιές από 30% μέχρι και 100%. Ολοκληρωτική είναι η καταστροφή σε 33.000 στρέμματα, ενώ καταστράφηκε ολοσχερώς η παραγωγή σε 5.000 στρέμματα με πράσινο και «πάγωσαν» 3.000 τόνοι πατάτας. Σκοτώθηκαν ή πέθαναν 6.000 μικρά ζώα κι έγιναν 2.000 αποβολές αιγοπροβάτων, σημειώθηκαν 180 θάνατοι αγελάδων και 90 μοσχαριών, ενώ κατέρρευσαν 200 ποιμνιοστάσια και στάβλοι, 150 υπόστεγα και αποθήκες και αχρηστεύτηκαν 180 τόνοι αποθηκευμένων καρπών και 14.000 δέματα σανού.

Νομός Εύβοιας: 1.800.000 ελαιόδεντρα, 250.000 πορτοκαλιές, μανταρινιές, λεμονιές έχουν υποστεί καταστροφές. 35.000 στρέμματα με μαρούλι, λάχανο, κουνουπίδι, χόρτα, κρεμμύδια, φθινοπωρινή πατάτα και άλλα λαχανικά «αφανίστηκαν». «Χάθηκαν» 1.000 αιγοπρόβατα και 32.000 πτηνά.

Νομός Βοιωτίας: 500.000 ελαιόδεντρα έμειναν ασυγκόμιστα, ενώ «χάθηκαν» 1.000 αιγοπρόβατα και χοιρίδια και 30.000 πτηνά.

Πάνω από 1.000.000 τόνοι πορτοκαλιών σε Αργολίδα, Κορινθία, Αχαϊα, Λακωνία, Μεσσηνία, Ηλεία καταστράφηκαν.

Μεγάλες καταστροφές έγιναν στις δενδρώδεις καλλιέργειες, ιδιαίτερα στους νομούς Ημαθίας και Πέλλας, στην κτηνοτροφία του νομού Θεσσαλονίκης, ενώ εκατοντάδες τόνοι ψαριών πέθαναν στα ιχθυοτροφεία της Βιστονίδας στη Ροδόπη.

Μεγάλες ζημιές στο σύνολο σχεδόν των καλλιεργιών υπήρξαν επίσης στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Αποφασισμένοι να διεκδικήσουν αγωνιστικά ό,τι δικαιούνται είναι οι αγρότες και γι' αυτό το αίτημα για έγκαιρες και δίκαιες αποζημιώσεις για τις ζημιές από την κακοκαιρία, όπως και για δανειακές και άλλες διευκολύνσεις ώστε να καταφέρουν να ξανακαλλιεργήσουν στη νέα χρονιά, συμπεριλήφθηκε, ήδη, στο διεκδικητικό πλαίσιο που θα προβάλει το αγροτικό κίνημα στις νέες πανελλαδικές κινητοποιήσεις, οι οποίες ξεκινούν στις 28 Γενάρη. Τις αγωνιστικές διαθέσεις και όσον αφορά σ' αυτό το αίτημα έδειξαν, άλλωστε, οι αγρότες του Τυρνάβου με το μαζικότατο συλλαλητήριο, που πραγματοποίησαν την περασμένη Τετάρτη, απαιτώντας από τον υφυπουργό Γεωργίας, Φ. Χατζημιχάλη, που περιόδευε στην περιοχή άμεσες απαντήσεις και ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί. Το ίδιο αγωνιστικό, απαιτητικό κλίμα συνάντησε ο Φ. Χατζημιχάλης και κατά τις επισκέψεις του στα Τρίκαλα, στην Καρδίτσα, στη Μαγνησία και στη Φθιώτιδα.

Γνωρίζει ο αγροτικός κόσμος πως με τους κυβερνώντες που έχει να κάνει δεν πρόκειται να κερδίσει τίποτα αν δεν το διεκδικήσει στους δρόμους του αγώνα. Οπως γνωρίζει, επίσης, ότι η μάχη που δίνει δεν αφορά μόνο στις αποζημιώσεις, ούτε στην επίλυση κάποιων επιμέρους, ειδικών και πρόσκαιρων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η αγροτιά, αλλά σχετίζεται με την επιβίωση του μικρομεσαίου αγρότη, με τη δυνατότητά του να κρατήσει τη γη του και να μείνει στον τόπο του. Είναι, λοιπόν, η μάχη για τις αποζημιώσεις μια ακόμα «πτυχή» του πολέμου που ξεκίνησε, εδώ και χρόνια και συνεχίζει, η μαχόμενη αγροτιά της Ελλάδας κατά της αντιαγροτικής πολιτικής της κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κι ο πόλεμος αυτός θα τελειώσει μόνο όταν ανατραπεί αυτή η πολιτική και εφαρμοστεί μια άλλη που θα εξασφαλίζει το αγροτικό εισόδημα και την αγροτική απασχόληση στη χώρα μας και θα αναπτύξει την αγροτική οικονομία σε παραγωγική βάση, ώστε να ικανοποιούνται οι σύγχρονες διατροφικές και καταναλωτικές ανάγκες του ελληνικού λαού.