Στις 9 Δεκέμβρη του 2001 πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές για την ανάδειξη των 200 μελών της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων (ΣτΑ) και των Τοπικών Διοικήσεων των 15 Περιφερειακών Τμημάτων του Οικονομικού Επιμελητήριου Ελλάδας (ΟΕΕ). Τα αποτελέσματα των εκλογών για την ανάδειξη των αντιπροσώπων παρουσιάζονται αναλυτικά σε σύγκριση και με τα αποτελέσματα των προηγούμενων εκλογών, του 1998 στον Πίνακα.

Η παράταξη της ΠΑΣΚ-Ο παρουσιάζει τη μεγαλύτερη μείωση κατά 3,20%. Μείωση η οποία επικεντρώνεται κύρια στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη (5,7% και 8,7% αντίστοιχα), ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα παρουσιάζει μια οριακή αύξηση κατά 0,6%.

Η ΔΗΚΙ-Ο παρουσιάζει οριακή αύξηση κατά 0,6%, η οποία οφείλεται κύρια στη Θεσσαλονίκη (9,16%), στην υπόλοιπη Ελλάδα η αύξηση είναι οριακή 0,7%, ενώ στην Αττική παρουσιάζει μείωση κατά 3,5%.

Φαίνεται ότι στην Αττική εκδηλώνεται πιο έντονα η δυσαρέσκεια από την κυβερνητική πολιτική, αλλά και η μετακίνηση προς τα ανεξάρτητα - συντεχνιακά σχήματα.

Η παράταξη που στήριξαν οι κομμουνιστές, ΔΠΚ-Ο και συνεργαζόμενοι, παρουσιάζει μια μείωση κατά 0,6%, με μεγαλύτερη μείωση στη Θεσσαλονίκη κατά 0,9%. Σε δυο Περιφερειακά Τμήματα (στη ΒΔ Πελοπόννησο και στο Ανατ. Αιγαίο) εκλέξαμε μέλη στις Τοπικές Διοικήσεις.

Το κοινό ψηφοδέλτιο της ΣΕΠ-Ο, το στήριξαν ΣΥΝ - ΔΗΚΚΙ - ΚΕΔΑ, παρουσιάζει μείωση κατά 1,1%.

Την όποια δυσαρέσκεια φαίνεται να την καρπώνονται τα διάφορα ανεξάρτητα και συντεχνιακά σχήματα, τα οποία παρουσιάζουν συνολικά άνοδο κατά 4,0%. Η άνοδος εμφανίζεται κυρίως στην Αττική, φθάνοντας το 18,3% από 8,1%.

Σ' αυτές τις εκλογές παρουσιάζουν μια αύξηση κατά 15% συγκριτικά με τις εκλογές του 1998 τα οικονομικά τακτοποιημένα μέλη (ανέρχονται στο 53,5% του συνόλου των μελών του ΟΕΕ). Οι ψηφίσαντες όμως, σαν ποσοστό των οικονομικά τακτοποιημένων, μειώθηκαν κατά 3,4% πανελλαδικά. Η συμμετοχή στις εκλογές παρουσιάζει μια έντονη διαφοροποίηση, στην Αθήνα ψήφισε μόνο το 36,4% των οικονομικά τακτοποιημένων, στη Θεσσαλονίκη το 49,7%, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα το 73,2%.

Η αύξηση των οικονομικά τακτοποιημένων, κατά 15%, οι οποίοι είχαν δικαίωμα ψήφου, οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην υποχρεωτική οικονομική τακτοποίηση ορισμένων κατηγοριών για την έκδοση αδειών εξάσκησης επαγγέλματος (όπως του φοροτέχνη -λογιστή). Ενα τμήμα από αυτούς, σαν πράξη αντίδρασης και αντίθεσης, δε συμμετείχε στις εκλογές.

Υπήρξε, συγκριτικά με τις προηγούμενες εκλογές, μια συλλογικότερη και καλύτερη οργάνωση της προεκλογικής δουλιάς. Περισσότερες δυνάμεις μπήκαν στην εκλογική μάχη, ιδιαίτερα στους νέους οικονομολόγους, αλλά και σε κλαδικό επίπεδο.

Εγινε μια σημαντική ανανέωση στη συγκρότηση του ψηφοδελτίου, προσπάθειες και συμμετοχή ομάδων και ατόμων που συσπειρώνονται σε διάφορα μέτωπα πάλης.

Παρότι δώσαμε την εκλογική μάχη με σχετικά καλύτερες, από οργανωτική άποψη, συνθήκες, αυτό δεν εκφράστηκε και στο εκλογικό αποτέλεσμα. Εκφράζεται μια στασιμότητα της εκλογικής μας δύναμης, με τάση μείωσης.

Θα λέγαμε ότι η τάση μείωσης οφείλεται σε υποκειμενικού χαρακτήρα αιτίες, όπως είναι:

• Η αδύνατη παρουσία και παρέμβασή μας την προηγούμενη τριετία στο ΟΕΕ, οι μη ολοκληρωμένες επεξεργασίες σε ζητήματα που απασχολούσαν ιδιαίτερα συγκεκριμένες ομάδες οικονομολόγων, οι χαλαροί πολιτικοί δεσμοί με τους οικονομολόγους - μέλη του ΟΕΕ. Την κατάσταση αυτή επιβάρυνε και η αποχώρηση και «ανεξαρτητοποίηση» του εκπροσώπου μας στην προηγούμενη Κεντρική Διοίκηση (ΚΔ).
• Η απροθυμία δυνάμεων, φίλων και οπαδών του Κόμματος, να δραστηριοποιηθούν στις εκλογές εξαιτίας της κατάστασης που επικρατεί στο ΟΕΕ λειτουργούν τελικά απωθητικά για τα χαμηλόμισθα τμήματα των μελών του. Ο αναπτυσσόμενος συντεχνιακός χαρακτήρας του ΟΕΕ και η βαθιά συγκεντρωτική και γραφειοκρατική του δομή, αποκλείουν την όποια συμμετοχή και πρωτοβουλία ανάπτυξης της συλλογικής σκέψης και δράσης με γνώμονα το λαϊκό συμφέρον. Ενας φορέας ο οποίος βρίσκεται μακριά από τις σύγχρονες και διευρυμένες ανάγκες των μελών του και του οποίου οι όποιες παρεμβάσεις στα ζητήματα της οικονομίας εντάσσονται στη λογική της διαχείρισης και της ενσωμάτωσης στην κυρίαρχη πολιτική.
• Η καθυστέρηση στην οργάνωση της προεκλογικής δουλιάς και κυρίως στη δουλιά άτομο το άτομο, με το ψηφοδέλτιο και την εκλογική διακήρυξη.

Οι παραπάνω παράγοντες εξηγούν την τάση μείωσης, δε δίνουν όμως ολοκληρωμένη εικόνα για τους παράγοντες της στασιμότητας.

Αν επιχειρήσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα «από ποιους παράγοντες εξαρτήθηκε το συνολικό αποτέλεσμα στις εκλογές του ΟΕΕ» κατ' αρχήν θα λέγαμε: Το ΟΕΕ αποκτά όλο και πιο έντονα συντεχνιακά χαρακτηριστικά που ευνοούν τα τμήματα των οικονομολόγων που είναι ενσωματωμένα ή βρίσκονται πιο κοντά στους κρατικούς μηχανισμούς, στη διαχείριση κρατικών κονδυλίων ή στους μηχανισμούς διοίκησης των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα. Η Κεντρική Διοίκηση του ΟΕΕ δραστηριοποιείται για να επισημοποιείται ο ρόλος της σε αυτή την κατεύθυνση, π.χ. άδεια λογιστή - φοροτέχνη, πτυχιούχοι ποιων τμημάτων και σχολών ΑΕΙ θα θεωρούνται ως οικονομολόγοι, προγράμματα κατάρτισης από το Γ' ΚΠΣ και άλλα.

Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε αποστασιοποίηση τα φτωχά τμήματα των πτυχιούχων οικονομολόγων, όπως είναι οι νέοι μισθωτοί πτυχιούχοι λογιστές, οι ετεροαπασχολούμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι οικονομολόγοι στην εκπαίδευση και οι άνεργοι. Αυτά τα τμήματα δε διακρίνουν κάποια οφέλη ούτε επιστημονικά, ούτε κλαδικά - συνδικαλιστικά από τη συμμετοχή τους στο ΟΕΕ.

Ενα τμήμα των λογιστών - φοροτεχνών, όχι μόνο υποχρεώθηκε να τακτοποιηθεί οικονομικά για να πάρει την άδεια (την οποία τη χρυσοπληρώνει με την ετήσια ανανέωσή της), αλλά υφίσταται και τις αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν από τον τρόπο και τη διαδικασία κατοχύρωσης του επαγγέλματος. Σε αυτή τη βάση εμφανίστηκαν και αναπτύχθηκαν τα λεγόμενα ανεξάρτητα ψηφοδέλτια των λογιστών - φοροτεχνών, τα οποία υπόσχονται μια ορισμένη επαγγελματική - συνδικαλιστική έκφραση στο ΟΕΕ, τα οποία έγιναν πόλοι συσπείρωσης δυσαρεστημένων τόσο από τις ρυθμίσεις όσο και από την επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης. Αλλες παρατάξεις, για εκλογικούς λόγους, προχώρησαν σε εκλογικές συμπράξεις με αυτά τα ανεξάρτητα - συντεχνιακά ψηφοδέλτια σε περιφερειακό επίπεδο, όπως το κοινό ψηφοδέλτιο της ΣΕΠ-Ο στα Περιφερειακά Τμήματα της Θράκης και της Ανατ. Κρήτης.

Οι κομματικές μας δυνάμεις, αλλά και οι συνεργαζόμενες μαζί μας στο ΟΕΕ, δεν κατορθώσαμε έγκαιρα να μελετήσουμε σε βάθος τις εξελίξεις σ' αυτό το χώρο, να χαράξουμε τη γραμμή της πάλης και ν' αναπτύξουμε σχετικές πρωτοβουλίες. Ετσι, ακόμη και για κομματικές δυνάμεις, η συμμετοχή στο ΟΕΕ και στις εκλογές του έπαιρνε ένα χαρακτήρα είτε τυπικό, σχεδόν προαιρετικό, με συνέπεια να αποδυναμώνονται τα στοιχεία εναντίωσης στην ενσωμάτωση.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι το συνολικό αποτέλεσμα των εκλογών στο ΟΕΕ δεν κρίθηκε στην καθαρά προεκλογική περίοδο. Ομως η τάση μείωσης δεν ήταν αναπόφευκτη. Ηταν δυνατό με μια πιο έγκαιρη και εκτεταμένη κινητοποίηση των δυνάμεών μας για τις εκλογές αυτή η τάση να αντιστραφεί. Αυτό, τουλάχιστον, το επιβεβαιώνουν αποτελέσματα που είχαμε σε ορισμένες περιοχές.

Το Σάββατο 19 Γενάρη πραγματοποιήθηκε η 42η Σύνοδος της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων (ΣτΑ), όπως αυτή προέκυψε από τις εκλογές της 9ης Δεκέμβρη, με θέματα στην ημερήσια διάταξη: α. Τον οικονομικό προϋπολογισμό του ΟΕΕ για το 2002 και το πρόγραμμα δράσης, και β. Την εκλογή νέας Κεντρικής Διοίκησης (ΚΔ) και των πειθαρχικών οργάνων του ΟΕΕ.

Οι εργασίες της Συνόδου επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις μας για την κατάσταση και το ρόλο του ΟΕΕ. Με συνοπτικές διαδικασίες ολοκληρώθηκε η Σύνοδος και με πλήρη υποβάθμιση της όποιας συζήτησης θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Οι διαδικασίες εκφυλισμού ολοκληρώθηκαν από τις έντονες παρασκηνιακές ενδοπαραταξιακές συγκρούσεις στην ΠΑΣΚ-Ο και τη ΔΗΚΙ-Ο και τις διαπαραταξιακές διεργασίες για τα όργανα του ΟΕΕ.

Η παράταξή μας, η ΔΠΚ-Ο, κατάγγειλε τη συνεχιζόμενη προσπάθεια υποβάθμισης και εκφυλισμού της ΣτΑ. Παράλληλα επικεντρώσαμε σε τρεις βασικούς άξονες το πρόγραμμα δράσης για το ΟΕΕ:

α. Στη ριζική αλλαγή της πορείας του ΟΕΕ, για τον εκδημοκρατισμό και τη ριζική αναβάθμιση της λειτουργίας του, αναδεικνύοντας τις ευθύνες των άλλων παρατάξεων, κύρια της ΠΑΣΚ-Ο και της ΔΗΚΙ-Ο.

β. Στον αναπροσανατολισμό της παρέμβασης του ΟΕΕ στις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, με κέντρο τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων και όχι την αδηφάγο κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου.

γ. Στην προώθηση στόχων και αιτημάτων που να απαντούν στις σύγχρονες και διευρυμένες ανάγκες των μελών του, ιδιαίτερα των μισθωτών οικονομολόγων και των οικονομολόγων ελευθερο- επαγγελματιών.

Καταψηφίσαμε τον ομόφωνα προτεινόμενο από την απερχόμενη ΚΔ οικονομικό προϋπολογισμό, γιατί αναπαράγει την ελιτίστικη και γραφειοκρατική λειτουργία του ΟΕΕ, στηρίζεται στην εισφοροεισπρακτική λογική σε βάρος των μελών του, αποδέχεται την αντιλαϊκή εισοδηματική πολιτική της κυβέρνησης σχετικά με τις αποδοχές του προσωπικού. Αλλωστε η απερχόμενη ΚΔ είχε αποδεχτεί τον περιορισμό της κρατικής χρηματοδότησης.

Η ΔΠΚ-Ο κατέθεσε για συζήτηση τρία ψηφίσματα, για την κοινωνική ασφάλιση, για την τρομοκρατία, και για την οργανωτική ανασυγκρότηση του ΟΕΕ (πρόταση η οποία έγινε ομόφωνα αποδεκτή).

Την αιτιολόγηση για να μη συζητηθούν τα δύο πρώτα σχέδια ψηφισμάτων ανέλαβαν εξ ολοκλήρου οι εκπρόσωποι του ψηφοδελτίου ΣΕΠ-Ο.

Η ΔΠΚ-Ο αξιοποιώντας και την εκλογή εκπροσώπου της στην ΚΔ, θα κινηθεί στους συγκεκριμένους άξονες του προγράμματος που περιλαμβάνονται στην Εκλογική Διακήρυξή της.

Οι εκλεγμένοι με το ψηφοδέλτιο της ΔΠΚ-Ο στη ΣτΑ θα πάρουμε πρωτοβουλίες καλύτερης γνώσης των προβλημάτων της κάθε κατηγορίας οικονομολόγων, συλλογικότερης επεξεργασίας των αιτημάτων και των παρεμβάσεων. Η παράταξή μας θα δώσει προτεραιότητα στην ενίσχυση των δεσμών της με όσους στήριξαν τα ψηφοδέλτιά της, στην ουσιαστική και μονιμότερη αξιοποίηση αυτών των δυνάμεων, στην τόνωση της δράσης με τη συμμετοχή των νέων πτυχιούχων οικονομολόγων.