Νέα δεδομένα δημιουργεί η συνεχής άνοδος των τιμών των καυσίμων, στο πλαίσιο της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής. Η νέα χτεσινή άνοδος των διεθνών τιμών του πετρελαίου - έφτασε τα 26,95 δολάρια το βαρέλι - κατέδειξε πόσο ασταθές και ευμετάβλητο είναι το λεγόμενο μείγμα αντιπληθωριστικής πολιτικής, το οποίο στηρίζεται στις πολιτικές λιτότητας και ειδικά στη συρρίκνωση των μισθών και των κοινωνικών δαπανών, ενώ αφήνει στο απυρόβλητο τα βιομηχανικά και τραπεζικά υπερκέρδη, τα οποία επίσης επηρεάζουν τον πληθωρισμό.

Εμφανώς θορυβημένοι οι κυβερνητικοί παράγοντες, με πρώτο τον πρωθυπουργό, από τις εξωγενείς αναταράξεις που αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των πολιτικών λιτότητας και υπό το φόβο μη επίτευξης του κριτηρίου (ένταξης στην ΟΝΕ) του πληθωρισμού, έσπευσαν χθες να δώσουν διαβεβαιώσεις προς τους επιχειρηματίες, ότι θα ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να μη διακυβευτεί η ένταξη της Ελλάδας.

Στα πλαίσια αυτά ο Κ.Σημίτης δήλωσε: «Η χώρα βρίσκεται σε σταθερή πορεία. Σε αυτή τη σταθερή πορεία προκύπτουν πάντα ζητήματα, π.χ τώρα αυξάνεται η τιμή του πετρελαίου, αλλά αυτά τα ζητήματα μπορούμε να τα ξεπεράσουμε. Να είμαστε αισιόδοξοι, έχουμε συνέπεια και σταθερούς στόχους, και όλα αυτά τα έχουμε. Γι' αυτό πιστεύω ότι μπορούμε να βλέπουμε προς το μέλλον με βεβαιότητα και αισιοδοξία».

Με τη σειρά του ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαντωνίου , εγκαταλείποντας την έως χθες «ψύχραιμη» θέση ότι δε θα ληφθούν νέα μέτρα για τον πληθωρισμό πέραν αυτών που έχουν ήδη εξαγγελθεί, ουσιαστικά προανάγγειλε τη λήψη νέων μέτρων. Σε σχετική ερώτηση απάντησε ότι «πρόκειται για δυσάρεστη εξέλιξη. Η αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου έχει ξεφύγει από κάθε λογική πρόβλεψη. Θα επιβαρύνει τον τιμάριθμο, αλλά δε θα υπάρξει πρόβλημα για την ένταξή μας στην ΟΝΕ, αφού αντίστοιχη αύξηση και επιβάρυνση θα υπάρξει και στην Ευρώπη».

Και μετά τις επισημάνσεις αυτές ουσιαστικά εξάγγειλε την ετοιμότητα της κυβέρνησης να προβεί σε λήψη μέτρων. Οπως είπε, «εφόσον δεν τίθεται θέμα για την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, δεν πρόκειται να ληφθούν μέτρα αμιγώς δημοσιονομικού χαρακτήρα».

Δήλωση η οποία ερμηνεύεται ότι η κυβέρνηση προτίθεται κατ' αρχάς να προβεί σε λήψη μέτρων δημοσιονομικού χαρακτήρα, όπως τα μέτρα που ανακοίνωσε το Σεπτέμβρη του '98, καθώς και τον Αύγουστο - Σεπτέμβρη του 1999. Με δεδομένο ότι έχει εξαντληθεί η δυνατότητα μείωσης των ειδικών φόρων, η κυβέρνηση μπορεί να «παίξει» με το ΦΠΑ. Κατά καιρούς έχει ακουστεί ότι προτίθενται να μειώσουν το ΦΠΑ στις παιδικές τροφές, στον ΟΤΕ κλπ, τα οποία μπορούν να εκμεταλλευτούν και προεκλογικά.

Πέραν των δημοσιονομικών, μέτρα που κατά καιρούς έχουν επεξεργαστεί, αφορούν στο διοικητικό περιορισμό των τιμών των καυσίμων, στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ, ενώ ακόμα δεν μπορεί να αποκλειστεί και το ακραίο σενάριο για προσωρινό «πάγωμα» των τιμολογίων των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, σε μία βέβαια κατεύθυνση πολιτικής - προεκλογικής εκμετάλλευσης του όλου θέματος.

Πάντως το γενικότερο περιβάλλον δεν είναι τόσο αρνητικό για την κυβέρνηση. Οπως καταμαρτυρεί η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, η πολιτική της «σκληρής δραχμής» σε συνδυασμό με τη σταθερότητα των τιμών των εξαγωγών των εμπορικών μας εταιρών και τον αρνητικό ρυθμό μεταβολής των τιμών των πρώτων υλών (εκτός αργού πετρελαίου) στην παγκόσμια αγορά, οδήγησαν τον εισαγόμενο πληθωρισμό κοντά στο μηδέν.

Ενας δεύτερος παράγοντας επιβράδυνσης του ρυθμού ανόδου του πληθωρισμού είναι, κατά την Τράπεζα Ελλάδας, το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, το οποίο στο σύνολο της οικονομίας αυξήθηκε το 1999 κατά 2,5%, έναντι ρυθμού αύξησης 3,9% το 1998.

Σίγουρα το πετρέλαιο παίζει ρόλο στην άνοδο του πληθωρισμού. Οπως, βέβαια, παίζουν και τα εμποροβιομηχανικά και τραπεζικά κέρδη, τα οποία αυξάνονται με όλο και μεγαλύτερους ρυθμούς.

Μεγάλες αναμένεται να είναι, στο μεταξύ, οι αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων που θα ανακοινωθούν σήμερα. Συγκεκριμένα, οι τιμές των βενζινών αναμένεται ν' αυξηθούν κατά 3 δρχ. το λίτρο, του πετρελαίου κίνησης κατά 6 δρχ. το λίτρο και του θέρμανσης κατά 4 δρχ. το λίτρο. Στη διεθνή αγορά η τιμή του αργού πετρελαίου άγγιξε χτες τα 27 δολάρια το βαρέλι, που είναι και η μεγαλύτερη τιμή των τελευταίων εννέα χρόνων, ενώ πέρσι το αντίστοιχο διάστημα η τιμή του ήταν στα 12 δολάρια το βαρέλι.

Οι ανατιμήσεις στη διεθνή αγορά οφείλονται στην απόφαση του Ιράκ να διακόψει τις εξαγωγές του, που ανέρχονταν σε 2,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε σύνολο 75 εκατ. βαρελιών που διακινούνται στη διεθνή αγορά, ενώ βάσει της συμφωνίας των πετρελαιοπαραγωγών χωρών - μελών του ΟΠΕΚ να περιορίσουν την παραγωγή πετρελαίου, είναι δύσκολο να καλυφθεί το κενό που δημιουργεί η απόφαση του Ιράκ. Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι εάν διατηρηθούν οι ανατιμητικές τάσεις δεν αποκλείεται η τιμή του αργού πετρελαίου να διαμορφωθεί και στις 30 δρχ. το βαρέλι, πράγμα που θα οδηγήσει σε αλυσιδωτές επιπτώσεις. Οι ίδιοι εκφράζουν την εκτίμηση ότι το κλίμα αυτό θα διατηρηθεί μέχρι τα Χριστούγεννα, οπότε και θα αρχίσει σταδιακά η αποκλιμάκωση της τιμής του αργού πετρελαίου.

Την πρώτη παρτίδα των υποτιθέμενων ρυθμίσεων των συνεταιριστικών χρεών ανέσυρε από το «σεντούκι» ο υπουργός Γεωργίας ανακοινώνοντας χτες, δύο χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου 2538/97, ότι εγκρίθηκαν από την αρμόδια επιτροπή και υπογράφτηκαν από τον ίδιο 64 εκθέσεις βιωσιμότητας.

Ο υπουργός Γεωργίας προφανώς έσπευσε να ανακοινώσει χτες πανηγυρικά, ότι ξεκινάει η ρύθμιση - κοροϊδία των συνεταιριστικών χρεών για λόγους δημιουργίας προεκλογικών εντυπώσεων και με έκδηλο σκοπό να παρουσιάσει τους... άνθρακες ως θησαυρό. Γιατί είναι φανερό ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση δε λύνει το πρόβλημα των συνεταιριστικών χρεών, που δημιούργησε η αντιαγροτική πολιτική των εκάστοτε κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με το νόμο 2538/97 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να «εξυγιάνει» το χαρτοφυλάκιο της ΑΤΕ και να βάλει «λουκέτο» στους χρεωμένους συνεταιρισμούς. Και η κοροϊδία δε σταματά στα παραπάνω, αλλά επεκτείνεται σε απλά πρακτικά θέματα, αφού στη χτεσινή ανακοίνωση του υπουργού Γεωργίας γίνεται μόνο λόγος ότι εγκρίθηκαν 64 εκθέσεις βιωσιμότητας (33 φυσικών προσώπων και 31 συνεταιρισμών) χωρίς να αναφέρεται το πότε θα εκδοθούν από το υπουργείο Οικονομικών τα σχετικά ομόλογα του δημοσίου για τη ρύθμιση των χρεών των φορέων αυτών. Ούτε επίσης διευκρινίζεται τι θα γίνει και πότε με τις υπόλοιπες συνεταιριστικές οργανώσεις που περιλήφτηκαν στη ρύθμιση, παρά μόνο ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν προωθηθεί... προς την αρμόδια επιτροπή και οι υπόλοιπες προτάσεις βιωσιμότητας.

Οι 64 αυτές περιπτώσεις, αποτελούν το 1/3 περίπου των φορέων που έχουν ενταχθεί στο νόμο 2538/97 και τα ποσά που πρόκειται να ρυθμιστούν φτάνουν τα 25 δισ. δραχμές, έναντι 160 δισ. δραχμές που είναι το συνολικό ποσό της ρύθμισης. Τα χρέη των 33 φυσικών προσώπων που πρόκειται να ρυθμιστούν είναι 1,2 δισ. δραχμές και των 31συνεταιρισμών 23,8 δισ. και αφορούν τις παρακάτω οργανώσεις: ΕΑΣ Αιγιαλείας 298.872.000 δραχμές, Αν. Συν/σμός Μαρκόπουλου «ΜΑΡΚΟ» 625.352.000, ΣΕΠΕΚ ΑΕ 1.408.000.000, Αν. Συν/σμός Παραγωγών Ρομπόλας 405.228.000, ΓΣΕΠΒΕ Γραμμενίτσας «Ο ΑΡΑΧΘΟΣ» 113.559.000, Ελαιουργική Συν. ΕΠΕ 7.070.000.000, ΑΣ Πέττα 745.419.000, ΕΑΣ Κισάμου 1.348.000.000, ΕΑΣ Κομποτίου 925.520.000, ΕΑΣ Κοζάνης - Σερβίων 15.440.000 και 271.000.000, ΑΣ Δήμητρας 6.053.000, ΑΣ Κατακάλης 4.903.000, ΑΣ Κέντρου 21.146.000, ΑΣ Μεγάρου 3.108.000, ΕΑΣ Μεσσαράς 326.000.000 και 281.000.000, ΕΑΣ Παγγαίου 199.000.000, ΑΑ ΣΥΝ. Νάουσας «VAENI» 3.362.000.000, ΕΑΣ Πιερίας 675.380.000 και 831.000.000, ΕΑΣ Πολυγύρου 304.400.000, ΕΑΣ Αρχανών 1.878.600.000, ΓΣΕΠΒΕ Βλαχέρνας 9.386.000, Μελισσ. Συν/σμός Νικήτης 98.000.000, ΑΣ Κρανιδίου 22.513.000, Αγρ. Πτην. Συν/σμός Αστρους 100.056.000, ΕΑΣ Αργολίδας 24.007.904, ΕΑΣ Διδυμότειχου 350.000.000, ΕΑΣ Ξάνθης 600.000.000, ΚΣΟΣ 600.000.000, Αγρ. Μελισσ. Συν/σμός Θάσου 221.553.814, ΕΑΣ Σητείας 410.000.000, ΕΑΣ Αλεξανδρούπολης 50.000.000 και 92.000.000.